اسطوره اژدها کشی در اوستا و متون حماسی

الموضوعات : فصلنامه تخصصی زبان و ادبیات فارسی

رضا اشرف زاده ¹ (استاد زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد)
مهدخت شاه بدیع زاده ² (مدرس دانشگاه)

تاريخ الإرسال : 02 الإثنين , جمادى الأولى, 1438 تاريخ التأكيد : 02 الإثنين , جمادى الأولى, 1438 تاريخ الإصدار : 21 السبت , محرم, 1438

الکلمات المفتاحية: تاریخ, اسطوره, حماسه, گرشاسپ, history, epic, Mythology, Garshasb,

ملخص المقالة :

اسطورۀ کشته شدن اژدها توسط گرشاسپ، یکی از نخستین روایات افسانۀ و حماسی اژدها کشی است که جنبه‌های اساطیری آن، در اوستا و هم در بسیاری از روایات متأخر حفظ شده است. بی گمان این کردار پهلوانی، منشاء شکل‌گیری بسیاری از افسانه‌های اژدها کشی در سنت حماسی ملی است و می‌توان آن را کهن الگویی به شمار آورد که اژدها کشی دیگر شهر یاران و پهلوانان بر پایۀ آن ساخته و پرداخته شده است. هر چند این عمل پهلوانی در گذر از اسطوره به حماسه، به منظور انطباق هر چه بیشتر با جهان فکری و اندیشه‌های ایران عهد اسلامی، تغییراتی را پذیرا شده است، شالوده و بنیان اساطیری خود را همچنان حفظ کرده و به‌صورت یک سنت پهلوانی تداوم یافته است.

المصادر:

 

1- آیدنلو، سجاد (1388)، از اسطوره تا حماسه، تهران: سخن.

2-ابن اسفندیار، بهاءالدین محمد (1389)، تاریخ طبرستان، تصحیح عباس اقبال، تهران: اساطیر.

3-اسدی توسی، بونصر علی بن احد (1317)، گرشاسپ‌نامه، تصحیح حبیب یغمایی، تهران: کتابفروشی بر وخیم.

4-اکبری مفاخر، آرش (1385)، روان انسانی در حماسه‌های ایرانی، تهران: ترفند.

5-اوستا (1374)، گزارش و پژوهش جلیل دوست خواه، 2 ج، تهران: مروارید.

6-ایرانشاه بن ابی الخیر (1370)، بهمن‌نامه، به کوشش جلال متینی، تهران: علمی.

7-بهار، مهرداد (1387)، پژوهشی در اساطیر ایران، تهران: آگاه.

8-بیهقی، محمدبن‌حسین، (1388)، تاریخ بیهقی، تصحیح محمدجعفر یاحقی و مهدی سیدی، 2 ج، تهران: سخن.

9-پورداوود،‌ابراهیم (1387)، فرهنگ ایران باستان، تهران: اساطیر.

10-       خالقی مطلق، جلال (1388)، بندهش، ترجمه‌ی مهرداد بهار، تهران: توس.

11-       دادگی، فرنبغ (1369)، بندهش، ترجمۀ مهرداد بهار، تهران: توس.

12-       روایت پهلوی (1367)، ترجمه مهشید میرفخرایی، تهران: موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.

13-       فرزند بهمن یسن (1385)، ترجمه محمد تقی راشد محصل، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.

14-       مهرآبادی، میترا، (1386)، سام‌نامه، تهران: دنیای کتاب.