نقش ساختارهای بلاغی در ترجمه (با تأکید بر زبان‏های عربی و فارسی)

الموضوعات :

محمد حسن تقیه ¹

1 - عضو هیأت علمی گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه پیام نور، ایران

تاريخ الإرسال : 16 الأربعاء , ربيع الثاني, 1439 تاريخ التأكيد : 16 الأربعاء , ربيع الثاني, 1439 تاريخ الإصدار : 03 السبت , محرم, 1439

الکلمات المفتاحية: translation, بلاغت, Literature, ترجمه, ساختار بلاغی, rhetoric, متون ادبی, صتاعات, rhetorical structure,

ملخص المقالة :

یک مترجم موفّق نباید تنها از یک دریچه و ساختار متن زبان مبدأ را به زبان مقصد ترجمه کند. تطبیق و پیاده کردن نکات دستوری و انتقال واژگانی به تنهایی نمی تواند ملاک و أساس کار قرار گیرد؛ زیرا نباید نقش دیگر عوامل برون و درون متنی را نیز در ترجمه نادیده گرفت. بنابراین به خوبی در می یابیم ترجمه خوب و روشمند بر یک پایه ساخته نمی شود بلکه ساختارها و عوامل گوناگونی دست به دست هم می دهند تا چارچوب و ساختار ترجمه شکل بگیرد. مترجم در ساختار یلاغی با چند چهره ای مفاهیم صناعات ادبی و صور خیال روبروست. از این رو در فرایند ترجمه انتقال نکته ها و چارچوب های بلاغت دشوارتر از دیگر ساختارهاست. مترجم هر چند توانایی بالایی در آفرینش ترجمه، بی مانند باشد ولی نخواهد توانست مخاطب زبان مقصد را کاملًا به دنیای ادبی فراهم شده برای مخاطب زبان اصلی ببرد. البته این گفته به معنای رها کردن و ذست کشیدن از ترجمه صناعت های ادبی نیست بلکه باید مترجم تلاش نماید تا شکاف میان مخاطبان دو زبان را کمتر کند و این مهم انجام شدنی است.

المصادر:

منابع و مآخذ

1ـ دهخدا، علی اکبر. لغت‏نامه دهخدا. تهران: انتشارات دانشگاه تهران، 1377.

2ـ فارسی، محسن. نهج‏البلاغه. تهران: انتشارات امیر کبیر، 1383.

3ـ فتوحی، محمود. نقش صناعات بلاغی در شکست و واسازی متن. سایت کاروند پارسی.

4ـ فرشیدورد، خسرو. نظری انتقادی درباره فنون بلاغت فارسی و عربی. زبان و ادبیات ارمغان، شماره 11، 1352.

5ـ فخررازی، محمدبن‏عمر. نَهایةُ الایجاز فی دِرایة الاعجاز. بیروت: چاپ احمد حجازی سقّا، 1412هـ /1992.

6ـ قلی‏زاده، حیدر. جایگاه نقش نحوی ـ بلاغی مفعول‏به. نشریه پژوهش‏های قرآنی، 1390.