بررسی رابطه بین تمرکز بر مشتری با بازده دارایی‌ها و نسبت گردش موجودی‌های شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

الموضوعات : مدیریت بازاریابی

سید علیرضا موسوی ¹

1 - استادیار، گروه مدیریت بازرگانی، واحد فیروزآباد، دانشگاه آزاد اسلامی، فارس، ایران

تاريخ الإرسال : 08 الثلاثاء , ربيع الأول, 1441 تاريخ التأكيد : 21 السبت , جمادى الثانية, 1441 تاريخ الإصدار : 24 الإثنين , محرم, 1441

الکلمات المفتاحية: نسبت گردش موجودی‌ها, تمرکز بر مشتری, بازده دارایی‌ها,

ملخص المقالة :

این پژوهش با هدف بررسی رابطه بین تمرکز بر مشتری با بازده دارایی‌ها و نسبت گردش موجودی‌های شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران انجام گردید. پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی است و به روش توصیفی ـ همبستگی صورت گرفته است. جامعه این پژوهش عبارت بودند از شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران که از سال 1393 تا 1396 فعال بوده‌اند حجم نمونه با استفاده از روش حذف سیستماتیک تکنیک غربالگری تعداد 118 شرکت و در کل تعداد 472 شرکت سال در محدوده زمانی جمع‌آوری داده‌های پژوهش تعیین گردید. ابزارهای استفاده شده در این پژوهش، گزارش‌های منتشر شده توسط بورس اوراق بهادار، ماهنامه بورس، نرم‌افزارهای ره‌آوردنوین، صحرا و دنا و گزارش‌های حسابرسی، صورت‌های مالی و درگاه اینترنتی جامعه حسابداران رسمی داده‌ها نیز با بهره‌مندی از آزمون چاو و هاسمن، آزمون مانایی، همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی تحلیل شدند. نتایج پژوهش نشان داد که در سطح اطمینان 95% بین تمرکز بر مشتری و بازده دارایی‌ها رابطه مثبت و معنادار وجود دارد و همچنین بین تمرکز بر مشتری و نسبت گردش موجودی‌ها رابطه مثبت و معنادار وجود دارد که در نهایت هر دو فرضیه مورد تأیید قرار گرفتند.

المصادر:

جهانشاد، ر. (1392). "تأثیر مدت تصدی حسابرس و نوع حسابرس بر گزارشگری محافظه کارانه سود"، کارشناسی ارشاد، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه فردوسی، مشهد.

 

خدادادی، م. (1396). "در پژوهش خود به بررسی رابطه بین تمرکز مشتری و حق‌الزحمه حسابرسی"، اولین همایش ملی حسابرسی و نظارت مالی ایران. مشهد، ایران. صص. 35-45.

 

خدادادی، و. (1398). "به بررسی رابطه بین تمرکز مشتری و حق‌الزحمه حسابرسی می‌پردازد. امروزه در محیط کسب‌وکار جلب رضایت مشتری در دستیابی سازمان‌ها به اهدافشان"، فصلنامه علمی- پژوهشی "امنیت پژوهی"؛ سال 13، شماره 25، صص. 28-32.

 

رحمانی، س. (1395). "به بررسی مرکز بر مشتری و عملکرد شرکت"، فصلنامه علمی- پژوهشی مدیریت دارایی و تأمین مالی- سال 2، شماره 29، صص. 21-35.

 

رحمانی، س، غلامی جمکرانی، ر. (1398). "به بررسی تمرکز بر مشتری و عملکرد"، فصلنامه علمی پژوهشی حسابداری مدیریت، سال 6، شماره 16، بهار صص. 52-65.

 

رهنمای‌رودپشتی، ف. و محمودی، م.‌ (1392). "تبیین الگوی هوش تجاری در سیستم اطلاعات حسابداری مدیریت"، مدیریت کسب‌وکار، دوره 9، شماره 5، صص.20-50.

 

صحت، س. (1389). "بررسی رابطه بازده دارایی‌ها، بازده حقوق صاحبان سهام و ارزش افزوده اقتصادی در صنعت بیمه"، فصلنامه علوم مدیریت ایران، سال 3، شماره 38، صص 41-58.

 

صالحی، م. (1396). "بررسی رابطه ساختار سرمایه با بازده دارایی‌ها و با تأکید بر تورم ایجاد شده حاصل از تصمیم‌گیری‌های دولت"، مجله اقتصاد و مدیریت، شماره 16، صص. 16-25.

 

علیزاده، ر. (1396). "بررسی ارتباط بین تمرکز بازار حسابرسی، حق‌الزحمه حسابرسی و کیفیت حسابرسی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران"، بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، شماره 6، صص. 16-28.

 

کردستانی، ف. (1397). "بررسی تأثیر تمرکز بازار حسابرسی بر حق‌الزحمه و کیفیت حسابرسی"، پژوهش‌های تجربی و روش‌شناسی در حسابداری، تهران: انتشارات ترمه، صص. 17-29.

 

کرمی، غ. (1388). "بررسی تحلیلی نقش نسبت‌های مالی در توضیح بازده حقوق سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران"، مجله بررسی‌های حسابرسی و حسابداری، شماره 42، صص. 18-29.

 

Banerjee, S., Dasgupta, S. & Kim, Y. (2008). “Buyer-supplier relationships and the stakeholder theory of capital structure”, Journal of Finance, Vol. 63, PP. 2507-2552.

 

 

Brooks, L. (2018). “Political Connection and the Demand for Industry Specialist Auditors”, Accounting and Finance Research, Vol. 5(1), PP. 210-231.

 

Calo (2019). “Examines customer satisfaction, net income and total assets. Common wisdom Customer Concentration Risk and the Cost of Equity Capital”, March 23, 2015, quity Capital, March 23, 2015.

 

Chen, H., Kacperczyk, M. & Ortiz-Molina, H. (2012). “Do nonfinancial stakeholders affect the pricing of risky debt? Evidence from unionized workers”, Review of Finance, Vol. 16(2), PP. 347 383.

 

Chukwunedu, O.S. & Ogochukwu O.G. (2014). “Board Effectiveness and Audit Quality in Nigeria: A Perspective Study”, Vol. 2(9), PP. 406-417.

 

Cohen, L. & Schmidt, B. (2019). “Attracting flows by attracting big clients”, Journal of Finance, Vol. 64(5), PP. 1225-1252.

 

Craswell, A.T., Francis, J.R. & Taylor, S.L. (2015). “Auditor brand name reputations and industry specializations”, Journal of Accounting and Economics, Vol. 20, PP. 297-322.

 

DeAngelo, L.E. (2017). “Auditor size and auditor quality, journal of accounting”, Journal of Accounting & Economic, Vol. 3(3), PP. 183-199.

 

Fooladi, M. & Abdul Shukor Z. (2016). “Board of Directors, Audit Quality and firm performance: Evidence from Malaysia”, National Research & Innovation Conference for Graduate Students in Social Sciences. December 7-9, 2012.

 

Guedhami, O, Pittman, J.A. & Saffa, W. (2018). “Auditor choice in politically connected firms”, Journal of Accounting Research, Vol. 52(1), PP. 107-162.

 

Bathula, H. (2017). “Board characteristics and firm performance: Evidence from new zeland”, journal of management, PP. 172-186.

Huanmin, Y. & Shengwen, X. (2016). “How does auditors’ work stress affect audit quality? Empirical evidence from the Chinese stock market”, China Journal of Accounting Research, Vol. 9(4), PP. 305-319.

 

Kim, Y. & Park, M.S. (2014). “Real activities manipulation and auditors’ client retention decision”, The Accounting Review, Vol. 89(1), PP. 367-401.

 

Kend, M. (2008). “Client industry audit expertise: towards a better understanding”, Pacifice Accounting Review, Vol. 20, PP. 49-62.

 

Leandigerin, A. (2020). “Emotional competence, personality, and job attitudes as predictors of job performance”, Journal of the Indian Academy of Applied Psychology, Vol. 32(2), PP. 135-144.

 

Marison, J.D. (2000). “Spiritual Intelligence or Spiritual Consciousness”, International Journal for the Psychology and Religion; Vol. 10(2), PP. 47-56.

Mayer, J.D. & Salovey, P. (2000). “Emotional Intelligence”, Imagination Cognition & and personality, Vol. 9(3), PP. 185-211.

 

Houqe, N., Monem, R.M. & Zijl, T.V. (2012). “Government quality, auditor choice and adoption of IFRS: A cross country analysis”, Advances in Accounting, Vol. 28(2), PP. 307-316.

 

Yoshida, Y. & Sandall, J. (2013). “Occupational burnout and work factors in community and hospital midwives: A survey analysis”, Midwifery. Vol. 29(8), PP. 921-926.

 

Wang, B. & Xin, B. (2011). “Auditor choice and accruals patterns of cross listed firms”, China Journal of Accounting Research, Vol. 4(4), PP. 233-251.

نص كامل:



بررسی رابطه بین تمرکزبر مشتری با بازده دارایی‌ها و نسبت گردش موجودی‌های

شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

 

چکيده

اين پژوهش با هدف بررسی رابطه بین تمرکز بر مشتری با بازده دارایی‌ها و نسبت گردش موجودی‌های شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران انجام گردید. پژوهش حاضر از لحاظ هدف كاربردي است و به روش توصيفي ـ همبستگي صورت گرفته است. جامعه این پژوهش عبارت بودند از شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران که از سال 1393 تا 1396 فعال بوده اند حجم نمونه با استفاده از روش حذف سیستماتیک تکنیک غربالگری تعداد 118 شرکت و در کل تعداد 472 شرکت – سال در محدوده زماني جمع‌آوري داده‌هاي پژوهش تعیین گردید. ابزارهاي استفاده شده در اين پژوهش، گزارش‌هاي منتشر شده توسط بورس اوراق بهادار، ماهنامه بورس، نرم‌افزارهای ره‌آوردنوین، صحرا و دنا و گزارش‌های حسابرسی، صورت‌های مالی و درگاه اینترنتی جامعه حسابداران رسمی داده‌ها نيز با بهره‌مندي از آزمون چاو و هاسمن، آزمون مانایی، همبستگي پيرسون و رگرسيون خطي تحليل شدند. نتايج پژوهش نشان داد که در سطح اطمینان 95% بین تمرکز بر مشتری و بازده دارایی‌ها رابطه مثبت و معنادار وجود دارد و همچنین بین تمرکز بر مشتری و نسبت گردش موجودی‌ها رابطه مثبت و معنادار وجود دارد که در نهایت هر دو فرضیه مورد تأیید قرار گرفتند.

واژگان کلیدی: تمرکز بر مشتری، بازده دارایی‌ها، نسبت گردش موجودی‌ها

 

 

 

 

 

 

 

 

مقدمه

در بسیاری از شرکت ها هنوز مرزهای مشخص بین واحدهای سازمانی وجود دارد. مرزهایی که واحدهای بازاریابی، حسابداری، خدمات مشتریان و تولید را از هم جدا می کند. واحد بازاریابی استراتژی های محصول را طراحی کرده و فعالیت های ترویج و ترفیع را هدایت می کند، بروشورها را چاپ کرده و به فعالیت های روابط عمومی می پردازد. مدیران محصول سعی می کنند مطمئن شوند که محصولات تحت نظارتشان فروش رفته است. واحد خدمات مشتریان به سؤالات مشتریان پاسخ می دهد و به شکایات آن ها رسیدگی می کند. (Cohen and Schmidt,2019) در این نظام که فعالیت ها بین واحدهای گوناگون تقسیم شده اند، نقاط قوت و ضعفی وجود دارد. از آنجا که به افراد اجازه می دهد در کاری که تخصص دارند کار کنند و تقسیم کار به خوبی در آن انجام می شود دارای نقاط قوت است ولی نقطه ضعف آن این است که امکان ارائه خدمات یکپارچه به هر مشتری در آن دشوار است. در این نوع ساختار ارتباطات افقی دشوار می شود و رقابت بیهوده ای را در سازمان ها دامن می زند.این نوع ساختار و جداسازی واحدها، زمانی که بخواهیم محصولی را به بازاری عرضه کنیم جوابگو می باشد Leandigerin and  Aniyoko, 2020) ) . مشکل زمانی ایجاد می شود که بخواهید محصولات گوناگون که در واحدهای گوناگون تولید می شوند را به یک مشتری بفروشید. مهم نیست که از چه نام زیبا و فریبنده ای برای تعریف بازار خود استفاده می کنید. به محض آغاز فروش به هر بازار، گرفتاری ها آغاز می شوند. بازار شما را تحت فشار قرار می دهد که در اثر رقابت قیمت خود را تعدیل کنید. حتی برای بالا بردن اثربخشی ممکن است در مورد کیفیت تجدید نظر کنید و هر چه محصول شما در بازار موفق تر شود، احتمال کپی برداری از آن بیشتر می شود. برای این مشکلات نسخه ای وجود دارد. این نسخه بازاریابی تک به تک است. یعنی تمرکز بر روی هر مشتری در هر لحظه از زمان. با یادآوری ارتباطات خودتان با مشتری، تعمیق ارتباطات و غنی سازی آن و ایجاد روابط پیچیده و با ارزش می توانید از دام گرفتاری های از پیش گفته شده رها شوید. ولی مشکل ساختار سازمانی شرکت کماکان با شماست. لذا اگر برای دنبال کردن نیازهای مشتریان در واحدهای گوناگون سازمانی آماده نباشید، امکان ایجاد رابطه معنی دار و منطقی دشوار خواهد بود (Calo ,2019).

 

بیان مسئله

عملکرد مالی شرکت‌ها تحت تأثیر عوامـل مختلفـی اسـت، از جملـه: همـاهنگی و همکـاري عوامـل تولیـد، مـدیریت موجـودي‌هـا، مـدیریت سـرمایه در گـردش و کاهش هزینه‌هاي بازاریابی و فروش. تمامی موارد ذکـرشده، به بهبود عملکرد مالی شرکت منجـر مـی‌شـود از طرفی تمرکز مشتري بر ایـن عوامـل، تـأثیر مثبـت دارد؛ شرکت‌هایی که از تمرکز مشتري برخـوردار هسـتند، بـا مشـارکت دادن مشـتریان عمـده، مـی تواننـد در تولیـد، همـاهنگی ایجـاد کننـد و تولیـد سـاده و مـؤثري داشـته باشند(خدادادی، 1396).  تعامل با مشـتریان عمــده و در نظــر گـرفتن تقاضـاي آن‌هـا، براي هماهنگی‌هـاي تولیـد بسـیار مفیـد اسـت همکـاري مشـتري در طراحـی محصـول، عامـل کلیدي در دستیابی به عملکـرد باکیفیـت اسـت و تـأثیر مستقیمی بـر عملکـرد شـرکت دارد. البتـه تـأثیر تمرکـز مشتري بر عملکرد شرکت، کمی پیچیده است شـواهد نشـان مـی‌دهـد کـه تمرکـز مشـتري، کـارایی عملیـاتی شرکت‌هاي سودآور را بهبود می‌بخشد ولـی نتـایج آن بـراي شـرکت‌هـاي جـوان‌تـر، متفـاوت اسـت. تمرکـز  مشــتري، ریســک درمانــدگی مــالی شــرکت‌هــایی بــا سودآوري کمتـر را افـزایش مـی‌دهـد بنـابراین ارتبـاط تمرکز مشتري و عملکـرد شـرکت تحـت تـأثیر چرخه عمر قرار می‌گیرد . (Cohen and Schmidt,2019) .همچنیـن هماهنگی‌هاي تولیـد و تسهیم اطلاعات، در زنجیرة تأمین، سبب بهبود مدیریت موجودي‌ها و صرفه‌جویی در هزینه‌هاي عمده نگهداري موجـودي‌هـا شـده و عملکـرد مـالی شـرکت را بهبـود می‌بخشد. شرکت‌هایی که تمرکز مشتري بالا دارند، به واسطۀ وجـود مشـتریان عمـده و وفـادار، هزینـه‌‌هـاي فـروش و تبلیغات اندکی را متحمل می‌شوند(کردستانی، 1397). هنگامی که شرکت با چند مشتري عمده در ارتبـاط باشـد، دیگـر نیـازي بـه تحمل هزینه‌هاي هنگفت تبلیغات و بازاریابی نـدارد در واقع وجود مشتریان عمده نامـدار، در لیسـت خریـداران محصولات شرکت، خود تبلیغ بزرگی است کـه بـدون پرداخــت وجــه، منجــر بــه جــذب مشــتریان جدیــد و اعتباربخشــی بــه محصــولات شــرکت خواهــد شــد جکسن گونه مشتریان عمده که داراي حسـن شهرت بـالایی هسـتند بـه عنـوان حسـاب‌هـاي ویترینـی شرکت یاد می‌کند بنابراین بـا داشـتن مشـتریان عمـده‌هاي بتوان هزینه بازاریابی و فروش را تا حدود زیادي کاهش داد در نتیجه انتظار می‌رود، شرکت‌هایی که داراي تمرکز مشـتري بـالایی هسـتند، از عملکـرد مـالی بهتري برخوردار باشند (رحمانی، 1395).از طرفی بازده کل دارايي هاي يک شرکت به عنوان نتيجه فعاليت‌ها و كارايي شركت‌ها در رابطه با بکارگیری آن‌ها می باشد. یکی از معیارهای اندازه‌گیری کارایی، محاسبه بازده دارایی‌هاست. بازده دارایی‌ها، توانایی شرکت را در ایجاد سود با توجه به میزان سرمایه گذاری انجام شده در شرکت اندازه گیری می‌کند و از تقسیم سودخالص عملیاتی شرکت بر منابع بکار گرفته شده بدست می آید. اعتبار بازده دارایی‌ها، به اندازه گیری مناسب سود و دارایی‌های مورد استفاده شرکت بستگی دارد. بازده دارایی‌ها را می‌توان بر اساس سیستم دوپونت بدست آورد. برای بدست آوردن این نرخ از نسبت گردش دارایی‌ها و نسبت حاشیه سود خالص استفاده می شود. گردش دارایی‌ها از تقسیم فروش بر مجموع دارایی‌ها بدست می آید (Calo ,2019). حاشیه سود خالص از تقسیم سود خالص متعلق به سهامداران عادی بر فروش بدست می آیدنرخ بازده دارایی، رابطه بین حجم دارایی‌های شرکت و سود را تعیین می‌کند. اگر یک شرکتی بر سرمایه‌گذاری‌های خود بیافزاید (البته بر حسب کل دارایی ها) ولی نتواند به تناسب، مقدار سود پس از کسر مالیات خود را افزایش دهد، نرخ بازده دارایی کاهش می‌یابد) Leandigerin and Aniyoko, 2020) . با توجه به موارد گفته شده سوال اصلی پژوهش عبارت است از اینکه ایا بین تمرکزبر مشتری با بازده دارایی‌ها و نسبت گردش موجودی‌های رابطه معناداری وجود دارد ؟

 

 

 

اهمیت و ضرورت پژوهش

امروزه در محیط کسب و کار، جلب رضایت مشتری، در دستیابی سازمان‌ها به اهدافشان، نقشی مهم و اساسی دارد. سازمان‌ها دریافته‌اند که مشتریان، مهمترین دارایی آن‌ها محسوب می‌شوند و بنابراین ارتباط با مشتریان را تعاملی سودمند به شمار می‌آورند(Calo, 2019) . ازسوی دیگر، نمی‌توان گفت که همه مشتریان، به یک اندازه در موفقیت سازمان نقش دارند. نکته‌ای که در مطالعات مدیریت ارتباط با مشتری، بر آن تأکید می‌شود، مسأله تمرکز بر مشتریان کلیدی است. مدیریت ارتباط با مشتری، سازمان‌ها را برای تشخیص مشتریان کلیدی و با اهمیت و حفظ آن‌ها برای مبادلات آتی ترغیب کرده و نشان می‌دهد که تمرکز بر مشتریان کلیدی، باعث کاهش هزینه‌های جلب مشتری جدید و همچنین افزایش درآمدهای سازمان از جانب مشتریان وفادار می‌شود شرکت در اوایل روابط به مشتریان عمده جوان تمایل دارد، در این صورت فروش‌ها بیشتر وابسته به مشتریان عمده و آنها سرمایه‌گذاری قابل توجهی در دارایی‌های مشتریان خاص ایجاد می‌نمایند. این تفاوت برجسته ماهیت وابستگی از ارتباط تمرکز مشتری و عملکرد شرکت است. همچنین به رغم وجود تأثیر مخالف اولیه از تمرکز مالی مشتری در بازگشت سرمایه و دارایی و هزینه‌های فروش، عمومی و اداری، قیمت سهام واکنش مثبتی با تغییر در تمرکز مشتری نشان می‌دهد.  (Hanoku and bathula, 2017) تأثیر تمرکز مشتری بر عملکرد شرکت، از دو دیدگاه قابل بررسی است: دیدگاه اول تمرکز مشتری را عامل فشار بر فروشنده در نظر می‌گیرد و دیدگاه دوم آن را عاملی برای افزایش هماهنگی تولید، مدیریت موجودی‌ها و تسهیم مطالعات در زنجیره تأمین به شمار می‌آورد. دیدگاه سنتی مدعی است که مشتریان عمده می‌توانند مزایایی از تأمین‌کنندگان خود استخراج و در نتیجه کاهش سوددهی تأمین کننده شوند. با این حال، دلیل متعددی برای مفید بودن مشتریان عمده برای شرکت وجود دارد. (Cohen and Schmidt,2019) . در بازده دارایی یک شاخص از چگونگی سودآوری شرکت وابسته به کل دارایی‌های آن شرکت می‌باشد  یک ایده درباره مدیریت کارآمد در رابطه با استفاده از دارایی‌ها در جهت تولید سود (دارایی‌های مولد) به ما می‌دهد که از طریق تقسیم سود سالیانه به کل دارایی شرکت محاسبه می‌شود و به صورت درصد بیان می‌شود( Leandigerin and  Aniyoko, 2020 ).

 

 

 

 

 

 

نوآوری مقاله

پژوهش به لحاظ تدوین مدل مفهمومی جدید توسط محقق جنبه نواوری دارد .

 

 

 

 

 

 

 

فرضیه های پژوهش

H1: بین تمرکز برمشتری و بازده دارایی‌ها رابطه معنادار وجود دارد.

H2: بین تمرکزبر مشتری و نسبت گردش موجودی‌ها رابطه معنادار وجود دارد.

 

مبانی نظری پژوهش وپیشینه

تمرکز بر مشتری

امروزه در محیط کسب و کار، جلب رضایت مشتري، در دستیابی سازمان‌ها به اهدافشان، نقشی مهم و اساسی دارد. سازمان‌ها دریافته‌اند که مشتریان، مهمترین دارایی آن‌ها محسوب می‌شوند و بنابراین ارتباط با مشتریان را تعاملی سودمند به شمار می‌آورند. از سوي دیگر، نمی‌توان گفت که همه مشتریان، به یک اندازه در موفقیت سازمان نقش دارند. نکته‌اي که در مطالعات مدیریت ارتباط با مشتري، بر آن تأکید می‌شود، مسأله تمرکز بر مشتریان کلیدي است .  (Calo ,2019) مدیریت ارتباط با مشتري، سازمان‌ها را براي تشخیص مشتریان کلیدي و با اهمیت و حفظ آن‌ها براي مبادلات آتی ترغیب کرده و نشان می‌دهد که تمرکز بر مشتریان کلیدي، باعث کاهش هزینه‌هاي جلب مشتري جدید و همچنین افزایش درآمدهاي سازمان از جانب مشتریان پارتو نیز همین مطلب - وفادار می‌شود. امروزه، چالش های گریبانگیر کسب و کارهای مختلف از همیشه بیشتر و کلان تر شده است. انتظارات همیشه در حال رشد مشتریان، تقویت رقبا و رقابت، افزایش اطلاعات و شفافیت بازار، کاهش اعتماد و وفاداری مشتریان، افزایش سرعت و تأثیر تغییرات و حتی کاهش منابع و حاشیه سود شرکت ها، تنها بخشی از مسائل و مشکلاتی است که کسب و کارهای امروزی با آنها دست و پنجه نرم می کنند(رحمانی، 1395)..

 

بازده دارایی‌ها 

بازده دارایی از طریق تقسیم درآمد خالص به میانگین کل دارایی‌ها محاسبه می‌شود. پاسخ این معادله به تحلیلگران مالی می‌گوید که چگونه یک شرکت مدیریت دارایی‌ها را انجام می‌دهد. به‌عبارت‌دیگر، بازده دارایی به تحلیلگران می‌گوید که هر ریال از دارایی چه میزان درآمد ایجاد می‌کند(Leandigerin and Aniyoko, 2020) ). نسبت بالا به این معنی است که شرکت درآمد خالص بیشتری را از ۱ ریال دارایی ​​به دست می‌آورد که نشانه‌ای از بازدهی و کارایی بالا است. نسبت کم به معنی این است که شرکت درآمد خالص کمتری به ازای هر یک ریال از دارایی ها دارد که نشانه‌ای از ناکارآمدی شرکت است. مسئله این است که درآمد خالص همیشه با جریان نقدی همخوانی ندارد. به‌عنوان یک راه‌حل، تحلیلگران از بازده نقدی دارایی ها که جریان‌های نقدی عملیاتی را بر کل دارایی تقسیم می‌کند، استفاده می‌کنند. جریان نقدی حاصل از عملیات به‌طور خاص طراحی شده است تا تفاوت بین درآمد خالص و جریان نقدی را نشان دهد. به‌این‌ترتیب، استفاده از جریان نقد عملیاتی معیاری دقیق‌تر نسبت به درآمد خالص برای استفاده در محاسبه بازده دارایی است(صحت، 1389)..

 

گردش موجودی کالا

در حسابداری نسبتی است، که نشان می‌دهد موجودی کالا و مواد شرکت، در یک بازه مشخص، (مانند یک سال مالی( چند بار بفروش رسیده و جایگزین شده ‌است. بهتر است گردش موجودی کالا با میانگین صنعت مقایسه شود؛ گردش موجودی کالا پایین دلالت بر فروش ضعیف و افزایش موجودی کالا دارد و نسبت گردش موجودی کالا بالا، دلالت بر توان بالای فروش شرکت خواهد داشت. موجودی کالای بالا ناخوشایند است، زیرا نشان از سرمایه‌گذاری با نرخ بازده صفر دارد. در تحلیل نسبت‌های مالی گردش موجودی کالا نسبتی است که با مقایسه بهای تمام شده کالای فروش رفته و میانگین موجودی کالا در طی دوره، کارایی مدیریت موجودی کالا را می‌سنجد این نسبت کمک می‌کند(کرمی، 1388)..

صالحی (1396) به بررسی رابطه ساختار سرمایه با بازده دارایی‌ها و با تاکید بر تورم ایجاد شده حاصل از تصمیم‌گیری‌های دولت می‌پردازد. تصمیم‌گیری در مورد ساختار سرمایه به معنی تأمین مالی شرکت همچون سایر تصمیم‌های مدیران بر ارزش شرکت اثرگذار است و از این رو یکی از مشکل‌ترین و چالش برانگیز‌ترین تصمیم‌های شرکت‌هاست. در این پژوهش رابطه بین ساختار سرمایه با نرخ بازده دارایی‌ها و تورم سالیانه در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار از طریق تجزیه و تحلیل داده‌های 89 شرکت در دوره زمانی 1388 تا 1393 مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان می‌دهد که نرخ بازده دارایی با ساختار سرمایه (نسبت بدهی کوتاه‌مدت به کل دارایی‌ها، نسبت بدهی بلندمدت به کل دارایی‌ها، نسبت کل بدهی‌ها به کل دارایی‌ها به عنوان متغیرهای مستقل) ارتباط معنادار و منفی دارد. بدین معنی که در شرایط عادی، انتخاب سرمایه بر روی نرخ بازده دارایی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تأثیر می‌گذارد و شرکت دارای نرخ بازده بالاتر از بدهی کمتری در ساختار سرمایه خود بهره می‌گیرد. اما ساختار سرمایه (نسبت بدهی کوتاه مدت به کل دارایی‌ها، نسبت بدهی بلند مدت به کل دارایی‌ها و نسبت کل بدهی‌ها به کل دارایی‌ها) با تورم سالیانه ارتباط معناداری ندارد.

رحمانی و غلامی جمکرانی  (1398) به بررسی  تمرکز بر مشتری و عملکرد شرکت پرداختنددراین پژوهش ارتباط بین تمرکز بر مشتری و عملکرد شرکت با سه معیار مالی (بازده دارایی ها)، اقتصادی (ارزش افزوده اقتصادی تعدیل شده) و عملیاتی (نسبت گردش موجودی ها) مورد بررسی قرار گرفته است. تمرکز مشتری به عنوان عاملی برای کاهش هزینه های فروش، عمومی از جمله هزینه های جذب مشتری جدید و بهبود عملکرد شرکت تعریف گردیده است. برای این منظور مدل رگرسیون چند متغیره، برای داده های ترکیبی برآورده شده است. داده های مورد نظر از 104 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران با بازده مثبت و منفی طی سال های 1393-1396 جمع آوری شده است. نتایج پژوهش رابطه معنادار و منفی تمرکز بر مشتری با معیار بازده دارایی‌ها و عدم وجود رابطه معنادار بین تمرکز بر مشتری با معیار ارزش افزوده اقتصادی تعدیل شده و معیار نسبت گردش موجودی ها را نشان می دهد.

خدادادی (1398) به بررسی رابطه بین تمرکز مشتری و حق‌الزحمه حسابرسی می‌پردازد. امروزه در محیط کسب و کار جلب رضایت مشتری در دستیابی سازمان‌ها به اهدافشان نقشی مهم و اساسی دارد. اما نمی‌توان گفت که همه‌ی مشتریان به یک اندازه در موفقیت سازمان نقش دارند و نکته‌ای که در مطالعات مدیریت ارتباط با مشتری بر آن تأکید می‌شود، مسأله تمرکز مشتری است. بنابراین، این پژوهش با هدف بررسی رابطه بین تمرکز مشتری و حق‌الزحمه حسابرسی شرکت‏های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران انجام شده است. برای این منظور تعداد 60 شرکت طی دوره زمانی 1392 تا 1397 با استفاده از روش داده‌های تابلویی با رویکرد اثرهای ثابت مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که تمرکز مشتری ارتباط منفی و معناداری با حق‌الزحمه حسابرسی دارد. با توجه به نتیجه بدست آمده می‌توان بیان کرد که تمرکز مشتری باعث افزایش هماهنگی تولید، مدیریت بهتر موجودی‌ها و ارتقا تسهیم اطلاعات در طول زنجیره تأمین می‌شود. بر این اساس، شرکت‌هایی که مشتریان متمرکز دارند، به منافعی دست می‌یابند که حاصل تلاش‌های مشترک بازاریابی و تبلیغات است و در نهایت به صورت کاهش مؤثر هزینه‌های فروش نمود پیدا می‌کند که این عوامل سبب کاهش ریسک حسابرسی می‌شود؛ در نتیجه حق‌الزحمه درخواستی حسابرس نیز کاهش خواهد یافت.

پاتاتوکس (2017) به بررسی تاثیر تمرکز بر مشتری بر سودآوری پرداخته است. نتیجه این پژوهش نشان داد که تمرکز بر مشتری منجر به بهبود سودآوری می‌شود. پل و همکاران (2015) معتقد است که شرکت‌ها در مرحله اولیه از ارتباط‌شان مشخصات متفاوت قابل توجهی ارائه می‌نمایند که اغلب روابط رشد بررسی شده است. شرکت در اوایل روابط به مشتریان عمده جوان تمایل دارد، در این صورت فروش‌ها بیشتر وابسته به مشتریان عمده و آنها سرمایه‌گذاری قابل توجهی در دارایی‌های مشتریان خاص ایجاد می‌نمایند. از آنجا که این سرمایه‌گذاری ریسک عملیاتی قابل توجهی در اوایل چرخه عمر دارد، چنین شرکتی به احتمال زیاد دارای درآمد منفی است و آن نشان عدم اطمینان بالای تقاضا است. این تفاوت برجسته ماهیت وابستگی از ارتباط تمرکز مشتری و عملکرد شرکت است. همچنین به رغم وجود تأثیر مخالف اولیه از تمرکز بالایی بر مشتری در بازگشت سرمایه و دارایی و هزینه‌های فروش، عمومی و اداری، قیمت سهام واکنش مثبتی با تغییر در تمرکز مشتری نشان می‌دهد. تأثیر تمرکز مشتری بر عملکرد شرکت، از دو دیدگاه قابل بررسی است: دیدگاه اول تمرکز مشتری را عامل فشار بر فروشنده در نظر می‌گیرد و دیدگاه دوم آن را عاملی برای افزایش هماهنگی تولید، مدیریت موجودی‌ها و تسهیم اطالعات در زنجیره تأمین به شمار می‌آورد. دیدگاه سنتی مدعی است که مشتریان عمده می‌توانند مزایایی از تأمین‌کنندگان خود استخراج و در نتیجه کاهش سوددهی تأمین کننده شوند. با این حال، دلیل متعددی برای مفید بودن مشتریان عمده برای شرکت وجود دارد. سفارشات متفاوت هستند، در برخی ترکیبی از طراحی فرآیند تولید و تحویل تدارکات را تحت پوشش قرار می‌دهند. اگرچه چند سفارش کوچک می‌تواند به اندازه فروش سفارش بزرگ باشد، ولیکن شرکت با مشکل حفظ و فراگیری مشتریان مواجه می‌شود. از آنجا که کسب مشتری پرهزینه می‌باشد، معامله با تعداد کمی از مشتریان عمده، می‌تواند بطور بالقوه این هزینه ها را کاهش دهد.

کالو (2019) به بررسی رضایت مشتری، درآمد خالص و دارایی‌های کل پرداخته است عقل متعارف معتقد است که رضایت مشتری اثر مثبتی دارد. در سودآوری، به طور معمول در چنین شرایطی به عنوان بازده دارایی اندازه‌گیری می‌شود. با این حال، روشن کنید که آیا رضایت مشتری دارای اثر فعلی و یا اثر تأخیر است سودآوری مسئله با اهمیت است اما به شدت نادیده گرفته شده است. بررسی نحوه عملکرد رضایت گذشته و گذشته بر درآمد خالص (سود) و دارایی های کلی چون ROA نسبت درآمد خالص به دارایی های کل است. نتایج نشان می‌دهد که عملکرد رضایت مشتری در حال حاضر منفی به درآمد خالص ودارایی‌های کل، در حالی که رضایت گذشته مثبت به درآمد خالص است، اما هیچ هزینه‌ای ندارد ارتباط با دارایی های کل با هم، اگرچه هنوز از لحاظ ریاضی امکان پذیر است رضایت فعلی به طور مثبت با ROA ارتباط دارد، بیشتر احتمال دارد فعلی باشد رضایت منفی بر سودآوری دارد، در حالی‌که رضایت گذشته مثبت است تأثیر بر سودآوری به عبارت دیگر، عملکرد رضایت مشتری تأثیر منفی دارد سودآوری.

 

روش پژوهش

این پژوهش به لحاظ هدف از نوع کاربردی و بر مبنای روش از نوع همبستگی است.جامعه آماری پژوهش عبارت است از مجموعه ای از افراد یا اشیا که دارای ویژگی‌های همگون و قابل اندازه‌گیری می‌باشند. نمونه پژوهش از این چنین جامعه‌ای اخذ می‌گردد و نتیجه پژوهش به آن جامعه تعمیم داده می‌شود. در این پژوهش جامعه پژوهش شامل شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران که از سال 1393 تا 1396 فعال بوده‌اند.نمونه پژوهش عبارت است از یک گروه منتخب از جامعه پژوهش که باید دارای خصوصیات و صفات جامعه پژوهش باشد تا بتوان پژوهش را به آن تعمیم داد. نمونه پژوهش باید معرف مشخصات و ویژگی‌هایی که در موضوع پژوهش دارای اهمیت است، باشد. تعداد نمونه 118 شرکت  به شرح زیرتعیین شدند.

جدول(1): حجم نمونه (1396-1396 )

ردیف	شرح	تعداد شرکت ها
1	کل جامعه آماري	745
2	شرکت هاي عضو صنايع واسطه گروه مالي، هلدينگ و بانك‌ها و بيمه‌ها	185
3	شرکت‌هايي که طي دوره پژوهش از بورس حذف شده‌اند يا حداقل دو سال متوالي توقف نماد داشته‌اند يا تغيير سال مالي داده‌اند	127
4	شرکت‌هايي که سال مالي آنهاپايان اسفند نمي‌باشد	138
5	شرکت‌هايي که برخي اطلاعات مورد نياز آنها در دوره زماني پژوهش در دسترس نبوده	177
6	حجم نمونه	118

 

برای انتخاب نمونه آماری از روش حذف سیستماتیک تکنیک غربالگری و روش حداقل مربعات تعمیم‌ یافته برآوردی استفاده ‌شده است. ابزار اندازه‌گيري و مقياس‌ها وسايلي هستند که پژوهشگر به کمک آنها قادر است اطلاعات مورد نياز پژوهش خود را گردآوري، ثبت و کمي نمايد. در این پژوهش از ماهنامه بورس و گزارش‌های حسابرسی، صورت‌های مالی و درگاه اینترنتی جامعه حسابداران رسمی سایت های rdis و codal و  صورت های مالی شرکت‌ها و نرم افزار نوین‌پرداز نرم‌افزارهای Excell و Eviews.متداول‌ترین روش‌های گردآوری اطلاعات شامل: پرسشنامه، مصاحبه، مشاهده، مطالعه کتابخانه‌ای و مطالعه اسناد و مدارک می‌شود. در اين پژوهش براى جمع‌آورى داده‌ها و اطلاعات از روش كتابخانه‌اى استفاده مى‌شود. براى نگارش و جمع‌آورى اطلاعات مورد نياز بخش مبانى نظرى از مقالات تخصصى فارسى و تا حدودى لاتين استفاده خواهد شد و براى گردآورى ساير داده‌ها و اطلاعات مورد نياز عمدتاً از طريق بانک‌های اطلاعاتی موجود در سایت بورس اوراق بهادار تهران و همچنین سایت‌های rdis و codal و نرم افزار نوین‌پرداز استفاده خواهد شد.یکی از اصلی‌ترین بخش‌های هر کار پژوهشی را جمع‌آوری اطلاعات تشکیل می‌دهد. چنانچه این کار به شکل منظم و صحیح صورت پذیرد کار تجزیه و تحلیل و نتیجه‌گیری از داده‌ها با سرعت و دقت خوبی انجام خواهد شد. روش‌های گردآوری اطلاعات پژوهش به دو دسته کتابخانه‌ای و میدانی تقسیم می‌شود. در خصوص گردآوری اطلاعات مربوط به ادبیات موضوع و پیشینه پژوهش از روش‌های کتابخانه‌ای و جهت جمع‌آوری اطلاعات برای تأیید یا رد فرضیه‌های پژوهش از روش میدانی استفاده می‌شود. برای جمع آوری اطلاعات در کارهای پژوهشی چهار روش عمده را مورد استفاده قرار می دهند. ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش کتب، مقالات، نشریات، پایگاه‌های اینترنتی، فهرست بانک‌ها، صورت‌هاي مالي منتشر شده بانک‌هاي پذیرفته ‌شده در بورس اوراق بهادار تهران، گزارش‌هاي منتشر شده توسط بورس اوراق بهادار، ماهنامه بورس، نرم‌افزارهای ره‌آورد نوین، صحرا و دنا و گزارش‌های حسابرسی، صورت‌های مالی و درگاه اینترنتی جامعه حسابداران رسمی می‌باشد. ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش کتب، مقالات، نشریات، پایگاه‌های اینترنتی، فهرست بانک‌ها، صورت‌هاي مالي منتشرشده بانک‌هاي پذیرفته‌ شده در بورس اوراق بهادار تهران، گزارش‌هاي منتشرشده توسط بورس اوراق بهادار، ماهنامه بورس، نرم‌افزارهای ره‌آورد‌نوین، صحرا و دنا و گزارش‌های حسابرسی، صورت‌های مالی و درگاه اینترنتی جامعه حسابداران رسمی می‌باشد.

 

اندازه‌گیری متغیرها

الف - متغیر مستقل تمرکزبر مشتری: شرکت با استفاده از شاخص هرفیندال - هیرشامن محاسبه شده است. دامنه CC بین صفر و یک قرار دارد و مقادیر کمتر نشان دهنده تمرکز مشتری کمتر است (رحمانی، 1395).

ب - متغیر وابسته بازده دارایی: یک ایده درباره مدیریت کارآمد، در رابطه با استفاده از دارایی‌ها، در جهت تولید سود (دارایی‌های مولد) به ما می‌دهد، که از طریق تقسیم سود سالیانه، به کل دارایی شرکت، محاسبه می‌شود. بازده دارایی به صورت درصد بیان می‌شود و بعضی اوقات به بازده سرمایه‌گذاری نیز اشاره دارد (صحت، 1389).

ج - متغیر وابسته نسبت گردش موجودی‌ها: نسبت گردش موجودی مساویست با بهای تمام شده کالای فروش رفته تقسیم بر متوسط موجودی‌ها (کرمی، 1388).

 

مدل رگرسیونی

این مدل بر اساس یک متغیر مستقل و دومتغیر وابسته به شرح زیر تدوین گردید

RA = o β +β1fm +Uj1

ITR = o β +β1fm +Uj1

 

 

آمار توصیفی

به‌منظور شناخت بهتر جامعه‌ای که برای پژوهش انتخاب شده است و آشنایی بیشتر با متغیرهای پژوهش، قبل از تجزیه و تحلیل آماری، خلاصه‌ای ازآمار توصیفی متغیرها شامل میانگین، انحراف معیار، میانه، چولگی و کشیدگی و حداکثر و حداقل که در جدول (1) زیر قرار داده شده است.

 

جدول(2): میانگین، میانه، انحراف معیار، چولگی و کشیدگی

نام متغیر	میانگین	میانه	انحراف‌معیار	چولگی	کشیدگی	حداکثر	حداقل
تمرکز بر مشتری	3567 /0	3416/0	1017/0	6026/0	5635/1	5985/0	2012/0
بازده دارایی‌ها	1563/0	1416/0	1022/0	5738/0	5678/1	3905/0	0165/0-
نسبت‌گردش‌موجودی‌ها	7972/0	7850/0	4685/0	0675/0-	0035/1	5900/1	0250/0

 

آزمون چاو(F لیمر) و هاسمن

در این پژوهش برای تحلیل داده‌ها از تحلیل رگرسیون استفاده شده است تحلیل رگرسیون روشی برای بررسی نقش یک یا چند متغیر مستقل در پیش‌بینی یک یا چند متغیر وابسته است. در بررسی داده‌های مقطعی و سری‌های زمانی، اگر ضرایب اثرات مقطعی و اثرات زمانی معنا‌دار نشود، می‌توان داده‌ها را با یکدیگر ترکیب کرده و به‌وسیله یک رگرسیون حداقل مربعات معمولی تخمین بزنیم (مدل تجمیعی یا پولد). از آنجایی که در اکثر داده‌های ترکیبی اغلب ضرایب مقاطع یا سری‌های زمانی معنا‌دار هستند این مدل که به مدل رگرسیون تجمیعی یا پولد (مقید) معروف است کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد. بنابراین برای اینکه بتوان مشخص نمود که آیا داده‌های پانل برای برآورد تابع مورد ‌نظر کارآمدتر خواهد بود یا نه، فرضیه‌ای را آزمون می‌کنیم که درآن کلیه عرض از مبدأها (عبارات ثابت برآورد) با یکدیگر برابر هستند. فرضیه صفر این آزمون که به آزمون چاو یا F لیمر معروف است. در این آزمون فرضیه H0 یعنی یکسان بودن عرض از مبداء‌ها در مقابل فرضیه H1 یعنی ناهمسانی عرض از مبداء‌ها قرار می‌گیرد. در صورتی که فرضیه H0  پذیرفته شود به معنی یکسان بودن شیب‌ها برای مقاطع مختلف بوده و قابلیت ترکیب شدن داده‌ها و استفاده از مدل رگرسیون ترکیب شده مورد تأیید آماری قرار می‌گیرد و فرضيه‌هاي پژوهش با استفاده از روش داده‌هاي تركيب شده مورد آزمون قرار خواهد گرفت. اما در صورت رد فرضیه H0 روش داده‌های پانل پذیرفته می‌شود و فرضيه‌هاي پژوهش  با استفاده از روش داده‌هاي پانل آزمون مي‌شود.

 

آزمون هاسمن برای تشخیص مدل اثر تصادفی از مدل اثر ثابت

رایج‌ترین آزمون براي تعیین نوع مدل داده‌­هاي (ترکیبی) تلفیقی، آزمون هاسمن است. اگر بعد از انجام دادن آزمونF  لیمر فرضیه H0  در مقابل فرضیهH1  رد شده باشد، برای انتخاب بین روش ثابت و تصادفی می­توان از این آزمون استفاده کرد. به عبارت ديگر در صورتي كه بر اساس نتايج آزمون F لیمر (چاو) براي هر يك از فرضيه‌ها، استفاده از روش داده‌هاي پانل مورد تأييد واقع شود، به منظور اینکه مشخص گردد کدام روش (اثرات ثابت و یا اثرات تصادفی) برای برآورد مناسب‌تر مي‌باشد (تشخیص ثابت یا تصادفی بودن تفاوت‌های واحدهای مقطعی) از آزمون هاسمن استفاده می‌شود. آزمون هاسمن بر پایه وجود یا عدم وجود ارتباط بین خطای رگرسیون تخمین زده شده و متغیر­های مستقل مدل استوار است. اگر چنین ارتباطی وجود داشته باشد، مدل اثر ثابت و اگر این ارتباط وجود نداشته باشد، مدل اثر تصادفی کاربرد خواهد داشت. فرضیه H0 نشان دهنده عدم ارتباط بین متغیر­ های مستقل و خطای تخمین و فرضیهH1 نشان دهنده وجود ارتباط است. بنابراين عدم رد فرض H0 به معناي وجود مدل با اثرات تصادفي است. باید ابتدا ازآزمون F ليمر براي تشخيص تلفيقي يا تابلويي (پانل) بودن داده‌ها استفاده شود. با توجه به نتایج حاصل از آزمون F لیمر، از آنجایی که مقدار  p-value این آزمون کمتر از 05/0 می‌باشد، همسانی عرض از مبداءها تأیید شده و لازم است در برآورد مدل از روش داده‌های پانل استفاده شود اینکه داده‌های پژوهش به صورت ترکیبی می‌باشد. نتايج جدول (2) نشان مي‌دهد كه احتمال آزمون F كمتر از 05/0 مي‌باشد. چون اين مقدار كمتر از 05/0 است. لذا از روش داده‌هاي تابلويي (پانل) در برآورد مدل رگرسيوني استفاده مي‌شود. 

 

جدول(3): خلاصه نتایج آزمون F لیمر

متغیرمستقل متغیر وابسته	مقدارآماره F لیمر	سطح معناداری	نتیجه آزمون F لیمر
تمرکز بر مشتری ---      بازده دارایی‌ها	0124/10	0004/0	داده‌ها تابلویی (پانل) است
تمرکز بر مشتری - -نسبت گردش موجودی‌ها	7181/10	0001/0	داده‌ها تابلویی(پانل) است

 

همانطوری‌که از جدول (2) مشاهده می‌شود مقدار آماره F لیمر بین متغیرهای تمرکز بر مشتری و بازده دارایی‌ها 0124/10 و در سطح معناداری 0004/0که کمتر از 05/0 است پس داده‌های تمرکز بر مشتری و بازده دارایی‌ها از نوع تابلویی است همچنین مقدار آماره F لیمر بین دو متغیر تمرکز بر مشتری و نسبت گردش موجودی‌ها 7181/10 درسطح معناداری 0001/0 که کمتر از 05/0 است پس داده‌های تمرکز بر مشتری و نسبت گردش موجودی‌ها ازنوع تابلویی است.

 

جدول(4): نتایج آزمون هاسمن

متغیرمستقل                    متغیر وابسته	مقدارآماره هاسمن	سطح معناداری	نتیجه آزمون هاسمن
تمرکز بر مشتری --           بازده دارایی‌ها	0993/10	0044/0	اثرات ثابت
تمرکز بر مشتری -  نسبت گردش موجودی‌ها	0857/10	0249/0	اثرات ثابت

 

همچنین با توجه به نتايج آزمون F لیمر، لازم است آزمون هاسمن براي تعيين نوع داده‌هاي تابلويي (پانل) با اثرات ثابت یا اثرات تصادفی انجام شود، همان طور كه ا ز نتايج جدول (3) مشخص است احتمال به دست آمده از آزمون هاسمن کمتر از 05/0 است. به همين دليل به منظور برآورد اين مدل از شيوه داده‌هاي تابلويي با اثرات ثابت استفاده شده است. همچنین مقدار آماره هاسمن بین متغیر تمرکز بر مشتری و بازده دارایی‌ها 0993/10 و در سطح معناداری0044/0 که کمتر از 05/0 است پس داده‌های تمرکز بر مشتری و بازده دارایی‌ها اثرات ثابت است و مقدار آماره هاسمن بین متغیر تمرکز بر مشتری و نسبت گردش موجودی‌ها 0857/10 و در سطح معناداری 0249/0 که کمتر از 05/0 است پس داده‌های تمرکز بر مشتری و نسبت گردش موجودی‌ها اثرات ثابت است.

 

آزمون مانایی

آزمون مانایی عمدتاً به منظور جلوگیری از رگرسیون‏های کاذب انجام می‏گیرد. برای جلوگیری از رگرسیون کاذب بایستی متغیرها مانا باشند.

 

جدول(5): نتایج مانایی متغیر ها

متغیر	سطح معنی داری(p-value)	نتیجه
تمرکز بر مشتری	0000/0	متغیر ماناست
بازده دارایی‌ها	0000/0	متغیر ماناست
نسبت گردش موجودی‌ها	0000/0	متغیر ماناست

 

همانطوری‌که از جدول (5) مشاهده می‌شود متغیر مستقل تمرکز بر مشتری در سطح معناداری (0000/0) و متغیر وابسته بازده دارایی‌ها در سطح معناداری (0000/0) و متغیر وابسته نسبت گردش موجودی‌ها در سطح معناداری (0000/0) ماناست.

 

آزمون نرمال بودن متغير وابسته

قبل از آزمون فرضيه‌هاي پژوهش، بايد نرمال بودن متغير وابسته مشخص گردد. توزيع غيرنرمال اين متغير منجر به تخطي از فرض‌هاي كلاسيك الگوي رگرسيون مي‌شود.

 

جدول(6): نتایج نرمال بودن متغیرهای وابسته بازده دارایی‌ها و نسبت گردش موجودی‌ها

متغیر وابسته	مقدارآماره جارک - برا	سطح معناداری
بازده دارایی‌ها	5878/2	2430/0
نسبت گردش موجودی‌ها	9699/3	0657/0

 

 

 

 

همانطوری‌که از جدول (6) مشاهده می‌شود مقدار آماره جارک-برا متغیر وابسته بازده دارایی‌ها 5878/2 و سطح معناداری 2430/0 و مقداره آماره جارک – برا متغیر وابسته نسبت گردش موجودی‌ها 9699/3 و سطح معناداری 0657/0 محاسبه شده است.

 

ازمون همبستگی پیرسون

جدول (7): آزمون همبستگی پیرسون فرضیه اول

متغیر مستقل	متغیر وابسته	همبستگی پیرسون وسطح معناداری( 01/0≥p)
تمرکز بر مشتری	بازده دارایی‌ها	685/0، ( 00/0=sig  )

 

همانطورکه در جدول (7) مشاهده می‌شود همبستگی بین متغیر تمرکز بر مشتری و بازده دارایی‌ها 685/0در سطح معناداری (00/0=sig) می‌باشد. فرضH0 رد می‌شود که نشان‌دهنده رابطه قوی 685/0 و مثبت بین متغیر تمرکز بر مشتری و بازده دارایی‌ها می‌باشد.

جدول (8): آزمون همبستگی پیرسون فرضیه دوم

متغیر مستقل	متغیر وابسته	همبستگی پیرسون وسطح معناداری( 01/0≥p)
تمرکز بر مشتری	نسبت گردش موجودی‌ها	649/0 ،( 00/0=sig  )

 

همانطورکه در جدول (8) مشاهده می‌شود همبستگی بین تمرکز بر مشتری و نسبت گردش موجودی‌ها 649/0 در سطح معناداری  (00/0=sig) می‌باشد. فرضH0 رد می‌شود که نشان‌دهنده رابطه قوی 649/0 و مثبت بین متغیر تمرکز برمشتری و نسبت گردش موجودی‌ها می‌باشد.

 

مدل رگرسیون اول

هرگاه بخواهیم اثرات متغیرها را به صورت همزمان بررسی کنیم از رگرسیون استفاده می‌شود و رگرسیون بدنبال پیش‌بینی یک یا چند متغیر بر اساس یک یا چند متغیر دیگر است و معادله‌ای برای پیش‌بینی متغیرها ارائه می‌دهد.

 

جدول(9): نتایج خلاصه مدل

مدل	ضریب همبستگی r	R2	R2تعدیل شده	برآورد خطای انحراف معیار	دوربین واتسون	آماره F	سطح معناداری
1	685/0	678/0	670/0	0174/0	5620/2	387/130	000/0

 

 

 

مدل رگرسیون دوم

جدول(10): نتایج خلاصه مدل

مدل	ضریب همبستگی r	R2	R2تعدیل شده	برآورد خطای انحراف معیار	دوربین واتسون	آماره F	سطح معناداری
1	649/0	637/0	615/0	1359/0	5121/2	433/44	000/0

 

نتایج ضرایب رگرسیون و مقدار ثابت درجدول (11) محاسبه شده است. همانطورکه در جدول (11) مشاهده می‌شود مقدار ضریب رگرسیون برای متغیر مستقل تمرکز بر مشتری 9851 /0 و آماره t، 448/106 در سطح معناداری 000/0 محاسبه شده است.

 

جدول (11): نتایج ضرایب مدل رگرسیون

مدل	ضرایب استاندارد بتا	خطای استاندارد	آماره t	سطح معناداری
1 (ثابت)	1951/0-	0033/0	425/57-	000/0
تمرکز بر مشتری	9851/0	0092/0	448/106	000/0

 

نتایج ضرایب رگرسیون و مقدار ثابت درجدول (12) محاسبه شده است. همانطورکه در جدول (12) مشاهده می‌شود مقدار ضریب رگرسیون برای متغیر مستقل تمرکز بر مشتری 3242 /4 و آمارهt ، 878/59 در سطح معناداری 000/0 محاسبه شده است.

 

جدول (12): نتایج ضرایب مدل رگرسیون

مدل	ضرایب استاندارد بتا	خطای استاندارد	آماره t	سطح معناداری
1 (ثابت)	7456/0-	026/0	120/28-	000/0
تمرکز بر مشتری	3242/4	072/0	878/59	000/0

نتیجه گیری

فرضیه اول 

بازده دارایی‌ها از چگونگی سودآوری شرکت، وابسته به کل دارایی‌های آن شرکت می‌باشد. بازده دارایی، یک ایده درباره مدیریت کارآمد، در رابطه با استفاده از دارایی‌ها، در جهت تولید سود (دارایی‌های مولد) به ما می‌دهد، که از طریق تقسیم سود سالیانه، به کل دارایی شرکت، محاسبه می‌شود. بازده دارایی‌ها به عنوان نسبت سود خالص بعد از مالیات به مجموع دارایی‌های اندازه‌گیری شده، تعریف می‌گردد. بازده دارایی‌ها نشان دهنده توانایی مدیریت در استفاده کارا از دارایی‌ها می‌باشد و بیشتر بر روی بازدهی بخش عملیات متمرکز است. اگر دارایی‌های اضافی در عملیات به کار گرفته شوند مانند این است که هزینه‌های عملیاتی افزایش یافته‌ا‌ند. یکی از مزایای مهم فرمول نرخ بازده دارایی‌ها این است که مدیران را به کنترل دارایی‌های عملیاتی وادار می‌سازد و همواره با کنترل هزینه‌ها، نرخ سود خالص و حجم فروش، به کنترل دارایی‌های عملیاتی نیز می‌پردازند. در فرضیه اول این پژوهش به بررسی رابطه بین تمرکز بر مشتری و بازده دارایی‌ها پرداخته شد که پس از تحلیل‌های آماری در سطح اطمینان 95% رابطه بین آن‌ها معنادار و از نوع مثبت مورد تأیید قرار گرفت بنابراین شرکت با تمرکز بر مشتریان خود قادر خواهد بود تا از دارایی‌های خود استفاده مفیدتری ببرد. در پژوهش‌های داخلی و خارجی مورد مشابه‌ فرضیه جهت مقایسه و تحلیل یافت نشد.

 

فرضیه دوم

هیچ فرقی نمی‌کند که فعالیت شرکت در چه زمینه ای باشد، زیرا باید دارایی‌های شرکت در فعالیت‌هایی سرمایه‌گذاری شود که عملیات شرکت را بهبود می‌بخشد. نسبت‌های کارایی به ارزیابی اینکه چطور یک شرکت از دارایی‌هایش به طور کامل استفاده نموده و چطور بدهی‌هایش را به نحو مطلوبی مدیریت می‌کند، می‌پردازند. به عبارت دیگر، نسبت‌های کارایی به ارزیابی نحوه استفاده از دارایی‌ها و بدهی‌های یک شرکت اشاره دارد. متوسط گردش موجودی کالا نیز یکی از نسبت‌های کارایی است که می‌تواند در این جهت مورد استفاده قرار گیرد زیرا نشان‌دهنده کیفیت تخصیص منابع را در مراحل نهایی نشان می‌دهد اگر شرکت توانایی فروش کالا را داشته باشد باید اقدام به تولید محصول نماید و به بیان دیگر هزینه‌های تولید را پذیرفته تا سود خود را از فروش محصولات بدست آورد در صورتی که شرکت ناتوان در فروش محصول خود در بازار باشد که نسبت شروع به کاهش خواهد کرد و در نتیجه نشان دهنده ضعف مدیریت و ناکارآمدی ایشان در تخصیص منابع خواهد بود گردش موجودی کالا در حسابداری نسبتی است، که نشان می‌دهد موجودی کالا و مواد شرکت، در یک بازه مشخص، (مانند یک سال مالی) چند بار بفروش رسیده و جایگزین شده ‌است. در فرضیه دوم  این پژوهش به بررسی رابطه بین تمرکز بر مشتری و نسبت گردش موجودی‌ها پرداخته شد که پس از تحلیل‌های آماری  در سطح اطمینان 95% رابطه بین آن‌ها معنادار و از نوع مثبت مورد تأیید قرار گرفت. در پژوهش‌های داخلی و خارجی مورد مشابه‌ای فرضیه جهت مقایسه و تحلیل یافت نشد.

 

پیشنهادات

1-       شناسایی مشتریان عمده و دسته بندی انها بر اساس قدرت خرید

2-       اعتبار دهی مناسب به مشتریان عمده

3-       استفاده از سیستم مدیریت ارتبا ط بر مشتری

4-       حجم نمونه بیشتری انتخاب شود تا تأمیم آن از اتکا بیشتری برخوردار باشد.

5-       سنجش تاثیر مالکیت خانوادگی بر بازده دارایی‌ها و نسبت گردش موجودی‌های

6-       سنجش تمرکز مشتری بر قدرت پیش‌بینی سود و سودآوری 

 

 

منابع و مآخذ

جهانشاد، ر. (1392). تأثير مدت تصدي حسابرس و نوع حسابرس بر گزارشگري محافظه كارانه سود. کارشناسی ارشاد، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه فردوسی، مشهد.

خدادادی، م. (1396). در پژوهش خود به بررسی رابطه بين تمركز مشتري و حق الزحمه حسابرسي. اولين همایش ملی حسابرسی و نظارت مالی ایران. مشهد، ایران.صص35-45.

خدادادی، و. (1398). به بررسی رابطه بین تمرکز مشتری و حق‌الزحمه حسابرسی می‌پردازد. امروزه در محیط کسب و کار جلب رضایت مشتری در دستیابی سازمان‌ها به اهدافشان. فصلنامه علمی- پژوهشی "امنیت پژوهی"؛ سال سیزدهم ، شماره25 ،صص 28-32.

رحمانی، س. (1395). به بررسی مرکز بر مشتری و عملکرد شرکت. فصلنامه علمی- پژوهشی مدیریت دارایی و تأمین مالی- سال دوم، شماره 29، صص21-35.

رحمانی ، س،  غلامی جمکرانی  ، ر.(1398). به بررسی  تمرکز بر مشتری و عملکرد فصل‌نامه علمی پژوهشی حسابداری مدیریت، سال ششم، شماره شانزدهم، بهار صص52-65.

رهنمای رودپشتی، ف.؛ محمودی، م.‌ (1392). تبیین الگوی هوش تجاری در سیستم اطلاعات حسابداری مدیریت، مدیریت کسب و کار، دوره 9، شماره 5، صص20-50.

صحت، س. (1389). بررسی رابطه بازده دارایی‌ها، بازده حقوق صاحبان سهام و ارزش افزوده اقتصادی در صنعت بیمه. فصلنامه علوم مدیریت ایران. سال سوم، 38 ،صص 41-58 .

صالحی، م. (1396). بررسی رابطه ساختار سرمایه با بازده دارایی‌ها و با تأکید بر تورم ایجاد شده حاصل از تصمیم‌گیری‌های دولت. مجله اقتصاد و مدیریت، ش 16، صص16-25.

علیزاده، ر. (1396). بررسی ارتباط بین تمرکز بازار حسابرسی، حق‌الزحمه حسابرسی و کیفیت حسابرسی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، شماره 6 ، صص 16 -28.

کردستانی،ف. (1397). بررسی تأثیر تمرکز بازار حسابرسی بر حق‌الزحمه و کیفیت حسابرسی. پژوهش‌های تجربی و روش‌شناسی در حسابداری، تهران: انتشارات ترمه،17-29.

کرمی، غ. (1388). بررسي تحليلي نقش نسبت‌هاي مالي در توضيح بازده حقوق سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. مجله بررسی‌های حسابرسی و حسابداری، شماره 42 صص. 18-29.

Banerjee, S., Dasgupta, S., Kim, Y. (2008). Buyer-supplier relationships and the stakeholder theory of capital structure. Journal of Finance, 63, 2507-2552.

Brooks, L. (2018). Political Connection and the Demand for Industry Specialist Auditors. Accounting and Finance Research, 5 :1, pp 210-231.

Calo (2019). examines customer satisfaction, net income and total assets. Common wisdom Customer Concentration Risk and the Cost of Equity Capital, March 23, 2015, quity Capital, March 23, 2015.

Chen, H., Kacperczyk, M., Ortiz-Molina, H. (2012). Do nonfinancial stakeholders affect the pricing of risky debt? Evidence from unionized workers. Review of Finance, 16, 347 383.

Chukwunedu, O, Ogochukwu O. (2014). Board Effectiveness and Audit Quality in Nigeria: A Perspective Study, 2:9, pp.406-417.

Cohen, L., B. Schmidt. (2019). Attracting flows by attracting big clients. Journal of Finance, 64 (5), 1225–1252.

Craswell, A. T, Francis, J. R., Taylor, S. L. (2015). Auditor brand name reputations and industry specializations. Journal of Accounting and Economics, 20, pp 297-322

DeAngelo,L. (2017). Auditor size and auditor quality, journal of accounting, journal of accounting & economic, December, pp. 183-199

Fooladi, M, Abdul Shukor Z. (2016). Board of Directors, Audit Quality and firm performance:Evidence from Malaysia. National Research & Innovation Conference for Graduate Students in Social Sciences. December 07-09, 201.

Guedhami, O, Pittman, J.A., Saffa, W. (2018). Auditor choice in politically connected firms. Journal of Accounting Research, 52 :1, pp 107-162.

Hanoku bathula.(2017). Board characteristics and firm performance: Evidence fromnewzeland: journal of management pp 172-186.

Huanmin,Y., Shengwen,X.(2016). How does auditors’ work stress affect audit quality? Empirical evidence from the Chinese stock market. China Journal of Accounting Research, 9:4, December 2016, pp 305–319

Kim, Y. and Park, M. S. (2014). Real activities manipulation and auditors’ client retention decision. The Accounting Review, 89: 1, pp 367-401.

Kend M.(2008). Client industry audit expertise: towards a better understanding, Pacifice Accounting Review, 20, pp.49-62.

Leandigerin, Aniyoko. (2020). Emotional competence, personality, and job attitudes as predictors of job performance. Journal of the Indian Academy of Applied Psychology, 32(2): 135-44.

Marison, J.D. (2000). Spiritual Intelligence or Spiritual Consciousness. International Journal for the Psychology and Religion; 10(2): 47-56.

Mayer , JD, Salovey, p. (2000). Emotional Intelligence “, Imagination Cognition & and personality, vol 7 , p 185.

Nurul Houqe.M., Reza M, Monem, Tony van Z. (2012). Government quality, auditor choice and adoption of IFRS: A cross country analysis, Advances in Accounting, incorporating Advances in International Accounting, 28:2,. pp 307- 316.

Yoshida Y., Sandall, J. (2013). Occupational burnout and work factors in community and hospital midwives: A survey analysis. Midwifery. 29(8): 921-6.

Wang. (2011). Auditor choice and accruals patterns of cross listed firms. China Journal of Accounting Research, 4 :4, pp 233-251.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Investigating the relationship between customer focus and asset returns and inventory turnover ratios

Companies Listed in Tehran Stock Exchange

Seyed Alireza Mousavi¹

 

Abstract

The purpose of this study was to investigate the relationship between customer focus and return on assets and turnover ratio of listed companies in Tehran Stock Exchange. The purpose of this study is applied and is descriptive-correlational. The population of the study consisted of listed companies in Tehran Stock Exchange who were active from 2014 to 2016. The sample size was 118 companies in total and 472 companies - year in the time range collected by systematic removal of screening technique. Research data were determined. The tools used in this study are reports published by the Stock Exchange, Exchange Monthly, Modern Access Software, Desert & Dena and auditing reports, financial statements and the online community of Certified Public Accountants. Pearson's correlation, Pearson correlation and linear regression were analyzed. The results showed that there is a positive significant relationship between customer focus and return on assets at 95% confidence level and also a positive and significant relationship between  customer focus and inventory turnover ratio. Finally, both hypotheses were confirmed. 

 

Keywords: customer focus, return on assets, turnover ratio

1

 

---

[1]  Assistant Professor, Department of Management and Accounting, Islamic Azad University of Firoozabad, Firoozabad, Fars, Iran.

---