پیش‌بینی تحصیل‌گریزی دانش آموزان مدارس متوسطه بر اساس امید تحصیلی و پایستگی تحصیلی
الموضوعات : مدیریت تعالی آموزشیزهرا معارف وند 1 , ناهید ترابی 2
1 - استادیار گروه علوم تربیتی. دانشکده ادبیات و علوم انسانی. دانشگاه قم. قم. ایران
2 - کارشناسی ارشد، گروه علوم تربیتی، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران.
الکلمات المفتاحية: دانش‌آموزان, تحصیل‌گریزی, پایستگی تحصیلی, امید تحصیلی, مدارس متوسطه,
ملخص المقالة :
این پژوهش با هدف پیش‌بینی تحصیل‌گریزی دانش آموزان مدارس متوسطه بر اساس امید تحصیلی و پایستگی تحصیلی انجام شد. پژوهش حاضر از منظر هدف کاربردی و از حیث روش کمی و نوع پژوهش توصیفی - همبستگی بود. جامعه آماری این تحقیق را کلیه دانش آموزان متوسطه دوم ناحیه 3 شهر قم در سال تحصیلی 1403-1402 به تعداد 2159 نفر تشکیل دادند که از این میان نمونه‌ای 322 نفری به شیوه نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای نسبی انتخاب شد. برای گرآوری داده‌ها از سه پرسشنامه‌ی تحصیل‌گریزی اسپادافورا و ولک(2021)، امید به تحصیل خرمائی و کمری(1396) و پایستگی تحصیلی مارتین و مارش(2008) استفاده شد. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه‌ها از نظر صاحبنظران تایید و پایایی آنها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ محاسبه و تایید شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با آزمون‌های کولموگروف، همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه در قالب توسط نرم‌افزار تحلیل آماری SPSS24 انجام شد. نتایج نشان داد که بین امید تحصیلی و پایستگی تحصیلی با تحصیل‌گریزی دانش‌آموزان رابطه منفی وجود دارد(P<0/01). همچنین امید تحصیلی و پایستگی تحصیلی توانستند 47 درصد از واریانس تحصیل گریزی دانش آموزان را به خوبی پیش بینی نمایند و امید به کسب فرصت ها قدرت تبیین بیشتری داشته است. لذا با استفاده از امید تحصیلی و پایستگی تحصیلی می‌توان تحصیل‌گریزی را در دانش‌آموزان کاهش داد.
بارانی،حمید؛ راه پیما، سمیرا و خرمایی، فرهاد. (1398). بررسی نقش واسطه‌ای خودنظم‌جویی تحصیلی در رابطه بین امید به تحصیل و تحصیل‌گریزی. روانشناسی تحولی، 15(59)، 323- 335.
پیری، موسی و شهنی ییلاق، منیجه (1401). اجرای مدل رابطه التزام تحصیلی و اهمال‌کاری تحصیلی، غیبت از مدرسه و عملکرد تحصیلی با میانجی‌گری پایستگی تحصیلی در دانش‌آموزان دوره متوسطه دوم استان ایلام. نشریه روانشناسی، 26(4)، 327-336.
شیرزادی، محمدمهدی؛ شیخ الاسلام، راضیه(1397). بررسی رابطه محق پنداری تحصیلی و عدالت کلاسی با آداب گریزی تحصیلی با واسطه گری درگیری تحصیلی. روش و مدل‌های روانشناختی، 32، 63-82..
جعفری، زهرا و عبدی زرین، سهراب(1400). پیش¬بینی سازگاری تحصیلی بر اساس اشتیاق ¬تحصیلی، هویت¬ تحصیلی و پایستگی¬ تحصیلی در دانش ¬آموزان. مطالعات روانشناسی تربیتی، 18(44)، 103-122.
خرمایی، فرهاد.، و کمری، سامان (1396). ساخت و بررسی ویژگیهای روانسنجی مقیاس امید به تحصیل. راهبردهای شناختی در یادگیری، 5(8)، 15¬37.
زینعلی، شینا؛ اکبری، بهمن؛ صادقی، عباس و مقتدر، لیلا(1399). تعیین رابطه سرمایه های تحولی و امید به تحصیل با بهزیستی تحصیلی و بازداری رفتاری با نقش میانجی پایستگی تحصیلی در دانش آموزان داوطلب ورود به دانشگاه. سلامت اجتماعی، 8(1)، 1-12.
یوسفوند، مهدی؛ قدم پور، عزت اله؛ صادقی، مسعود و غلامرضایی، سیمین (1397). بررسی نقش پایستگی تحصیلی، مکان کنترل و هیجانات تحصیلی در پیش‌بینی تاب¬آوری تحصیلی دانشجویان دانشگاه لرستان. تدریس پژوهی، 6(4)، 127-144.
Bolu-Steve, F. N. B., Fadipe, R. A., & Kayode, O. C. (2022). Causes and Consequences of Truancy among in School Adolescents in Oyo North Senatorial District Nigeria. SPEKTA .Journal Pengabdian Kepada Masyarakat: Teknologi dan Aplikasi, 3(1), 23-30.
Cahyadi, A., Hendryadi, H., Mappadang, A. (2021). Workplace and classroom incivility and learning engagement: The moderating role of locus of control. International Journal for Educational Integrity,17(4). https:// doi. org/ 10. 1007/ s40979- 021- 00071-z.
Campbell, L. O., Tinstman Jones, J., and Lambie, G. W. (2020). Online academic incivility among adult learners. Adult Learn. 31, 109–119
Escario, J.-J., Giménez-Nadal, J. I., & Wilkinson, A. V. (2022). Predictors of adolescent truancy: The importance of cyberbullying, peer behavior, and parenting style. Children and Youth Services Review, 143, 1–8.
Hoy, B. D., Suldo, S. M., & Mendez, L. R. (2013). Links between parent's and children's levels of gratitude, life satisfaction, and hope. Journal of Happiness Studies, 14(4), 251-269.
Hosnaroodi, M., & Athari Esfahani, Z. S. (2024). An analysis on the perceptions and lived experiences from the phenomenon of educational persistence in undergraduate students subject to special cases commission (case study: University of Kashan). Quarterly Journal of Research and Planning in Higher Education, 30(3), 75–94. https://doi.org/10.61838/kman.irphe.30.3.5
Hudgins, T., Layne, D., Kusch, C., & Lounsbury, K. (2022). An analysis of the perceptions of incivility in higher education. Journal of Academic Ethics.
Khormaei, F., Kamari Songhorabadi, S., & Khanna, M. M. (2024). Development and validation of the academic hope scale (AcHS) for students. Discover Psychology, 4(1), 1-17. https://doi.org/10.21203/rs.3.rs-4968417/v1
Malik, A. (2013). Efficacy, hope, optimism and resilience at workplace –positive Organizational Behavior. International Journal of Scientific and Research Publications, 3(10): 1-4.
Martin, A. J., & Marsh, H. W. (2008). Academic buoyancy: Towards an understanding of students' everyday academic resilience. Journal of School Psychology, 46, 53–83.
Pennington, S.E. (2017). Motivation, needs support, and language arts classroom practices: creation and validation of a measure of young adolescents’ perceptions. RMLE Online, 40(9), 1-9.
Pittman, A. M. (2019). Finding hope: Exploring the relationships among the Academic Hope Scale, the Appreciative Advising Inventory, and Grade Point Average in a college stu-dent population. (Unpublished doctoral dis- sertation). Florida Gulf Coast University.Florida.
Rand, K. L., Martin, A. D., & Shea, A. M. (2019). Hope, but not optimism, predicts academic performance of law students beyond previous academic achievement. Journal of Research in Personality, 45, 638- 686.
Snyder, C.R., & Taylor, J.D. (2000). Hope as a common factor across psychotherapy approaches. In C.R
Singh, L. B., Kumar, A., & Srivastava, S. (2020). Academic burnout and student engagement: a moderated mediation model of internal locus of control and loneliness. Journal of International Education in Business, 2(14), 219-239.
Shek, D. T., & Li, X. (2016). Perceived school performance, life satisfaction, and hopelessness: a 4-year longitudinal study of adolescents in Hong Kong. Social indicators research, 126(2), 921-934.
Spadafora, N., Volk, A. A. (2021). Child and Youth Classroom Incivility Scale (CYCIS): Exploring Uncivil Behaviors in the Classroom. School Mental Health, 13: 200-186.
Strand, P. S., & Lovrich, N. P. (2014). Graduation outcomes for truant students: An evaluation of a school-based, court-engaged community truancy board with case management. Children and Youth Services Review, 43, 138-144.
Tracy, H., Diana, L., Celena, E., Kusch, L.(2022). Disruptive Academic Behaviors: The Dance Between Emotional Intelligence and Academic Incivility. Journal of Academic Ethics. 12: 42-59.
Stephen, J. S. (2024). Academic Persistence in an Online Course or Program (pp. 29–43). Springer International Publishing. https://doi.org/10.1007/978-3-031-54439-2_3
Wong, W. L. L., & Cheung, S. H. (2024). Hope and its associations with academic-related outcomes and general wellbeing among college students: the importance of measurement specificity. BMC psychology, 12(1), 398. https://doi.org/10.1186/s40359-024-01859-7
Zack, L. (2020) Non-traditional students at public regional universities: A case study. Teacher-Scholar: The Journal of the State Comprehensive University, 9(1).
