ارائه مدلی برای پیش‌بینی سازگاری و کیفیت روابط زناشویی بر اساس طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه با میانجی‌گری تابآوری
الموضوعات : مطالعات اسلامی ایرانی خانواده
صدیقه پورمقداد
1
,
فریده دوکانه ای فرد
2
,
معصومه بهبودی
3
1 - دانشجوی دکتری، گروه مشاوره، دانشکده علوم تربیتی و مشاوره (مدیریت و حسابداری)، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران
2 - دانشیار، گروه مشاوره، دانشکده علوم تربیتی و مشاوره (مدیریت و حسابداری)، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران
3 - استادیار، گروه مشاوره، دانشکده علوم تربیتی و مشاوره (مدیریت و حسابداری)، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران
الکلمات المفتاحية: تابآوری, سازگاری, طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه, کیفیت روابط زناشویی,
ملخص المقالة :
مقدمه: هدف پژوهش انجام‌شده ارائه مدلی برای پیش‌بینی سازگاری و کیفیت روابط زناشویی بر اساس طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه با میانجی‌گری تابآوری بود. روش: روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی با روش معادلات ساختاری بود. جامعه آماری شامل کلیه زنان متأهل مراجعه‌کننده به مراکز مشاوره اسلامی شهر تهران در سال 1401-1400 بود. روش نمونه‌گیری به‌صورت تصادفی چندمرحله‌ای و حجم نمونه آماری بر اساس نرم‌افزارSample Power ، 350 نفر در نظر گرفته شد. ابزارهای سنجش شامل مقیاس سازگاری زناشویی اسپاینر (1976)، کیفیت روابط زناشویی باسبی و همکاران (1995)، طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه (فرم کوتاه) یانگ (1998) و مقیاس تابآوری کانر و دیویدسون (2003) بود. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با استفاده از آزمون T و تحلیل مسیر و بهره‌گیری از نرم‌افزار SPSS و SmartPLS انجام شد. یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که مدل ارائه‌شده از کیفیت برازش مطلوبی برخوردار بود. همچنین طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه و تابآوری بر سازگاری زناشویی و کیفیت زناشویی اثر مستقیم معناداری داشت. از سوی دیگر طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه (421/0) و مؤلفه‌های حوزه (خودگردانی و عملکرد مختل (421/0)، طرد و بریدگی (423/0)، دیگرجهت‌مندی (419/0)، محدودیت‌های مختل (420/0)، گوش‌به‌زنگی و بازداری (421/0)) در کیفیت روابط زناشویی با نقش میانجی‌گری جزئی تابآوری اثر غیر مستقیم معناداری داشت. نتیجه‌گیری: بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که بر اساس آگاهی، شناخت و اصلاح طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه در حوزه‌های مختلف، با افزایش سطح تابآوری بر مبنای درک متقابل نیازهای هرکدام از همسران نسبت به یکدیگر در بافت روابط زناشویی کارآمد، زمینه سازگاری و کیفیت روابط زناشویی رضایت‌بخش فراهم می‌گردد.
Adıyaman, Y. C., & Ayşen Temel, E. (2023). The effect of early maladaptive schemas on communication styles of romantic couples. Journal of Fundamentals of Mental Health,25(6), 353-362. https://jfmh.mums.ac.ir/article_23590.html?lang=en
Bach, B., Lockwood, G., & Young, J. E. (2018). A new look at the schema therapy model: organization and role of early maladaptive schemas. Cognitive behaviour therapy, 47(4), 328 -349. https://doi.org/10.1080/16506073.2017.141056
Busby, D. M., Crane, D. R., Larson, J. H., & Christensen. C. (1995). A revision of the Dyadic Adjustment Scale for use with distressed and nondistressed couples: Construct Hierarchy and multidimensional scale. Journal of Marital and family therapy, 21(3), 289-308. https://doi.org/10.1111/j.1752-0606.1995.tb00163.x
Connor, K, M., & Davidson, J. R. T. (2003). Development of a new resilience scale: The Connor Davidson resilience scale (CD-RISC). Depression & anxiety Journal, 18, 76-82. https://doi.org/10.1002/da.10113
Damiano, S. R., Reece, J., Reid, S., Atkins, L., & Patton, G. (2015). Maladaptive schemas in adolescent females with anorexia nervosa and implications for treatment. Eating behaviors, 16, 64-71. https://doi.org/10.1016/j.eatbeh.2014.10.016
Fradelos, E. C., Latsou, D., Mitsi, D., Tsaras, K., Lekka, D., Lavdaniti, M., Tzavella, F., & Papathanasiou, I. V. (2018). Assessment of the relation between religiosity, mental health, and psychological resilience in breast cancer patients. Contemporary oncology (Poznan, Poland), 22(3), 172-177. https://doi.org/10.5114/wo.2018.78947
Gomes, L. E. S., & Sá, L. G. C. D. (2021). Which are the relationships between early maladaptive schemas, social skills and marital satisfaction?. Pensando familias, 25(2), 65-80. https://pepsic.bvsalud.org/scielo.php?pid=S1679-494X2021000200006&script=sci_abstract&tlng=en#:~:text=The%20results%20indicated%20that%3A%20(a,schemas%20on%20marital%20satisfaction%20is
Howard, M. C., & Van Zandt, E. C. (2020). The discriminant validity of honesty-humility: A meta-analysis of the HEXACO, Big Five, and Dark Triad. Journal of Research in Personality, 87, 103982. https://doi.org/10.1016/j.jrp.2020.103982
Inwood, E., & Ferrari, M. (2018). Mechanisms of Change in the Relationship between Self-Compassion, Emotion Regulation, and Mental Health: A Systematic Review. Applied psychology. Health and well-being, 10(2), 215-235. https://doi.org/10.1111/aphw.12127
Janovsky, T., Rock, A. J., Thorsteinsson, E. B., Clark, G. I., & Murray, C. V. (2020). The relationship between early maladaptive schemas and interpersonal problems: A meta-analytic review. Clinical psychology & psychotherapy, 27(3), 408–447. https://doi.org/10.1002/cpp.2439
Jowkar, B. (2007).The mediating role of resilience in the relationship between general and emotional intelligence and life satisfaction. Contemporary Psychology, 2(2), 3-12. https://bjcp.ir/article-1-963-fa.html&sw
Karimi, S, & Esmaeili, M. (2020). The relationship between emotion regulation and resilience strategies with marital adjustment in female teachers. Journal of Psychological Science. 19(87), 291-298. http://psychologicalscience.ir/article-1-651-fa.html (In Persian)
Karney, B. R., & Bradbury, T. N. (2020). Research on Marital Satisfaction and Stability in the 2010s: Challenging Conventional Wisdom. Journal of marriage and the family, 82(1), 100–116. https://doi.org/10.1111/jomf.12635
Khalaf, M. S., & AL-Hadrawi, H. (2022). Determination the level of psychological resilience in predicting marital adjustment among women. International Journal of Health Sciences, 6(S2), 12489–12497. https://doi.org/10.53730/ijhs.v6nS2.8847
Körük, S., & Özabacı, N. (2023). How Do Early Maladaptive Schemas and Family Functions Predict Dyadic Marital Adjustment? A Test on Turkish Married Individuals. Journal of Sex & Marital Therapy, 49(7), 772–782. https://doi.org/10.1080/0092623X.2023.2195857
Kunst, H., Lobbestael, J., Candel, I., & Batink, T. (2020). Early maladaptive schemas and their relation to personality disorders: A correlational examination in a clinical population. Clinical psychology & psychotherapy, 27(6), 837–846. https://doi.org/10.1002/cpp.2467
Mahboobi Gharakhloo, M., Kheirkhai, P., & Soheilian, H. (2018). Investigating the Relationship between Personality Factors and Happiness in the Couples Adaptation Referred to the Counseling Centers in District 1 of Tehran. NPWJM, 6(19), 60-66. http://npwjm.ajaums.ac.ir/article-1-558-fa.html (In Persian)
Mahmoudpour, A., Darba, M., Kamandloo, Z., & Madani, Y. (2020). The relationship between early maladaptive schemas with marital satisfaction and psychological distress in infertile women in tehran. Journal of Psychological Science. 19(94), 1231-1242. http://psychologicalscience.ir/article-1-771-fa.html (In Persian)
McDermott, N. (2017). Early maladaptive schemas, attachment, negative affect and relationship satisfaction. MA thesis. Rowan University.
Morrison, A. E., Zaccardi, F., Chatterjee, S., Brady, E., Doherty, Y., Robertson, N., Hadjiconstantinou, M., Daniels, L., Hall, A., Khunti, K., & Davies, M. J. (2021). Self-Compassion, Metabolic Control and Health Status in Individuals with Type 2 Diabetes: A UK Observational Study. Experimental and clinical endocrinology & diabetes, 129(6), 413-419. https://doi.org/10.1055/a-0897-3772
Nobandegani, Z. (2022). Modeling the Quality of Marital Relationship Based on Dyadic Coping: The Mediating Role of We-ness Concept in Married People. Journal of Applied Psychological Research, 13(2), 351-364. https://japr.ut.ac.ir/article_88626.html (In Persian)
Ogińska-Bulik, N., & Zadworna-Cieślak, M. (2018). The role of resiliency and coping strategies in occurrence of positive changes in medical rescue workers. International emergency nursing, 39, 40-45. https://doi.org/10.1016/j.ienj.2018.02.004
Omrani, S., Jomehri, F., & Ahadi, H. (2019). Predicting marital adjustment based on marital expectations with mediate role of marital conflicts. Journal of Social Psychology, 51(7), 89-97. https://sanad.iau.ir/en/Journal/psychology/Article/924835 (In Persian)
Pakniyat, M., & Roshan Chesli, R. (2018). Predict marital satisfaction based on sensation seeking,intimacy,sexual function,personality characteristics in nurses. Clinical Psychology and Personality, 16(1), 159-178. https://cpap.shahed.ac.ir/article_2845.html (In Persian)
Peiravi, M., & Bahrami, H. (2017). The survey of the couple’s primary inconsistent schemas and the matrimonial adjustment in married students. Rooyesh, 6(1), 131-158. http://frooyesh.ir/article-1-331-fa.html (In Persian)
Rastgoftar, S., & Khodadadi, J. (2024). Marital compatibility predictors and implications in couples satisfied with married life. Journal of Women and Families cultural-educational, 19(66), 798-110. https://cwfs.ihu.ac.ir/article_208462.html (In Persian)
Sanaei, B., Alaghemand, S., Falahati, S., & Hooman, A. (2000). Family and marriage measurement scales. Tehran: Besat. (In Persian)
Sharifi, M., Haji Heydari, M., Khoroushm, F., & Fatehizadeh, M. (2013). Correlation between love schemas and justifications for extramarital involvement in married women. RBS, 10(6), 526-534. http://rbs.mui.ac.ir/article-1-285-fa.html (In Persian)
Sedghi, M., Ghaffari, O., & Kazemi, R. (2021). Effectiveness of Couple Therapy based on Choice Theory and Acceptance and Commitment (ACT) in Marital Interactions of Couples. Journal of Modern Psychological Researches, 16(61), 39-51. https://psychologyj.tabrizu.ac.ir/article_12272.html (In Persian)
Seyfizadeh, H., Zareei Mahmodabadi, H., & Bakhshayesh, A. R. (2020). The reletionship between early maladaptive schemas and marital adjustment with mediation fear of intimacy in married people. Journals of Family Research, 15(4), 467-486. https://jfr.sbu.ac.ir/article_97783.html
Spanier, G. B. (1976). Measuring Dyadic Adjustment: New Scales for Assessing the Quality of Marriage and Similar Dyads. Journal of Marriage and The Family, 38, 15-28. http://dx.doi.org/10.2307/350547
Streubert Speziale, H., Streubert, H. J.Carpenter, D. R. (2019). Qualitative Research in Nursing: The Relationship between Early Maladaptive Schemas and Emotional Divorce between Male and Female Nurses in Philadelphia. Philadelphia, PA: Lippincott Williams & Wilkins.
Tahir, K., & Khan, N. (2021). Mediating role of body image between sexual functioning and marital intimacy in Pakistani women with breast cancer. Psycho-oncology, 30(2), 260–266. https://doi.org/10.1002/pon.5563
Talee-Baktash, S., Yaghoubi, H., & Yousefi, R. (2013). Comparing the early maladaptive schemas and cognitive emotion regulation strategies in obsessive-compulsive disorder patients and healthy people. Feyz Med Sci J; 17(5), 471-481. http://feyz.kaums.ac.ir/article-1-2059-fa.html (In Persian)
Tandler, N., Krüger, M., & Petersen, L.-E. (2021). Better battles by a self-compassionate partner? The mediating role of personal conflict resolution styles in the association between self-compassion and satisfaction in romantic relationships. Journal of Individual Differences, 42(2), 91–98. https://doi.org/10.1027/1614-0001/a000333
Young, J. E. (1998). Young Schema Questionnaire Short Form. New York: Cognitive Center.
Young, J. E., Klosko, J. S., & Weisharr, M. E. (2006). Schema therapy: A practitioner's guide. New York: The Guilford Press.
