ارائه مدل رهبری تعالیگرا در دانشگاههای علوم پزشکی کشور (با استفاده از تکنیک کیفی تحلیل مضمون )
الموضوعات :فاطمه بسکابادی 1 , Mohammad Mohammadi 2 , حمید رضائی فر 3 , مهدی محمودزاده 4
1 - دانشجوی دکتری گروه مدیریت دواتی، دانشکده مدیریت ، دانشگاه آزاد اسلامی، بیرجند، ایران
2 - Assistant professor of Public Administration, Department of Management, Islamic Azad University, Birjand Branch, Birjand, Iran
3 - نویسنده مسئول: استادیار، گروه مدیریت، واحد بیرجند، دانشگاه آزاد اسلامی، بیرجند، ایران.
4 - استادیار گروه مدیریت دولتی، واحد بیرجند، دانشگاه آزاد اسلامی، بیرجند، ایران
الکلمات المفتاحية: رهبری, رهبری تعالیگرا, تحلیل مضمون,
ملخص المقالة :
در جهان کنونی مدیران جهت ادارهی سازمانها به پارادایم جدیدی در حوزهی مدیریت نیازمندند. روشهای کنونی مدیریت سازمانها اثربخشی خود را از دست دادهاند. رهبری تعالیگرا پارادایم جدیدی در حوزهی مدیریت میباشد که بهعنوان یک اکسیر شفابخش به مدیران سازمانها گوشزد میکند که جهت رشد و توسعه باید بهسوی ایجاد یک سازمان متعالی گام بردارند؛ سبک رهبری تعالیگرا، گونهای منحصر به فرد از رهبری استراتژیک میباشدکه به رهبري بر خود ، رهبري بر دیگران و رهبري بر سازمان میپردازد. رهبري بر خود یک حوزه بهتازگی ظهور یافته در ادبیات رهبري است، درحالیکه رهبري بر دیگران، تمرکز غالب پژوهشهاي رهبري بوده است. رهبري بر سازمان نیز پدیدهای نو میباشد و به رهبري عناصر غیرانسانی اشاره دارد. لذا هدف پژوهش حاضر طراحی مدل رهبری تعالیگرا در دانشگاههای علوم پزشکی کشور بود؛ مشارکتکنندگان پژوهش جهت مصاحبه 14 تن از خبرگان بودند؛ روش نمونهگیری هدفمند از نوع گلولهی برفی و مبنای تعیین حجم نمونه اشباع نظری بود. روش تحقیق حاضر نیز از نظر هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت توصیفی و از نوع اکتشافی بود. بر اساس فلسفهی روش تحقیق ، پژوهش حاضر در زمرهی پارادایم تفسیری قرار میگیرد. ابزار گردآوری دادهها مصاحبههای نیمه ساختاریافته با خبرگان بود؛ به منظور یافتن عبارات و جملههای معنیدار از متن مصاحبه از تکنیک کیفی تحلیل مضمون استفاده شد؛ در مرحلهی اول از طریق ترکیب مفاهیم به دست آمده 72 مضمون کلیدی شناسایی شد، سپس در مرحلهی دوم از طریق شناسایی شباهت در ساختار زیربنایی مضامین کلیدی، 21 مضمون یکپارچهکننده استخراج گردید و نهایتا با ادغام ساختارهای مشابهی مضامین یکپارچهکننده، این مضامین در 3 مضمون فراگیر الف - رهبری در خود، ب- رهبری بر دیگران و پ- رهبری بر سازمان قرار گرفتند. در نهایت نیز پیشنهادهایی به دانشگاههای علوم پزشکی کشور جهت بهبود رهبری تعالیگرا ارائه گردید.
1- اکبری، محسن؛ نیکوکار، هانی؛ و اسماعیل زاده، محمد (1395). بررسی نقش رهبري متعالی بر عملکرد سازمانی با میانجی گري مزیت رقابتی. پژوهش هاي مدیریت منابع سازمانی، 6(3)، صص. 1-17.
2- اسماعیل پور و نیکوکار، هانی (1396). بررسی تأثیر رهبري متعالی بر بهرهوري سازمانی با تأکید بر معنویت در محیط کار. 10(4)، صص. مدیریت بهره وري، 159-183.
3- فتحی لیواری, رقیه, حمیدی زاده, علی, صنوبر, ناصر, زارعی متین, حسن. (1398). مفهوم سازی رهبری اخلاقی در سازمان های دولتی با رویکرد بومی. مطالعات بین رشتهای دانش راهبردی, 9(35), 184-163.
4- فعال گلشنی ط., & عطایی م. (1400). طراحی مدل سبک های رهبری اخلاقی. فصلنامه علمی تخصصی رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری, 5(83), 1185-1204.
5- شیري، اردشیر و نصرالهی وسطی، سیمین (1396). تأثیر رهبري تعالی بخش بر پاسخگویی اخلاقی: تبیین نقش معنویت در محیط کار. فصلنامه علمی – پژوهشی مطالعات مدیریت (بهبود و تحول)، 26(84)، صص. 33-51.
6- کیخاه، احمد (1399). ارائه الگوی شایستگی های مدیران در دانشگا ه علوم پزشکی مبتنی بر تحلیل مضمون. طب و تزکیه، 29(1)، صص. 24-36.
7- کفاش, مهدی, ضامنی, فرشیده, یوسفی سعیدآبادی, رضا. (1397). بررسی تاثیر رهبری معنوی و تاب آوری بر تعالی سازمانی در دانشگاه های آزاد اسلامی استان خراسان رضوی. فصلنامه علمی پژوهشنامه تربیتی, 12(50), 115-140.
8- نیکوکار گوهری ، هانی؛ آهی، پرویز، اکبری؛ محسن (1400). بررسی تأثیر رهبری آینده نگر بر اثربخشی سازمانی: نقش میانجی رفتار شهروندی سازمانی. مدیریت بهره وری، 15(2)، 107-138.
9- نيكوكار گوهری، هانى؛ اكبرى، محسن؛ آهى، پرويز؛ قياسى، رضا (1398). تبيين نقش رهبرى آينده نگر در بهبود بهره ورى سازمانى با ميانجيگرى تعهد سازمانى. فصلنامة پژوهش هاى مديريت انتظامى، 14(1)، صص. 101-122.
10- Agarwal UA, Dixit V, Nikolova N, Jain K, Sankaran S. (2021). A psychological contract perspective of vertical and distributed leadership in project-based organizations. International Journal of Project Management, 39(3): 249-258
11- Admin, )2021). Leadership, and Instructional Supervision Journal. January-June 2021 Volume 6, No. 1, January-June.
12- Alexakis, G. (2011). Transcendental leadership: The progressive hospitality leader’s silver bullet.
International Journal of Hospitality Management, 30, 708-713. doi:10.1016/j.ijhm.2010.12.005. 13- Abdullah, A. G. K., Alzaidiyeen, N. J., & Aldarabah, I. T. (2009). Workplace spirituality and leadership effectiveness among educational managers in Malaysia. European Journal of Social Sciences, 10(3), 304-316. Retrieved from http://www.eurojournals.com/ejss_10_2_13.pdf. 14- Ariani, N., Sansuwito, T. B., Prasath, R., Novera, M., Sarli, D., Sandeep, P. (2022). The Effect of Leadership Styles on Nurse Performances and Job Satisfaction among Nurses in Dumai Public Hospital: Technological Innovation as Mediator. Malaysian Journal of Medicine and Health Sciences, 18(2), 229-234. . 15- Bonnyventure, S. N., John Cheluget, .C, & Ngala, M. (2022). Moderating Effect Of Emotional Intelligence On The Relationship Between Integrative Leadership And Organizational Performance. African Journal of Emerging. 16- Brown BA. (2018). Hubris syndrome in the relationship between school-heads and board-chairs in private commercial secondary schools in Botswana: Implications for school leadership. International Journal of Educational Development, 60: 157-164. 17- Chikove, M., & Shiri, A. (2021). The Effect of Leadership Style on Employee Commitment in the Mining Sector in Zimbabwe. American Journal of Industrial and Business Management, 11 1023 https://doi.org/10.4236/ajibm.2021.1110062. 18- Cardona, P. 2000. Transcendental leadership.Leadership & Organization Development Journal. 21 (4): 201-206. 19- Crossan, M., Vera, D., Nanjad. L., (2008). Transcendent leadership: Strategic leadership in dynamic environments. The Leadership Quarterly 19 (2008) 569–581. doi:10.1016/j.leaqua.2008.07.008. 20- Emeka Isebor, J., (2018). Transcendental Leadership For The 21st Century: A Narrative Inquiry On Effective Leadership And Workplace Spirituality. A Dissertation Presented in Partial Fulfilment of the Requirements for the Degree Doctor of Business Administration, United States. 21- Evans, D., Bolden, R., Jarvis, C., Mann, R., Patterson, M., & Thompson, E. (2021). How do you develop systems leadership in public health? Insights from a scoping study. Public Health, 196: 24-28 22- Elshwesky, Z., Salem, I. Ramkissoon, H., Astabneda, A. (2022). A Systematic and Critical Review of Leadership Styles in Contemporary Hospitality: A Roadmap and a Call for Future Research. International Journal of Contemporary Hospitality Management, pp. 1-34. 23- Fry, L. W., & Geigle, D. (2014). Spirituality and religion in the workplace: History, theory, and research. Psychology of Religion and Spirituality, 6, 175-187. doi:10.1037/a0036597. 24- Griffith JA, Baur JE, Buckley MR. (2019). Creating comprehensive leadership pipelines: Applying the real options approach to organizational leadership development. Human Resource Management Review, 29(3): 305-315. 25- Hristov D, Scott N, Minocha S. (2018). Distributed leadership typologies in destination management organisations. Tourism Management Perspectives, 28: 126-143 26- Iqbal, Z., Adeel, M., & Maroof Khan, M. (2021). The Effect of Leadership Styles (Laissez-Faire, Transactional and Transformational Leadership) on Employees Job Satisfaction: A Case Study on Banking Sector of Pakistan. xIlkogretim Online - Elementary Education Online, 20(2) , 1387-1396. doi: 10.17051/ilkonline.2021.02.159. 27- Kishore, K., & Nair (2013). Transcendental leaders are the moral fibre of an organization. Journal of Business Management & Social Research, 2, 57-62. Retrieved from http://borjournals.com/Research_papers/Jul_2013/1392M.pdf. 28- Koulaei Gh, Zahed Babelan A, Moeinikia M, Rezaeisharif A. (2019). Modeling school leadership in teachers work engagement through school culture, empowerment and job characteristics. Journal of Management and Planning in Educational Systems, 12(1): 212-238. (In Persian) 29- Li, L. and Wang, S. (2021). Influence of Paternalistic Leadership Style on Innovation Performance Based on the Research Perspective of the Mediating Effect of the Constructive Deviance of Employees. Front. Psychol. 12:719281. doi: 10.3389/fpsyg.2021.719281. 30- Liu L, Wan Z, Lin Y and Wang X (2022). The Influence of Self-Serving Leadership on Deviant Behaviors in the Workplace: A Moderated Mediation Model. Front. Psychol. 13:825154. doi: 10.3389/fpsyg.2022.825154. 31- Liu, C. H. (2007). Transactional, transformational, transcendental leadership: Motivation effectiveness and measurement of transcendental leadership. Paper presented at Leading the Future of the Public Sector: The Third Transatlantic Dialogue, University of Delaware, Delaware, May 31-June 2. Retrieved from http://www.ipa.udel.edu/3tad/papers/workshop6/Liu.pdf. 32- Northouse PG. (2021). Leadership: Theory and Practice. 9th ed. SAGE Publications, Inc. 33- Olayisade, A. & Awolusi, O. D. (2021). The Effect of Leadership Styles on Employee’s Productivity in the Nigerian Oil and Gas Industry. Information Management and Business Review, 13(1) , 47-64. 34- Oubrich M, Hakmaoui A, Benhayoun L, Soilen KS, Abdulkader B. (2021). Impacts of leadership style, organizational design and HRM practices on knowledge hiding: The indirect roles of organizational justice and competitive work environment. Journal of Business Research, 137: 488-499. 35- Piryaei, S., & Zare, R. (2013). Workplace spirituality and positive work attitudes: The moderating role of individual spirituality. Indian Journal of Economics and Development, 1(14), 91-97. Retrieved from http://ijed.informaticspublishing.com/index.php/ijed/article/view/33677. 36- Qiu S, Alizadeh A, Dooley LM, Zhang R. (2019). The effects of authentic leadership on trust in leaders, organizational citizenship behavior, and service quality in the Chinese hospitality industry. Journal of Hospitality and Tourism Management, 40: 77-87. 37- Sharma, S. K., Rastogi, R., & Garg, P. (2013). Workplace spirituality and managerial effectiveness among Indian managers. International Journal of Indian Culture and Business Management, 6, 382-390. doi:10.1504/IJICBM.2013.053109. 38- Sulieman Alqatawenh, A. (2018). Transformational Leadership Style and its relationship with change management. Vilnius Gediminas Technical University. 39- Sanders, J.E., Hopkins, W. E., &; Geroy, G. D. 2003. From transactional to transcendental: Toward an integrated theory of leadership. Journal of Leadership & Organizational Studies, 9 (4): 21-31. 40- Talal A. & Hossam E. (2021). Organizational Culture, Quality of Care and Leadership Style in Government General Hospitals in Kuwait: A Multimethod StudyJournal of Healthcare Leadership, 13, 243-254. 41- Ta, M. T. D., Kim, T-E., & Gausdal, A. H. (2022): Leadership styles and safety performance in high-risk industries: a systematic review, Safety and Reliability, DOI: 10.1080/09617353.2022.2035627 42- Tehubijuluw, F. K. (2014). The Role of Transcendental Leadership to Increase Organization Performance through Workers Job Satisfaction. International Journal of Trade, Economics and Finance, 5(6), 5(6) ,511-511. 43- Tehubijuluw, F. K. (2014). The Role of Transcendental Leadership to Increase Organization Performance through Workers Job Satisfaction. International Journal of Trade, Economics and Finance, 5(6), 512-515. 44- Wu, K., and Zhang, Z. (2018). The effect of paternalistic leadership on the turnover intention of employees: mediated by organizational identification. Stud. Psychol. Behav. 16, 557–562. 45- Williams, W.A. et al. (2017). Servant leadership and followership creativity: The Influence of workplace spirituality and political skill. Leadership & Organization Development Journal, Vol. 38, Iss 2, pp 178-193.