ایجاد جهش یافته‌های متحمل به شوری از طریق پرتوتابی اشعه گاما در رقم 033 سویا [Glycine max (L.) Merr.] در شرایط گلخانه

الموضوعات : مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی

میعاد کیا ¹ , نادعلی بابائیان جلودار بابائیان جلودار ² , نادعلی باقری ³

1 - مربی مرکز آموزش فنی و حرفه ای
2 - مدیر گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی ساری
3 - استادیار گروه اصلاح نباتات دانشگاه کشاورزی ساری

تاريخ الإرسال : 10 الثلاثاء , صفر, 1436 تاريخ التأكيد : 04 الخميس , رجب, 1436 تاريخ الإصدار : 21 الجمعة , ربيع الأول, 1437

الکلمات المفتاحية: سویا", " شوری", " اشعه گاما", " تحمل", " صفات مورفولوژیکی,

ملخص المقالة :

به منظور بررسی تحمل به شوری 38 ژنوتیپ به دست آمده از پرتوتابی دزهای جذبی 80، 160، 240، 320 و 400 گری اشعه‌ی گاما در رقم 033 سویا (نسل M2)، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی، همراه با تیمار شوری با سه سطح30، 60 و 90 میلی‌مول کلرید سدیم در سه تکرار انجام شد. این آزمایش در محیط کشت شنی گلخانه در سال 1387 انجام گرفت. پس از 60 روز اعمال تیمار شوری، صفات طول ساقه، طول ریشه، تعداد گره ریشه، وزن تر گیاه، وزن خشک قسمت‌های هوایی گیاه، وزن خشک ریشه و توده‌ی زنده‌ی گیاه اندازه‌گیری شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان دهنده‌ی وجود اختلاف معنی دار بین سطوح شوری، ژنوتیپ‌ها و اثر متقابل برای تمام صفات مورد مطالعه می‌باشد. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت شوری، کاهش معنی‌داری در تمام صفات ایجاد شد. دز 320 گری اشعه‌ی گاما، بیشترین اختلاف معنی‌دار را بین ژنوتیپ‌ها در صفات مختلف ایجاد کرد. از بین ژنوتیپ‌های مورد مطالعه 13 ژنوتیپ به دست آمده از دز های مختلف اشعه‌ی گاما افزایش معنی‌داری را در اکثر صفات مورد بررسی نسبت به رقم شاهد دارا بودند. این ژنوتیپ‌ها پس از ارزیابی‌های دقیق‌تر در سال‌های آینده می‌توانند به عنوان لاین‌های امیدبخش جهت دستیابی به ارقام متحمل، مورد توجه قرار گیرند.