اثر باکتری سودوموناس و کود شیمیایی سولفات پتاسیم بر ویژگی‌های کمی و کیفی ذرت دانه‌ای (Zea mays L.)

الموضوعات :

لیلی نیایش پور ¹ , سیدکیوان مرعشی ² , عبدالعلی گیلانی ³

1 - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه زراعت، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
2 - 2- استادیار گروه زراعت، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
3 - 3- استادیار، عضو هیأت علمی بخش اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان خوزستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز، ایران.

تاريخ الإرسال : 03 الثلاثاء , ربيع الأول, 1439 تاريخ التأكيد : 18 الثلاثاء , جمادى الثانية, 1439 تاريخ الإصدار : 04 الثلاثاء , جمادى الثانية, 1439

الکلمات المفتاحية: عملکرد دانه, پتاسیم, فسفر, نشاسته, کود بیولوژیکی,

ملخص المقالة :

به منظور بررسی اثر کاربرد باکتری محرک رشد سودوموناس و کود شیمیایی سولفات پتاسیم بر ویژگی‌های کمی و کیفی ذرت دانه‌ای، این آزمایش در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در تابستان 1394 ایستگاه تحقیقات کشاورزی شاوور وابسته به مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل: T1: بدون تلقیح و استفاده از کود شیمیایی پتاسیم به میزان توصیه شده (شاهد) ، T2: استفاده از مایه تلقیح اتوکلاو شده و استفاده ازکود شیمیایی پتاسیم به میزان توصیه شده، T3: تلقیح با کود بیولوژیکی سودوموناس و کاربرد کود شیمیایی پتاسیم به میزان توصیه شده، T4: تلقیح با کود بیولوژیکی محرک رشد سودوموناس و بدون کاربرد کود شیمیایی پتاسیم و T5: تلقیح با کود بیولوژیکی سودوموناس و کاربرد کود شیمیایی پتاسیم 50 درصد کمتر از میزان توصیه شده بودند. نتایج نشان داد که اثرتیمارهای آزمایش بر تعداد ردیف در بلال، تعداد دانه در ردیف، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیکی، درصد نشاسته و درصد پتاسیم دانه معنی‌دار ولی در مورد درصد فسفر معنی‌دار نبود. بیشترین عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیکی به تیمار T3 و T5 تعلق داشت. تیمار T4 کمترین عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیکی را نشان داد. تفاوت معنی‌داری بین دو تیمار T3 و T5 از لحاظ درصد نشاسته مشاهده نشد. بیشترین میزان پتاسیم از تیمار T3 حاصل شد و کمترین میزان را تیمار T4 نشان داد. به طور کلی تفاوت معنی‌داری بین دو تیمار T3 و T5 ازلحاظ عملکرد کمی و کیفی دانه مشاهده نشد و تیمار T5 به عنوان تیمار مناسب به جهت مصرف کمتر کود شیمیایی پتاسیم و کاهش آلودگی‌های زیست محیطی مربوط به آن پیشنهاد می‌گردد.

المصادر:

1-     ابراهیمی، س.، بهرامی، ح.ع.، همایی، م.، ملکوتی، م. ج. و خاوازی، ک. 1383. نقش مواد آلی در اصلاح خصوصیات فیزیکوشیمیایی و بیولوژیکی خاک‌های کشور. روش‌های نوین تغذیه گندم (مجموعه مقالات)، دفتر طرح خودکفایی گندم، وزارت جهاد کشاورزی.

2-    توحیدی نیا، م. ع.، مظاهری، د.، حسینی، س.م. ب. و مدنی، ح. 1392 . اثرمصرف توام کودزیستی بارور-2 وکودشیمیایی فسفر برعملکرد دانه واجزای عملکردذرت (Zea mays). رقم سینگل کراس 704. مجله علوم زراعی ایران، 15 (4):307-295.

3-   راشد محصل، م. ح.، حسینی، م.، عبدی، م. و ملافیلابی، ع. 1380. زراعت غلات (ترجمه)، چاپ دوم، انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد.

4-    کوچکی، ع. و سرمدنیا، غ. 1391. فیزیولوژی گیاهان زراعی، انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد.

5-   ملکوتی، م.ج. و همایی، م. 1383. حاصلخیزی خاک در مناطق خشک (مشکلات و راه حل ها).  دانشگاه تربیت مدرس، تهران.  

6-     میرزایی حیدری، م. ملکی، ع. وکرمی، ر. 1386. بررسی اثر کود زیستی فسفاته و مقادیر متفاوت کود فسفره بر عملکرد و اجزاء عملکرد گندم. دهمین کنگره علوم خاک ایران.کرج. صفحه 157.

7-   میری، ح. ر.، شوکتی، م. م. و آرمین، م. 1395. واکنش عملکرد و اجزای عملکرد ذرت به خشکی موضعی ریشه و مصرف پتاسیم. پژوهش های کاربردی زراعی. 29(1): 46-53.

8-         Amujoyegbe, B.J., Opbode, J.T. and Olayinka, A. 2007. Effect of organic and inorganic fertilizer on yield and chlorophyll content of Zea mays and sorghum bicolour. Plant Science. 46: 1869-1873.

9-         Bardiya, M.C.and Gaur, A.C. 1974. Isolation and screening of microorganisms dissolving low grade rock phosphate. Folia Microbiological. 19:386–389.

10-     Borras, L. and Otegui, D.P. 2009. Maize kernel composition and post flowering source–sink Ratio. Crop Science. 42: 780–790.

11-     Botrini, L., Lipucci di paola, M. and graifenberg. A.G. 2000. Potassium affects sodium content in tomato plants growing in hydroponic cultivation under saline-sodic stress. Horticulture Science. 35: 1220- 1222.

12-    Cakmaci, R., Akmakc, I.A. Figen, B. Adil, A. Fikrettin, S. and Ahin, B.C. 2005. Growth promotion of plants by plant growthpromoting rhizobacteria under greenhouse and two different field soil conditions. Soil Biology and Biochemistry. 38:1482-1487.

13-    Campillo, R., Jobet, C. and Undurraga, P. 2010. Effects of nitrogen on productivity, grain quality, and optimal nitrogen rates in winter wheat CV. Kumpa-inia in andisols of southern. Chilean Journal of Agricultural Research. 70:122-131.

14-    Fernando, H. Pablo Calvino, A. Cirilo, A. and Barbieri, P. 2002. Yield responses to narrow rows depend on increased radiation interaction. Agronomy Journal. 94: 975-980.

15-    Fusheng, L. 2006. Potassium and water interaction. International workshop on soil potassium and K fertilizer management. Agricultural College Guangxi University. 1–32.

16-     Hegde, D.M., Dwived, B.S. and Sudhakara, S.N. 1999. Biofertilizers for cereal production in India-a review. Indian Journal of Agriculture Science. 69: 73-83.

17-     Javed, M., Arshad, M. and Ali, K. 1998. Evaluation of rhizobacteria for their growth promoting activity in maize. Pakistan Journal of Soil Science. 14: 36-42.

18-    Lixin, Z., Mei, G., Shengxiu, L., Ashok Kumar, A. and Muhammad, A. 2014. Potassium fertilization mitigates the adverse effects of drought on selected Zea mays cultivars. Turk Journal Botany. 38:713-723

19-    Maerere, A.P., Kimbi, G.G. and Nonga, D.L.M. 2001. Comparative effectiveness of animal manures on soil chemical properties, yield and root growth of Amaranthus (Amaranthus cruentus L.). Australian Journal of Soil Technology. 1: 14-21.

20-    Maralian H., Talysh Michael, H. Shahbazi, K. and Torabi Gyglu, M. 2008. Effect of foliar application of iron and zinc in improving the quantity and quality of seeds and cultivars. Agricultural research in water, Soil and Plants in Agriculture. 8: 47-59.

21-    Mirza, M.S., Rasul, G., Mehnazs Ladha, J.K., Ali, S. and Malik, K.A. 2000. Beneficial effects of inoculated nitrogen-fixing bacteria on rice. In: Ladha, J.K., Reddy, P.M. (eds) The quest for nitrogen fixation in rice. International Rice Research Institute. P: 191–204.

22-    Mubassara, S. U., Zahed, M., Khan, M., Motiur, R., Fazlul, K. and Aknod, M. 2008.  Seed inoculation  effect of Azospirillum spp. on growth, biomass and yield parameters of wheat. Academic Journal of Plant Sciences. 1: 56-61.

23-    Nelson, D.W. and Sommers, L.E. 2004. Determination of total nitrogen in plant material. Agronomy Journal. 65:109–112.

24-    Sani, B. 2014. Farming Systems Management (FSM) by Application of Bio-Fertilizer sand Farmyard Manure in Maize (Zea mays L.) Production. Advances in Environmental Biology. 8 (24): 156-161.

25-    Singh, S. and Kapoor, K.K. 2007. Inoculation with PSM and a VAM fungus improves dry matter yield and nutrient uptake by wheat grown in a sandy soil. Biology of Fertility Soils. 28: 139-144.

26-    Sturz, A.V. and Christie, B.R. 2003. Beneficial microbial allelopathies in the root zone: the management of soil quality and plant disease with rhizobacteria. Soil and Tillage Research. 72: 107-123.

27-    Togay, Y., Togay., N. Cig., F., Erman, M. and Celen, A.E. 2008. The effect of sulphur applications on nutrient composition, yield and some yield components of barley (Hordeum vulgare L.). African Journal of Biotechnology. 7: 3255-3260.

28-    Umesha, S., Divya, M., Prasanna, K.S., Lakshmipathi, R.N. and Sreeramulu, K.R. 2014. Comparative effect of organics and biofertilizers on growth and yield of maize
(Zea mays L.). Current Agriculture Research Journal. 3 (29): 5-12.

29-    Vazques, P., Holguin, G. and Puente, M.E. 2000. Phosphate-solubilizing microorganisms associated with the rhizosphere of mangroves in a semiarid coastal lagoon. Biology and Fertility of Soils. 30: 460-468.

30-    Vessey, J.K. 2003. Plant growth promoting rhizobacteria as biofertilizers. Plant and Soil. 255: 571-586.

31-    Westerman R.L. 1990. Soil Testing and Plant analysis. 3rd Edition, Soil Science Society of America Book Series, Number 3, Madison, Wisconsin, USA.

32-    William, D.B.  Widdicom and Kurtd, B. 2002. Row width and plant density effects on corn forage hybrids. Agronomy Journal. 894: 326-330.

33-    Yazdani, M., Bahmanyar, M.A., Pirdashti, H. and Esmaili, M.A. 2009. Effect of Phosphate Solubilization Microorganisms (PSM) and Plant Growth Promoting Rhizobacteria (PGPR) on Yield and Yield Components of Corn (Zea mays L.).World Academy of Science, Engineering and Technology, 1:90-92.

34-    Zahir, A.Z., M. Arshad, and Frankenberger, W.F. 2010. Plant growth promoting rhizobacteria. Advance Agrononomy. 81: 97-168.