مفهوم تجدّد و رویکرد نئوکلاسیک در دیوان پروین اعتصامی
الموضوعات :
مریم مشرّف
1
( دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید بهشتی)
الکلمات المفتاحية: عقلانیت, پروین اعتصامی, نئوکلاسیک, مناظره, تجّدد,
ملخص المقالة :
پروین اعتصامی از پیشروان شعر عصر تجدّد در ایران است. او با مبانی خردگرایانة شعر خود نیازهای عصر روشنگری مشروطه را پاسخ داد و نوعی شعر نئوکلاسیک فارسی را بنا نهاد. واقع‌گرایی و تکیه بر خرد و اراده و مسؤولیت انسان در قبال سرنوشت خود، شالودة نگاه اجتماعی او را تشکیل می‌دهد. پرهیز از اوهام و تکیه بر کار و تلاش در شعر او درونمایه‌ای است که به خوبی با نیازهای عصر تجدّد هماهنگ است. در زمینة زبان و سبک نیز پیروی از وضوح و تعادل، استفاده از زبان فاخر و واقع‌گرایی و معنی‌سنجی، به ویژه در قالب مناظره و تمثیل از شاخصه‌های نئوکلاسیک شعر اوست که مجموعاً موجب شده منتقدان عصرش او را در شمار نوگرایان به حساب آورند.
1- اعتصام الملک، یوسف .(1321). دوره دو جلدی مجلة بهار، تهران:کتابخانه مجلس.
2- اعتصامی، پروین .(1341). دیوان پروین اعتصامی، تهران: سازمان مستقل چاپخانة دولتی ایران.
3- براهنی .(1358). طلا در مس، تهران: زمان.
4- ریپکا، یان .(1383). تاریخ ادبیات ایران، ترجمة ابوالقاسم سری، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
5- ژوزف، ادوارد .(1993). پروین اعتصامی و اندیشه‌های او، لس آنجلس: کانون پژوهش و آموزش.
6- صورتگر، لطفعلی .(1314). «تقریظ بر دیوان خانم پروین اعتصامی»، مجلة مهر، سال سوم، شماره 7.
7- کریمی حکاک، احمد .(1384). طلیعة تجدد در شعر فارسی، ترجمه مسعود جعفری، تهران: مروارید.
8- نمینی، حسین .(1362). جادوانه پروین اعتصامی، تهران: فرزان.
9- هشترودی، محمد ضیاء .(1303). منتخبات آثار از نویسندگان و شعرای معاصرین، تهران: مطبعة بروخیم.
10-Ethe, H: Uber Persische Tenzonen, Abhandlungen des internationalen Orientalisten congress, Berlin 1881.
11-Eshaque, Mohammad: Four Eminent Poetesses of Iran, Calcutta, 1950.
12-Moayyad, Heshmat (ed. and compiler): Once a Dewdrop, essays on the poetry of Parvin E'tesami, Bibliotheca Iranica, literature Series #1, Costa Mesa, Mazda Publishers, 1994.
_||_