ارزیابی تغییرات حاصل از منابع نیتروژن، روی و پتاسیم و کاربرد توام آنها بر برخی فاکتورهای رشد و صفات فیزیولوژیکی فلاونوئید، ترکیبات فنلی و آنتوسیانین ذرت ( Zea mays L.) رقم سینگل کراس 704

محورهای موضوعی : فیزیولوژی گیاهی

طاهره توان ¹ (گروه زیست شناسی، دانشکده علوم زیستی، واحد گرگان، دانشگاه آزاد اسلامی، گرگان، ایران)
محمدعلی رضائی ² (گروه زیست شناسی، دانشکده علوم زیستی، واحد گرگان، دانشگاه آزاد اسلامی، گرگان، ایران)
مهرعلی محمودجانلو ³ (گروه زیست شناسی، دانشکده علوم زیستی، واحد گرگان، دانشگاه آزاد اسلامی، گرگان، ایران)

تاریخ دریافت : 1402/07/27 تاریخ پذیرش : 1402/09/27 تاریخ انتشار : 1402/10/14

کلید واژه: روی, ذرت, ترکیبات فنلی, آنتوسیانین, ابریشم, فلاونوئید,

چکیده مقاله :

ذرت یکی از گیاهان ارزشمند زراعی است که تنوع، سازگاری و ارزش غذایی ، آن را در ردیف مهمترین گیاهان زراعی جهان قرار داده است. محلولپاشی کود های نیتروژنه ، روی و پتاسیم بر گیاه ذرت می تواند اطلاعات بسیار مناسبی را در مورد تأثیر مصرف کود ازته و روی و پتاسیم در شرایط اقلیمی استان گلستان در اختیار زارعین و محققین قرار دهد.هدف: با توجه به اثرات دارویی کاکل ذرت و اهمیت آن در پزشکی و وجود مواد موثره خاص در این ارتباط در ابریشم ذرت به نظر می رسد که کمیت و کیفیت آنها تحت تاثیر کاربرد نیتروژن ، روی ، پتاسیم قرار می گیرد . لذا بررسی این تغییرات از اهدف کاربردی این پژوهش می باشدمود و روش ها: به منظور ارزیابی تغییرات حاصل از منابع نیتروژن، روی، پتاسیم و کاربرد توام آن‌ها بر برخی صفات مورفوفیزیولوژیکی ذرت هیبرید سینگل کراس 704، آزمایشی به صورت طرح بلوک کامل تصادفی با چهار تکرار در بهار و تابستان سال 1398 در استان گلستان در منطقه‌ای واقع در شهر مزرعه کتول انجام شد. تیمارها شامل کود نیتروژن (اوره) ، پتاسیم (سولفات پتاسیم)، روی (سولفات روی) به تنهایی، کاربرد توام نیتروژن + پتاسیم، کاربرد توام نیتروژن + روی، کاربرد توام روی + پتاسیم و کاربرد توام نیتروژن + پتاسیم + روی در مقابل شاهد بود.نتایج: نتایج نشان داد صفات مورد مطالعه تحت تاثیر منابع کودی قرار گرفتند و در سطح احتمال یک درصد معنی-دار شدند. تیمارهای مورد بررسی اثر معنی‌داری بر صفات ارتفاع تا اولین بلال، تعداد ردیف، طول بلال و قطر بلال در زمان رسیدگی کامل در سطح احتمال یک درصد داشتند. با کاربرد عناصر روی، نیتروژن و پتاسیم افزایش معنی-داری بر محتوای ترکیبات فنلی برگ، ابریشم و دانه ذرت مشاهده گردید. فلاونوئید برگ، ابریشم و دانه تحت تاثیر تامین کودهای نیتروژن (N)‌، روی (Zn)‌، پتاسیم (K) و کاربرد توام آنها قرار گرفت. آنتوسیانین برگ در تیمارهای محلول‌پاشی با کود تکی پتاسیم، به‌واسطه ایجاد شرایط بهینه، بیشتر انرژی جاری گیاه در جهت رشد، توسعه و افزایش عملکرد گیاهان تحت تیمار خرج شد، لذا بیوسنتز و تولید آنتوسیانین در برگ ذرت با کاربرد تکی پتاسیم کمتر بود ولی آنتوسیانین ابریشم و دانه با کاربرد تکی پتاسیم و کاربرد توام پتاسیم+نیتروژن، پتاسیم + روی، پتاسیم + نیتروژن + روی افزایش معنی‌داری را نسبت به شاهد نشان داد.نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده، کاربرد توام کودها در بهبود صفات مورفوفیزیولوژیکی و بهبود عملکرد گیاهان توصیه می‌گردد.

چکیده انگلیسی:

Introduction: Corn is one of the valuable agricultural plants whose diversity, adaptability and high nutritional value have placed it among the most important agricultural plants in the world. Foliar spraying of nitrogen, zinc and potassium fertilizers on corn plants can provide farmers and researchers with very good information about the effect of nitrogen, zinc and potassium fertilizer consumption in the climatic conditions of Golestan province.Aim: Considering the medicinal effects of corn cob and its importance in medicine and the presence of special effective substances in this connection in corn silk, it seems that their quantity and quality are affected by the use of nitrogen, zinc, and potassium. Therefore, examining these changes is one of the practical goals of this research.Materials and methods: In order to evaluate the changes resulted from nitrogen, zinc, potassium and their simultaneous application were done on some morphophysiological traits of single cross 704 hybrid maize as a randomized complete block design with four replications in spring and summer of 2019 in Golestan province, the Katoul farm. Treatments included nitrogen(N), potassium(P), zinc(Z) fertilizer and combined application of nitrogen+potassium(NP), nitrogen+zinc(NZ), potassium+zinc(PZ) and their combined application of nitrogen+potassium+zinc(NPZ) with control. The results showed the traits were affected by fertilizer sources significantly (p≤ 0.01).Results: The studied treatments had a significant effect on the traits of height to the first corn, number of rows, ear length and ear diameter at the time of full ripening at the probability level of (p≤ 0.01). With the application of zinc, nitrogen and potassium elements, a significant increase in the content of phenolic compounds of leaves, silk and corn seeds was observed. The flavonoids of leaves, silk and seeds were influenced by the supply of nitrogen (N), zinc (Zn), potassium (K) fertilizers and their simultaneous application. Leaf anthocyanin in foliar spraying treatments with single potassium fertilizer, due to creating optimal conditions, most of the current energy of the plant was spent in the direction of growth, development and increasing the yield of treated plants, so the biosynthesis and production of anthocyanin in corn leaves with single application of potassium was less, but silk anthocyanin And the seed with single application of potassium and simultaneous application of potassium+nitrogen, potassium+zinc, potassium+nitrogen+zinc showed a significant increase compared to the control. Conclusion: according to the obtained results, the simultaneous application of fertilizers is recommended to increase the morpho-physiological traits and yield of plants.