از اعتلا تا جلا؛ دلایل و پیامدهای مهاجرت ورزشکاران
محورهای موضوعی : پژوهشنامه جامعه شناختی ورزش
1 - دانشجوی دکترا جامعه شناسی ورزشی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
کلید واژه: مهاجرت ورزشکاران, عوامل مهاجرت, پیامدهای مهاجرت ورزشی, چالش‌های فرهنگی و روانی,
چکیده مقاله :
مقدمه: ورزشکاران به دنبال شرایط بهتر مالی، زیرساخت‌های پیشرفته و فرصت‌های رقابتی مطلوب‌تر، و همچنین فرار از محدودیت‌های اجتماعی-سیاسی، اقدام به مهاجرت می‌کنند. این روند به‌ویژه در ایران با توجه به چالش‌های ساختاری ورزش، نمود عینی دارد و نیازمند بررسی جامع و راهبردی است. روش: این پژوهش از روش تحقیق ترکیبی کیفی و کمی بهره گرفته است. در بخش کیفی، تحلیل محتوای منابع کتابخانه‌ای و اسنادی انجام شد و در بخش کمی، داده‌های میدانی از طریق پرسشنامه ساخت‌یافته از ورزشکاران، مربیان و مدیران ورزشی جمع‌آوری و با استفاده از نرم‌افزار SPSS تحلیل گردید. ترکیب این دو رویکرد امکان بررسی جامع و دقیق ابعاد مختلف مهاجرت ورزشکاران را فراهم ساخت. یافته‌ها: نتایج نشان داد که دلایل اصلی مهاجرت ورزشکاران شامل عوامل اقتصادی (دستمزدهای بالاتر و قراردادهای حرفه‌ای)، عوامل حرفه‌ای (زیرساخت‌ها و فرصت‌های تمرینی و رقابتی بهتر) و عوامل اجتماعی-سیاسی (تبعیض و بی‌ثباتی) است. ورزشکاران مهاجر با چالش‌هایی مانند ناسازگاری فرهنگی، فشارهای روانی و مشکلات هویتی مواجه‌اند. همچنین مهاجرت برای کشور مبدأ به کاهش توان رقابتی و فرار استعدادها منجر می‌شود، در حالی که کشور مقصد از ارتقای عملکرد ورزشی و تقویت تعاملات فرهنگی بهره‌مند می‌شود. نتیجه‌گیری: مهاجرت ورزشکاران فرایندی پیچیده و چندبعدی است که با نظریه‌های نابرابری ساختاری، سرمایه انسانی و جهانی‌شدن فرهنگ قابل تحلیل است. این پدیده هم فرصت‌های رشد حرفه‌ای و تعاملات فرهنگی را فراهم می‌کند و هم در صورت مدیریت نادرست، به فرسایش توان ورزشی کشورهای مبدأ منجر می‌شود. سیاست‌گذاری هدفمند و حمایت‌های حقوقی، روانی و فرهنگی برای مدیریت بهینه این پدیده ضروری است تا مهاجرت ورزشکاران به فرصتی برای ارتقاء ورزش جهانی و توسعه فرهنگی تبدیل شود.
Introduction: Athletes migrate in pursuit of better financial conditions, advanced infrastructure, and more favorable competitive opportunities, as well as to escape socio-political constraints. This trend is particularly evident in Iran, given the structural challenges faced by the sports sector, and calls for a comprehensive and strategic examination. Methods: This study employed a mixed-methods approach, combining qualitative and quantitative research. In the qualitative phase, content analysis of library and documentary sources was conducted. In the quantitative phase, field data were collected through a structured questionnaire administered to athletes, coaches, and sports managers, and analyzed using SPSS software. The integration of these two approaches enabled a comprehensive and detailed examination of various dimensions of athlete migration. Results: The results indicated that the primary reasons for athlete migration include economic factors (higher wages and professional contracts), professional factors (better infrastructure and training and competitive opportunities), and socio-political factors (discrimination and instability). Migrant athletes face challenges such as cultural incompatibility, psychological pressures, and identity issues. Moreover, migration leads to a decline in competitive capacity and a brain drain for the country of origin, while the host country benefits from enhanced sports performance and strengthened cultural interactions. Conclusion:Athlete migration is a complex and multidimensional process that can be analyzed through the lenses of Structural Inequality Theory, Human Capital Theory, and Cultural Globalization Theory. This phenomenon provides opportunities for professional growth and cultural exchange, yet if mismanaged, it can lead to the erosion of the sporting capacity of origin countries. Targeted policymaking and comprehensive legal, psychological, and cultural support are essential for optimal management, transforming athlete migration into an opportunity for advancing global sports and cultural development.
Bagheri, H., Ghavamsafat, M., & Haseli, G. (2019). Identification and prioritization of factors affecting elite athlete migration in Iran. Human Resource Management in Sport, 6(2), 257-276. https://doi.org/10.22044/shm.2019.7698.1858
Becker, G. S. (1993). Human capital: A theoretical and empirical analysis, with special reference to education (3rd ed.). University of Chicago Press
Carter, T. F. (2013). Re-placing sport migrants: Moving beyond the institutional structures informing international sport migration. International Review for the Sociology of Sport, 48(1), 66-82.
Hosseini, Z., Henry, H., & Ghafoori, F. (2020). Developing a model of factors influencing elite athlete migration in Iran. Organizational Behavior Management Studies in Sport, 7(1), 95-109. https://doi.org/10.30473/fmss.2020.52095.2104
Massey, D. S. (2007). Categorically unequal: The American stratification system. Russell Sage Foundation.
Moradi Sharaf Heshmatollah, Shabani Bahar Gholamreza, Majidi Parast Masoumeh, & Erfani Nasrollah. (2022). Presenting a model of elite athlete migration tendency in the Islamic Republic of Iran based on grounded theory. New Approaches in Sport Management, 10(36), 63-79.
Moradi Sharaf Heshmatollah, Shabani Bahar Gholamreza, Majidi Parast Masoumeh, & Erfani Nasrollah. (2023). Designing a structural model of factors influencing migration tendency of national team athletes in the Islamic Republic of Iran. Applied Research Quarterly in Sports Management, 11(4), 117-131.
Moradi, M., & Setari Fard, S. (2020, May 21). Analyzing athlete migration issues and proposing effective solutions. Tehran, Iran: Islamic Parliament Research Center. https://sid.ir/paper/803084/fa
Schinke, R. J., Yukelson, D., Bartolacci, G., Battochio, R. C., & Johnstone, K. (2011). The challenges encountered by immigrated elite athletes. Journal of Sport Psychology in Action, 2(1), 10-20.
Shachar, A. (2011). Picking winners: Olympic citizenship and the global race for talent. Immigr. & Nat'lity L. Rev., 32, 523.
Tomlinson, J. (1999). Globalization and culture. University of Chicago Press.
Ungruhe, C., & Agergaard, S. (2021). Migrant athletes and the transformation of physical capital. Spatial and temporal dynamics in West African footballers’ approaches to post-careers. European Journal for Sport and Society, 18(4), 347-364.
Zivori Khorram, A., Yektayar, M., Yektayar, M., & Zargar, T. (2023). Explaining a model to reduce elite athlete migration based on policy acceptance. Sociological Studies in Sport, 1(3).