تأثیر آموزش راهبردهای خود نظارتی و خود تقویتی بر بهبود مهارت های اجتماعی و کنش وری تحصیلی دانش آموزان دوره ی ابتدایی با اختلال نقص توجه/ فزون کنشی

محورهای موضوعی : فصلنامه مهارت های روانشناسی تربیتی

سعید تیموری ¹ (استادیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تربت جام، گروه روانشناسی، تربت جام، ایران)
غلامرضا خوی نژاد ² (استاد دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مشهد، گروه علوم تربیتی، مشهد، ایران)
ژاله همت یار ³ (دانشگاه آزاد اسلامی، وا حد تربت جام، گروه روانشناسی، تربت جام، ایران)
حسین مومنی مهمویی ⁴ (استادیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تربت حیدریه، تربت حیدریه، ایران)

تاریخ دریافت : 1390/04/05 تاریخ پذیرش : 1390/07/30 تاریخ انتشار : 1390/09/01

کلید واژه: پیشرفت تحصیلی, مهارت های اجتماعی, راهبردهای خود نظارتی و خود تقویتی, اختلال نقص توجه و فزون کنشی,

چکیده مقاله :

هدف این پژوهش، بررسی تأثیر آموزش راهبردهای خود نظارتی و خود تقویتی، بر بهبود مهارت های اجتماعی و کنش وری تحصیلی دانش آموزان با اختلال نقص توجه و فزون کنشی بود. پژوهش حاضر، شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون ـ پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه‌ی آماری شامل کلیه‌ی دانش آموزان پسر اول ابتدایی منطقه‌ی تبادکان مشهد (820 دانش آموز) در سال تحصیلی 87 ـ 1386 بود، که تعداد 60 دانش آموز ADHD به طور تصادفی از میان جامعه ی مورد نظر (بر اساس مقیاس تشخیصی CSI) انتخاب شدند و در دو گروه آزمایش و کنترل (هر گروه 30 نفر) قرار گرفتند. ابزارهای پژوهش مشتمل بر آزمون تشخیص اختلال نقص توجه و فزون کنشی CSI)) و پرسشنامه مهارت اجتماعی گرشام و الیوت، فرم معلم (SSRS) بود. از آزمون T برای تحلیل داده ها استفاده شد. نتیجه نشان داد آموزش فنون خود نظارتی و خود تقویتی به دانش آموزان با اختلال AD/HD، رفتارهای سازشی آنان را افزایش داده است. آموزش فنون خود نظارتی و خود تقویتی به دانش آموزان با اختلال AD/HD، پیشرفت تحصیلی آنان را افزایش نداده است. نتایج حاکی از تأثیر معنادار آموزش فنون خود نظارتی و خود تقویتی بر بهبود مهارت های اجتماعی کودکان با اختلال نقص توجه و فزون کنشی بوده است اما این تأثیر بر پیشرفت تحصیلی معنادار نبوده است.

چکیده انگلیسی:

This study was accomplished with the goal of considering the effect of self-control training on improving social skills and AD/HD (Attention Deficit Hyperactivity Disorder) students’ educational performance. This study followed a quasi-experimental design (pretest/posttest with a control group). The population of the study consisted of all first-grade elementary male students of Tabadkan region in Mashhad (1386-1387) from which the selected sample consisted of 60 male students. The 60 participants with Attention Deficit Hyperactivity Disorder (AD/HD) were selected randomly; and were then divided into control and experimental groups (30 in each group, N=30). The Independent-Sample T-test was used for analyzing the data of the study. The results were indicative of a significant influence of the self-control method learning on the improvement of social progressing in children with Attention Deficit Hyperactivity Disorder (not a progressing educational performance).