رسانه های جمعی ابزاری کارآمد در انتقال آرا و اندیشه های نیروهای فکری جامعه به شمار می آیند. جهت گیری این ابزار ارتباط جمعی به سمت جریان های فکری خاص، همواره و به شکلی آشکار در ساختار و محتوای این رسانه-ها بروز نمی یابد و دستیابی به آن ، تنها با استفاده از روش هایی امکان More
رسانه های جمعی ابزاری کارآمد در انتقال آرا و اندیشه های نیروهای فکری جامعه به شمار می آیند. جهت گیری این ابزار ارتباط جمعی به سمت جریان های فکری خاص، همواره و به شکلی آشکار در ساختار و محتوای این رسانه-ها بروز نمی یابد و دستیابی به آن ، تنها با استفاده از روش هایی امکان پذیر است که با کنار زدن لایه های برون زبانی (متنی) این آثار، ژرف ساخت و لایه های زیرین آن ها را آشکار می سازد. تحلیل گفتمان ادبی نشریهی "کیهان فرهنگی"(در نیمه ی دوم دهه ی هشتاد شمسی)با استفاده از رویکردهای تحلیل گفتمان انتقادی (به طور ویژه مرحله-ی توصیف رویکرد کردار گفتمانی نورمن فرکلاف)، به منظور نشان دادن ردپای اندیشه و خط مشی صاحبان فکری نشریه ی کیهان فرهنگی در لایه های زیرین گفتمان ادبی آن صورت گرفته است. تحلیل گفتمان ادبی نشریه ی یادشده، نشان می دهد که این نشریه در راستای خط مشی اصلی گردانندگان خویش، با تکیه بر مؤلفه های گفتمانی خاص، موضوعها، چهره ها و آثار خاصی را مطرح ساخته و در جدال میان سنت و تجدد، به مفصل بندی گفتمانی خاص و متناسب با کلان گفتمان های سنت گرایی و تجددگرایی موجود در فضای اجتماع پرداخته اند.
Manuscript profile
در این مقاله،به بررسی تقابلها در پنج داستان منتخب از بخش تاریخی شاهنامه (بهمن،اردشیر بابکان،بهرام گور،انوشیروان،یزدگردسوم)بر مبنای رویکرد تقابل لویی استروس پرداختهایم.روش تحقیق به صورت کتابخانهای و مبتنی بر سند پژوهی و نوع آن، تطبیقی وتحلیلی است.برآن هستیم که بهپرسش More
در این مقاله،به بررسی تقابلها در پنج داستان منتخب از بخش تاریخی شاهنامه (بهمن،اردشیر بابکان،بهرام گور،انوشیروان،یزدگردسوم)بر مبنای رویکرد تقابل لویی استروس پرداختهایم.روش تحقیق به صورت کتابخانهای و مبتنی بر سند پژوهی و نوع آن، تطبیقی وتحلیلی است.برآن هستیم که بهپرسشی پاسخ گوییم؛مقولۀ تقابل در بخش تاریخی شاهنامه نمود یافته است یا نه؟ بررسی تقابل در داستانهای مورد بررسی نشان میدهد در قسمت تاریخی شاهنامه عنصر تقابل بسیار برجسته و پررنگ است.نوع تقابلها در این داستانها به دلیل تاریخی بودن آنها، عمدتاً از نوع تقابل شخصیتهای انسانی است و انگیزههای تقابل میان شخصیتها،نیز اغلب مواردی همچون جنگ قدرت، تمایل به کشورگشایی، تلاش برای برپایی عدالت و مبارزه با ظلم، انتقامجویی، مبارزه با انیرانی و نژادهای دیگر و مواردی از این قبیل است. تقابلهای دیگری نیز غیر از تقابل میان شخصیتهای انسانی در این داستانها دیده میشود که از میان آنها میتوان به تقابل ایدئولوژیها، عدالت و ظلم، فضایل و رذایل اخلاقی، تقابل روزگار و فلک با انسان، تقابل انسان با طبیعت، تقابل صفات انسانی همچون جنگاوری و شجاعت با ضعف و ناتوانی، تقابل نژادی و قومی و مواردی از این قبیل اشاره کرد. در مجموع، با اینکه داستانهای منتخب، از نوع داستانهای تاریخی هستند، اما مؤلفههای رویکرد و نظریۀ لوی استروس در آنها دیده میشود و انگیزۀ این شخصیتها از تقابل، صرفاً، انگیزههای ذکر شده در کتب تاریخی،نیست بلکه ،آرمانها و اهداف و همچنین تیپ شخصیتی و خصایل روانی آنها نیز در این تقابلها تأثیر مستقیم گذاشته است.
Manuscript profile
بررسی آثار نویسندگان و شاعران مطرح با تکیه بر نظریه های روان شناسانه یکی از شیوه های درخور توجه برای آشنایی بهتر با اندیشه، شعرو شخصیت آنها است.برهمین اساس، بر آن هستیم تا داستان شیخ صنعان و دختر ترسا را بر اساس نیازهای بنیادین مطرح در تئوری انتخاب روان شناس معاصر، ویلی More
بررسی آثار نویسندگان و شاعران مطرح با تکیه بر نظریه های روان شناسانه یکی از شیوه های درخور توجه برای آشنایی بهتر با اندیشه، شعرو شخصیت آنها است.برهمین اساس، بر آن هستیم تا داستان شیخ صنعان و دختر ترسا را بر اساس نیازهای بنیادین مطرح در تئوری انتخاب روان شناس معاصر، ویلیام گلاسر، مورد بررسی قرار دهیم. لذا نخست، به معرفی نظریّة گلاسر پرداخته سپس داستان شیخ صنعان و دختر ترسا تحلیل شده است. بررسی ارتباط داستان با این نظریه باعث شده تا ابعاد تازه ای از آن به نمایش گذاشته شود. این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی با استفاده از نظریه گلاسر، به دنبال بررسی مفهوم نیاز در شخصیت شیخ صنعان می باشد. نتایج بررسی نشان می دهد از بین پنج نیاز اساسی انسان(عشق، بقا، قدرت، آزادی، تفریح) که گلاسر مطرح می کند، نیاز به عشق بیش از سایر نیازها جلوه گر شده است. البتّه عشق در شخصیت شیخ صنعان از کیفیت و حالت ثابت و یکسانی برخوردار نیست و گاهی از عشق نفسانی به عرفانی در نوسان است. دیگر نیاز ها مانند: نیاز به قدرت، بقا و آزادی در شیخ صنعان در گرو عشق به معشوقۀ حقیقی نمود پیدا کرده است؛ اما نیازی که گواه بر نیاز به تفریح در شخصیت شیخ صنعان باشد، وجود ندارد.
Manuscript profile
یکی از نشانه های داستان های عاشقانه وجود مانع است که بیشترین بخش این داستان ها را در بر میگیرد. دراین مقاله نخست هزار و یک شب از نظر محتوایی بررسی گردید سپس دوازده داستان عاشقانه به گونه ای انتخاب شد که بازگوکننده نشانه های غنایی سایر داستان ها نیز باشد تا بتوان نتایج More
یکی از نشانه های داستان های عاشقانه وجود مانع است که بیشترین بخش این داستان ها را در بر میگیرد. دراین مقاله نخست هزار و یک شب از نظر محتوایی بررسی گردید سپس دوازده داستان عاشقانه به گونه ای انتخاب شد که بازگوکننده نشانه های غنایی سایر داستان ها نیز باشد تا بتوان نتایج پژوهش را علاوه بر داستان های هزار و یک شب، به سایر داستان های عاشقانه تعمیم داد. اهمیت این پژوهش در آن است که میزان دشواری موانع و چگونگی رفع آنها، علاوه بر آن که به جذابیت داستان می افزاید؛ ارتباط با سایر نشانه های عاشقانه از قبیل شرط، وصال، فریب، شرارت و.... را نیز آشکار می سازد. نتایج این پژوهش که به روش توصیفی و تحلیل محتوا بر اساس نظریه نشانه شناسی رولان بارت صورت گرفته است؛ نشان می دهد: 1- در عشق های یک سویه نظیر حکایت دو وزیر، مانع اندک است.2- در داستان هایی نظیر حسن بصری و نورالنساء، بدر باسم و جوهری چون معشوق پری است؛ موانع از تنوع و بسامد بالاتری برخوردار است.
Manuscript profile
حسین پناهی با توجه به محیط زندگی و تدبر و مطالعات فلسفی و نیز پیوندی که با هنر و سینما دارد توانسته است به موضوعات متعددی در شعر خود بپردازد. فلسفه از مهترین موضوعات شعر پناهی است و با نگاه هستیشناسانه سعی دارد نمودی از از این موضوعات را در شعر خویش بگنجاند. پناهی در ا More
حسین پناهی با توجه به محیط زندگی و تدبر و مطالعات فلسفی و نیز پیوندی که با هنر و سینما دارد توانسته است به موضوعات متعددی در شعر خود بپردازد. فلسفه از مهترین موضوعات شعر پناهی است و با نگاه هستیشناسانه سعی دارد نمودی از از این موضوعات را در شعر خویش بگنجاند. پناهی در اشعارش به لفظ فلسفه، و نیز نامها و اصطلاحات فلسفی و هنری بسیاری اشاره کرده است که هرکدام در تاریخ فرهنگ خود دارای شهرت بسیاریاند. بسامد بالای این اصطلاحات، نامها و مکاتب در آثار پناهی نشان از ارزش و جایگاه ارزنده این مفاهیم در تفکر و دیدگاه او دارد. این پژوهش، که به روش تحلیل محتوا با رویکرد توصیفی- تحلیلی و با ابزار مطالعۀ کتابخانهای انجام شده به دنبال پاسخی برای این پرسش است که چه مکاتب فلسفی و جهانهای هنری (عموما ادبی و سینمایی) در شعر او نمود یافته و رویکرد او به هر کدام چگونه است. به عبارت دیگر نقش هرکدام از این مفاهیم در تشکیل بنیادهای تفکر او چگونه است. این مسئله از این جهت حائز اهمیت است که میتوان با بررسی تلمیحهای مستقیم شاعر به جهانهای فلسفی و هنری چهارچوب فکری و فلسفی حسین پناهی را بازنمایی کنیم و بر اساس آن دیگر اشعارش را تفسیر کنیم. آنچه از مجموع مباحث مطروحه در این پژوهش بر میآید، این است که در شعر حسین پناهی سه گانۀ فلسفه، سینما و ادبیات جهان به موازات هم زیست دارند. در مقایسۀ این سه حوزه آشکار است که پناهی نسبت به ادبیات و سینمای روس و فلسفۀ شرق دیدگاه همدلانهای دارد. جهان شرق، از جمله هند، ایران و جهان اسلامی، در ذهن او جهان امید و آرامش است. حسین پناهی در جستجوی معنا در فلسفهها و جهانهای ادبی جهان در آخر به فرهنگ و باورهای اصیل شرقی و اسلامی باز میگردد و آرامش و امید از دست دادهاش را از باورهای خودش میگیرد
Manuscript profile
در ادبیات عامه، ضرب المثلهای فارسیبه قصدتقریب امورذهنی و غیبی و عقلی به اذهان استفاده شده است و قرآن تاثیر عمیقوچشمگیری بر آنها داشته است واز این طـریق فهم مسائل مشکل را برای همگان میسّر، خاطررا لذّت وطبـع،را مسرّت میبخشد.هدف این مقاله که با استفاده از روش تحلیلی- More
در ادبیات عامه، ضرب المثلهای فارسیبه قصدتقریب امورذهنی و غیبی و عقلی به اذهان استفاده شده است و قرآن تاثیر عمیقوچشمگیری بر آنها داشته است واز این طـریق فهم مسائل مشکل را برای همگان میسّر، خاطررا لذّت وطبـع،را مسرّت میبخشد.هدف این مقاله که با استفاده از روش تحلیلی- توصیفی با تکیه بر منابع کتابخانهیی صورت گرفته، بیان تاثیر آیات قرآن بر مثلهای فارسی است، نتیجه این تاثیر، گاهی بهصورت مستقیم از یک آیه یا وا‍ژه قرآنی بوده است، گاهی نیز مثلهای فارسی به صورت تلمیحی به داستانهای قرآنی اشاره دارد، و در برخی موارد، مضامین و محتوی مثلهای فارسی از آیات قرآنی تاثیر پذیرفته است.
Manuscript profile