فهرست مقالات

• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1 - جنبش رومانتیسم و سیاست رومانتیک
  علیرضا صدرا حبیب الله فاضلی علی علیزاده
  اگر برای روشنگری عقل )و در حقیقت هوش یا شعور ابزاری یا راسیونالیسم و انتلکچوئل به جای خرد اصیل، هدایتگر و متعالی( و نهادهای منشعب از آن اصالت وجود داشت و انسان در تقابل با طبیعت قرار م ی گرفت، رومانتیسم را می توان عصیانی علیه روشنگری و فرضیات نهفته در آن دانست. یاران دا چکیده کامل

  اگر برای روشنگری عقل )و در حقیقت هوش یا شعور ابزاری یا راسیونالیسم و انتلکچوئل به جای خرد اصیل، هدایتگر و متعالی( و نهادهای منشعب از آن اصالت وجود داشت و انسان در تقابل با طبیعت قرار م ی گرفت، رومانتیسم را می توان عصیانی علیه روشنگری و فرضیات نهفته در آن دانست. یاران دانشنامه و متفکران روشنگری "عقل" را راه مطمئن به شناخت جهان و تدبیر آن م ی شناختند و سایر قوا را ناتوان م ی دانستند. در مقابل رومانتیک ها بر این باور بودند که "احساس" معتبرترین قوهی شناخت است و به اعتباری عقل راهی را پیش می گیرد که قلب حکم کرده است این مقاله در پی آن است تا به جنبش رومانتیسم، برخی زمینههای شکلگیری آن به ویژه در آلمان بپردازد و بر آن بوده ایم که رومانتیسم در آلمان خصلتی ضد فرانسوی یافت و فرانسه به مثابه دیگری برای رومانتیک های آلمانی جلوه کرده است. پرداختن به نظریهی دولت رومانتیک و افکار یوهان هامان با تأکید بر خاص گرایی این جنبش و تقابل با روشنگری بخش های دیگر مقاله-اند که به آنها پرداخته شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  2 - جهانی شدن و روابط شمال و جنوب
  صمد کلانتری عبدالرسول خلیلی
  هانی شدن فرایندی است که بنا به تحولات گسترده ای که در زندگی بشری به ویژه در چند دهه ی اخیر رخ داده است، هم چنان در حال رشد بوده و بنا به تحولات صورت گرفته، جامعه ی جهانی به این سمت حرکت می کند. این فرایند به صورتی پیچیده در زمینه های اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و تکنولوژی و چکیده کامل

  هانی شدن فرایندی است که بنا به تحولات گسترده ای که در زندگی بشری به ویژه در چند دهه ی اخیر رخ داده است، هم چنان در حال رشد بوده و بنا به تحولات صورت گرفته، جامعه ی جهانی به این سمت حرکت می کند. این فرایند به صورتی پیچیده در زمینه های اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و تکنولوژی و به ویژه اقتصادی به سرعت رو به گسترش است و سویه ها و جلوه های تازه ای به روی سامانه های سیاسی در ابعاد گوناگون گشوده است. بسیاری از متفکران اقتصادی معتقدند که، اولین حرکت در خصوص جهانی شدن اقتصاد به قرن نوزدهم باز می گردد. از نظر این گروه از افراد، اقتصاد در آن زمان با توجه به شرایط آن روز، یک اقتصاد جهانی بوده است، به طوری که دوره ی بین سال های 1870 تا 1914 را دوره ی طلایی ادغام اقتصادی نام گذاری کرده اند. از جمله عوامل مؤثر بر جهانی شدن در اواخر قرن نوزدهم، افزایش حجم تجارت بوده است. لیکن بنا به دلایل متعدد از جمله، اعتراضات تولید کنندگان ملی در مخالفت با روند تجارت آزاد، وقوع جنگ جهانی اول، بحران بزرگ در سال های 32-1929، جنگ جهانی دوم و تمایل دولت ها به سمت اعمال سیاست های استقلال طلبانه ی اقتصادی تداوم روند جهانی شدن به فراموشی سپرده شد. پس از اتمام جنگ جهانی دوم، با تاسیس نهادهایی همچون سازمان ملل متحد (1945)، صندوق بین المللی پول، بانک جهانی (بانک بین المللی ترمیم و توسعه) در 1945 و گات (1947)، اولین قدم ها در جهت هماهنگ سازی کشورها در زمینه های سیاسی و اقتصادی برداشته شد. جنبه ی اصلی فرایند جهانی شدن اقتصاد، همانا روند ادغام و وابستگی آن در کشورهای مختلف است که روابط شمال - جنوب را می توان در چارچوب آن مطرح ساخت. دو عامل مهم مقوله ی جهانی شدن که رابطه ی مستقیمی با یکدیگر دارند، همانا بازارهای هدف جهانی و موضوع دولت - ملت است که در اثر رقابت بازارهای جهانی با یکدیگر، در نوردیده شده یا به عبارتی، مرزهای ملی امروزه مانند دیوارهای شیشه ای است که ماورای آنها قابل مشاهده هستند. به عبارتی دیگر، پیشرفت فناوری اطلاعات و ارتباطات موجبات همگرایی و مشابهت الگوهای رفتاری، مصرفی، شیوه و فرهنگ زندگی را در میان افراد به وجود آورده است و حتی روابط بین واحدهای سیاسی -اقتصادی - اجتماعی و بازیگران مربوط به آن که طیف گسترده ی مبادلات بین کشورها را در بر می گیرد، تحت تاثیر قرار داده است. بنابراین فرایند جهانی شدن اقتصادی، جهت گیری اقتصاد ملی کشورها را به سوی اقتصاد جهانی متحول ساخته و فعالیت هایی که قبلاً در چارچوب ملی تنظیم می شد اکنون به صورت جهانی و مطابق با نیازمندی های بازار جهانی انجام می شود. در این فرایند است که آینده و سرنوشت کشورهای جنوب و شمال به هم گره خورده است. در این پژوهش در پرتو گفتمان نظری جهانی شدن و با تکیه بر جهانی شدن اقتصاد سیاسی، به شناسایی و معرفی فرصت ها و بازدارنده ها و تهدیدهای رشد و توسعه ی جهان، موسوم به شمال - جنوب می پردازیم. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  3 - علل روی کارآمدن آقای خاتمی)دولت اصلاحات 1376 ( «بر اساس نظریه توسعه نامتوازن ساموئل هانتینگتون
  صادق زیباکلام داود افشاری عبداله اصلانزاده
  سؤال اصلی مقاله این است که علت و زمینهی روی کار آمدن سید محمد خاتمی )دولت اصلاحات( در دوم خرداد 1376 چه بوده است. مقاله تلاش دارد با مبنا قرار دادن نظری هی "توسعهی نامتوازن" ساموئل هانتینگتون، که واپسماندن نهادهای سیاسی از دگرگون یهای اجتماعی و اقتصادی را باعث ایجاد پای چکیده کامل

  سؤال اصلی مقاله این است که علت و زمینهی روی کار آمدن سید محمد خاتمی )دولت اصلاحات( در دوم خرداد 1376 چه بوده است. مقاله تلاش دارد با مبنا قرار دادن نظری هی "توسعهی نامتوازن" ساموئل هانتینگتون، که واپسماندن نهادهای سیاسی از دگرگون یهای اجتماعی و اقتصادی را باعث ایجاد پایه های جدید برای تجمع سیاسی و آفرینش نهادهای جدید سیاسی می داند، به این سؤال اینچنین پاسخ دهد که توسعهی نامتوازن در دورهی هاشمی )دورهی سازندگی( علت روی کار آمدن خاتمی بوده است. در واقع به واسطهی تحرک اجتماعی و طبقاتی همراه با توسعهی اقتصادی و سپس رشد طبقهی متوسط جدید که در دورهی سازندگی پدیدار شد، مطالبات جدیدی به وجود آمد که عمدتاً شامل مشارکت در ادارهی امور کشور و تعیین سرنوشت سیاسی بود. اما در این دوره تلاش زیادی در جهت توسعهی سیاسی کشور صورت نگرفت. در چنین شرایطی شعارهای آقای خاتمی که بر حول این مطالبات جدید شکل گرفت، باعث شد که بخش قابل توجهی از آرای انتخاباتی مردم به آقای خاتمی تعلق گیرد و ایشان برندهی انتخابات هفتمین دورهی ریاست جمهوری شوند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  4 - نقش عامل انرژی در روابط ایران و ترکمنستان
  فرهاد عطایی حمیدرضا عزیزی
  فروپاشی شوروی باعث ایجاد تحول عظیمی در منطقهی آسیای مرکزی و قفقاز شد. از همان زمان وجود ذخایر طبیعی در تعدادی از این کشورها به عنوان عاملی مهم در پیشرفت اقتصادی مورد توجه قرار گرفت. وجود این ظرفیت از سویی سبب جلب توجه قدرتهای منطقهای و فرامنطقهای به این کشورها شد. از سو چکیده کامل

  فروپاشی شوروی باعث ایجاد تحول عظیمی در منطقهی آسیای مرکزی و قفقاز شد. از همان زمان وجود ذخایر طبیعی در تعدادی از این کشورها به عنوان عاملی مهم در پیشرفت اقتصادی مورد توجه قرار گرفت. وجود این ظرفیت از سویی سبب جلب توجه قدرتهای منطقهای و فرامنطقهای به این کشورها شد. از سوی دیگر محصور بودن این کشورها در خشکی و انحصار روسیه بر خطوط انتقال انرژی، موجب شد که این کشورها نیز برای کاهش وابستگی، در پی شرکای جدید برآیند؛ در این مقاله ترکمنستان به عنوان کشوری از مجموعهی سابق شوروی و ایران به عنوان بازیگر منطقهای و ذینفع در کنشهای انرژی منطقه، مورد توجه قرار گرفته و نقش عامل انرژی در روابط دو کشور بررسی میشود. سؤال این است که عامل انرژی چه نقشی در روابط ایران و ترکمنستان، پس از فروپاشی شوروی داشته است؟ فرضیهی مقاله این است که عامل انرژی باعث همکاری دو کشور و نزدیکی آنها به یکدیگر شده است. در این پژوهش، منابع انرژی دو کشور و جایگاه جهانی و منطقهای آنها و سپس پروژههای مشترک و سرمایهگذاریهای دو کشور در زمینهی بهرهبرداری یا انتقال انرژی معرفی و مورد بررسی قرار میگیرد. در انجام این پژوهش از اخبار خبرگزاریها، آمارهای رسمی و همچنین کتابها و مقالات تحلیلی استفاده شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  5 - رژیم امنیتی حوزه دریای خزر پس از فروپاشی اتحاد شوروی تا 2009 موانع و چالشها
  حسین احمدی داراب جلیل پیران
  با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در 1991 ، کشورهای حوزهی خزر استقلال یافتند. ا ن ی شورها از نظر ژئوپل ت یی، اقتصادی، امنیتی و فرهنگی موقعیت ویژه ای پیدا کردند. نظام ک ک ی بینالملل با تولد کشورهای متعدد در حوزهی خزر روبهرو شد و کشورهای پیرامون این منطقه و دولتهای بزرگ در مو چکیده کامل

  با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در 1991 ، کشورهای حوزهی خزر استقلال یافتند. ا ن ی شورها از نظر ژئوپل ت یی، اقتصادی، امنیتی و فرهنگی موقعیت ویژه ای پیدا کردند. نظام ک ک ی بینالملل با تولد کشورهای متعدد در حوزهی خزر روبهرو شد و کشورهای پیرامون این منطقه و دولتهای بزرگ در مواجه با مسائل جدید قرار گرفتند. در ضمن حضور قدرتهای بزرگ ب رون منطقه به خصوص آمریکا و همپیمانانش )اسرائیل، ترکیه و آذربایجان و...( در ی بحث گسترش ناتو و ساماندهی سپر دفاع موش ی در اروپای شرقی برای افزایش نفوذ در ک حوزهی خزر و موضعگیریهای روسیه، چین و ایران منشاء تحولاتی در منطقه بوده است. به طوری ه برخی محقق ن از آن به عنوان جنگ سرد جد د اد می نند. پرسش اصلی ا ن ک ک ی ی ی ی مقاله ا ن است ه موانع و چالشهای فراروی رژ م امن تی حوزهی خزر دامند؟ فرض ه ک ک ی ی ی ی پژوهش بر ا ن امر تأ کد دارد ه رقابت ایالات متحده، روسیه، چ ن و ایران، تحقق طرح ی ک ی ی رژ م امنیتی حوزهی خزر را با موانع و مشکلاتی روبهرو کرده است. در ا ن پژوهش آثار ی ی این رقابتها به عنوان چالشی بر روند شکلگیری رژیم امنیتی دریای خزر مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  6 - تأثیر ساختار حزبی بر سیاست خارجی اسرائیل در قبال جمهوری اسلامی ایران
  مجید توسلی رکن آبادی نیما رضایی
  به دنبال اعلام تشکیل دولت اسرائیل در 14 می 1948 ) 25 اردیبهشت 1327 (، ایران این رژیم را در 6 مارس 1950 ) 15 اسفند 1328 ( به صورت دو فاکتو به رسمیت شناخت. اسرائیل هم در دوران پهلوی دوم، ایران را به عنوان یک متحد استراتژیک قلمداد مینمود. بنگوریون، اولین نخستوزیر اسرائیل، چکیده کامل

  به دنبال اعلام تشکیل دولت اسرائیل در 14 می 1948 ) 25 اردیبهشت 1327 (، ایران این رژیم را در 6 مارس 1950 ) 15 اسفند 1328 ( به صورت دو فاکتو به رسمیت شناخت. اسرائیل هم در دوران پهلوی دوم، ایران را به عنوان یک متحد استراتژیک قلمداد مینمود. بنگوریون، اولین نخستوزیر اسرائیل، دکترین پیرامونی خود را بر این اساس استوار نموده بود که، اسرائیل باید از طریق اتحاد با کشورهای ترکیه، ایران و اتیوپی، دولتهای عربی را محاصره نموده تا بهتر بتواند انزوای خویش را کاهش داده و به اهداف خود از جمله امنیت ملی نائل آید. در این تحقیق ضمن بررسی وضعیت احزاب اسرائیلی و تفکیک اردوگاههای موجود در میان احزاب، دیدگاه های این احزاب در قبال جمهوری اسلامی ایران در سه باز هی زمانی مختلف مورد تدقیق قرار می گیرد. دوره ی اول از زمان پیروزی انقلاب اسلامی آغاز م یشود و تا کنفرانس صلح مادرید در در 30 اکتبر 1991 ادامه دارد. از زمان کنفرانس صلح مادرید تا زمان مفتوح شدن پرونده ی ایران در آژانس بی نالمللی انرژی هست های ) IAEA ( نیز در دوره ی دوم می گنجد و دور هی سوم نیز از زمان گشوده شدن پرونده ی ایران در شروع و تا زمان حاضر ادامه م ییابد. این پژوهش در پی آن است که به این سؤال اصلی پاسخ دهد که دیدگا ههای حزب یا ائتلاف احزاب حاکم بر کابینه ی اسرائیل چه تأثیری بر سیاست خارجی اسرائیل در قبال ایران داشته است؟ و این فرضیه ارائه م یگردد که سیاست خارجی اسرائیل در قبال جمهوری اسلامی در سه بازه ی زمانی مختلف، از اصول ثابتی پیروی نموده که با تحولات کابینه ی اسرائیل دستخوش تغییر نشده است . این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای- اینترنتی تهیه شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  7 - نظم ایده محور: الگوی ایالات متحده آمریکا از نظم در نظام بین الملل پساجنگ سرد
  علیرضا رضایی
  زمانی ه ساختار قدرت در سیاست بینالملل تغییر م ىیابد، امکان و بستر همکار ىها و ک چالش ها جدید به وجود آمده و الگو روابط بین بازیگران، خارج از ساختار سنت ى ى ى ى تنظیم خواهد شد. در گذار از ساختار دوقطب ، آمریکای ىها خود را پیروز جنگ سرد دانسته ى و تلاش نمودند تا موقعیت خو چکیده کامل

  زمانی ه ساختار قدرت در سیاست بینالملل تغییر م ىیابد، امکان و بستر همکار ىها و ک چالش ها جدید به وجود آمده و الگو روابط بین بازیگران، خارج از ساختار سنت ى ى ى ى تنظیم خواهد شد. در گذار از ساختار دوقطب ، آمریکای ىها خود را پیروز جنگ سرد دانسته ى و تلاش نمودند تا موقعیت خود را در نظام بینالملل تثبیت نند. دوران پساجنگ سرد، ک عرصهی مناسبی برای اجرای مقاصد استراتژیک ایالات متحده آمریکا به عنوان تکقطب باقیمانده فراهم نمود. این امر به مفهوم تلاش دولتمردان آمریکای برا تثبیت هژمونیشان ى ى در نظام بینالملل پساجنگ سرد بود. پرسش این است ه الگوی ایالات متحده آمریکا از نظم بینالمللی در دوران پساجنگ سرد را چگونه میتوان تبیین نمود؟ در پاسخ باید گفت، ه ک الگوی ایالات متحده آمریکا از نظم در نظام بینالملل پساجنگ سرد را میتوان در چارچوب آنچه بدان نظم ایده محور میگوییم، تبیین نمود. در نظم ایدهمحور هژمونیک گرایی تکقطب، پویشهای جهانی، منطقهای و حتی محلی را ترسیم و مدیریت می کند. بینالمللی در دوران پساجنگ سرد را چگونه میتوان تبیین نمود؟ در پاسخ باید گفت، ه ک الگوی ایالات متحده آمریکا از نظم در نظام بینالملل پساجنگ سرد را میتوان در چارچوب آنچه بدان نظم ایدهمحور میگوییم، تبیین نمود. در نظم ایده محور هژمونیک گرایی تک قطب، پویشهای جهانی، منطقه ای و حتی محلی را ترسیم و مدیریت می کند. بینالمللی در دوران پساجنگ سرد را چگونه میتوان تبیین نمود؟ در پاسخ باید گفت، ه ک الگوی ایالات متحده آمریکا از نظم در نظام بینالملل پساجنگ سرد را میتوان در چارچوب آنچه بدان نظم ایدهمحور میگوییم، تبیین نمود. در نظم ایده محور هژمونیک گرایی تک قطب، پویش های جهانی، منطقه ای و حتی محلی را ترسیم و مدیریت می کند. نظم ایده محور مبتنی بر یک سری هنجارها، رویه ها، الگوها، قوانین و معیارها ی است که بازیگر مسلط جهانی، تدوین، توجیه و پیاده سازی آنها را به لحاظ ضرورت تأمین منافع ملی خود، هدا یت میکند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  8 - معمای دموکراسی در افغانستان
  نوذر شفیعی اقدس اقبال
  با وجود زمینه های معروف به دهه ی دموکراسی وحتی تصویب قانون اساسی، آغاز تصمیم گیری برای استقرار دموکرا سی در افغا نستان همزمان با حمله ی نیروهای نظامی ایالات متحده به افغانستان و شکست نظامی طالبان پس از یازده سپتامبر 2001 می باشد. با توجه به اهمیت سطوح منطقه ای و بین الم چکیده کامل

  با وجود زمینه های معروف به دهه ی دموکراسی وحتی تصویب قانون اساسی، آغاز تصمیم گیری برای استقرار دموکرا سی در افغا نستان همزمان با حمله ی نیروهای نظامی ایالات متحده به افغانستان و شکست نظامی طالبان پس از یازده سپتامبر 2001 می باشد. با توجه به اهمیت سطوح منطقه ای و بین المللی مسائل افغانستان برای کشورهای همسایه ی آن از جمله ایران، پژوهش پیش رو به بررسی و تحلیل مساله ی دموکراسی و یا به بیان مناسب تر معمای دموکراسی در افغانستان می پردازد. پس از بررسی نظریه های دموکرا سی در جوامع پیچیده و تاکید بر ارتباط تنگاتنگ مساله ی قومیت و دموکراسی در این کشور، این مقاله با تقسیم دیدگاه ها به دو گروه کلی، به تحلیل این دیدگاه ها می پردازد. بدین معنی که از زمان آغاز استقرار دموکراسی در افغانستان عمدتاً دو دیدگاه در این باره وجود داشته است. مخالفان و منتقدان استقرار دموکراسی در افغانستان عمدتاً پیچیدگی ها و موانع تحقق دموکراسی در این کشور را ناشی از شرایط خاص اجتماعی و اقتصادی این جامعه (سطح سواد، آموزش، بهداشت، توسعه و...) و پس از آن پیامدهای منفی که دموکراتیزاسیون از آغاز در این کشور ایجاد کرده است، می دانند. در مقابل موافقان دموکراتیزاسیون در افغانستان با تاکید بر دموکراسی حداقلی و ارزش های لیبرالی، معتقدند که دموکراسی با تمرکززدایی از قدرت و ایجاد توسعه ی سیاسی با حل بحران مشارکت، می تواند به کاهش منازعات کمک نماید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  9 - معرفی و نقد کتاب نظریه غیر غربی روابط بین الملل دور نما در آسیا و فراتر از آن
  مجید کافی باری بوزا آمیتاو آچاریا
  -

  - پرونده مقاله