عوامل مؤثر در رویکرد روسیه به برنامه هسته‌ای ایران؛ از نیروگاه بوشهر تا برجام
محورهای موضوعی : فصلنامه علمی تحقیقات سیاسی و بین المللی
هادی زرگری
1
(دکتری روابط بین الملل از دانشگاه تهران، تهران، ایران)
الهه کولائی
2
(استاد دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران)
کلید واژه: عوامل اقتصادی, برنامه هسته‌ای ایران, گفتمان‌های هویتی روسیه, عوامل بین‌المللی, نقش سیاست خارجی, واژه‌های کلیدی: سیاست خارجی روسیه,
چکیده مقاله :
چکیده روسیه یکی از بازیگران مؤثر در روند فنی و سیاسی برنامه هسته‌ای ایران بوده است؛ اما دیدگاه های یکسانی نسبت به رویکرد آن وجود ندارد. به منظور ارزیابی این دیدگاه ها، پرسش این پژوهش این است که عامل یا عوامل مؤثر در شکل‌دهی به رویکرد و رفتارهای فنی و سیاسی روسیه به برنامه هسته‌ای کشورمان چیست؟ در پاسخ به پرسش فوق، این فرضیه مطرح است که رویکرد مسکو را باید در قالب کلان سیاست خارجی آن و در رابطه با نقش های جهانی، منطقه ای و هسته‌ای سیاست خارجی روسیه، متأثر از گفتمان های هویتی این کشور ارزیابی کرد. در این زمینه، کوشش مسکو برای ایفای نقش های جهانی و منطقه ای و آیین هسته‌ای این کشور، در کنار عوامل اقتصادی و بین المللی در دوره های زمانی مختلف در کنار هم، تأثیرگذاری متفاوتی در چارچوب گفتمان های هویتی در گذر زمان، در شکل دهی به رویکرد روسیه به برنامه هسته‌ای ایران و سطح همکاری یا همسویی فنی و سیاسی با آن داشته اند. لذا تاکید صرف بر عوامل اقتصادی یا بین المللی، نه تنها به تقلیل گرایی منجر می شود؛ بلکه تغییر در مواضع و رفتارهای روسیه را نیز تبیین نمی کند. این پژوهش برای بررسی فرضیه خود از روش توصیفی- تحلیلی و نیز استفاده از منابع کتابخانه ای و مصاحبه بهره برده است.
Abstract: Russia has been one of the most influential actors in the technical and political process of Iran's nuclear program but there are no identical views about Russia's viewpoint about Iran's nuclear program. In order to evaluate these views the present article raises the question as to what are the factors shaping Russia's technical and political approach and behavior towards Iran's nuclear program? In response to the above question authors propound the hypothesis that Russia's approach can be evaluated within the larger framework of Russia's foreign policy and Russia's global, regional and nuclear role which is influenced by identity discourse of this country. Therefore, Russia's consideration in foreign policy is multi-aspect which include its effort for playing a global, regional role and nuclear doctrine along with international and economic factors in different period of time. Thus the emphasis on only one of these factors leads to reductionism and cannot explain the change in Russia's attitude and behavior. The methodology used in the paper is descriptive-analytical by using library sources and conducting interview.
_||_