زمینههای پیدایش و رشد افراطی‌گری در آسیای مرکزی: مطالعه موردی داعش
محورهای موضوعی : فصلنامه علمی تحقیقات سیاسی و بین المللیمحمد رضا مجیدی 1 , یوسف باقری 2
1 - دانشیار و عضو هیت علمی مطالعات منطقه ای دانشگاه تهران
2 - دانشجوی مقطع دکتری دانشگاه تهران
کلید واژه: مدرنیته, آسیای مرکزی, تکفیر, غرب آسیا, واژه‌های کلیدی: داعش, افراطی‌گری, دولت ورشکسته,
چکیده مقاله :
چکیده یکی از جریان‌های تکفیری که طی سالهای اخیر موجبات خشونت و افراطی‌گری را در منطقه غرب آسیا فراهم آورده، جریانی موسوم به داعش است. این جریان بنا به دلایلی نظیر فقدان دموکراسی و حقوق شهروندی، تحجر و واپس‌گرایی بروز یافت و با حمایت‌های مالی- لجستیکی برخی قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای توانست قریب به نیم دهه به حیات خود تداوم بخشد و چالشی اساسی را فراروی دولت‌های این منطقه قرار دهد. داعش همچنین با توجه به ماهیت، اهداف و دورنمایی که برای خود متصور است، تهدیدی بالقوه برای کشورهای آسیای مرکزی است. این پژوهش با کاربست نظریه مواجهه با مدرنیته و نیز نظریه دولت ورشکسته درصدد بررسی موارد امکان و امتناع حضور داعش در آسیای مرکزی است. نویسندگان مقاله برآنند که به دلیل تأثیرپذیری بخشی از جریان اسلام‌گرایی در آسیای مرکزی از اندیشههای افراطی موجود در غرب آسیا و تضادی که این نوع اندیشه با انگاره‌های مدرنیته دارد، زمینه برای حضور داعش در آسیای مرکزی فراهم است؛ به ویژه پس از آنکه داعش از سوریه و عراق رخت بربسته و در جستجوی فضایی جدید برای ادامه حیات خود است. با این حال، وجود دولت‌های اقتدارگرا و نسبتاً باثبات در آسیای مرکزی، حضور داعش را در این منطقه با محدودیت‌هایی روبه رو ساخته است. روش تحقیق در این مقاله، توصیفی-تحلیلی و ابزار گردآوری داده‌ها کتابخانه‌ای و استفاده از داده‌های اینترنتی است.
Abstract: One of the Takfiri groups which in recent years has committed violence and extremism in South West Asia is a group called Islamic State of Iraq and Syria (ISIS). This group grew up in a context of lack of democracy and citizen's right, political and social unawareness and with the logistic and financial support of regional and extra-regional power could survive for half a decade and put a serious challenge to regional governments in West Asia. ISIS as a group with extremist ideology and with its nature, objectives and a prospect which it draws for itself is a potential threat for Central Asian countries. The present article by applying the theory of confrontation with modernity and the theory of failed state wants to examine the possibility or impossibility of the emergence of ISIS in Central Asia. The authors of the article are of the view that a section of Islamist in Central Asia due to their opposition to modernity may come under the influence of ISIS thinking and this paves the ground for their presence in Central Asia specially that ISIS is leaving Syria and Iraq and they are searching for new places to continue their presence. Nevertheless the existence of authoritarian and relatively stable governments in Central Asia limits the possibility of the presence of this group. The methodology used in the paper is descriptive-analytical and the data have been collected form library sources and internet sites.
_||_