تبیین فلسفی مسأله‌ی تسبیح موجودات از دیدگاه ملاصدرا
محورهای موضوعی : فلسفه
کلید واژه: ملاصدرا, تسبیح قالی, تسبیح حالی, سریان علم, سریان حیات,
چکیده مقاله :
در فرهنگ اسلامی و قرآنی، تسبیح و عبادت خداوند مخصوص انسان نیست بلکه تمام هستی و پدیده‌های آن به زبان خاص خود، آن هم بر اساس آگاهی به تسبیح خداوند مشغول‌اند، به همین خاطر از زمان نزول قرآن تا عصر حاضر بحث تسبیح موجودات همواره از مباحث داغ مطرح شده در میان محققین هر دوره بوده، ولی این مسأله هم‌چون بسیاری از مسائل دیگر در حکمت متعالیه رنگ و بوی خاصی به خود می‌گیرد؛ ملاصدرا به عنوان یک فیلسوف، عارف و مفسر از سه منظر فلسفی، عرفانی و تفسیری به مسأله‌ی فوق نگریسته است. این پژوهش در پی آن است که ضمن معناشناسی واژه‌ی تسبیح، دیدگاه فلسفی قرآنی ملاصدرا در مورد تسبیح موجودات را تبیین نماید. حکیم صدرا با تکیه بر برخی از مبانی فلسفی‌اش سه برهان بر عمومیت تسبیح در تمام عالم اقامه می‌کند و بیان می‌کند که تمام موجودات از علم و ادراک برخوردار می‌باشند و با زبان مخصوص به خود به تسبیح حق‌تعالی مشغول‌اند.
In Islamic and Quranic culture, praising and worshipping God is not specific to human beings; rather, the whole world and all creatures of the universe praise God consciously and in their specific languages. Thus, “the Creatures’ praise to God” has always been a controversial topic among researchers of all eras since the Quran descended. However, it takes a different form in the transcendent theosophy. Mulla Sadra, as a philosopher, mystic, and exegetist, dealt with this problem from a philosophical, mystical, and exegetic viewpoint. The present research deals with the terminology of the term “praise” and explains Mulla Sadra’s philosophical viewpoint toward it. Relying on his philosophical principles, Mulla Sadra puts forward three arguments for generality of praising. He expresses that all Creatures have knowledge and perception, and praise God in their own languages.
_||_