معرفی و بررسی نسخۀ خطی شمع و پروانۀ میرعسکرعلی عاقل‌خان رازی
محورهای موضوعی : پژوهشنامه نسخه شناسی متون نظم و نثر فارسی
سوسن فیضی گیلانده
1
(استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد پرند)
کلید واژه: ادب غنایی, عاقل‌خان رازی, نسخۀ خطی, مثنوی شمع و پروانه,
چکیده مقاله :
میرعسکرعلی عاقل‌خان رازی (1108ق) شاعر، نویسنده، مورخ و صاحب‌منصب فارسی‌زبان هند، در اورنگ‌آباد دکن متولد شد. او مثنوی شمع و پروانه را که به پَدْماوَت و سوزوگداز نیز شهرت دارد و از منظومه‌های عاشقانه‌ای است که به ستی‌نامه‌ها معروف‌اند، در سال ۱۰۶۹ق سروده است. در این مقاله، عاقل‌خان رازی و تنها نسخۀ خطی موجود در ایران از مثنوی او که دومین ترجمه به زبان فارسی از پَدْماوَت ملک‌محمد جائسی است، معرفی و بررسی شده است. روش پژوهش در این مقاله، توصیفی‌تحلیلی است. این مثنوی در ۲۳ عنوان تنظیم شده و تلمیحات قرآنی، عربی، ایرانی، کنایه‌های فارسی و تکرار آن‎ها در منظومه قابل توجه است. تأثیرپذیری عاقل‌خان رازی از عاشقانه‎های نظامی، از یافته‎های تحقیق ‎است. این اثر تاکنون در ایران چاپ نشده و شش نسخه از آن در کتابخانه‌های هند و یک نسخه در کتابخانۀ آستان قدس رضوی موجود است.
_||_