بررسی تطبیقی مسئولیت کیفری اطفال و نوجوانان در قانون مجازات اسلامی مصوب 1375 و 1392

محورهای موضوعی : فصلنامه مطالعات میان رشته ای فقه

علیرضا محمدبیکی ¹ , حبیب اسدی ² , نوید الهوئی ³

1 - استادیار گروه فقه و حقوق اسلامی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، واحد تهران مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. )نویسنده مسئول): [e-mail]
2 - استادیار گروه حقوق، دانشکده علوم انسانی، واحد اهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اهر، ایران. [e-mail]
3 - پژوهشگر ارشد راهبردی. [e-mail]

تاریخ دریافت : 1401/02/18 تاریخ پذیرش : 1401/04/16 تاریخ انتشار : 1401/07/01

کلید واژه: مسئولیت کیفری, رشد, بلوغ, اطفال بزهکار,

چکیده مقاله :

بابررسی قوانین مربوط به اطفال و نوجوانان ملاحظه می شود که در خصوص سن مسئولیت کیفری اطفال و نوجوانان و همچنین آئین دادرسی جرائم این دسته از افراد قوانین کیفری ایران دست خوش تحولات و تغییراتی گردیده و مقررات متعددی در این زمینه تصویب گردیده است. در ایران مطابق ماده 147 ق.م.ا. مصوب 1392 و تبصره ماده 1210 ق.م. سن مسئولیت کیفری در دختران 9 سال تمام قمری و در پسران 15 سال تمام قمری است. در تجزیه و تحلیل قوانین سابق و جدید خواهیم دید که برخلاف قوانین سابق در قانون جدید 3 نوع سن برای اطفال و نوجوانان تعبیه شده؛ سن عدم مسئولیت کیفری (افراد نابالغ): اشخاص زیر این سن هیچ مسئولیتی نداشته و در صورت ارتکاب جرم فاقد مسئولیت کیفری می باشند. (ماده 146 ق.م.ا. مصوب 1392) سن مسئولیت کیفری تخفیف یافته که اطفال 9 تا 15 سال را گویند که مجازات نمی شوند بلکه مشمول اقدامات تأمینی و تربیتی می گردند و خود به دو دسته تقسیم می شوند اولا ، اطفال 9 تا 12 سال (صغیر غیرممیز) اطفال 12 الی 15 سال (صغیر ممیز) سن بلوغ کیفری است که بر اساس آن در صورتی که افراد زیر این سن مرتکب جرمی شوند، با توجه به قوانین و مقررات مربوط به دادرسی اطفال و نوجوانان به جرایم ایشان رسیدگی می شود که در ایران سن بلوغ کیفری 18 سال است. افرادی که در فاصله سنی 15 تا 18 سال مرتکب جرمی شوند در کانون اصلاح و تربیت نگهداری می شوند. در قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 برای افراد نابالغ عدم مسئولیت کیفری و در مورد افرادی که به تازگی به سن بلوغ رسیده اند مسئولیت کیفری همسان با افراد بزرگ سال مورد پذیرش قرار گرفته است.پژوهش حاضر با روش توصیفی تحلیلی و واکاوی تطبیقی تشخیص مسئولیت کیفری اطفال به درک بهتر مسئولیت کیفری اطفال کمک می کند.

چکیده انگلیسی:

By examining the laws related to children and adolescents, it can be seen that regarding the age of criminal responsibility of children and adolescents as well as the procedure for the crimes of this category of people, the criminal laws of Iran have undergone changes and many regulations have been approved in this field. In Iran, according to Article 147 Approved in 1392 and the note of Article 1210 BC. The age of criminal responsibility is 9 full lunar years for girls and 15 full lunar years for boys. In the analysis of the old and new laws, we will see that unlike the old laws, the new law includes 3 types of age for children and adolescents: 1- Age of no criminal responsibility (minors): people under this age have no responsibility and in case of committing a crime They have no criminal liability. (Article 146 Q.M.A. approved 1392) The reduced age of criminal responsibility is that children between 9 and 15 years old are not punished but are subject to protective and educational measures and are divided into two categories. Children 9 to 12 years old (non-juvenile minors) Children 12 to 15 years old (juvenile minors) are the criminal age of majority, based on which if people under this age commit a crime, according to the laws and regulations related to juvenile proceedings Their crimes are dealt with, as the legal age of majority in Iran is 18 years. People who commit a crime between the ages of 15 and 18 are kept in a correctional center. In the Islamic Penal Code approved in 2012, there is no criminal responsibility for minors, and for people who have recently reached the age of puberty, the criminal responsibility is equal to Adult people have been accepted. The present study