تأثیر تراکم گیاهی و سوپر‌جاذب معدنی (زئولیت) بر خصوصیات مرفولوژیک ماش (Vigna radiate L.) رقم پرتو در منطقه ورامین
محورهای موضوعی : پژوهش های زراعی در حاشیه کویر
رضا قشنگ میانج
1
(دانش‌آموخته کارشناسی ارشد زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین - پیشوا، ورامین، ایران.)
آرش برزو
2
(استادیارگروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین - پیشوا، ورامین، ایران.)
نبی‌اله نعمتی
3
(دانشیار گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین - پیشوا، ورامین، ایران.)
کلید واژه: عملکرد دانه, تراکم بوته, ماش, زئولیت,
چکیده مقاله :
به منظور بررسی تأثیر تراکم بوته و سوپر جاذب زئولیت بر خصوصیات مرفولوژیک و فیزیولوزیک ماش، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین-پیشوا در سال 1393-1392 انجـام شد. عامل اول تراکـم بوتـه در چهار سطح شامل 30، 40، 50 و 60 بوته در متر مربع و عامل دوم زئولیت در چهار سطح شامل عدم مصرف (شاهد)، 10، 15 و 20 تن در هکتار بود. نتایج نشان داد تراکم بوته در سطح احتمال یک درصد کلیه صفات مورد مطالعه را تحت تاثیر قرار داد، اما زئولیت در سطح احتمال پنج درصد بر ارتفاع بوته و در سطح احتمال یک درصد بر تعداد شاخه فرعی، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت معنی دار شد. اثر متقابل تراکم بوته و زئولیت، بر صفات فوق الذکر تاثیر معنی داری نداشت. بر اساس نتایج مقایسه میانگین، تراکم 40 بوته در متر مربع بیش ترین تأثیر را بر صفات ارتفاع بوته با cm 63/51، تعداد شاخه فرعی با 93/4 عدد، وزن هزار دانه با 04/44 گرم، عملکرد دانه با 41/2300 و عملکرد بیولوژیک با 93/9154 کیلو گرم در هکتار داشت. همچنین کاربرد زئولیت موجب افزایش خصوصیات مرفولوژیک و فیزیولوژیک ماش گردید، به طوری که بیش ترین اثر مثبت در تیمار 15 تن در هکتار بر صفات ارتفاع بوته با cm 53/48، تعداد شاخه فرعی با 65/4 عدد، تعداد دانه در بوته با 65/28 عدد، تعداد دانه در غلاف با 35/7 عدد، عملکرد دانه با 2/2383، عملکرد بیولوژیک با 12/8785 کیلو گرم در هکتار و شاخص برداشت با 23/27 درصد مشاهده گردید. با توجه به نتـایج به دست آمده می توان استنباط کرد که بهترین تراکم 40 بوته در متر مربع به همراه 15 تن در هکتار زئولیت برای گیاه ماش می باشد.
In order to investigate the effect of bush density and superabsorbent zeolite on morphological and physiological characteristics of mange bean (vigna radiate L. parto), a factorial experiment was laid out in randomized complete block in research field of Islamic Azad University, Varamin - Pishva branch in 2013-2014.The first factor was bush density at four levels control (30,40, 50, and 60 bush/ m2)and the second factor was zeolite at four levels (control, 10, 15, and 20 t.ha). Bush density at probability level of 1 % affected all attributes. Also zeolite at probability level of 5% had significant effect on bush height and at 1% level had significant effect on bush height, branch number, pods number per bush, grains number per pod, thousand-grain weight, grain performance, biological performance, and yield index. The interactive effect of bush density and zeolite was not significant 1% level. As the results showed, 40 bushes per cm2 had the greatest positive effect height (51.63 cm), branch numbers (4.93), thousand grain weight (44.04 g), grain performance (2300.4) and biological performance (9154.93 kg.ha). Also zeolite improved the morphological and physiological characteristics of mung bean as the greatest positive effect of 15 t.h was observed on bush height (48.53 cm), brush number (4.56), grain number per bush (28.65), grain number per pod (7.35), grain performance (2383.2), biological performance (8185.12 kg.ha) and yield index (27.23). Given the obtained results, it could be inferred that the best bush density of mung bean is 40 bush.m2 with 15t.ha zeolite.
_||_