بررسی رابطه انعطافپذیری خانواده و سبکهای هویت با نقش واسطهگری گرایش به تفکر انتقادی در دختران نوجوان*
محورهای موضوعی : زن و خانواده
کلید واژه: انعطافپذیری خانواده, سبکهای هویت, گرایش به تفکر انتقادی,
چکیده مقاله :
پژوهش حاضر بررسی رابطه انعطاف پذیری خانواده و سبک های هویت با نقش واسطه گری گرایش به تفکر انتقادی در دختران نوجوان می باشد. بدین منظور 306 نفر از دانش آموزان دختر دبیرستان های شهر کازرون به شیوه نمونه گیری خوشه ای به وسیله پرسشنامه های گرایش به تفکر انتقادی (CTDI، ریکتس، 2003)، پرسشنامه سبک های هویت برزونسکی (1989) و انعطاف پذیری مثبت شاکری (1382) مورد آزمون قرار گرفتند. یافته های حاصل از تحلیل مسیر نشان داد که انعطاف پذیری خانواده به طور مستقیم و غیر مستقیم بر روی گرایش به تفکر انتقادی و سبک های هویتی تأثیر داشته و هم چنین گرایش به تفکر انتقادی نیز بر روی سبک های هویتی اثر مستقیم دارد.
The present study aims to analyze the relationship between family flexibility and identity styles with the mediating role of critical thinking dispositions in adolescent girls. A sample of 306 girl students was chosen by Multi-stage cluster sampling method from among girl students of Kazerun high schools. The instruments used in this study are Critical Thinking Disposition Inventory (CTDI, Ricketts, 2003), Berzonsky Identity Styles Questionnaire (1989), and Shakeri Positive Flexibility (1382). The results of path analysis showed that family flexibility directly and indirectly affects critical thinking disposition and identity styles. Also, critical thinking disposition has a direct effect on the identity styles.
- برقیمقدم، جعفر. مشرف جوادی، بتول. مظفری، سیدامیراحمد. گروسی فرشی، میرتقی(1388)، ارتباط سبکهای هویت با عوامل برانگیزاننده و احساس موفقیت. مجله فراسوی مدیریت. سال سوم. شماره 11. صص 135-155.
- تنهای رشوانلو، فرهاد. کرامتی، راضیه. سعادتی شامیر، ابوطالب (1391)، خوشبینی و عزت نفس در نوجوانان دختر: نقش سبکهای هویت. فصلنامه روانشناسی کاربردی. سال ششم. شماره دوم. صص 73-90.
- حجازی، الهه. برجعلی، سمیه (1388)، تفکر انتقادی، سبکهای هویت و تعهد هویت در نوجوانان: ارائه یک مدل علی. مجله روانشناسی معاصر. دوره چهارم. شماره 2. صص 3-15.
- خدایی، علی. شکری، امید. کروسینی، الیزابتا. گراوند، فریبرز (1388)، ساختار عاملی و ویژگی های روانسنجی نسخه فارسی پرسشنامه سبک های هویت. مجله تازه های علوم شناختی. سال یازدهم. شماره 1. صص 40-48.
- زارع، مریم. سامانی، سیامک (1387)، بررسی نقش انعطافپذیری و انسجام خانواده در هدفگرایی فرزندان. مجله خانواده پژوهی. سال چهارم. شماره 13. صص 17-36.
- سانتراک، جان دبلیو (2003)، زمینه روانشناسی سانتراک، ترجمه مهرداد فیروز بخت(1388)، تهران. موسسه خدمات فرهنگی رسا.
- سیف، علیاکبر (1387)، روانشناسی پرورشی نوین. تهران. نشر دوران.
- شاکری، ش (1382)، بررسی تأثیر میزان انعطافپذیری خانواده بر بهداشت روان دانشآموزان متوسطه شیراز. پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شیراز. شیراز.
- شکری، امید. شهرآرای، مهرناز. دانشپور، زهره. دستجردی، رضا (1386)، تفاوتهای فردی در سبکهای هویت و عملکرد تحصیلی: نقش تعهد هویت و بهزیستی روانشناختی. مجله پژوهش در سلامت روانشناختی. دوره اول. بهار. صص 16-29.
- صبحی قراملکی، ناصر. حاجلو، نادر. نیازی میرک، ژیلا (1391)، پیشبینی شادکامی بر اساس سبک پردازش هویت. مجله روشها و مدلهای روانشناختی. سال دوم. شماره هفتم. صص 121-134.
- کورش نیا، لطیفیان، مرتضی (1390)، بررسی رابطه بین ابعاد الگوهای ارتباطات خانوادگی- دانشگاهی و گرایشهای تفکر انتقادی دانشجویان با واسطهگری ارضای نیازهای روانشناختی پایه. فصلنامه خانواده پژوهی. سال هفتم. شماره 28. صص 493-519.
- گال، مردیت. بورگ، والتر و گال، جویس (1996)، روش تحقیق کمی و کیفی در علوم تربیتی و روانشناسی، ترجمه احمدرضا نصر، حمیدرضا عریضی، محمود ابوالقاسمی، محمد پاکسرشت، علیرضا کیامنش، خسرو باقری، محمد خیر، منیجه شهنی و زهره خسروی (1382). تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه ها (سمت).
- مغانلو، مهناز. وفایی، مریم. شهرآرای، مهرناز (1387)، رابطه عوامل مدل پنج عاملی شخصیت و سبکهای هویت. مجله پژوهشهای روانشناختی. شماره 1-2. صص 79-94.
- Berzonsky, M. (2003), Identity style and well-being: does commitment matter. Journal of Therapy and Research, 3, 131-142.
- Berzonsky, M. (2004), Identity processing style, self-construction and personal epistemic assumption: A social-cognitive perspective. Journal of development psychological, 4, 303-375.
- Berzonsky, M. D., & Kuk, L. s. (2000), Identity status and identity processing style, and the transition to university Journal of Adolescent research, 15(1), 81-98.
- Ennis, R. (1987), A taxonomy of critical thinking disposition and abilities. In J.
- Olson, D. H. (1999), Circumflex model of marital & family systems. Journal of Family Therapy, 22, 144-167.
- Ricketts, J. C. (2003), The efficacy of leadership development, critical thinking dispositions and student academic performance on the critical thinking skills of selected youth leaders, a dissertation presented to the graduate school of the University of Florida in partial fulfillment of the requirements for the degree of doctor of philosophy, university of Florida.
- Roberts, T. M. (2003), The influence of student’s characteristics on achievement and attitudes when an illustrated web lecture is used in an online learning environment. A dissertation presented to the graduate school of the University of Florida in partial fulfillment of the requirements for the degree of doctor of philosophy, university of Florida.