کلانشهر تهران در دهههای اخیر با آلودگیهای محیط زیستی زیادی مواجه بوده است و کیفیت آن تحت تأثیر قرار گرفته است. این وضعیت با افزایش روزافزون جمعیت و به تبع آن افزایش چشمگیر اتکا به وسایل حمل و نقل موتوری جهت سفرهای درون و برون شهری در این کلانشهر مقارن بوده است. هدف از چکیده کامل
کلانشهر تهران در دهههای اخیر با آلودگیهای محیط زیستی زیادی مواجه بوده است و کیفیت آن تحت تأثیر قرار گرفته است. این وضعیت با افزایش روزافزون جمعیت و به تبع آن افزایش چشمگیر اتکا به وسایل حمل و نقل موتوری جهت سفرهای درون و برون شهری در این کلانشهر مقارن بوده است. هدف از این پژوهش، ارزیابی کیفیت محیط زیست شهر تهران و پیوستگی فضایی آن با متغیرهای حملونقل سواره محور و دوچرخه/پیادهمحور میباشد. این پژوهش با روش کمی و با استفاده از دادههای سالنامه آماری استان تهران در سال ۱۳۹۸ انجام شده است. از روش وزندهی آنتروپی شانون و تکنیک تصمیمگیری چندمعیاره پرومتئه برای ارزیابی و رتبهبندی مناطق شهر تهران از نظر کیفیت محیط زیست، از خوشهبندی سلسله مراتبی در محیط SPSS برای خوشهبندی مناطق ۲۲گانه و از تحلیل خودهمبستگی موران دو متغیره در نرمافزار Geoda برای بررسی پیوستگی فضایی متغیرهای حمل و نقل با کیفیت محیط زیست استفاده شده است. نتایج بیانگر وجود تفاوتهای فضایی عمده میان مناطق مختلف کلانشهر تهران از نظر کیفیت محیط زیست میباشد و مناطق 22گانه در چهار خوشه عمده تقسیمبندی شدهاند. روابط مثبت و منفی بین متغیرهای حمل و نقل با کیفیت محیط زیست در قالب الگوهای مختلف فضایی در مناطق مشاهده گردید و خوشهها و ناخوشههای فضایی مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد تولید فضای سواره محور و افزایش تولید سفر، تحت تأثیر ساخت فضای مصنوعی جادهها در چرخه دوم انباشت سرمایه و سبک تولید انبوه خودرو فوردیسم، همبستگی فضایی منفی با کیفیت محیط زیست شهری دارد.
پرونده مقاله