• فهرست مقالات حسنعلی فرجی سبکبار

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - آینده‌پژوهی بعد اکولوژیکی تاب‌آوری در ساختار فضایی شهر تهران
        ابراهیم فرهادی احمد پوراحمد کرامت اله زیاری حسنعلی فرجی سبکبار
        در طی یکی دو دهه اخیر با افزایش بحران‌ها، تاب‌آوری شهرها و مناطق در مقابل مخاطرات طبیعی و انسانی موردتوجه ویژه‌ای قرارگرفته است. هدف این پژوهش تحلیل فضایی مؤلفه‌های اثرگذار بر تاب‌آوری شهری کلان‌شهر تهران (پایتخت سیاسی و اقتصادی ایران) در قالب شاخص‌های اکولوژیکی و شناسا چکیده کامل
        در طی یکی دو دهه اخیر با افزایش بحران‌ها، تاب‌آوری شهرها و مناطق در مقابل مخاطرات طبیعی و انسانی موردتوجه ویژه‌ای قرارگرفته است. هدف این پژوهش تحلیل فضایی مؤلفه‌های اثرگذار بر تاب‌آوری شهری کلان‌شهر تهران (پایتخت سیاسی و اقتصادی ایران) در قالب شاخص‌های اکولوژیکی و شناسایی مهم‌ترین عوامل اثرگذار بر آن‌هاست. در این پژوهش ابتدا شاخص‌هایی در 7 دسته شامل مخازن انتقال آب، مراکز جمع‌آوری زباله، مراکز تصفیه آب و فاضلاب، کاربری سبز و پارک‌ها، اراضی قهوه‌ای و بایر، خطوط گسل، و آلودگی هوا در محیط نرم‌افزار جی‌آی‌اس با استفاده از ابزارهای هم‌پوشانی وضعیت تاب‌آوری مناطق را نشان داد. بحث آینده‌پژوهی این مقاله متشکل از دو بخش است.در بخش اول، به‌منظور ایجاد پایگاهی از عوامل اولیه موجود درباره مؤلفه‌های تاب‌آوری فضایی ، از تکنیک پویش محیطی (بررسی مقالات و منابع چاپی، مصاحبه با متخصصان و پایش همایش‌ها و کنفرانس‌ها) و بررسی پیشینه ادبیات استفاده‌شده است.در بخش دوم از کارشناسان و نخبگان خواسته شد که مهم‌ترین مؤلفه‌های اثرگذار بر تاب‌آوری اکولوژیکی زیست‌محیطی را ظرف ۱۰ سال آینده مشخص نمایند. که نهایتاً به‌صورت دلفی 18 متغیر تعیین گردیدند و از نرم‌افزار میک مک برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها استفاده می‌شود.یافته‌ها نشان داد تحلیل فضایی تاب‌آوری شهر تهران در بعد اکولوژیکی زیست‌محیطی با در نظر گرفتن نمودار تحلیل اثر ـ وابستگی در وضعیت ناپایدار قرار دارد. بر اساس یافته ها، متغیرهای پهنه‌های گسل و شدت زلزله، خشک‌سالی، استقرار منابع تولیدی و صنعتی (نیروگاه و صنایع)، هم‌جواری کانون‌های خطر، کیفیت خاک، کیفیت و کمیت ذخایر آبی، آلودگی‌های زیست‌محیطی، تهدیدات با منشأ ژئومورفولوژیک (زمین‌لغزش، فرونشست و..) دارای بیشترین ضریب تأثیرگذاری بر بعد اکولوژیکی تاب‌آوری شهر تهران دارد. پرونده مقاله