XML
-
-
فهرست مقالات
-
دسترسی آزاد مقاله
1 - واکاوی تغییرات فضایی-کالبدی میدان‌های شهری در شهرهای اسلامی؛ نمونه های مطالعاتی: میدان‌های شهدای بیروت، مرجه دمشق و تقسیم استانبول
نوید جهدی میلاد فتحی جواد شکاری نیریمیدانهای شهری، بخش ارزشمندی از میراث شهرها هستند. در همین راستا، تحلیل و بررسی مؤلفه‌های گوناگون مؤثر در پیدایش میدان های شهری به عنوان فضایی عمومی در کشورهای اسلامی، موضوعی است که در این پژوهش به آن پرداخته شده است. نقش کلیدی میدان ها در ساختار شهرها، اهمیت شناخت چکیده کاملمیدانهای شهری، بخش ارزشمندی از میراث شهرها هستند. در همین راستا، تحلیل و بررسی مؤلفه‌های گوناگون مؤثر در پیدایش میدان های شهری به عنوان فضایی عمومی در کشورهای اسلامی، موضوعی است که در این پژوهش به آن پرداخته شده است. نقش کلیدی میدان ها در ساختار شهرها، اهمیت شناخت مراحل تکوین و تطور آنها را به منظور درک صحیح ساختار شهری در کشورهای اسلامی و تعمیم نتایج آن روشن می‌سازد. براین اساس و با هدف درک عمیق اهمیت میدان در ساختار شهرهای اسلامی، این پژوهش به دنبال پاسخ به این پرسش است که: نحوه شکل‌گیری و تغییرات فضایی-کالبدی میدان‌های شهری از جزئی نوظهور و حاشیه‌ای در ساختار شهرهای اسلامی تا بدل شدن به قلب تپنده ی این شهرها به چه صورت بوده است؟ این مقاله پژوهشی کیفی با رویکرد توصیفی-تحلیلی است که در آن از روش موردپژوهی استفاده شده است. محدوده مطالعه شامل میدان‌های "شهدای بیروت"، "مرجه دمشق" و "تقسیم استانبول" است. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که در اواخر قرن 19 میلادی، میدان‌های شهری به عنوان شکل جدیدی از فضای عمومی، در پاسخ به رشد بی‌سابقه جمعیت شهرها و به پشتوانه ثبات سیاسی و قدرت اقتصادی دولت حاکم، در این کشورهای اسلامی شکل گرفته است. به نحوی که ابتدا، در مکانی خارج از حصار شهر قدیمی مکان‌یابی می‌شدند و با گذشت زمان و توسعه ی فیزیکی شهر نقش پراهمیتی در ساختار شهری پیدا می کرده اند و در نهایت با فراهم‌کردن بستر فضایی و کالبدی لازم جهت پشتیبانی و بروز رخدادهای اجتماعی، دارای معانی مدنی و یادمانی شده اند و به قلب تپنده شهرهای اسلامی بدل گشته‌اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - تبیین مدل کیفیت‌های طراحی شهری پل‌های اجتماعی
زهرا جمشیدیان سید علی صفوی احسان رنجبرموضوع فضاهای شهری پیاده مدار به‌عنوان رویکردی غالب در ادبیات طراحی شهری دارای اهمیت فراوان است. ضرورت توجه به این موضوع در کلان‌شهرها به‌دلیل توسعه‌ی فضاهای خودرو محور و کاهش قابلیت پیاده مداری بیش‌از پیش احساس می‌شود. نوعی از فضاهای پیاده که از دیرباز در شهرها وجود چکیده کاملموضوع فضاهای شهری پیاده مدار به‌عنوان رویکردی غالب در ادبیات طراحی شهری دارای اهمیت فراوان است. ضرورت توجه به این موضوع در کلان‌شهرها به‌دلیل توسعه‌ی فضاهای خودرو محور و کاهش قابلیت پیاده مداری بیش‌از پیش احساس می‌شود. نوعی از فضاهای پیاده که از دیرباز در شهرها وجود داشته‌اند؛ پل‌های اجتماعی بوده‌اند. بنابراین مفهوم "پل به مثابه فضای اجتماعی" که به خصوص در کشور ما جایگاه واجد ارزشی داشته است می‌تواند بازتعریف و تدقیق شده و در توسعه فضاهای امروزی مورد استفاده قرارگیرد. علاوه بر قابلیت پیاده مداری، پل‌های اجتماعی دارای فواید دیگری نیز هستند که می‌تواند در سطوح مختلف از محله تا سطح جهانی، تأثیرگذار باشد؛ چرا که پتانسیل زیادی برای طراحی خلاقانه را دارند و می‌توانند در جهت تأمین اهدافی مانند ایجاد تعاملات اجتماعی، خلق خاطرات جمعی، ایجاد هویت و کارکرد پویا برای شهرها به‌کار گرفته شوند. این پژوهش با رویکرد کیفی، در پی کشف عواملی است که پل‌های شهری را به فضاهای اجتماعی موفق تبدیل می‌کند. بنابراین پس از مطالعات مبانی نظری و تجارب جهانی، دو مورد از پل‌های تهران که زندگی شهری در آن ها جریان دارد مورد پژوهش قرار گرفتند. مراجعه‌کنندگان این فضاها به‌طور تصادفی انتخاب شده و مصاحبه عمیق در رابطه با کشف کیفیت‌های فضا با آنها انجام شده است و جمع آوری داده‌ها به روش مصاحبه تا اشباع نظری ادامه یافته است. سپس داده‌های جمع آوری‌شده به روش تحلیل محتوا مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته‌اند. بر‌اساس نتایج این پژوهش معیارهای کیفیت پل‌های اجتماعی برساخته‌ی دو مؤلفه‌ی عملکردی و ادراکی است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - ارزیابی تأثیر استفاده مجدد از خانه های تاریخی به عنوان مدارس معماری بر دانشجویان و مردم زیسته در بافت (نمونه مطالعاتی: خانه‌های تاریخی اردبیل)
مهسا جوادی نوده آزاده شاهچراغیاستفاده از خانه های تاریخی به عنوان مدارس معماری دارای مفاهیم چند بعدی پایداری است. در واقع استفاده مجدد می تواند علاوه بر کیفیت زیستی افراد ساکن در بافت های تاریخی بر کاربران فضا نیز تأثیرگذار باشد. چون محیط های آموزشی درخور هم در آموزش و هم در پرورش دانشجویان معماری م چکیده کاملاستفاده از خانه های تاریخی به عنوان مدارس معماری دارای مفاهیم چند بعدی پایداری است. در واقع استفاده مجدد می تواند علاوه بر کیفیت زیستی افراد ساکن در بافت های تاریخی بر کاربران فضا نیز تأثیرگذار باشد. چون محیط های آموزشی درخور هم در آموزش و هم در پرورش دانشجویان معماری مؤثر هستند. با این حال تاکنون بهره برداران در فرآیندهای مرتبط حضور نداشتند و ابعاد مؤثر در تغییر کاربری از منظر نیازهایشان مشخص نشده است. از این رو در پژوهش حاضر معیارهای مؤثر در استفاده مجدد از خانه های تاریخی به عنوان مدارس معماری از منظر مردم زیسته در بافت تاریخی و دانشجویان ارزیابی می گردد تا رابطه معیارها با آموزش دانشجویان و کیفیت زیستی ساکنین بافت مشخص گردد. در این رابطه خانه های تاریخی محله اوچ دکان اردبیل از سوی پژوهشگران مطرح شده اند و با تلفیق روش های کمی و کیفی به ارزیابی الگوی عملیاتی تحقیق از طریق پرسشنامه با اعتبارسنجی آلفای کرونباخ در آنها پرداخته شده است. همچنین با توجه به توزیع نرمال متغیرهای اصلی، نتایج در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی با آزمون ضریب همبستگی پیرسون برای تعیین رابطه بین اهداف بهره برداران با متغیرها در دو گروه متمایز دانشجویان دانشگاه محقق اردبیلی و ساکنان محله اوچ دکان صورت گرفته است. بر این مبنا مشخص گردیده است که توجه به ابعاد ادراکی (زیبایی شناسی، تعلق و...) از منظر دانشجویان بر آموزش آنان- بیش از هر بعد دیگر در استفاده مجدد از بناهای تاریخی- تأثیرگذار است. از منظر ساکنین بافت هم ابعاد عملکردی (فعالیت های اجتماعی، فرهنگی و...) دارای همبستگی با کیفیت زیستی و سرزندگی در محدوده مورد نظر است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - تأثیر اندیشه‌های عرفانی در تزئینات معماری بناهای دوره ایلخانی نمونه مطالعاتی: مسجد جامع ورامین
لیدا بلیلان اصل حنانه فیاض مقدم رقیه غفاری حافظطی دوران های مختلف تاریخی تحولات سیاسی، اجتماعی و مذهبی به بهترین شکل در هنر و معماری ظاهر شده به گونه ای که آثار معماری هر دوره، نشان‌دهنده باورها و اندیشه‌های غالب آن جامعه است؛ بر جامعه ایلخانی نیز اندیشه‌های عرفانی و تصوف حاکم بوده است. در این دوره آموزه‌های عرفانی چکیده کاملطی دوران های مختلف تاریخی تحولات سیاسی، اجتماعی و مذهبی به بهترین شکل در هنر و معماری ظاهر شده به گونه ای که آثار معماری هر دوره، نشان‌دهنده باورها و اندیشه‌های غالب آن جامعه است؛ بر جامعه ایلخانی نیز اندیشه‌های عرفانی و تصوف حاکم بوده است. در این دوره آموزه‌های عرفانی در تمامی بخش‌های جامعه، به خصوص معماری و تزئینات معماری، گسترش یافت؛ به طوری که در اکثر بناهای این دوره این تأثیرات مشهود است. موضوع مقاله حاضر، بررسی تأثیر اندیشه‌های عرفانی در تزئینات معماری دوره ایلخانی و تزئینات مسجد جامع ورامین، به عنوان یکی از بناهای مهم این دوره است. به عبارتی این پژوهش به بررسی نمود عرفان در آثار و تزئینات معماری دوره‌ی ایلخانان مغول می‌پردازد. روش تحقیق مقاله، بررسی و تحلیل های تفسیری-تاریخی متون و آثار معماری دوره ایلخانی است. از یافته های پژوهش این شواهد حاصل می شود که تصوف و اندیشه‌های عرفانی، حکومت و معماران ایلخانی را تحت تأثیر قرار داده و این تأثیرات در تزئینات معماری بناهای این دوره به ویژه در تزئینات مساجد نمایان است. در مسجد جامع ورامین از هر سه نوع تزئینات (هندسی، گیاهی و کتیبه‌ای) استفاده شده است که این طرح ها به طور عمده هندسی و یا کتیبه‌ای هستند. با این وجود نقوش گیاهی نیز، هرچند اندک ولی در بنا وجود دارند. این کتیبه‌ها دارای مضامین دینی و یا تاریخی هستند که کتیبه‌های تاریخی جهت توضیح چگونگی و زمان آغاز بنا به کار می‌روند. همچنین در طرح‌های هندسی که بیشترین حجم تزئینات را به خود اختصاص داده و با اسلوب بسیار مؤثری نیز به کار رفته‌اند از مفاهیم نمادین اعداد و اشکال به وفور استفاده شده که به مضامین عرفانی اشاره دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - از فضاهای دیگر تا نامکان ها
سیامک پناهی فریبا تقی شاهبازیاین پژوهش به معرفی فضاهای "دیگر" در فلسفه، روانشناسی، معماری و چگونگی شکل گیری مفهوم "نا مکان" از درون آن پرداخته است. اصطلاح "دیگری" در روانکاوی ژاک لکان به قطب دیالکتیک میان سوژه و ابژه اطلاق می گردد که خاستگاه آن در تفکر دیالکتیک هگل بوده و نمود آن را به طور مشخص می چکیده کاملاین پژوهش به معرفی فضاهای "دیگر" در فلسفه، روانشناسی، معماری و چگونگی شکل گیری مفهوم "نا مکان" از درون آن پرداخته است. اصطلاح "دیگری" در روانکاوی ژاک لکان به قطب دیالکتیک میان سوژه و ابژه اطلاق می گردد که خاستگاه آن در تفکر دیالکتیک هگل بوده و نمود آن را به طور مشخص می توان در خوانش الکساندر کوژو از پدیدارشناسی روح وی در دهه سی سده بیستم میلادی یافت. نظریه فوکو از"دیگر بودگی" به کانسپت "تفاوت و تمایز" دریدا بسیار شباهت دارد. این چنین به نظر می رسد که مفهوم "نا مکان" مارک اوژه نیز در یک دیالکتیک خاص، در برابر مفهوم "مکان" قرار گرفته است. روش پژوهش در این تحقیق به صورت تحلیلی، توصیفی و تلفیقی از روش کمی (از نظریه به مورد مطالعه: قیاسی) و کیفی (از مورد مطالعه به نظریه: استقرایی) است.این پژوهش نظریه نا مکان و فضاهای دیگر در فضای پسا مدرن و جهان سوپر مدرن و جایگاه آن در دیالکتیک خاص مکان و نا مکان و همچنین وجه تمایز آن در معماری و شهرسازی را معرفی نموده و در نهایت این پژوهش به ارائه مدلی در چگونگی شکل گیری فضاهای دیگر و ارتباط آن با نا مکان ها دست یافته و به این نتیجه رسیده است که "نامکان ها" بخش دائما فزاینده ای از زندگی شهری را در برگرفته و بین آنها و "فضاهای دیگر" ریشه های مشترکی وجود دارد و نامکان با افراط در زمان، افراط در فضا و افراط در فردیت به ظهور رسیده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - استعاره عنصری از بُعدِ زبانیِ معماری، تطبیق و کلام شاعرانه؛ به تعبیر آلبرتو پرز-گومز
سحر لری علی خانی مهرداد متیندر قرن هفدهم دکارت نگاه ها را از عینیت به ذهنیت معطوف کرد؛ در تداوم آن معماری مدرن به طور معمول با مفهوم انتزاع گره خورده است و کمتر می توان از معناگرایی و نشانه پردازی در فرم‌های مدرن نسبت به دوران‌های قبل، سراغ گرفت. در این مقاله سعی شده است ارتباطاتی بین زبان شاعرانه چکیده کاملدر قرن هفدهم دکارت نگاه ها را از عینیت به ذهنیت معطوف کرد؛ در تداوم آن معماری مدرن به طور معمول با مفهوم انتزاع گره خورده است و کمتر می توان از معناگرایی و نشانه پردازی در فرم‌های مدرن نسبت به دوران‌های قبل، سراغ گرفت. در این مقاله سعی شده است ارتباطاتی بین زبان شاعرانه و معماری مدرن برقرار شود. استعاره با زبان و تفکر در معنای عام آن آمیخته است. معمار، با پذیرش استراتژی هایی که از زبان استعاره استفاده می کنند، شروع به طراحی مکان های مرتبط با فرهنگ می کند. فرم معماری با بیان استعاری فرهنگ، طبیعت و تاریخ معنامند می شود. روش تحقیق از نوع تحلیلی، توصیفی و کیفی است؛ پرسش اصلی تحقیق این است که چگونه می توان با زبان شاعرانه و عنصر استعاره از بحران های معماری مدرن رهایی یافت؟. به منظور پاسخ به این پرسش، صداهای معماری، صدای معمار و کاربرد استعاره در معماری بررسی شد. سپس به کمک گونه بندی انواع استعاره در معماری به سه شکل محسوس، نامحسوس و ترکیبی، به بررسی نمونه‌های معماری معاصر پرداخته شد تا نمودهایی از استعاره های محسوس یا نامحسوس در آثار بررسی شود.نتبجه این پژوهش نشان می‌دهد، راه نجات برای برون رفت از بحران های معماری مدرن که در پنجاه سال اخیر با آن مواجه شده است، درگیر کردن هرمنوتیک و توجه به زبان شاعرانه، در معماری است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - تأثیر محیط‌های آموزشی مبتنی بر چیدمان کلاسی در یادگیری دانش‌آموزان (نمونه‌ی مطالعاتی: مدرسه غیر دولتی هدف)
یاسمن جابری حسین سلطان زاده شروین میرشاهزادهفضاهای آموزشی، یکی از حوزه‌های معماری محیطی هستند که نقش عمده‌ای را در یک جامعه ایفا می نمایند. فضای کلاسی همانند صحنه تئاتر است که با نمایش دادن استعداد‌ها و بهبود یادگیری دانش آموزان باید از طراحی به خصوصی برخوردار باشد. اهمیت موضوع در این است که نوع چیدمان صندلی ها د چکیده کاملفضاهای آموزشی، یکی از حوزه‌های معماری محیطی هستند که نقش عمده‌ای را در یک جامعه ایفا می نمایند. فضای کلاسی همانند صحنه تئاتر است که با نمایش دادن استعداد‌ها و بهبود یادگیری دانش آموزان باید از طراحی به خصوصی برخوردار باشد. اهمیت موضوع در این است که نوع چیدمان صندلی ها در کلاس می‌تواند روی کیفیت آموزشی تأثیر ملموسی داشته باشد. مبانی نظری تحقیق بر این نکته استوار است که تمرکز دانش‌آموزان و چگونگی توجه آن ها می‌تواند در یادگیری نقش مهمی داشته باشد هدف از این پژوهش بررسی رابطه چیدمان صندلیها درکلاسها و تأثیر مثبت آن بر یادگیری با رویکردها و پیامدهای آن بر یادگیری است که از روش تحقیق همبستگی و از تحلیل مسیر، آمار توصیفی و نسبت فراوانی بهره می برد تا تأثیر چیدمان بر یادگیری را مورد بررسی قرار دهد. آزمودنی‌های تحقیق حاضر 64 نفر از دانش‌آموزان مدرسه ی دخترانه هدف در شهرستان میاندوآب در سه مقطع تحصیلی است که در پایان نیم سال تحصیلی نتایج آزمونها، مورد بررسی قرار گرفته و تجزیه تحلیل داده ها، با استفاده از نرم‌افزار SPSSانجام‌شده است. بنابراین در این تحقیق سه نوع چیدمان عبارتند از چیدمان ردیفی برای دروس(عربی، ریاضی، ادبیات فارسی)، چیدمان خوشه‌ای برای دروس (علوم، کار و فناوری، هنر)، چیدمان Uشکل برای درس (مطالعات اجتماعی، زبان خارجه، پیامهای آسمانی، سبک زندگی، قرآن)، نتیجه‌گیری می‌شود. پرونده مقاله
-
حقوق این وب‌سایت متعلق به سامانه مدیریت نشریات دانشگاه آزاد اسلامی است.
حق نشر © 1403-1400