تاثیر تراکم بوته بر عملکرد دانه و اجزای عملکرد دانه سه هیبرید کلزا در شرایط آب و هوایی دزفول
محورهای موضوعی : زراعت
کلید واژه: عملکرد روغن, شاخص برداشت, درصد روغن,
چکیده مقاله :
به منظور بررسی اثر تراکم گیاهی بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه سه رقم کلزا در شمال خوزستان، آزمایشی در سال زراعی 92-1391 در مزرعه آموزشی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول واقع در منطقه سنجر اجرا شد. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تراکم بوته در سه سطح (60، 80 و 100 بوته در متر مربع) و ارقام کلزا (رقم زودرس هایولا 308، رقم متوسط رس هایولا401 و رقم متوسط رس آرجی اس003) به عنوان فاکتورهای آزمایشی در نظر گرفته شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تراکم بوته و رقم اثر معنی داری بر عملکرد دانه، شاخص برداشت وعملکرد روغن کلزا داشتند درحالی که وزن هزار دانه، درصد روغن و تعداد دانه در غلاف تحت تاثیر تیمارهای تراکم و رقم قرار نگرفتند. رقم هایولا 401 و هایولا 308 بیشترین عملکرد دانه را داشتند و با افزایش تراکم نیز عملکرد دانه آنها افزایش یافت. بیشترین عملکرد دانه و روغن کلزا در تراکم 100 بوته در مترمربع به ترتیب با میانگین 4470 و 8/2023 کیلوگرم درهکتار به دست آمد. در تراکم 100 و 80 بوته در متر مربع بیشترین شاخص برداشت دانه نیز حاصل شد.
In order to investigate the effect of plant density on yield and grain components of three canola cultivars in north of Khuzestan, an experiment was conducted in Agricultural Research Station of Agricultural Faculty of Islamic Azad University of Dezful Branch in Sanandz in 2012. This experiment was conducted as factorial in a randomized complete block design with three replications. Plant densities were considered at three levels (60, 80 and 100 plants per square meter) and canola cultivars (hayola 308, hayola 401 and S003). The results of analysis of variance showed that plant density and cultivar had a significant effect on grain yield, harvest index and oilseed rape oil yield, while 1000 seed weight, oil percentage and seed number per pod were not affected by density and cultivar treatments. Hayola 401 and Hayola 308 cultivars had the highest seed yield, and their grain yield increased with increasing plant density. The highest grain yield and canola oil yields were at a density of 100 plants / m 2, with an average of 4470 and 2023.82 kg / ha, respectively. The highest grain yield was obtained at 100 and 80 plant / m2.
1- ایلکایی، م.ن. و امام، ی. 1382. تاثیر تراکم بوته بر عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم کلزای زمستانه
(Brassica napus L.) مجله علوم کشاورزی ایران، 34 (3): 515-509.
2- دانش شهرکی، د.، کاشانی، ع.، مسکرباشی، م.، نبیپور، م. و دهکردی.ک.م. 1387. اثر تراکم و زمان مصرف نیتروژن بر برخی خصوصیات کلزا، پژوهش و سازندگی در زراعت و باغبانی، 79: 17- 10.
3- سیادت، ع.، صادقی پور، ا. و هاشمی دزفولی، ا. 1389. تاثیر کاربرد نیتروژن و تراکم بوته بر عملکرد و اجزای عملکرد کلزا. مجله پژوهشهای به زراعی، 2: 61-49.
4- عزیزی، م. و آروین، پ. 1387. اختلاف عملکرد و کارایی مصرف نور در ارقام بهاره کلزا. مجله الکترونیک تولید گیاهان زراعی، 1: 50-35.
5- فتحی، ق.، بنی سعیدی، ع.، سیادت، ع.ک. و ابراهیم پور، ف. 1381. تاثیر سطوح مختلف نیتروژن و تراکم بوته بر عملکرد دانه کلزا رقم PF7045,91 در شرایط آب و هوایی خوزستان. مجله علمی کشاورزی، 25 (1):
57-43.
6- میرنژاد، م. 1376. اثر تراکم کاشت بر عملکرد بذر دو گونه یونجه یکساله. پایان نامه کارشناسی ارشد زراعت. دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس، 11 صفحه.
7- یزدیفر، ش.، امینی، ا. و رامئه، و. 1385. بررسی اثرات فاصله خطوط کشت و میزان بذر بر عملکرد، اجزای عملکرد و درصد روغن در ارقام بهاره کلزا. مجله علوم کشاورزی و منابع طبیعی، 13: 8-1.
8- Angadi, S.V., Cut Forth, H.W., McConkey, B.G. and Gan, Y. 2003. Yield adjustment by canola grown at different plant population under semiarid conditions. Crop Science, 43: 1358-1366.
9- Bilgili, U., Sincik, M., Uzan, A. and Acikgoz, E. 2003.The influence of row spacing and seeding rat on seed yield and yield components of forge turnip (Brassica napus L.). Journal of Agronomy Crop Science, 189 (4):250-254.
10-Clarke, J.M. and Simpson, G.M. 1978. Growth analysis of Brassica napus cultivars. Tower. Canadian. Journal of Plant Science, 58: 587-595.
11- Clarke, J.M. 1979. Intra-plant variation in number of seeds per pod and seed weight in Brassica napus. Canadian Journal of Plant Science, 59:959-962.
12-Heikkinen, M.K. and Auld, D.L. 1991. Harvest index and seed yield of winter rapeseed grown at different plant populations. Rapeseed Journal, 21: 1229-1234.
13-Lythgoe, B., Norton, R.M., Nicolas, M.E. and Conner, D.J. 2001. Compensatory and competitive ability of tow canola cultivars. International Journal of Agronomy, 2: 1-8.
14-Morrison, M.J., McVetty, P.B.E. and Scarth, R. 1990. Effect of row spacing and seeding rate on summer rape in southern Manitoba. Candian Journal of Plant Science, 70: 127-137
15-Munir, M. and McNeilly, T. 1987. Dry matter accumulation, height and seed yield in spring oilseed rape as affected by fertilizer and spacing. Pakistanian Journal of Agriculture, 8(2): 143-149.
16-Onofri, A., Tei, F. and Ciriciofolo, E. 1996. Effect of plant density and rolspacing on winter oil seed rape yield in the Mediterranean area. Agriculture medilerranea, 126 (1): 40-49.
_||_