تعارض میان فردی در داستان «لهراسپ و گشتاسپ» با تکیه بر نظریات علم مدیریت تعارض

محورهای موضوعی : حماسه

نازیلا یخدانساز ¹ (مدرس دانشگاه آزاد اسلامی)
پروانه عادل زاده ² (عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد واحد تبریز)
کامران پاشایی فخری ³ (عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد واحد تبریز)

تاریخ دریافت : 1395/08/14 تاریخ پذیرش : 1396/11/08 تاریخ انتشار : 1398/06/30

کلید واژه: شاهنامه, فردوسی, واژگان کلیدی: مدیریت تعارض, تعارض میان فردی, لهراسپ و گشتاسپ,

چکیده مقاله :

انسان‌ها برای برقراری ارتباط و تعامل با هم‌دیگر ناگزیر از داشتن رفتارها و اعمالی هستند که تفاوت‌های ذاتی و بعضاً اکتسابی این رفتارها، تعارضات میان آن‌ها را اجتناب‌ناپذیر می‌سازد. تعارض از تقابل دو خواسته و گاه دو فکر بروز می‌کند؛ بدین معنی که دو یا چند نفر از افراد به دلیل اختلاف در نیازها، خواسته‌ها، اهداف و ارزش‌ها در مقابل یک‌دیگر قرار می‌گیرند. ازاین‌رو تفاوت‌ها، خطرات و انگیزه‌های متمایز از یک‌دیگر در افراد، بافت سازمانی را از تعارض‌های سازمانی اجتناب‌ناپذیر می‌کند. مدیریت تعارض یکی از روی‌کردهای مهم رفتار سازمانی درصدد کنترل و کاهش این تعارضات است. ادبیات نمود رفتارهای متقابل آدمی است. تعارض‌ها و تناقض‌ها در آثار ادبی رخ می‌نمایند و گاه راه‌کارهای مدیریت این تعارضات نیز در قالب داستان و حکایت بیان می‌شود. شاهنامه فردوسی به‌عنوان اثری گران‌سنگ و بی‌بدیل حماسی، اگر در چند خصیصه بارز خلاصه شود مسلماً مهم‌ترین خصیصه‌اش تضاد و کشمکش و تبعات مثبت و منفی حاصل از آن خواهد بود که به‌عنوان بن‌مایه‌ای ژرف بر سراسر داستان‌های این اثر هنری، سایه افکنده است. در این مقاله توصیفی ــ تحلیلی، سعی شده است تعارضات میان ‌فردی داستان گشتاسپ و لهراسپ تحلیل شود. هدفِ نویسندگان در این تحقیق، نشان دادن دیدگاه‌های درخور توجه و برجستۀ فردوسی و ارائه راه‌کار و شیوه‌های مبتنی بر کنترل و حل تضادها و تعارضات میان فردی پیش‌آمده در شرایط گوناگون است که می‌تواند الگویی قابل ملاحظه برای مدیران امروزی باشد.

چکیده انگلیسی:

Abstract In order to communicate, humans are in need of performing actions and behaving in ways whose inherent and rather acquired differences lead sooner or later to conflicts.  Conflicts arise when two wishes or thoughts oppose one another, as when two ore several people due to the differences in needs, wishes, purposes and values face each other.  Therefore, differences, risks and distinct motivations in individuals in an organization do not exempt them from having conflicts with one another. Conflict management is one of the major approaches to control and reduce discords within an organization.  Literature is the manifestation of man’s mutual behaviors. Conflicts and paradoxes as well as their management strategies are often expressed in terms of narratives and tales in literary works.   If Ferdowsi’s Shahnameh were to be summarized in few distinct characteristics, undoubtedly its most striking feature would be conflict and struggle and their consequences positive or negative as a profound theme pervades over its artistic tales.  In the current descriptive analytic article attempt is made to analyze the interpersonal conflicts between Goshtasp and Lohrasp in the tale.  The purpose of the article is to show Ferdowsi’s outstanding and distinguished viewpoints, and to indicate how he offers solutions to control and resolve interpersonal conflicts and discords which is to arise under different circumstances. A true example for today’s managers.

منابع و مأخذ:

ـ احمدی، بابک. (1385). ساختار و تأویل متن، تهران: مرکز.

ـ اسپربر، مانس. (1379). تحلیل روان‌شناسی استبداد و خودکامگی،ترجمۀ علی صاحبی، تهران: ادب و دانش.

ـ رابینز، استیفن پی. (1374). مدیریت رفتارسازمانی،ترجمه علی پارسائیان و سید محمد اعرابی، تهران: مؤسسۀ مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی.

ـ رضائیان، علی. (1392). مدیریت تعارض و مذاکره،تهران: سمت.

ـ رهادوست، بهار. (1382). «روی‌کرد بین‌رشته‌ای و مطالعات ادبی»،مجلۀ زیباشناخت، شماره نهم، صص 195- 202.

ـ ریاحی، محمدامین. (1393). فردوسی، تهران: طرح نو.

ـ سالارکیا، مژده. (1391). «نظریه آدلر در داستان فریدون و فرزندانش»، مجلۀ رشد آموزش زبان و ادب فارسی، شماره 104، صص 22 – 25.

ـ سروش، عبدالکریم. (1357). تضاد دیالکتیکی، تهران: حکمت.

ـ سید جوادین،سید رضا. (1393). مدیریت رفتارسازمانی،تهران: نگاه دانش.

ـ فردوسی، ابوالقاسم. (1386). شاهنامه، به کوشش جلال خالقی مطلق، تهران: مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی.

ـ فورستر، ادوارد مورگان. (1391). جنبه‌های رمان،تهران: نگاه.

ـ قلی‌پور، آرین. (1393). مدیریت رفتارسازمان (رفتار فردی)،تهران: سمت.

ـ کرمی، مرتضی و احمد گودرزی. (1382). «مدیریت تعارض»، مجلۀ مدیرساز، شمارۀ دوازدهم، صص 76 – 86.

ـ کزازی، میرجلال‌الدین. (1390). رؤیا، حماسه، اسطوره، تهران: مرکز.

ـ کمرون، کیم اس و دیوید. ای. وتن. (1383). مدیریت تعارض، ترجمه سید مهدی الوانی و حسن دانایی‌فرد، کرج: مؤسسه تحقیقات و آموزش مدیریت.

ـ کینیکی، آنجو و رابرت کریتنر. (1384). مدیریت رفتار سازمانی (مفاهیم، نظریه‌ها و کاربردها)،ترجمه علی اکبر فرهنگی و حسین صفرزاده، تهران: پویش.

ـ گریفین، مورهد. (1374). رفتارسازمانی،ترجمه سید مهدی الوانی و غلامرضا معمارزاده، تهران: مروارید.

ـ ماکسول، جان سی. (1383). مدیریت نگرش،ترجمه فضل‌الله امینی، تهران: فردا.

ـ محمدزاده، عباس و آرمن مهروژان. (1375). رفتارسازمانی نگرش اقتضایی،تهران: دانش‌گاه علامه طباطبایی.

ـ میرصادقی، جمال. (1380). عناصر داستان، تهران: سخن.

ـ میرکمالی، سید محمد. (1371). «مدیریت تعارض»، مجلۀ دانش مدیریت، شمارۀ نوزدهم، صص 48 – 59.

ـ هونکه، زیگرید. (1370).فرهنگ اسلام در اروپا،ترجمه مرتضی رهبانی، تهران: فرهنگ اسلامی.

ـ یونسی، ابراهیم. (1392). هنر داستان نویسی،تهران: نگاه.

- Goron, Judith R. (1999). Organizational Behavior:A Diagnostic Approach,Sixth edition, New jersey: prntice – Hall Inc.

- Mosak, Harold. (1999). A Primer of Adlerian Psychology, London: Routledge.

- Walls, Jr.J.A. and R.Robert Callister. (1995). “Conflict and Management”, Journal of Management, No.3, P. 517.