تأثیر محلول پاشی اسپرمیدین بر خصوصیات مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی سیکلامن ایرانی (Cyclamen persicum Miller.)
محورهای موضوعی : مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهیمحمد فرجادی شکیب 1 , روح انگیز نادری 2 , مسعود مشهدی اکبر بوجار 3
1 - دانشجوی دکتری دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
2 - دانشیار دانشگاه تهران
3 - دانشیار دانشگاه تربیت معلم تهران
کلید واژه: کاتالاز, اسپرمین, سوپر اکسید دیسموتاز, شاخص پایداری غشاء, عمر گل,
چکیده مقاله :
با توجه به اینکه کمیت و کیفیت سیکلامن ایرانی به شدت تابع شرایط محیطی و تغذیه ای آن می باشد و با عنایت به نقش ویژة پلی آمین ها در تغذیه گیاهان، در این پژوهش با کاربرد خارجی پلی آمین اسپرمیدین کمیت و کیفیت این گل با ارزش بومی ایران، مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور آزمایشی در دو بخش طراحی و اجرا گردید. بخش اول در قالب طرح کاملاً تصادفی به بررسی تأثیر محلول پاشی اسپرمیدین (0، 5، 10 و 20 میلی مولار) بر خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی و بخش دوم به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی به بررسی تأثیر محلول پاشی اسپرمیدین بر خصوصیات بیوشیمیایی گل سیکلامن ایرانی پرداخت. فاکتور اصلی در بخش بیوشیمیایی مرحله برداشت (1 تا 5) و فاکتور فرعی سطوح محلول پاشی اسپرمیدین (0، 5، 10 و 20 میلی مولار) بودند. صفات مورفولوژیکی مورد بررسی عبارت بودند از: طول مرحلة غنچه، طول گلدهی، عمر گل، تعداد گل، تعداد برگ و سطح برگ. در بخش فیزیولوژیکی شاخص پایداری غشاء، وزن تر، وزن خشک و محتوای آب نسبی گلبرگ مورد بررسی قرار گرفت. در بخش بیوشیمیایی میزان فعالیت آنزیم های سوپراکسید دیسموتاز و کاتالاز به همراه میزان پروتئین و پلی آمین های اسپرمیدین و اسپرمین مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بیانگر تأثیر مطلوب محلول پاشی اسپرمیدین بر خصوصیات گلدهی و رویشی گل سیکلامن ایرانی بود. میزان اثر بخش بودن محلول پاشی بر خصوصیات گلدهی همچون طول مرحلة غنچه، طول گلدهی، عمر گل و تعداد گل تا سطح 10 میلی مولار و در خصوصیات رویشی همچون سطح و تعداد برگ تا سطح 20 میلی مولار بود. تیمار گل های سیکلامن موجب افزایش وزن تر، وزن خشک، محتوی آب نسبی برگ و شاخص پایداری غشاء گردید. در بخش بیوشیمیایی نیز تیمار اسپرمیدین موجب افزایش معنی دار میزان فعالیت آنزیم های شکار کنندة رادیکال های آزاد همچون سوپر اکسید دیسموتاز و کاتالاز و همچنین پروتئین در طی مراحل 1 تا 5 گلدهی گردید. میزان اسپرمین داخلی با الگویی مشابه تیمار شاهد افزایش نشان داد در حالی که اسپرمیدین در طی مراحل 1 تا 3 روند افزایشی و پس از آن روند کاهشی را به خود اختصاص داد.
Persian cyclamen is a perennial geophytes plant which has a special position between ornamentals due to its charm, diversity and flowering during winter. As this flower’s quality and quantity is affected extensively by its nutrition and environmental factors, and regarding the importance and special role of poly amines in plant nutrition, this experiment was conducted to evaluate the external application of spermidine on the quality and quantity of this Iranian native flower. Therefore an experiment was conducted in two parts. In the first part, cyclamen plants were sprayed with spermidine (0, 5, 10 and 20 mM) in a completely randomized design and morphological and physiological characteristics were studied. This was while the second part was factorially arranged in a completely randomized design and cyclamen plants were treated with spermidine (0, 5, 10 and 20 mM) at five different flower development stages for studing biochemical characteristics. Studied morphological characteristics were: bud stage days, blooming days, total flowering days, total flowers, leaf area and number. Studied physiological characteristics were: fresh weight, dry weight, relative water content and membrane stability index of petals. This was while for biochemical characteristics superoxide dismutase, catalase beside protein, spermidine and spermine content were studied. Morphological results indicate the beneficial effect of external spermidine application on flowering and vegetative growth of Persian cyclamen. Effective level of spermidine application on flowering characteristics was 10 mM while for vegetative growth it was 20 mM. Besides that, spermidine application increased fresh weight, dry weight, relative water content and membrane stability index of petals. Free radical scavengers such as SOD and CAT beside protein content increased during flowering stages 1 to 5. Spermine content showed a similar increasing trend by spermidine application, while spermidine content increased during flowering phase 1-3 and decreased afterwards.