اثر تنش شوری بر عملکرد و اجزای عملکرد پنج رقم کلزا
محورهای موضوعی : مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهیطاهره تجلی 1 , علیرضا باقری 2 , ماشاالله حسینی 3
1 - دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارسنجان
2 - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد اقلید
3 - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد اقلید
کلید واژه: شوری, کلزا, تعدادغلاف, تعداد دانه در غلاف,
چکیده مقاله :
به منظور بررسی اثر تنش شوری بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام پاییزه کلزا و شناسایی بهترین ارقام، آزمایشی در سال زراعی 89- 88 در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارسنجان به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام گرفت. تیمارهای آزمایشی شامل پنج رقم کلزا (اپرا ،اکاپی، مادونا، طلایه و کبری) و پنج سطح شوری حاصل از کلرور سدیم شامل ( 0 شاهد،3 ،9،6 و12) دسی زیمنس بر متر بودند. تعداد غلاف ساقه اصلی و فرعی، تعداد دانه در غلاف ساقه اصلی و فرعی، وزن هزار دانه در ساقه اصلی و فرعی وعملکرد ساقه اصلی و فرعی اندازه گیری شد. نتایج این آزمایش نشان داد که بیشترین مقدار عملکرد واجزای عملکرد ساقه اصلی و فرعی مربوط به سطح شاهد بود. افزایش شوری اثر منفی معنی داری بر تمامی صفات اندازه گیری شده داشت. رقم کبری از نظر تمامی صفات اندازه گیری شده بالاترین مقدار را نشان داد. بنابراین می توان رقم کبری را به عنوان رقم متحمل به شوری معرفی کرد و ارقام طلایه و مادونا به عنوان رقم های حد وسط و اپرا و اکاپی به عنوان ارقام حساس به شوری معرفی می شوند. اثر متقابل رقم و سطوح شوری معنی دار شد. سطح شوری 12 دسیزیمنس بر متر بیشترین تاثیررا داشت. شوری عملکرد ساقه اصلی را 81 درصد و عملکرد ساقه فرعی را 87 درصد کاهش داد. از بین اجزای عملکرد ساقه اصلی و فرعی تعداد غلاف بیشترین میزان کاهش را نشان داد.
In order to study the effects of salinity on yield and yield components of rapeseed varieties and identify the best cultivars, an experiment was conducted in the greenhouse of Islamic Azad University, Arsanjan branch as factorial based on completely randomized design with three replications. Experimental treatments included five varieties of rapeseed (Opera, Okapi, Madonna, Kobra and Talayeh) and five levels of sodium chloride salinity (0 control, 3, 6, 9 and 12dS m-1). The number of pods in main and secondary stems, the number of seeds in the pod in main and secondary stems, 1000 seed weights in the main and secondary stems and yield of the main and secondary stems were measured. Theresults showed that the highest value of the yield and yield components, main stem and branches were related to the control salinity treatment. Increasing salinity negatively influenced all traits. Kobra CV showed the highest value of all measured traits. Therefore it could be introduced as salt tolerant variety. Talayeh and Madonna varieties were introduced as semi- tolerant and Oprah and Okapi as sensitive cultivars to salinity. The interaction impact of variety and the salty surface was significant .the12dS m-1had the highest salty surface impact. Salt decreased the yield of the main stem for 81% and secondary stem for about 87% among the yields of the components, the main and secondary pod showed the highest decrease. ایج این آزمایش نشان داد در شرایط شور استفاه از رقم اکبری و بذرمالی+محلولپاشی اسید سالیسیلیک مناسبترین تیمار جهت حصول عملکرد مطلوب بود. م در هکتار بیشترین وزن تر را داشت. در بین الگوهای کاشت مورد مطالعه، الگوی کاشت یک طرفه بیشترین وزن تر را با 13519 کیلوگرم در هکتار و بیشترین میزان بیوماس را با 7200 کیلوگرم در هکتار به خود اختصاص داد. در بین تراکم های آزمایش شده، بیشترین وزن تر با 13084 کیلوگرم در هکتار، بیشترین میزان بیوماس با 44/2467 کیلوگرم در هکتار و بیشترین تعداد میوه با 4/13450 میوه از تراکم 80000 بوته در هکتار بدست آمد.