بررسی ارتباط بین پارامترهای مورفومتری و کاربری اراضی حوضه آبخیز سرداب و بیدسبحان- استان فارس
محورهای موضوعی : اقلیم شناسی
1 - استادیار ژئومورفولوژی بخش جغرافیا، دانشکده اقتصادمدیریت وعلوم اجتماعی، دانشگاه شیراز ،ایران
2 - استادیار ژئومورفولوژی بخش مرتع و آبخیز-دانشکده منابع طبیعی داراب،دانشگاه شیراز،ایران
کلید واژه: کاربری اراضی, حوضه سرداب و بیدسبحان, مدل رقومی ارتفاع (DEM), شاخص موقعیت توپوگرافی (TPI),
چکیده مقاله :
ویژگیهای مورفومتری حوضه های آبخیز تاثیرات بسیار زیادی بر روی کاربری اراضی آن دارد، بدین صورت که ناهمواری ها و شیب علاوه بر اینکه تا حدودی تعیین کننده ویژگیهای میکرواقلیم حوضه می باشند، بر روی نوع کاربری، پوشش گیاهی و عمق خاک نیز تاثیرگذار هستند. این پژوهش سعی دارد که به بررسی ارتباط بین ویژگی های کاربری اراضی و پارامترهای مورفومتری حوضه آبخیز سرداب و بید سبحان در شمال شرقی شهرستان اقلید استان فارس بپردازد. پارامترهای مورفومتری مانند شیب، ارتفاع، لندفرم و همچنین شاخص پوشش گیاهی NDVI در منطقه مورد مطالعه مورد بررسی قرار گرفتند. از تصاویر ماهواره ای لندست 8، سنجنده ETM+ (2015) به منظور استخراج شاخص پوشش گیاهی NDVI استفاده شد. همچنین به منظور تعیین ارتفاع، لندفرم و شیب از مدل رقومی ارتفاع (DEM) سنجنده استر استفاده شد. بعد از تهیه نقشه شیب و ارتفاع و لندفرم های منطقه با استفاده از شاخص موقعیت توپوگرافی (TPI)، ارتباط بین هر یک از پارامترهای مورفومتری و واحدهای کاربری اراضی حوضه مورد مطالعه تعیین شد. نتایج نشان داد که بیشترین واحدهای کپه کاری و بذر پاشی، قرق میان مدت و کشاورزی در کلاس 1، منطقه حفاظتی و باغ به ترتیب در کلاس 10 و 9 قرار گرفته است. در حالیکه کمترین میزان لندفرم ها در واحدهای کپه کاری و بذر پاشی و منطقه حفاظتی در کلاس 6، واحدهای کپه کاری و قرق میان مدت در کلاس 2 و واحدهای کشاورزی و باغ به ترتیب در کلاس های 4 و 9 قرار گرفته است. حداکثر مقادیر شیب در واحد منطقه حفاظتی (24/45) و کمترین آن در واحد کپه کاری و بذرپاشی (375/0) است. همچنین نتایج نشان داد که حداکثر مقادیر DEM در واحد قرق میان مدت (3853 متر) و کمترین آن در واحد کپه کاری و بذرپاشی (2539 متر) است. حداقل و حداکثر مقادیر NDVI در واحد کپه کاری از بقیه واحدها بیشتر است که نشان دهنده پوشش گیاهی بیشتر در منطقه مورد مطالعه است.
Watershed morphometric features a huge impact on its land use, so that in addition to being somewhat rugged topography and steep river basin are defining characteristics of microclimate, based on land use type, vegetation and soil are also effective. This research is aimed to investigate the relationship between land use features and morphometric parameters in Sardab and Bidsobhan watershed in the northeastern of Fars province's. Morphometric parameters such as slope, elevation, landform and vegetation index NDVI were examined in the study area. Landsat 8 satellite imagery, Landsat ETM (2015) was used to extract the vegetation index NDVI. As well as to determine the Elevation, landforms and slope of the digital elevation model (DEM) was used ASTER. After mapping the slope and elevation and landforms of the area using topographic position indicator (TPI), Each of the morphometric parameters and units relationship between land use in the study. The results showed that most of the working pile and seeding, the medium-term grazing and agriculture in Class 1, Class 10 and 9 respectively in the protected area and garden is located. While the lowest seed landforms units and protected area in Class 6, Class 2 Units pile of work and medium-term grazing and agricultural and garden plants, respectively located in Grades 4 and 9. The maximum amount of dip in units Protection Zone (45/24) and the lowest in a pile of work and seeding (375/0) . The results showed that the maximum amount of DEM per enclosure medium term (3853 m) and the lowest in a pile of work and seeding (2539 m). The maximum and minimum NDVI values at a pile of work of the unit that represents the vegetation in the study area.
_||_