• XML

    isc pubmed crossref medra doaj doaj
  • فهرست مقالات


      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - برآورد دبی وتراز سیلاب ها ی گذشته ی رودخانه سیروان، با استفاده از شواهد ژئومورفولوژیکی و سیلابی
        محمد حسین رضایی مقدم محمد رضا نیکجو داود مختاری سید رضا حسین زاده حسام ملکی
        وقوع سیلاب های شدید یکی از مهم ترین مخاطرات هیدرو-ژئومورفیک حوضه آبریز رودخانه سیروان است. رودخانة سیروان به عنوان یکی از شاخص‌ترینرودخانه‌هایواقع در غربایران است. طی نیم قرن اخیر خصوصاً در بهاربه شدت سیلابی شده و بسیاری از کارشناسان محلی علت وقوع سیلاب های آن راتشدید ذ چکیده کامل
        وقوع سیلاب های شدید یکی از مهم ترین مخاطرات هیدرو-ژئومورفیک حوضه آبریز رودخانه سیروان است. رودخانة سیروان به عنوان یکی از شاخص‌ترینرودخانه‌هایواقع در غربایران است. طی نیم قرن اخیر خصوصاً در بهاربه شدت سیلابی شده و بسیاری از کارشناسان محلی علت وقوع سیلاب های آن راتشدید ذوب برفها و بارش ها نسبت می دهند. برای بررسی بهتر موضوع داده های طولانی تر سیلاب مورد نیاز است که در این مقاله با استفاده از داده های ژئومورفولوژیکی و سیلابی به باز سازی سیلاب ها پرداخته شده است.برای نیل به اهداف این مقاله با استفاده تصاویر ماهواره اییسایت های احتمالی رسوبات آب راکد و شواهد ژئومورفولوژیک سیلاب شناسایی گردید. رودخانه به سه بازه تقسیم شد و با بازدیدهای میدانی دقیق سایت های رسوبات آب راکد به تحلیل های چینه شناسی بر روی رسوباتپرداخته شد. باعملیات نقشه برداری،نقشه 1:1000 مسیرمورد مطالعه تهیهگردیدو جمعاً 48 مقطعدرسه بازه، ترسیم گردید ودبی سیلاب ها دردوره‌های مختلف باز سازیشد. از نرم‌افزار HEC-RAS،GIS جهتترسیمنقشه‌هاوتحلیل‌های هیدرولیکی بهره گرفته شد. نتایج نشان دادحداکثر دبی سیلابی برای دورة 2 ساله،66/103 و برای دورة 1000 ساله 78/4785 مترمکعب بر ثانیه برآوردگردید. در بازه اول پالنگان، تراز آب در دورة 2 ساله، 989.57 متر و برای دورة 1000 ساله1005.36مترودر بازه دوم دله مرز، برای دورة 2 ساله،868.42متر و برای دورة 1000 ساله 885.91متر،در بازه سوم رودبار،تراز آب در دورة 2 ساله، 790.17متر و برای دورة 1000 ساله830.42 متر به دست آمد.برآوردحداکثر دبی لحظه‌ایسیلاب های دیرین رودخانهنشان داد که وقوع سیلاب‌های بزرگ دور از انتظار نیست.نتایج نشان داد که با استفاده از شاخص دیرینه تراز PSI، می‌توان سیلاب‌های بزرگ (حداکثر دبی) را در کانال رودخانه با استفاده از مدل هیدرولیکیHEC-RASو نرم افزار الحاقیHEC-GEORAS برآورد و تشریح نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - پهنه‌بندی خطر ناپایداری‌های دامنه‌ای در جاده‌های کوهستانی با استفاده از شبکه عصبی مصنوعی(MLP)مطالعه موردی:( تنگه دره دیز)
        شهرام روستائی فاطمه خدائی
        تنگه دره دیز یکی از مخاطره آمیزترین تنگه های استان آذربایجان شرقی، از لحاظ وقوع ناپایداری های دامنه ای است. با توجه به انطباق این تنگهبا تنها جاده ارتباطی شهرستان مرند – جلفا، یکی از بهترین راه های نگهداری وحفظ امنیت این مسیر، شناسایی مناطق و نقاط بحرانی و به عبار چکیده کامل
        تنگه دره دیز یکی از مخاطره آمیزترین تنگه های استان آذربایجان شرقی، از لحاظ وقوع ناپایداری های دامنه ای است. با توجه به انطباق این تنگهبا تنها جاده ارتباطی شهرستان مرند – جلفا، یکی از بهترین راه های نگهداری وحفظ امنیت این مسیر، شناسایی مناطق و نقاط بحرانی و به عبارتی پهنه بندی خطر وقوع ناپایداری دامنه ای این تنگه است. در این راستا در ابتدا داده های مورد نیاز جمع آوری و سپس پردازش گردیدند و سپس لایه های اطلاعاتی لازم در محیطGIS، تهیه گردیده و سپسنقشه پهنه بندی خطر ناپایداری در نرم افزار IDRISIو در محیط شبکه عصبی مصنوعی پرسپترون چند لایه (MLP) با ساختار 1-10-15تهیّه گردید و مناطق مستعد وقوع خطر ناپایداری های دامنه ای درمحدوده مورد مطالعه در پنج کلاس خطربسیار بالا، بالا، متوسط، پایین و بسیارپایین مشخص شد. بر طبق نتایج حاصل عواملی مانند شیب و فاصله از گسل مهمترین عوامل تاثیر گذار در وقوع ناپایداری های دامنه ای در تنگه دره دیز و در نهایت سبب ناامنی هر چه بیشتر جاده می باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - بررسی ظرفیت های توسعه ژئوتوریسم در استان سمنان با استفاده از مدل SWOT
        حسن لشکری محمدحسین ریاضی
        کشور ایران در زمینه ی توسعه ی ژئوتوریسم و گردشگری ژئولوژیکی ظرفیت های فراوانی ناشناخته ای دارد که یکی از بارزترین آنها استان سمنان می باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی قابلیت ها و تنگناهای توسعه صنعت ژئوتوریسم ،همچنین شناسایی استعدادها و ظرفیت ها، فرصت ها و چالش های صنعت ژئ چکیده کامل
        کشور ایران در زمینه ی توسعه ی ژئوتوریسم و گردشگری ژئولوژیکی ظرفیت های فراوانی ناشناخته ای دارد که یکی از بارزترین آنها استان سمنان می باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی قابلیت ها و تنگناهای توسعه صنعت ژئوتوریسم ،همچنین شناسایی استعدادها و ظرفیت ها، فرصت ها و چالش های صنعت ژئوتوریسم و راهبردهای توسعه ژئوتوریسم و بهره برداری از ظرفیت های طبیعی استان سمنان انجام شده و ضمن معرفی پدیده های شاخص ژئوتوریستی با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و پیمایش میدانی، به تعیین عوامل داخلی وعوامل خارجی بامدل برنامه ریزی استراتژیک SWOT و ارائه ی راهبردهایی جهت توسعه ی گردشگری و به ویژه گونه ژئوتوریسم دراستان سمنان پرداخته گردیده است. نتیجه حاصل مبین این امر است که منطقه مورد مطالعه از نقاط قوت، استعدادها و فرصت های مناسبی جهت توسعه ژئوتوریسم برخوردار می باشد که به خوبی شناسایی و معرفی نشده اند و تحقق ژئوتوریسم پایدار مستلزم اتخاذ راهبردهای رقابتی/ تهاجمی و استفاده از مزیت های نسبی موجود می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - بررسی ارتباط بین پارامترهای مورفومتری و کاربری اراضی حوضه آبخیز سرداب و بیدسبحان- استان فارس
        سعید نگهبان مرضیه مکرم
        ویژگیهای مورفومتری حوضه های آبخیز تاثیرات بسیار زیادی بر روی کاربری اراضی آن دارد، بدین صورت که ناهمواری ها و شیب علاوه بر اینکه تا حدودی تعیین کننده ویژگیهای میکرواقلیم حوضه می باشند، بر روی نوع کاربری، پوشش گیاهی و عمق خاک نیز تاثیرگذار هستند. این پژوهش سعی دارد که به چکیده کامل
        ویژگیهای مورفومتری حوضه های آبخیز تاثیرات بسیار زیادی بر روی کاربری اراضی آن دارد، بدین صورت که ناهمواری ها و شیب علاوه بر اینکه تا حدودی تعیین کننده ویژگیهای میکرواقلیم حوضه می باشند، بر روی نوع کاربری، پوشش گیاهی و عمق خاک نیز تاثیرگذار هستند. این پژوهش سعی دارد که به بررسی ارتباط بین ویژگی های کاربری اراضی و پارامترهای مورفومتری حوضه آبخیز سرداب و بید سبحان در شمال شرقی شهرستان اقلید استان فارس بپردازد. پارامترهای مورفومتری مانند شیب، ارتفاع، لندفرم و همچنین شاخص پوشش گیاهی NDVI در منطقه مورد مطالعه مورد بررسی قرار گرفتند. از تصاویر ماهواره ای لندست 8، سنجنده ETM+ (2015) به منظور استخراج شاخص پوشش گیاهی NDVI استفاده شد. همچنین به منظور تعیین ارتفاع، لندفرم و شیب از مدل رقومی ارتفاع (DEM) سنجنده استر استفاده شد. بعد از تهیه نقشه شیب و ارتفاع و لندفرم های منطقه با استفاده از شاخص موقعیت توپوگرافی (TPI)، ارتباط بین هر یک از پارامترهای مورفومتری و واحدهای کاربری اراضی حوضه مورد مطالعه تعیین شد. نتایج نشان داد که بیشترین واحدهای کپه کاری و بذر پاشی، قرق میان مدت و کشاورزی در کلاس 1، منطقه حفاظتی و باغ به ترتیب در کلاس 10 و 9 قرار گرفته است. در حالیکه کمترین میزان لندفرم ها در واحدهای کپه کاری و بذر پاشی و منطقه حفاظتی در کلاس 6، واحدهای کپه کاری و قرق میان مدت در کلاس 2 و واحدهای کشاورزی و باغ به ترتیب در کلاس های 4 و 9 قرار گرفته است. حداکثر مقادیر شیب در واحد منطقه حفاظتی (24/45) و کمترین آن در واحد کپه کاری و بذرپاشی (375/0) است. همچنین نتایج نشان داد که حداکثر مقادیر DEM در واحد قرق میان مدت (3853 متر) و کمترین آن در واحد کپه کاری و بذرپاشی (2539 متر) است. حداقل و حداکثر مقادیر NDVI در واحد کپه کاری از بقیه واحدها بیشتر است که نشان دهنده پوشش گیاهی بیشتر در منطقه مورد مطالعه است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - تعیین شاخص سوزباد در ایران بر پایه داده های اقلیمی
        سعید رنجبر غلامعلی کمالی هوشمند عطائی امیر گندمکار
        آب‌وهوا تأثیر بسیار مهمی در حیات و گسترش موجودات زنده بر روی کره زمین دارد. در بین اثرات متغیرهای مختلف جوی بر راحتی و آسایش انسان، اثر تلفیقی باد با دما دارای اهمیت ویژه ای است. افت شدید دما همراه با وزش باد، سوز باد را ایجاد می نماید. در این تحقیق، با استفاده از آمار چکیده کامل
        آب‌وهوا تأثیر بسیار مهمی در حیات و گسترش موجودات زنده بر روی کره زمین دارد. در بین اثرات متغیرهای مختلف جوی بر راحتی و آسایش انسان، اثر تلفیقی باد با دما دارای اهمیت ویژه ای است. افت شدید دما همراه با وزش باد، سوز باد را ایجاد می نماید. در این تحقیق، با استفاده از آمار دمای کمینه و سرعت وزش باد ایستگاه های همدیدی کشور در طی دوره آماری 1374 تا 1393 که از سازمان هواشناسی کشور تهیه گردید، سوزباد در کشور پهنه بندی شد. نتایج که از تحلیل داده های 120 تا 314 ایستگاه همدید کشور (برای بازه های زمانی متفاوت) استفاده شد نشان داد که آبان و فروردین را می‌توان به ترتیب به‌عنوان ماه‌های شروع و پایان سوز باد در ایران در نظر گرفت. برای روزهای آبان تا فروردین، میانگین کاهش دمای کمینه به‌واسطه وزش باد به میزان 4 درجه سلسیوس در ماه بهمن احساس شده است. نقشه های پهنه بندی کشور که برای ماههای سرد سال(ازآبان تا فروردین) ترسیم شد مشخص نمود که تفاوت بین دمای کمینه و دمای احساسی(سوزباد) به خوبی معنی دار (سطح معنی داری 51/0تا 74/0)است. بیشترین فراوانی سوزباد مربوط به سال 1390 با 18088 مورد از 330 ایستگاه و کمترین آن مربوط به سال 1374 با 4321 مورد از 136 ایستگاه بوده است. نکته قابل توجه این که از سال پایه (1374) به بعد، فراوانی وقوع سوزباد بیشتر شده و تعداد روزهای سرد به واسطه وجود باد در شهرهای کشور رو به افزایش است. با بررسی فراوانی وقوع سوزباد درماه های مورد مطالعه، بهمن ماه با 47219 مورد بیشترین و آبان ماه با 17728 مورد کمترین فراوانی وقوع را داشته اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - بررسی و پهنه بندی شاخص های اقلیم کشاورزی استان چهارمحال و بختیاری
        اکبر شائمی برزکی عباسعلی آروین سحر علیخانی
        شناخت نیازهای اقلیمی گیاهان زراعی از مهم ترین عوامل مؤثر در تولیدات کشاورزی است. در این تحقیق با استفاده از شاخص های رطویتی و حرارتی روش پاپاداکیس،شرایطآگروکلیماییاستان چهارمحال و بختیاریبررسیگردید.این روش با قرار دادن آستانه های اکولوژیک در تعیین تیپهای اقلیمی از غنای چکیده کامل
        شناخت نیازهای اقلیمی گیاهان زراعی از مهم ترین عوامل مؤثر در تولیدات کشاورزی است. در این تحقیق با استفاده از شاخص های رطویتی و حرارتی روش پاپاداکیس،شرایطآگروکلیماییاستان چهارمحال و بختیاریبررسیگردید.این روش با قرار دادن آستانه های اکولوژیک در تعیین تیپهای اقلیمی از غنای علمی کافی برخوردار است؛ به نحوی کهاخیر فائو برای تهیه نقشه اکولوژیک برخی از مناطق جهان و بسیاری از محققین به منظور تعیین توانهای اگرواکوکلیماتیک ا از این روش استفاده کرده اند.شاخص های مورد استفاده در این عبارتند از:تیپ زمستانه(برمبناینیازهایحرارتیگیاهان) ،تیپ تابستانه(حساسیتودرجهپایداریگیاهانبهسرما) ، تبخیروتعرق، میزان آبشویی، شاخص رطوبتی سالانه، رژیم حرارتی و رطوبتی که بر مبنای آن رد ه اقلیمی ایستگاهها مشخص میگردد. نتایج اینتحقیقنشانمیدهدکهتمامیایستگاههایمنتخب از نظر شرایط رطوبتیدرگروهاقلیممدیترانهایبریوازنظررژیمحرارتیدرطبقهقارهایبریقرارمیگیرند.دراینگروهغلاتزمستانیازمحصولاتاصلیدیمبهشمارمیرود.گندمدیمبهطورمتناوبمتحملخشکسالیمیشود. انواعاقالیمدراینگروهبرمبنایگرمیتابستان،سختیزمستانوفراوانیخشکسالیمیباشد.دراغلبایستگاههایمنتخبدورهمرطوبازماهنوامبرتاآوریلاستودورهخشکازاواخربهار (ژوئن) تااوایلپاییز (اکتبر) بهدرازامیکشد.فصلمیانهبسیارکوتاهبودهوبهاواسطبهار (می) محدودمیشود.در این روشتیپ تابستانیتیپ زمستانیبر مبنای وضع گردیده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - بررسی مورفومتری و پایش زمین لغزش به کمک سنجش از دور (مطالعه موردی زمین لغزش هاردنگ، غرب استان اصفهان)
        محمدرضا نوجوان
        زمین لغزش از جمله مخاطرات طبیعی است که موجب خسارت های مالی، جانی و تخریب منابع طبیعی می شود. ترکیب عامل های طبیعی و انسانی، شرایط رویداد این پدیده ناپایدار دامنه ای را در فرآیندهای انتقال ژئومورفیکی درپی دارد. هدف از این پژوهش، موفومتری و تعیین میزان حرکت و ارزیابی تغیی چکیده کامل
        زمین لغزش از جمله مخاطرات طبیعی است که موجب خسارت های مالی، جانی و تخریب منابع طبیعی می شود. ترکیب عامل های طبیعی و انسانی، شرایط رویداد این پدیده ناپایدار دامنه ای را در فرآیندهای انتقال ژئومورفیکی درپی دارد. هدف از این پژوهش، موفومتری و تعیین میزان حرکت و ارزیابی تغییرات یکی از لغزش های قدیمی و فعال منطقه هاردنگ در 75 کیلومتری جنوب غرب اصفهان می باشد. در این منطقه انواع مختلفی از انواع ناپایداری های دامنه ای دیده می شود ویکی از عمده ترین این حرکات ، کوه رفت عظیمی است که تحرکات آن روستای هاردنگ را که در نزدیکی این ناپایداری قرار گرفته را به شدت تهدید می کند. بررسی مورفومتری این پدیده و تعیین میزان جابه جایی و مکانیزم این گونه حرکات ، مارا در کنترل و پیش گیری از بروز خطرات احتمالی یاری خواهد کرد.به منظور این ارزیابی لغزش ابعاد آن با استفاده از عکس های هوایی در2 مقطع زمانی 1334 و 1370 تعیین گردید. در ادامه با استفاه از عملیات میدانی و با استفاده از Google Earth و نرم افزار GIS ابعاد لغزش در زمان حال مشخص گردید. با بررسی معادلات مختلف در براورد حجم با استفاده از مساحت با توجه به شرایط توپوگرافی و نوع لغزش مشابه از فرمول A3/2 استفاده شد و حجم لغزش در سالهای مختلف بررسی شد. با مقایسه ابعاد و حجم لغز ش می توان میزان جابه جایی و تغییرات لغزش را مورد ارزیابی قرار داد. نتایج این پژوهش نشان می دهد که میانگین سرعت حرکت این لغزش در طی 56 سال در حدود 837/32 سانتی متر در سال بوده و اختلاف طول، عرض،محیط، مساحت و حجم این لغزش از سال 1334 تا 1390 به صورت صعودی افزایش یافته است (به ترتیب از 389/18 تا 316/885235 متر مکعب) که مبین حرکت چرخشی انتقالی زمین لغزش در طی این سال ها می باشد. پرونده مقاله