گزارشی فاخر از تاریخ اسلام 1 بررسی کتاب «تاریخ اسلام» اثر زنده یاد دکترعلی اکبر فیاض
محورهای موضوعی : تاریخ و تمدن اسلامی
عبدالرحیم قنوات
1
(
ندارد
)
کلید واژه: کتاب تاریخ اسلام, دکتر علی اکبر فیاض, مآخذ تاریخ اسلام,
چکیده مقاله :
کتاب مشهور تاریخ اسلام یکی از معدود آثار باقی مانده از زنده یاد دکتر علی اکبر فیاض ( 12771350 ش) به شمار می آید این کتاب اولین بار در سال 1327 شمسی منتشر شد و تاکنون بارها توسطانتشارات دانشگاه تهران تجدید چاپ شده است. دکتر فیاض در این اثر نسبتا مختصر، گزارشی مستند وهنرمندانه از دوره هایی مهم و طولانی از تاریخ اسلام ارائه کرده است. این اثر به رغم نقاط قوت بسیار(استفاده درست از منابع متعدد و متنوع، نثر زیبا و فاخر، رعایت بی طرفی علمی و...) کاستی هایی نیزدارد. اگر از چاپ نامناسب آن صرف نظر کنیم، م یتوان به اشکالاتی در تنظیم فصول کتاب، ارائه مطالبیبی ارتباط با عنوان کتاب، عدم استفاده از شیوه واحد ارجاع ، ایجاز مخلّ، برخی جملات نارسا و اغلاطجغرافیایی، ثبت نادرست بعضی تاریخ ها، بی دقتی در ثبت شماری از وقایع و عدم برخورد نقادانه بابعضی روایت های تاریخی اشاره کرد. در این مقاله این کتاب در دو بخش ارزیابی و بررسی شده است:1. از منظر عناصر بیرون متن: نویسنده، ناشر و چاپ، خوانندگان و زمینه اثر؛2. از منظر عناصر درون متن: عنوان، حجم، تبویب، منابع، ارجاعات، نثر، محتوای کتاب و روش نویسنده
The book of History of Islam is one of the well known books writtenby late Dr Ali-Akbar Fayaz (1277-1350 solar calendar) which firstpublished in 1327 solar calendar. Since then it has been reprinted formany times by the University of Tehran. Dr Fayaz in this relativelyshort literary work, presented a documentary and excellence reportfrom important and long era of history of Islam. The book has manystrength points (using many valid references, well written text,following scientific neutrality) but it has also some weak points. If weignore unsuitability of the reprint, the chapters are not in the rightorder. Presenting some subjects irrelevant to the title of the book, notuniform referring method, disturbing brevity, using not clearsentences, some wrong geographical addresses, recording someinaccurate dates, careless recording of some historical events are otherweak points that should be considered. He hast also not criticisedsome of the historical reports. In this paper the book has been revisedin two sections:1. From outer elements points of view: writer, publisher and printing,readers and background of the literary work2. From inner elements points of view: title, volume, dividing intochapters, references, writing style, context of the book and style ofthe writer.