واکاوی ابعاد و مؤلفه‌های مؤثر بر تاب‌آوری روانی کارکنان کارگزاری های بورس اوراق بهادار در تهران با تکنیک دلفی فازی
محورهای موضوعی : توانمندسازی سرمایه انسانیمحمد هادی عسگری، 1 , مهدی خداپرست 2 , نازی محمودی، 3
1 - استادیار گروه مدیریت بازرگانی،واحد تنکابن ، دانشگاه آزاد اسلامی، تنکابن ،ایران . رئیس انجمن مدیریت کسب کار ایران
2 - گروه مدیریت ، واحد قائمشهر،دانشگاه آزاداسلامی ،قائمشهر،ایران
3 - کارشناس ارشد رشته مدیریت دولتی - طراحی سازمان های دولتی،گروه مدیریت ،واحد تهران شمال ،دانشگاه ازاد اسلامی ،تهران ،ایران
کلید واژه: سلامت روان, دلفی فازی, تاب‌آوری, کارگزاری‌های بورس, تاب‌آوری روانی کارکنان,
چکیده مقاله :
پژوهش حاضر با هدف شناسایی ابعاد و مؤلفه‌های مؤثر بر تاب‌آوری روانی کارکنان کارگزاری بورس اوراق بهادار در تهران می‌باشد. روش پژوهش با توجه به هدف آن، کاربردی و از حیث شیوه اجرا، کیفی می باشد و برای گردآوری اطلاعات از روش دلفی فازی استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل 10 نفر از خبرگان و صاحب‌نظران و متخصصین در رشته‌های مدیریت، مدیریت مالی، حسابداری میباشند که به روش هدفمند از آنها نمونه‌گیری شده و با استفاده از روش دلفی فازی نظرات آنها استخراج گردیده و مورد پالایش قرار گرفته است. با توجه به تحلیلی که از روش دلفی فازی جهت تعیین ابعاد و مولفههای موثر بر تاب آوری روانی کارکنان کارگزاری بورس به اجرا در آمده است، 2 بعد، 3 مولفه و 29 شاخص شناسایی و تایید شده است. بعد تاب‌آوری رفتاری فرد در محیط کاری شامل دو مولفه به‌کارگیری خلاقیت و نوآوری فرد در محیط کاری و تمایلات شناختی اجتماعی شدن فرد در محیط کاری و بعد تاب‌آوری رفتاری شامل یک مولفه ایجاد ظرفیت برای تاب‌آوری شناسایی گردیده است. جهت تأیید مدل نهایی پژوهش، تحلیل عاملی تأییدی انجام گرفت. بنابر نتایج به‌دست آمده بار عاملی هر سه مؤلفه به‌کارگیری خلاقیت و نوآوری فرد در محیط کاری و تمایلات شناختی اجتماعی‌شدن فرد در محیط کاری و ایجاد ظرفیت برای تاب‌آوری بیشتر از مقادیر توصیه بیشتر بود و شاخص‌های برازش مدل مقادیر قابل قبولی را نشان داد.
The purpose of this research is to identify the dimensions and components affecting the psychological resilience of stock exchange brokerage employees in Tehran. According to its purpose, the research method is practical and qualitative in terms of execution method, and the fuzzy Delphi method was used to collect information. The statistical population of this research includes 10 experts and experts in the fields of management, financial management, and accounting, who were sampled in a targeted manner and their opinions were extracted and refined using the fuzzy Delphi method. According to the analysis carried out using the fuzzy Delphi method to determine the dimensions and components affecting the psychological resilience of stock brokerage employees, 2 dimensions, 3 components and 29 indicators have been identified and confirmed. The dimension of behavioral resilience of a person in the work environment includes two components of applying creativity and innovation in the work environment and the cognitive tendencies of socialization of a person in the work environment, and the dimension of behavioral resilience includes a component of building capacity for resilience.In order to confirm the final research model, confirmatory factor analysis was performed. According to the obtained results, the factor load of all three components "applying individual's creativity and innovation in the work environment", "cognitive tendencies of socialization of the individual in the work environment" and "creating the capacity for greater resilience" were higher than the recommended values, and the model fit indices were acceptable values. shows.
ابراهیمی، سید عباس؛ فیض، داود؛ چیت کران، حسین. (1396). «تحلیل جامع عوامل مؤثر بر تاب‌آوری سازمانی در صنایع کوچک و متوسط». 7 (3). 58-37
احمدی، سعید. (1395). «تاب‌آوری، نظریه‌های آن و ویژگی‌های افراد تاب‌آور». سومین همایش ملی راهکارهای توسعه و ترویج علوم تربیتی، روانشناسی، مشاوره و آموزش در ایران، تهران، https://civilica.com/doc/594619
افشار، علی؛ فتحی آشتیانی، علی؛ سلیمی، سید حسین؛ احمدی طهور، محسن. و ضرغامی، محمدحسین. (1395). بررسی عوامل مؤثر بر ارتقای تاب‌آوری روانشناختی نیروهای عملیاتی ناجا. فصلنامه انتظام اجتماعی، 7 (4)، 35-62.
پیدایی، میرمهرداد؛ پیله‌وری سلماسی، نازنین. و شهریاری، محمدرضا. (1400). «شناسایی ابعاد تاب‌آوری منابع انسانی در شرایط پندمی کرونا از دیدگاه اسلام با رویکرد دلفی فازی». مدیریت فرهنگی, 15 (51)، 71-81.
تکه ئی، عبدا قادر و صدری، مریم. (1400). «عوامل موثر بر تاب آوری سازمانی». اولین کنفرانس بین المللی جهش علوم مدیریت اقتصاد و حسابداری
جعفرطباطبایی، سمانه سادات؛ جعفرطباطبایی، تکتم سادات. و جوادی، سید وحید. (۱۳۹۹). «بررسی نقش تاب‌آوری در آسیب‌پذیری روانی کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی بیرجند در بحران پاندمی کووید-۱۹». مجله روانشناسی و روانپزشکی شناخت، ۷ (۶)، ۱۱۵-۱۲۵.
چیت کران، حسین. (1395). «شناسایی و رتبه‌بندی عوامل مؤثر بر تاب‌آوری سازمانی در صنایع کوچک و متوسط (مورد مطالعه: صنایع کوچک و متوسط شهر سمنان)»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، دانشگاه سمنان
حسن زاده، محمد رضا؛ ملکی، محمد حسن؛ جهانگیرنیا، حسین و غلامی جمکرانی، رضا. (1399). «شناسایی و اولویت‌بندی عوامل مؤثر تاب‌آوری بازار سرمایه ایران». مدیریت صنعتی، 12 (1)، 172-205.
داعی نیاکی، سیدمهران؛ جعفر نژادچقوشی، احمد؛ قیدرخلجانی، جعفر و حامدی، مهدیه. (۱۳۹۹). «شناسایی و ارزیابی عوامل مؤثر بر تاب آوری فناوری در شرایط تحریم با استفاده از رویکرد الگوسازی ساختاری – تفسیری». فصلنامه مدیریت و پژوهشهای دفاعی، 19 (88). ۵۵-۸۶
سلطانی امین. (1401). «نقش توانمندسازی روانشناختی بر تاب آوری شغلی و رضایت شغلی کارکنان شرکت های دانش بنیان». سومین کنفرانس بین المللی چالش ها و راه حل های نوین در مهندسی صنایع، مدیریت و حسابداری.
سید محمودي، سید جواد؛ رحیمی، چنگیز. و محمدي، نوراله. (1390). «عوامل مؤثر بر تاب‌آوري در افراد مواجه شده با ضربه روانی». پژوهش‌هاي روانشناسی بالینی و مشاوره، 1 (1). 5-14.
شاره، حسین. (1390). «تأثیر تنش‌های شغلی، راهبردهای مقابله با تنش، تاب‌آوری و سلامت روانی در رضایت شغلی تکنسین‌های بی‌هوشی». مجله اصول بهداشت روانی، 13 (49)، 20-29.
غیاثوند، ابوالفضل و عبدالشاه، فاطمه. (1394). «مفهوم و ارزیابی تاب‌آوری اقتصادی ایران». پژوهشنامه اقتصادی، 15 (59)، 161-187.
فروتن، راضیه؛ محروقی، نجمه؛ ملک زاده، جواد. و مظلوم، سید رضا. (1397). «تأثیر اجرای برنامه مدیریت استرس بر اضطراب و تاب‌آوری کارکنان فوریت پزشکی». روان پرستاری، ۶ (۳)، ۴۶-۵۳.
مالکی طبس، فاطمه؛ غفاری، حسن؛ آهنگ، فرحناز و پورانجنار، گل بهار. (1401). «بررسی تأثیر مؤلفه‌های هوش معنوی بر بهزیستی روانشناختی دانش‌آموزان با نقش میانجی تاب‌آوری ذهنی در مطالعه دانش‌آموزان پسر سال دوم دبیرستان ناحیه یک شهر زاهدان». اولین همایش ملی رویکردهای نظری و فناوری های نوین در علوم اداری
محمدی، تیمور؛ شاکری، عباس؛ تقوی، مهدی.و احمدی، مهدی. (1396). «تبیین مفهوم، ابعاد و مؤلفه‌های تاب‌آوری اقتصادی». مطالعات راهبردی بسیج، 20 (75)، 89-120.
موغلی، علیرضا. و وجدانی، فخرالسادات. (1398). «تاب‌آوری و امنیت شغلی و سلامت روان کارکنان». چهارمین کنفرانس بین‌المللی پژوهشهای نوین در مدیریت، اقتصاد و توسعه.
Annarelli,A. & Nonino,F. (2016).Strategic and operational management of organizational resilience: Current state of research and future directions. Omega,62,1-18
Connor, K. M. & Davidson, J. R. T. (2003). Development of a new resilience scale: The Connor-Davidson resilience scale (CD-RISC). Depression and Anxiety, 18 (2), 76–82. doi:10. 1002/da. 10113.
Deng, B., Bligh, M., & Kohles, J. (2010). To err is human, to lead is divine? The role of leaders in learning from workplace mistakes
Felipe, J., & Estrada, G. (2020). What Happened to the World's Potential Growth after the 2008-2009 Global Financial Crisis? Journal of the Japanese and International Economies, 101072. DOI: 10.1016/j.jjie.2020.101072.
Holling, C. (1973), “Resilience and Stability of Ecological Systems”, Annual Review of Ecology and Systematics, Vol. 4, PP. 1–23.
Kimeu,C N. Anyango, W. Rotich,G. (2016)BEHAVIOURAL FACTORS INFLUENCING INVESTMENT DECISIONS AMONG INDIVIDUAL INVESTORS IN NAIROBI SECURITIES EXCHANGE, The Strategic Journal of Business & Change Management, Vol. 3, Iss. 4 (65), pp 1243-1258.
Rehak, D. (2020). Assessing and strengthening organisational resilience in a critical infrastructure system: Case study of the Slovak Republic. Safety Science, 123, 104573.
Tang, J., Heinimann, H., & Khoja, L. (2019). Quantitative evaluation of consecutive resilience cycles in stock market performance: A systems-oriented approach. Physica A: Statistical Mechanics and its Applications, 532, 121794. https://doi.org/10.1016/j.physa.2019.121794
Tracey, S. (2015). Organizational Resilience Indicators Based on a Salutogenic Orientation (Doctoral dissertation, Université d'Ottawa/University of Ottawa). http://dx.doi.org/10.20381/ruor-2856
Strenberg, Robert J. (2006). The Nature of Creativity. Creativity Journal Research, 18 (1), 87–98.