واکاوی و تبیین عوامل گروهی در ایجاد سرمایه انسانی ارزش آفرین در سازمان های دولتی ایران: تحقیقی آمیخته

محورهای موضوعی : توانمندسازی سرمایه انسانی

مهناز قویدل ¹ , محمد عطایی ^{2 *} , محمود دورودیان ³

1 - گروه مدیریت، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین ، ایران.
2 - گروه مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین، قزوین، ایران
3 - گروه مهندسی صنایع، دانشکده مهندسی صنایع، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین، قزوین، ایران

تاریخ دریافت : 1404/04/20 تاریخ پذیرش : 1404/05/29 تاریخ انتشار : 1404/07/01

کلید واژه: سرمایه انسانی, سرمایه انسانی ارزش آفرین, عوامل گروهی, سازمان های دولتی ایران.,

چکیده مقاله :

زمینه و هدف: هدف اصلی پژوهش حاضر، اجرای تحقیقی آمیخته به منظور واکاوی و تبیین عوامل گروهی در ایجاد سرمایه انسانی ارزش آفرین در سازمان های دولتی ایران است.

روش: پژوهش حاضر برحسب نوع آمیخته و با روش گردآوری داده‌ها توصیفی- پیمایشی انجام شد. نمونه آماری بخش کیفی 12 نفر از خبرگانی که یا تحصیلات دانشگاهی رشته مدیریت داشته و یا سابقه مدیریتی در سازمان های دولتی ایران داشتند و با استفاده از روش گلوله برفی انجام شد، تحلیل داده ها نیز با روش تحلیل تم اجرا گردید. بخش کمّی نیز با استفاده از نرم افزار Smart PLS 3 در بین 149 مدیر سازمان های دولتی ایران که با روش تصادفی ساده انتخاب شدند، انجام گرفت.

یافته ها: نتایج تحقیق در بخش کیفی با استفاده از روش تحلیل تم در مجموع منجر به شناسایی 35 مضمون اولیه گردید که در نهایت 7 مولفه استخراج شد. نتایج بخش کمّی نیز حاکی از تایید تاثیر معنادار عوامل گروهی شامل همکاری تیمی، ارتباطات موثر، هم افزایی گروهی، رهبری، تعارض سازنده، تسهیم دانش و اعتماد تیمی در ایجاد سرمایه انسانی ارزش آفرین بود. 

چکیده انگلیسی:

Background and Objective: The main aim of this study is to conduct a mixed research to analyze and explain group factors in formation of value-creating human capital in Iranian public organizations.

Method: The study was conducted as a mixed type with a descriptive-survey data collection method. The statistical sample of the qualitative part was 12 experts who either had a university education in management or had management experience in Iranian government organizations by using of snowball method. Data analysis was performed using the theme analysis method. The quantitative part was conducted using Smart PLS 3 software among 149 managers of Iranian public organizations who were selected by simple sampling method.

Findings: The results of the qualitative part led to the identification of 35 initial themes, which 7 components were ultimately extracted. The results of the quantitative part indicated the significant impact of group factors including team cooperation, effective communication, group synergy, leadership, constructive conflict, knowledge sharing, and team trust in formation of value-creating human capital.

منابع و مأخذ:

- ذاکری، زینت،(1403)، آموزش و سرمایه انسانی: ارتباط بین بهبود کیفیت آموزش و رشد اقتصادی از منظر اقتصاد کلان،اولین همایش علوم انسانی با رویکرد نوین،آستارا.
- رنجبر فلاح، محمدرضا، سمیرا، متقی، طالعی، سمانه، حسینی طالمی، سیدامیرحسین، (1404)، بررسی تاثیر سرمایه انسانی و متنوع سازی درآمد بر عملکرد بانک های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، اقتصاد مالی، دوره 19، شماره 1 پیاپی 70، 201-179.
- زهدی، شادمهر، امیر، حسن، پارسا معین، کوروش، (1402)، طراحی مدل جامع مدیریت سرمایه انسانی با رویکرد کارآفرینانه (مورد مطالعه: شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی)، توانمندسازی سرمایه انسانی، دوره 6، شماره 1، 113-126.
- صبوری پور، حسام، زارعی متین، حسن، داداش کریمی، یحیی، (1404)، الزامات حکمرانی سرمایه انسانی مبتنی بر مدیریت کارآمد سازمانی: رویکرد تحلیل مضمون، تعالی منابع انسانی، سال ششم، شماره اول، 60-41.
- عارف نژاد، محسن، شریعت نژاد، علی ، امیدزاده منفرد، مهدی، (1398)، تحلیل تسلط ریسک های منابع انسانی در تضعیف سرمایه انسانی در سازمان ورزش و جوانان با استفاده از فرآیند رتبه بندی تفسیری، مطالعات مدیریت ورزشی، دوره 11، شماره 56، صص 42-17.
- Abdulazeez Yaya, Japheth, (2016), The Effect of Human Capital Development on Job Satisfaction of Librarians in Public Universities in Nigeria, American Journal of Business and Society Vol. 1, No. 3, 2016, pp. 98-117 .
- Adomako, S., Amankwah-Amoah, J., Frimpong, K., (2022), Human capital, reverse engineering and new venture growth: The moderating role of competitive strategy, Technovation, https://doi.org/10.1016/j.technovation.2022.102520.
- Akinbobola, O. I., (2011), Conflict in Human Capital Relationships: the Impact of Job Satisfaction on Job Involvement in a Workplace, International Journal of Social Science and Humanity, Vol. 1, No. 2.
- Alnajdawi, Sakher, Hanandeh, Rami, Yousef Barhem, Belal, Mohammed, Alhareth, (2019), Leadership, Knowledge Management, and Human Capital Development , Economics World, May.-Jun. 2019, Vol.7, No.3, 124-133 doi: 10.17265/2328-7144/2019.03.002 .
- Bagdadli, Silvia, Gianecchini, Martina, Andresen,,Maike Cotton, Rick, Kaše, Robert, Lazarova, Mila, Smale, Adam, Bosak, Janine, Briscoe, Jon P., Chudzikowski, Katharina, Dello Russo, Silvia, Reichel, Astrid, (2021), Human capital development practices and career success: The moderating role of country development and income inequality, Journal of organizational behavior, DOI: 10.1002/job.2506.
- Esho, Ebes, Verhoef, Grietjie, (2020), A holistic model of human capital for value creation and superior firm performance: The Strategic factor market model, Cogent Business & Management, 7:1, 1728998.
- Goldin C. (2016) Human Capital. In: Diebolt C., Haupert M. (eds) Handbook of Cliometrics. Springer, Berlin, Heidelberg. https://doi.org/10.1007/978-3-642-40406-1_23.
- McCracken, M., McIvor, R., Treacy, R., & Wall, T. (2017). Human capital theory: Assessing the evidence for the value and importance of people to organisational success.
- Osorio-Londoño, A. A., Naranjo-Valencia, J. C., Calderón-Hernandez, G., 2025, Linking training with competitive strategy: the mediating role of human capital, Volume29, Issue1, Pages 74-93, https://doi.org/10.1111/ijtd.12343.
- Pasamar, Susana, Diaz-Fernandez Mirta, Rosa-Navarro, Ma Dolores de la, (2019), Human capital: the link between leadership and organizational learning, European Journal of Management and Business Economics Vol. 28 No. 1, 2019 pp. 25-51.
- Tupper, C., Mehta, A., (2025), The signaling of CEO human capital in foreign-listed initial public offerings, journal article Published by Emerald Publishing in Management Decision https://doi.org/10.1108/md-02-2024-0287
- Wesemann, A., (2021), The Performance Rewards of Human Capital Development in the Federal Government, Public Personnel Management, 1–19, tps://doi.org/10.1177/00910260211039876.
- Winoto Tj, Hery, Wibowo, J. M., & Bernard T. Widjaja. 2025. Human capital, competitive advantage, and business performance: A study of Indonesian hospitals. Journal of Open Innovation Technology, Market, and Complexity, 11(2). https://doi.org/10.1016/j.joitmc.2025.100515.
- Wong, Wilson, Andeson, Valerie, Bond, Heather, (2019), Human capital management standards, A complete guide, Kogan Page; 1st edition (September 24, 2019), ISBNs: 978 0 7494 8435 4.
- Yunita, T., Sasmoko, S., Bandur, A., Alamsjah, F., 2024, Contingency perspective to bridge human capital perception to achieve ambidexterity in environmental dynamism, Social Sciences & Humanities Open 9 (2024) 100806.