اثر تراکم بنه بر عملکرد کمّی و کیفی زعفران (Crocus sativus L.) با استفاده از اوره و نیتروکسین در شهرری
محورهای موضوعی : اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی
علیرضا پازکی
1
(دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد یادگار امام خمینی (ره) شهرری)
محمد کریمی نژاد
2
(عضو باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد یادگار امام خمینی(ره) شهرری، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.)
علیرضا فولادی طرقی
3
(عضو باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.)
کلید واژه: زعفران, تراکم, صفات کیفی, بنه, کود شیمیایی و بیولوژیک,
چکیده مقاله :
به منظور بررسی اثر تراکم بنه بر صفات زیرزمینی و کیفی گیاه زعفران تحت شرایط استفاده از کودهای زیستی و شیمیایی نیتروژن دار، آزمایشی در سال 1393 به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در در روستای قمی آباد شهرستان ری انجام شد. عامل های آزمایش شامل تراکم بنه در سه سطح (60، 120 و 180 بنه در متر مربع) و منابع کودی در چهار سطح (عدم مصرف، کود شیمیایی نیتروژن دار به میزان 150 کیلوگرم در هکتار، کود زیستی نیتروکسین به میزان 5 لیتر در هکتار و مصرف تلفیقی کود شیمیایی نیتروژن دار به مقدار 75 کیلوگرم در هکتار و کود زیستی نیتروکسین به مقدار 5/2 لیتر درهکتار) بود. نتایج حاصل نشان داد که تراکم بنه بر وزن تر و خشک گل، وزن خشک کلاله و خامه، قطر بنه، وزن تر بنه دختری و تعداد بنه دختری معنی دار بود. بر این اساس با افزایش تراکم بنه از 60 به 180 بنه در مترمربع، عملکرد خشک کلاله زعفران تا 7/2 برابر افزایش یافت. این در حالی بود که افزایش تراکم بر صفاتی نظیر قطر بنه، وزن تر بنه دختری و تعداد بنه دختری اثر منفی داشته و منجربه کاهش عملکرد صفات مذکور گردید. کاربرد کود زیستی نیتروکسین از نظر رشد رویشی و عملکرد زعفران با تولید 08/2 کیلوگرم در هکتار کلاله به همراه خامه خشک نسبت به سایر تیمارهای کودی برتری داشت و بر مؤلفه های کیفی زعفران (کروسین، پیکروکروسین و سافرانال) نیز بالاترین تأثیر را اعمال نمود. در مجموع استفاده از تراکم های بالا به منظور حصول عملکرد مناسب و استفاده توأم از کود نیتروکسین و کود اوره به عنوان جایگزینی برای کاهش تدریجی مصرف کود شیمیایی اوره توصیه می شود.
To study the effect of corm density on yield and qualitative traits of saffron (Crocus sativus L.) under different biological and chemical nitrogen fertilizers, a factorial experiment based on completely randomized block design with 3 replications was done in 2014 at Shahr-e-Rey region (Ghomi Abad). The experimental factors were: corm density in 3 levels (60, 120 and 180 corm per square meter) and biological and chemical nitrogen fertilizers in 4 levels (without fertilizer application, 150 kg.ha-1 of Urea, 5 L.ha-1 of Nitroxin and 75 kg.ha-1 of Urea +5 L.ha-1 of Nitroxin). The results indicated that the corm density affects number of daughter corm, fresh daughter corm weight, corm diameter, dry stigma and style weight, dry and fresh flower weight significantly. Mean comparisons also indicated that by increasing corm density from 6o to 180, saffron dry yield of saffron improved by 2.7 fold. However, increasing corm density reduced corm diameter, fresh corm daughter weight and their numbers per square meter. It can be concluded that nitroxin as an organic fertilizer, increases vegetative traits and saffron dry yield (stigma + style weight) to 2.08 kg.ha-1 and highly improves in qualitative traits like Safranal, Picrocrocin, and Crocin. It can be also said that combined use of nitroxin and urea would be an alternative method to reduce application of urea.
_||_