فهرست مقالات
-
دسترسی آزاد مقاله
1 - یادداشت مدیر مسئول
خدای بزرگ را سپاس‌گزارم که در این برهه زمانی، توفیق داد شماره جدید دو فصلنامه تفسیر متون وحیانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خرم‌آباد را به جامعه علمی کشور و علاقه‌مندان به پژوهش‌های مرتبط با قرآن کریم و سایر متون وحیانی، تقدیم نماییم و در آغاز سخن، از کلیه همکاران محترم نش چکیده کاملخدای بزرگ را سپاس‌گزارم که در این برهه زمانی، توفیق داد شماره جدید دو فصلنامه تفسیر متون وحیانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خرم‌آباد را به جامعه علمی کشور و علاقه‌مندان به پژوهش‌های مرتبط با قرآن کریم و سایر متون وحیانی، تقدیم نماییم و در آغاز سخن، از کلیه همکاران محترم نشر این شماره به‌ویژه نویسندگان محترم، داوران گرامی و آقای دکتر احمد کنجوری ویراستار ادبی ارجمند، کمال سپاس رادارم.ادیان الهی و متون وحیانی، به‌ویژه اسلام ناب محمدی(ص) و قرآن کریم، یگانه راه مطمئن و بدون انحراف برای نیل به سعادت فردی و اجتماعی در دنیا و آخرت است زیرا این ادیان و متون از جانب خالق و پروردگار هستی و انسان، فرستاده‌شده و توسط آینه پاک پیامبران والامقام به‌ویژه وجود مقدس پیامبر خاتم حضرت محمد(ص)، در قالب معجزه جاوید قرآن کریم به همه انسان‌ها تا روز قیامت، ابلاغ‌شده است و تنها فرد و جامعه‌ای می‌تواند کمال، آرامش و آسایش همه‌جانبه را رقم زند که به چشمه زلال قرآن کریم و مفسران آن - اهل‌بیت معصومین(ع)- تمسک جوید.امروز دانشمندان و صاحب‌نظران متون وحیانی و قرآن کریم، مسئولیت بسیار سنگینی بر عهده‌دارند زیرا در دنیای پسا فرانوی (پست پست‌مدرن) کنونی، نحله‌ها و مکاتب فکری- فرهنگی فراوانی ظاهرشده است و دستاوردهای فناوری اطلاعات و ارتباطات به‌ویژه ابزارهای اینترنت، گوشی هوشمند، هوش مصنوعی و... سبک زندگی انسان را دگرگون ساخته است تا حدی که سیل عظیم پیام‌ها، فیلم‌ها، آهنگ‌ها و عکس‌های پراکنده در شبکه‌های اجتماعی مبتنی بر تلفن همراه، انسان سرگشته امروز را به شدت سرگرم و منحرف نموده و از خداوند و معنویت، فرسنگ ها دور کرده است.به نظر می‌رسد در شرایط امروز، دانشمندان و صاحب‌نظران حوزه تفسیر، علوم قرآنی و اسلامی دو رسالت مهم و تاریخی بر عهده‌دارند که در این دو فصلنامه محور اصلی نشر مقالات خواهد بود: الف- به‌روزرسانی روش ها، فنون و زبان تفسیر، ترویج و انتقال متون وحیانی به‌ویژه قرآن کریم با توجه به شرایط فرهنگی، اجتماعی، ارتباطی و فناوری روز دنیا. ب- کاربردی سازی اصول و فروع مطرح در متون وحیانی به‌ویژه قرآن کریم به‌وسیله پاسخ‌گویی روزآمد به شبهات، پرسش‌ها و چالش‌های متنوع و مطرح دینی، فرهنگی، اجتماعی، ارتباطی، اقتصادی و... جامعه کنونی اسلامی- ایرانی.کاظم عظیمی- مدیر مسئول دوفصلنامه تفسیر متون وحیانی پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - بررسی عقل‌گریزی در مذاهب کلامی با محوریت مذهب اشاعره
یاسر علیزادهچکیده: عقل و خرد در دین جایگاه مهمی دارد و یکی از مسائل کلیدی در ترویج و شناخت دقیق و مؤثر و عمیق دین، شناخت انحرافات دینی، عقل گریزی و عقل ستیزی در آن است. ازآنجاکه ادیان الهی از نیروی قدسی بهره‌مندند و هر آنچه را که بدان نسبت پیدا می‌کند قدسی می‌سازند، موجب می‌شود که چکیده کاملچکیده: عقل و خرد در دین جایگاه مهمی دارد و یکی از مسائل کلیدی در ترویج و شناخت دقیق و مؤثر و عمیق دین، شناخت انحرافات دینی، عقل گریزی و عقل ستیزی در آن است. ازآنجاکه ادیان الهی از نیروی قدسی بهره‌مندند و هر آنچه را که بدان نسبت پیدا می‌کند قدسی می‌سازند، موجب می‌شود که برخی به نام دین و دین‌داری، به دنبال اهداف غیردینی خود باشند. این مقاله تلاش دارد تا با مفهوم‌شناسی انحرافات دینی و عقل گریزی به زمینه‌های شکل‌گیری عقل ستیزی بپردازد و نتایج انحرافات دینی و عقل گریزی در مکتب اشاعره را بررسی کند. زمینه‌های شکل‌گیری عقل ستیزی در برخی مذاهب کلام ایجادشده و گمان می‌رود با گسترش اشعريت انحطاط عقلانيت در اسلام شکل‌گرفته و اشعريت عامل عقب‌ماندگی جهان اسلام شده است. جلوگیری از آسیب‌های عقل گریزی در جامعه با زدودن پیرایه‌ها از دین مقدس اسلام، هدف اصلی این نوشتار است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - رهبری عدالت محورانه امام علی(ع) در جنگ جمل
اکرم سادات حسینیچکیده: شناخت رفتار عدالت‌محورانه امام علی (ع) پس از به دست گرفتن حکومت می‌تواند میزان صداقت وی در عملکردهای بعدی او را تبیین کند و آن را برجسته‌تر بنمایاند. علی (ع) عدالت‌گستری را نه آن‌گاه که از قدرت برکنار است، بلکه زمانی فریاد می‌کند که در رأس حکومت قرار دارد. امام چکیده کاملچکیده: شناخت رفتار عدالت‌محورانه امام علی (ع) پس از به دست گرفتن حکومت می‌تواند میزان صداقت وی در عملکردهای بعدی او را تبیین کند و آن را برجسته‌تر بنمایاند. علی (ع) عدالت‌گستری را نه آن‌گاه که از قدرت برکنار است، بلکه زمانی فریاد می‌کند که در رأس حکومت قرار دارد. امام علی (ع) اولین اقدام خود پس از به دست گرفتن حکومت را عدالت و برابری اعلان می‌کند و تا پایان حکومت خود بر این امر مهم پافشاری دارد. او در جنگ جمل ابتدا می‌کوشد که از بروز جنگ جلوگیری کند؛ پس از جنگ نیز تلاش می‌کند که با فرمان عفو عمومی نشان دهد که عدالت هیچ منافاتی با گذشت و ایثار ندارد.این پژوهش درصدد بررسی رهبری عدالت‌محورانه و راهکارهای امام علی (ع) در مواجهه با اصحاب جنگ جمل است. در این مقاله، نگارنده با روش توصیفی - تحلیلی و با استناد به منابع معتبر تاریخی و حدیثی، بدین نتایج دست‌یافته است که: اجرای عدالت با استفاده از راهکارهای مناسب برای جلوگیری از جنگ و خونریزی، بخشش به هنگام قدرت، حفظ کرامت انسانی و پاسداشت حقوق افراد مخالف، کمک شایانی به بسط عدالت در جامعه و دفع عوامل فساد و انحراف می‌کند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - بررسی روش شناسی کتاب مسائل علوم انسانی؛ چالش روش‌شناسی (با تأکید بر روش شناسی و معرفت شناسی نظریه تمدن نوین اسلامی)
کاظم عظیمیچکیده: هدف این مقاله، بررسی روش‌شناسی کتاب قضایا العلوم الإنسانیة؛ إشکالیة المنهج (مسائل علوم انسانی؛ چالش روش‌شناسی) با تأکید بر روش شناسی و معرفت شناسی نظریه تمدن نوین اسلامی است. این کتاب، در سال 2014 به سرپرستی دکتر یوسف زیدان چاپ شده و مشتمل بر یک مقدمه و هشت مقاله چکیده کاملچکیده: هدف این مقاله، بررسی روش‌شناسی کتاب قضایا العلوم الإنسانیة؛ إشکالیة المنهج (مسائل علوم انسانی؛ چالش روش‌شناسی) با تأکید بر روش شناسی و معرفت شناسی نظریه تمدن نوین اسلامی است. این کتاب، در سال 2014 به سرپرستی دکتر یوسف زیدان چاپ شده و مشتمل بر یک مقدمه و هشت مقاله درباره روش‌شناسی پژوهش در برخی رشته‌های علوم انسانی است. روش گردآوری و تجزیه و تحلیل اطلاعات در این مقاله، استدلالی است که پس از استخراج کلی محتوای مقالات، مهم‌ترین اشکالات معرفت‌شناسی مقالات مشخص و گزاره برجسته روش‌شناسی هر مقاله با استناد به منابع مربوطه نقد شده است. پرسش اصلی از نظر روش‌شناسی و معرفت‌شناسی، چه نقدهایی بر محتوای کتاب با تاکید بر نظریه تمدن نوین اسلامی قابل طرح است؟ نتایج به دست آمده در این مقاله نشان می دهد که طرح و بسط روش شناسی علوم انسانی و بررسی جنبه های مختلف آن در گفتمان اسلامی، مقدمه طرح و بسط نظریه تمدن نوین اسلامی است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - بررسی تربیت ولایی در سوره مبارکه انفال
پروین حسینی اصلچکیده: ولایت خدا برای انسان‌ها از سویی هم ولایت تدبیری است و آنها را دوست دارد و از سوی دیگر هم خداوند یاور آنهاست و مؤمنان نیز خدا را دوست دارند. الگوی تربیت ولایی تأکید بر خدا باوری و خدامحوری در تمام مراحل تربیت است. مسئله ولایت‌مداری جزء مهم‌ترین ابعاد تربیتی است که چکیده کاملچکیده: ولایت خدا برای انسان‌ها از سویی هم ولایت تدبیری است و آنها را دوست دارد و از سوی دیگر هم خداوند یاور آنهاست و مؤمنان نیز خدا را دوست دارند. الگوی تربیت ولایی تأکید بر خدا باوری و خدامحوری در تمام مراحل تربیت است. مسئله ولایت‌مداری جزء مهم‌ترین ابعاد تربیتی است که لازم است طبق موازین دینی مورد استفاده قرار گیرد. ولایت اهل بیت در دین اسلام برای این است که ما راه را گم نکنیم و بتوانیم با چراغ هدایت ایشان، از نصرت و یاری خداوند در زندگی استفاده کنیم. این پژوهش با روش اکتشافی و توصیفی-تحلیلی در سوره مبارکه انفال انجام شده است؛ چرا که این سوره شامل آیات پر برکتی در بعد تربیتی از جمله تربیت ولایی است و به موضوعاتی چون؛ اصول و مبانی روش‌های تربیت ولایی شامل روش انگیزشی و الزامی، اهداف تربیت ولایی و همچنین موانع تربیت ولایی مانند ارتکاب گناه و گرایش به دنیا در آیات سوره انفال پرداخته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - تبیین مصادیق فساد اقتصادی و راهکارهای نظارتی مقابله با آن با استناد به آموزه‌های نهج‌البلاغه
علی میرچکیده: هدف؛ پژوهش حاضر با هدف تبیین تعدادی از مصادیق فساد اقتصادی که نمونه‌های آن فراوان دیده می‌شود و ارائه راهکارهایی برای مقابله با آنها انجام‌گرفته است. روش: این پژوهش به لحاظ هدف از نوع کاربردی و ازنظر روش اجرا به‌صورت توصیفی و دارای رویکرد کیفی از نوع تحلیل مضمون چکیده کاملچکیده: هدف؛ پژوهش حاضر با هدف تبیین تعدادی از مصادیق فساد اقتصادی که نمونه‌های آن فراوان دیده می‌شود و ارائه راهکارهایی برای مقابله با آنها انجام‌گرفته است. روش: این پژوهش به لحاظ هدف از نوع کاربردی و ازنظر روش اجرا به‌صورت توصیفی و دارای رویکرد کیفی از نوع تحلیل مضمون انجام‌شده است. نتایج با استناد به اظهارِنظر دو کدگذار مورد ارزیابی قرار گرفت و با توجه به توافق حاصله بین آنها که برابر 86/0 بود، پایایی ابزار در سطح قابل‌قبول ارزیابی شد و سرانجام جدولی ارائه گردید که شامل فهرستی از مصادیق فساد و راهکارهای نظارتی مقابله با آنها بود. پرسش اصلی: مصادیق فساد اقتصادی و راهکارهای نظارتی مقابله با آنها با استناد به آموزه‌های نهج‌البلاغه کدام‌اند؟ نتایج: عوامل بروز فساد اقتصادی در دودسته با عنوان عوامل زمینه‌ساز و عوامل ایجادکننده یا نمایان ارائه شدند. در پایان نیز بر راهکارهای نظارتی مانند تقواپیشگی، عدالت، مبارزه با احتکار، شایسته‌سالاری، ادای امانت الهی، کسب علم و دانش و همچنین نظارت مردمی تأکید گردید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - بررسی نظریه حکمرانی خوب و مقایسه آن با حکمرانی شایسته از منظر امام علی(ع)
مصطفی شکری فاطمه طهماسبی فر فاطمه رحمانیچکیده: هدف اصلی این مقاله، بررسی نظریه حکمرانی خوب و مقایسه آن با حکمرانی شایسته از منظر امام علی (ع) است. در طی چند دهه اخیر حکمرانی خوب یا حکمرانی مطلوب، به شدت مورد توجه محققان علوم اجتماعی قرار گرفته‌است البته حکمرانی خوب، پیوسته اندیشه حاکمان و دولت مردان را نیز به چکیده کاملچکیده: هدف اصلی این مقاله، بررسی نظریه حکمرانی خوب و مقایسه آن با حکمرانی شایسته از منظر امام علی (ع) است. در طی چند دهه اخیر حکمرانی خوب یا حکمرانی مطلوب، به شدت مورد توجه محققان علوم اجتماعی قرار گرفته‌است البته حکمرانی خوب، پیوسته اندیشه حاکمان و دولت مردان را نیز به خود مشغول ساخته است. این در حالی است که حکمرانی خوب و اهمیت آن در اسلام پدیده جدیدی نیست و در منابع اسلامی بارها به اهمیت حکمرانی خوب اشاره شده است؛ در این نوشتار، با بهره گیری از روش توصیفی-استدلالی، ابتدا حکمرانی خوب و شاخص‌های آن با رویکرد غربی تعریف و تبیین شده، سپس حکمرانی شایسته و شاخص‌های آن از دیدگاه حضرت علی(ع) در کتاب ارزشمند نهج البلاغه معرفی گردیده است. در نهایت، دو رویکرد حکمرانی خوب و حکمرانی شایسته، مقایسه و نتیجه‌گیری شده است. نتایج این مطالعه نشان می دهد که دیدگاه امام علی(ع) درباره ی حکمرانی، در بسیاری از موارد از مفهوم حکمرانی خوب، کامل تر و جامع تر است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
8 - چکیده انگلیسی مقالات
چکیده انگلیسی مقالاتچکیده انگلیسی مقالات پرونده مقاله