تبیین استقرار مالکیت موقت از منظر فقه اسلامی و حقوق موضوعه ایران
محورهای موضوعی : حقوق اسلامیعبدالله رحیم خانی 1 , رحیم سیاح 2 * , یونس واحد یاریجان 3
1 - دانشجوی دکتری، گروه فقه و حقوق اسلامی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
2 - استادیار، گروه فقه و حقوق اسلامی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران / عضو هیات علمی دانشگاه صنعت نفت، دانشکده
3 - استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
کلید واژه: سلطنت, مالکیت موقت, قرارداد زمانی, مالکیت تحصیصی,
چکیده مقاله :
مالکیت موقت با توجه به خصوصیت ویژگى دوام مالکیت به عنوان یکی از موضوعات نقش‌پرداز در فقه فریقین قابل طرح می‌باشد. مالکیت موقت به نوع ویژه‌اى از قرارداد انتقال مالکیت اعیان اطلاق مى‌شودکه درآن مالکیت برعین از ابتدا به‌صورت زمان‌دار و موقت به خریدار منتقل مى‌شود. بر مبنای این تعریف، مالکیت فرد همیشگى است و پیوسته با گذشت دوره زمانى خاصى تکرار مى‌شود. پژوهش با هدف تبیین جوهر مالکیت در نظام حقوقی اسلام بر پایه‌ی سلطنت، درصدد پاسخدهی به فقهایی است که مالکیت موقت را مورد تردید قرار داده‌اند. قائلین به مالکیت موقت با استدلال به مبانی عمومات و اطلاق ادله، قواعد فقهی با محوریت تسلیط و اباحه، سیره و ارتکاز عقلایی مشروعیت آن را پذیرفته‌اند. در مقابل، قائلین به عدم مشروعیت ملکیت موقت به مستنداتی مانند غیرمعقول بودن مالکیت موقت، استناد به قاعده تسلیط، عدم امکان تفکیک مالکیت از مملوک و بی‌سابقه بودن ملکیت موقت در شرع استناد کرده‌اند. پژوهش حاضر با روش توصیفی تحلیلی قصد دارد تا پندار ناصواب از مالکیت زمانی و اتخاذ تدابیری در مواجه با مفاهیم مشابه همچون قرارداد زمانی، مالکیت موقت در معیت تبیین یکسانی و ناهمگونی نقطه نظرات فقها در عرصه مذکور را تشریح نماید. برآیند اینکه، مالکیت موقت عرضه‌کننده‌ی کامل‌ترین نوع مالکیت بدون قید و شرط بوده و برای دارنده‌ی آن، تمامی حقوق مالکانه را داراست و امروزه نیز در قالب تحدید مصادیقی از جمله مالکیت تحصیصی و مالکیت مشاع، وقف، صلح اعیان و اجاره امکان‌سنجی می‌گردد.
Temporary ownership can be proposed as one of the important issues in the jurisprudence of Fariqin due to the characteristic of the durability of ownership. Temporary ownership refers to a special type of ownership transfer contract in which the ownership is transferred to the buyer on a temporary basis from the beginning. Based on this definition, the property of a person is permanent and is continuously repeated with the passage of a certain period of time. With the aim of explaining the essence of ownership in the Islamic legal system based on monarchy, the research seeks to answer the jurists who have questioned temporary ownership. Those who believe in temporary ownership have accepted its legitimacy by arguing on the basis of generality and applying evidence, jurisprudence rules with the focus of taslat and abahah, sira and rational concentration. On the other hand, those who claim the illegitimacy of temporary ownership have cited documents such as the unreasonableness of temporary ownership, reference to the rule of tasilat, the impossibility of separating ownership from ownership, and the unprecedented nature of temporary ownership in Sharia law. The current study, with descriptive and analytical method, aims to explain the incorrect idea of time ownership and take measures in the face of similar concepts such as time contract, temporary ownership in the context of explaining the sameness and heterogeneity of the points of view of jurists in the aforementioned field. As a result, temporary ownership is the provider of the most perfect type of unconditional
_||_