تاثیر برنامه درسی مبتنی بر واقعیت مجازی در مهارت تفکر خلاق و بار شناختی دانش آموزان دوره ابتدایی
محورهای موضوعی : خلاقیت و نوآوری از جنبه‏های روان‏شناختی، علوم شناختی، علوم تربیتی و آموزشی (خلاقیت شناسی روان‏شناختی، خلاقیت شناسی پرورشی)سجاد پورباغبان 1 * , سیما موسوی اقدم بناب 2
1 - دانش آموخته دانشگاه تبریز، دکترای تخصصی برنامه ریزی درسی
2 - کارشناس ارشد روانشناسی بالینی کودک و نوجوان، دانشگاه تبریز
کلید واژه: واقعیت مجازی, برنامه درسی مبتنی بر واقعیت مجازی, مهارت تفکر خلاق, بار شناختی,
چکیده مقاله :
پژوهش حاضر با هدف تعیین تاثیر برنامه درسی مبتنی بر واقعیت مجازی در مهارت تفکر خلاق و بار شناختی دانش آموزان دوره ابتدایی در درس علوم انجام شد. روش تحقیق حاضر از نوع نیمه آزمایشی و طرح پژوهش پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان دوره ششم ابتدایی شهر تبریز بودند و نمونه آماری با توجه به ماهیت نیمه آزمایشی بودن آن شامل 30 نفر (15 نفر گروه آزمایش و 15 نفر گروه کنترل) بود. گروه آزمایش شامل دانش آموزانی بود که در معرض آموزش براساس الگوی برنامه درسی مبتنی بر واقعیت مجازی قرار گرفتند و گروه کنترل شامل دانش آموزانی بود که در معرض آموزش رایج مدارس قرار داشتند. جهت گردآوری اطلاعات از پرسشنامه مهارت تفکر خلاق ولچ و داول (2010) و پرسشنامه سنجش بارشناختی پاس (1994) استفاده شد. داده های پژوهش با استفاده از روش تحلیل کوواریانس تک متغیره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته های تحقیق نشان داد، آموزش مبتنی بر واقعیت مجازی بر مهارت تفکر خلاق تأثیر مثبت و بر میزان بار شناختی تاثیر منفی دارد. لذا می‌توان با بهره گیری از برنامه های درسی مبتنی بر واقعیت مجازی میزان مهارت تفکر خلاق دانش‌آموزان را افزایش و میزان بارشناختی را کاهش داد.
The present research was conducted with the aim of determining the impact of virtual reality based curriculum on creative thinking skills and cognitive load of elementary school students in science course. The current research method was semi-experimental and the research design was pre-test-post-test with a control group. The statistical population included all the students of the sixth grade of primary school in Tabriz, and the statistical sample included 30 people (15 people in the experimental group and 15 people in the control group) due to its semi-experimental nature. The experimental group included students who were exposed to education based on the curriculum model based on virtual reality, and the control group included students who were exposed to common school education. Welch and Dowell (2010) creative thinking skill questionnaire and Pass (1994) cognitive load questionnaire were used to collect information. Research data were analyzed using univariate analysis of covariance. The findings of the research showed that virtual reality-based training has a positive effect on creative thinking skills and a negative effect on cognitive load. Therefore, it is possible to increase students' creative thinking skills and reduce cognitive load by using virtual reality-based curricula.
Keywords: virtual reality, curriculum based on virtual reality, creative thinking skills, cognitive load
پورباغبان، سجاد؛ محمودی، فیروز؛ فتحی آذر، اسکندر و کوهستانی، بهروز(1400)، تأثیر برنامه درسی مبتنی بر واقعیت مجازی بر ادراک حل مسئله و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دوره ابتدایی، فصلنامه آموزش و ارزشیابی، 13(52): 59-81.
سالاری، مصطفی؛ اميرتيموری، محمدحسن و زارعی زوارکی، اسماعيل(1396)، بررسی تأثير الگوی طراحی آموزشی چهارمؤلفه ای بر ميزان بار شناختی بيرونی و یادگيری موضوع های پيچيده. فصلنامه روانشناسی تربیتی، 44: 173-197.
قربان پور، محمد(1399)، مقایسه و بررسی درس علوم تجربی در کشور های ایران، انگلستان و ژاپن از نظر محتوا، برنامه درسی، روش تدریس و ارزشیابی، دومین کنفرانس روانشناسی، علوم تربیتی، علوم اجتماعی و مشاوره.
Aggarwal. R, Grantcharov. T, Moorthy. K, Hance. J & Darzi. A.(2006). A competency-based virtual reality training curriculum for the acquisition of laparoscopic psychomotor skill. Am J Surg. 191(1): 128-33.
Andersen. SAW, Konge. L, Sorensen. MS. (2018). The effect of distributed virtual reality simulation training on cognitive load during subsequent dissection training. Med Teach. 7(40):1-6.
Barnett, M., (2015) ‘Using virtual reality computer models to support student understanding of astronomical concepts’, The Journal of Computers in Mathematics and Science Teaching, Vol. 24, No. 4, pp.333–356.
Chiu, T. K. F., & Li, Y. (2023). How Can emerging technologies impact STEM education? Journal for STEM Education Research, 6(3), 375–384.
Chu, J., Yan, M., & Yu, J. (2020). Xuni Xian Shi Ji Shu + Chen Jin Ti Yan Shi Xue Xi Mo Shi Zai Xue Guan Wai Ke Hu Li Shi Jian Jiao Xue Zhong De Ying Yong [Application of virtual reality + immersive experience learning model in nursing practice teaching of vascular surgery]. Hu Li Yan Jiu, 34(10), 1804-1806.
Conti, K. (2016) MIT Startup Lets Seniors Enter the World of Virtual Reality, The Boston Globe, 12 May, Retrieved from.
Dai, C., Ke, F., Dai, Z., & Pachman, M. (2022). Improving teaching practices via virtual reality-supported simulation-based learning: Scenario design and the duration of implementation. British Journal of Educational Technology, 54(4), 836–856.
Di, X., & Zheng, X. (2022). A meta-analysis of the impact of virtual technologies on students’ spatial ability. Educational Technology Research and Development, 70(1), 73–98.
Diemer, J, Pauli, P, Muhlberger, A. (2017). virtual reality in Psychotherapy.International Encyclopedia of the Social & Behavioral Sciences (Second Edition), 12(2): 138-146.
Dow. S., Saponas. T. S., Li. Y., & Landay. J. A. (2016). External Representations in Ubiquitous Computing Design and the Implications for Design Tools. In Designing Interactive Systems (DIS 06). ACM Press.
Elliot, H. A., & Joey, L. (2017). Virtual reality in education: a tool for learning in the experience age, International Journal Innovation in Education, 4(4):2015-226.
Emmelkamp, P.M.G. Krijn, M. Hulsboseh, A.M. Devries, S. Schuemie, M.J. & Vander Mast, C.A. (2012). Vutual reality treatment versue exposure on vivo: A comparative Evaluation in Acrophobia. Behavior Research and Therapy, 40(5): 509-516.
Ferriter, B. (2016) Tool Review: #GoogleExped.s. Virtual Reality App, The Tempered Radical, 9 March, Retrieved from http.//blog.williamferriter.com/2016/03/09/tool-review-googleexped. s-virtual-reality-app.
Gregg, L, & Tarrier N. (2017). Virtual reality in mental health: A review of the literature. Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology, 42(2): 343-54.
Huang, W., & Roscoe, R. D. (2021). Head-mounted display-based virtual reality systems in engineering education: A review of recent research. Computer Applications in Engineering Education, 29(5), 1420–1435.
Lacina, J.G. (2014) ‘Designing a virtual field trip’, Childhood Education, Vol. 80, No. 4, pp.221–222.
Lau, K. and Lee, P. (2015) ‘The use of virtual reality for creating unusual environmental stimulation to motivate students to explore creative ideas’, Interactive Learning Environments, 23(1): 3–18.
Lin, H. (2021). Influence of virtual experience immersion, product control, and stimulation on advertising effects. Journal of Global Information Management, 30(9), 1–19.
Ng. DS, Sun. Z, Young. AL, Ko. ST, Lok. JK, Lai. TY, Sikder. S, Tham. CC. (2018). Impact of virtual reality simulation on learning barriers of phacoemulsification perceived by residents. Clin Ophthalmol. 12:885-893.
Panuluh, A. H. (2022). Improving the science process skills of physics education students by using guided inquiry practicum. arXiv (Cornell University).
Real. F.J, DeBlasio.D, Beck.A.F, Ollberding.N.J, Davis.D, Cruse.B, Samaan.Z, McLinden.D, Klein.M.D.(2017). A Virtual Reality Curriculum for Pediatric Residents Decreases Rates of Influenza Vaccine Refusal. The Official Journal of the Academic Pediatric Association. 17(4): 431-435.
Rio, T. G., & Rodriguez, J. (2022). Design and assessment of a project-based learning in a laboratory for integrating knowledge and improving engineering design skills. Education for Chemical Engineers, 40, 17–28.
Stoddard, J. (2019) ‘Toward a virtual field trip model for the social studies’, Contemporary Issues in Technology and Teacher Education, Vol. 9, No. 4, pp.412–438.
Tan. S & Waugh. R. (2013). Use of Virtual-Reality in Teaching and Learning Molecular Biology. 3D Immersive and Interactive Learning. Springer Science. Business Media Singapore.
Wang. P, Wu. P, Wang. J, Chi. HL, Wang. X.(2018). A Critical Review of the Use of Virtual Reality in Construction Engineering Education and Training. Int J Environ Res Public Health. 8;15(6).
Webber, K. L., Stich, A. E., Grandstaff, M., & Case, C. (2024). Benefits of work-related experiences and their impact on career competencies for STEM students. Journal for STEM Education Research.
Wells, T., & Miller, G. (2020). The effect of virtual reality technology on welding skill performance. Journal of Agricultural Education, 61(1), 152–171.
Wells, T., & Miller, G. (2020). The effect of virtual reality technology on welding skill performance. Journal of Agricultural Education, 61(1), 152–171.
Wiederhold, B.K. & Rizzo, A.S. (2015). Virtual reality and applied psychophysiology. Applied Psychophysiology and Biofeedback. 30(3): 183-185.
Williams. J, Jones. D, Walker. R. (2018).Consideration of using virtual reality for teaching neonatal resuscitation to midwifery students. Nurse Educ Pract. 31:126-129.