بررسی اثرات کیفیت گزارشگری مالی بر سیاست تقسیم سود

محورهای موضوعی : حسابداری مالی و حسابرسی

غلامحسین مهدوی ¹ , غلامرضا رضایی ²

1 - دانشیار حسابداری دانشگاه شیراز
2 - عضو باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارسنجان

تاریخ دریافت : 1394/02/18 تاریخ پذیرش : 1394/02/18 تاریخ انتشار : 1392/03/01

کلید واژه: اقلام تعهدی, کیفیت گزارشگری مالی, سیاست تقسیم سود, هزینه‌های نمایندگی,

چکیده مقاله :

هدف از این مقاله بررسی اثرات کیفیت گزارشگری مالی بر سیاست تقسیم سود شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. به همین منظور، با استفاده از مدل فرانسیس و همکاران(2005)، از بخش اختیاری و ذاتی(غیراختیاری) کیفیت اقلام تعهدی به‌عنوان کیفیت گزارشگری مالی استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش را 64 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران تشکیل می‌دهد. از تحلیل آماری رگرسیون خطی چند متغیره برای آزمون فرضیه‌های پژوهش استفاده شده است. نتایج آزمون آماری فرضیه‌های پژوهش نشان می‌دهد که بین بخش اختیاری کیفیت اقلام تعهدی با پرداخت سود سهام رابطه مستقیم معناداری وجود دارد اما بین بخش غیراختیاری کیفیت اقلام تعهدی با پرداخت سود سهام رابطه معناداری وجود ندارد. همچنین، نتایج پژوهش در خصوص متغیرهای کنترلی نشان‌دهنده آن است که بین نسبت کیوتوبین و نسبت هزینه‌های عملیاتی به فروش، با پرداخت سود سهام رابطه معکوس معناداری وجود دارد؛ اما بین سایر متغیرهای کنترلی(اندازه شرکت و بازده حقوق صاحبان سهام) با پرداخت سود سهام رابطه معناداری وجود ندارد

چکیده انگلیسی:

The goal of this paper is examining the impact of Financial Reporting Quality(FRQ) on Dividend Policy of the companies listed on Tehran Stock Exchange. Therefore, using Francis et al.(2005) model, the Innante and Discretionary Accruals Quality has been used as an indicator for the FRQ. The research population composes of 64 companies listed on Tehran Stock Exchange which have been studied. Multivariate linear regression statistical analysis was used to test the hypotheses of the research. The results show that there is a direct significant relationship between the Innante Accruals Quality and the Dividend Payout, but there is not any significant relationship between the Discretionary Accruals Quality and the Dividend Payout. In addition, the results of research concerning control variables show that there is a reverse relationship between Q-Tobin,s ratios and operating expenses to sales ratios and the Dividend Payout, but there is not any significant relationship between the other control variables(i.e., firm size and Return on Equity) and the Dividend Payout.

منابع و مأخذ:

 

بنی‌مهد، بهمن و علی اصغری،(1390)، "بررسی اهرم شرکت بر سیاست تقسیم سود شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران"، مجله دانش مالی تحلیل اوراق بهادار، شماره(10)، ص 1-18.

پورحیدری، امید و علی قاسمیان‌سقی،(1389)، "بررسی رابطه بین تغییرات جریانات نقدی و تغییرات سود تقسیمی با توجه به ویژگی‌های خاص شرکت‌ها در بورس اوراق بهادار تهران"، مجله پیشرفت‌های حسابداری، دوره دوم، پیاپی 3/58، شماره(1)، ص 39-66.

تهرانی، رضا و حامد ذاکری،(1388)، "بررسی رابطه بین کیفیت سود و سود تقسیمی در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران"، فصلنامه بورس اوراق بهادار، سال دوم، شماره(5)، ص 39-55.

ثقفی، علی و مصطفی عرب‌مازاریزدی،(1389)، "کیفیت گزارشگری مالی و ناکارایی سرمایه‌گذاری"، پژوهش‌های حسابداری مالی، سال دوم، شماره چهارم، شماره پیاپی(6)، ص 1-20.

جهانخانی، علی و سعید قربانی،(1384)، "شناسایی و تعییین عوامل تعیین کننده سیاست تقسیم سود شرکت‌های پذیرفته شده در سازمان بورس اوراق بهادار تهران"، تحقیقات مالی، سال هفتم، شماره(20)، ص 27-48.

حساس‌یگانه، یحیی،(1385)، "حاکمیت شرکتی در ایران"، مجله حسابرس، شماره(32)، ص 32-39.

حساس‌یگانه، یحیی و رافیک باغومیان،(1384)، "حاکمیت شرکتی و کیفیت گزارشگری مالی"، مجله حسابدار رسمی، شماره ویژه، ص 45-86.

خوش‌طینت، محسن و محمدرضا ساربانها،(1382)، "اثر سود تقسیمی بر قیمت سهام شرکت‌ها"، مطالعات حسابداری، شماره(2)، ص 107-140.

رضوانی‌راز، کریم، قاسم رکابدار و محمدرمضان احمدی،(1388)، "بررسی رابطه بین جریان‌های نقدی آزاد و سیاست تقسیم سود در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس تهران"، حسابداری مالی، سال اول، شماره(4)، ص 92-107.

ستایش، محمد حسین و مصطفی کاظم­نژاد،(1389)، "بررسی تاثیر ساختار مالکیت و ترکیب هیئت مدیره بر سیاست تقسیم سود شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران"، دانش حسابداری، سال اول، شماره(1)، ص 29-51.

سجادی، سیدحسین، منصور زراءنژاد و علیرضا جعفری،(1388)، "ویژگی‌های غیر مالی موثر بر کیفیت گزارشگری مالی در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران"، بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، دوره 16، شماره(57)، ص 51-68.

عرب‌مازاریزدی، محمد و سید محمد طالبیان،(1388)، "کیفیت گزارشگری مالی، ریسک اطلاعاتی و هزینه سرمایه"، مطالعات حسابداری، شماره(21)، ص 1-30.

علوی‌طبری، سید حسین، ویدا مجتهدزاده، غلامرضا سلیمانی­امیری و یلدا عاملی،(1388)، "رابطه کیفیت سود و سود تقسیمی در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران"، بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، دوره 16، شماره(56)، ص 93-106.

محمودآبادی، حمید و غلامرضا رضایی،(1391)، "بررسی اثرات مدیریت سود بر کیفیت گزارشگری مالی در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران"، اولین همایش منطقه‌ای رویکردهای نوین حسابداری و حسابرسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندر گز.

محمودآبادی، حمید و شعله منصوری،(1390)، "نقش اقلام تعهدی اختیاری و غیراختیاری در پیش بینی جریان‌های نقدی عملیاتی آتی"، فصلنامه حسابداری مالی، سال سوم، شماره(10)، ص 1-17.

مجتهدزاده، ویدا و فاطمه احمدی،(1388)، "کیفیت سود، اطلاعات حسابداری و مخارج سرمایه‌ای"، مجله پیشرفت‌های حسابداری، دوره اول، پیاپی 3/57، شماره(1)، ص 147-170.

مهرانی، ساسان و غلامرضا کرمی و محمد مرادی و هدی اسکندر، (1389)، "بررسی رابطه‌ بین سرمایه‌گذاران نهادی و کیفیت گزارشگری مالی"، مجله پیشرفت‌های حسابداری، دوره دوم، پیاپی3/58، شماره(1)، ص 227-249.

نمازی، محمد، (1384)، "بررسی کاربردهای تئوری نمایندگی در حسابداری مدیریت"، مجله پیشرفت‌های حسابداری، پیاپی(43)، ص 147-164.

نوروش، ایرج، (1377)، "بررسی رابطه بین کیفیت گزارشگری مالی و تعداد حسابداران آموزش دیده در واحدهای تجاری پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران"، بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، سال ششم، شماره(25 و 26)، ص 8-33.

Ahmed, H., Javid, A. Y.(2009), "The Determinants of Dividend Policy in Pakistan", International Research Journal of Finance and Economics, No. 29,PP. 110-125.

Amidu, M. and Abor, J,(2006). "Determinants of Dividend Payout Ratios in Ghana", Journal of Risk Finance, Vol. 7, No. 2,PP. 136-145.

Arif, A., Abrar, A., Khan, M. A., Kayani, F. and Shah, S. Z. A,(2011). "Dividend Policy and Earnings Management: An Empirical Study of Pakistani Listed Companies", Information Management and Business Review,Vol. 3, No. 2,PP. 68-77.

Barth, M. E., Landsman, W. R. and Lang, M. H,(2008). "International Accounting Standards and Accounting Quality", Journal of Accounting Research, Vol. 46, No. 3,PP. 467-498.

Berkley R. and Myers, S,(2005). Principles of Corporate Finance.(8th edition), London: McGraw-Hill.

Biddle, G. and Hilary, G,(2006). "Accounting Quality and Firm-level Capital Investment", The Accounting Review, Vol. 81, No. 5,PP. 963-982.

Black, F,(1976). The Dividend Puzzle. Journal of Portfolio Management, Vol. 2, No. 2,PP. 5-8.

Chemmanur, T. J., He, J., Hu, G. and Liu, H,(2010). "Is Dividend Smoothing Universal?: New Insights a Comparative Study of Dividend Policies in Hong Kong and the U.S.", Journal of Corporate Finance, Vol. 16, No. 4,PP. 413-430.

Chen, F., Hope, O. K., Li, Q. and Wang, X,(2011). "Financial Reporting Quality and Investment Efficiency of Private Firms in Emerging Markets", Available at SSRN: http://ssrn.com/abstract=1635425, Available online 7 July 2010.

D’Souza, J,(1999). "Agency Cost, Market Risk, Investment Opportunities and Dividend Policy –An International Perspective", Managerial Finance, Vol. 25, No. 6,PP. 35-43.

Dechow, P., Dichev, I, )2002(. "The Quality of Accruals and Earnings: the Role of Accrual Estimation Errors", The Accounting Review, Vol. 77,PP. 35–59.

Denis, D. J. and Osobov, I,(2008). "Why Do Firms Pay Dividends? International Evidence on The Determinants of  Dividend Policy", Journal of Financial Economics, Vol. 89, No. 1,PP. 62-82.

Doukas, J. A., Kim, C. and Pantzalis, C,(2000). "Security Analysis, Agency Costs and Company Characteristics", Financial Analysts Journal, Vol. 56, No. 6,PP. 54-63.

Farinha J. and Moreira, J. A, )2007(. "Dividends and Earnings Quality: the Missing­Link?",

http://www.fep.up.pt/investigacao/cempre/actividades/sem_fin/sem_fin_01_05/PAPERS_PDF/Paper_Sem_Fin_10jan08.pdf, Available Online 2012.

Financial Accounting Standards Board,(1978). "Statement of Financial Accounting Concept", No. 1, Objectives of Financial Reporting by Business Enterprises. New York, NY.  FASB.

Francis, J., Lofond, R. Olsson, P. and Schipper, K,(2005). "The Market Pricing of Accruals Quality", Journal of Accounting and Economics, Vol. 39, No. 2,PP. 295-327.

Harada, K. and Nguyen, P,(2006). "Ownership Concentration, Agency Conflicts, and Dividend Policy in Japan", Available at SSRN: http://ssrn.com/abstract=953433, Available online 24 December 2006.

Jurkus, A. F., Park, J. C. and Woodard, L. S,(2010). "Women in Top Management and Agency Costs", Journal of Business Research, Vol. 64, No. 2,PP. 180-186.

Li, K. and Zhao, X,(2008). "Asymmetric Information and Dividend Policy", Financial Management, Vol. 37, No. 4,PP. 673-694.

Linter, J,(1956). "Distribution of Incomes of Corporation Among Dividends, Retaned Earning, and Taxes", American Economic Review, Vol. 46, No. 2,PP. 97-113.

Litzenbenberger, R. H. and Ramaswamy, k,(1979). "The Effect of Personal Taxes and Dividend on Capital Asset Prices", The Journal of Financial Economics, Vol. 7, No. 2,PP. 163-195.

Lobo, G. j. and Zhou, J,(2001). "Disclosure Quality and Earnings Management", Journal of Accounting and Economics, Vol. 8, No. 1,PP. 1-20.

Mikhail, M., Walther, B. and Willis, R,(1999). "Dividend Changend Earning Quality", Available at SSRN: http://ssrn.com/abstract=170559, Available online 22 August 1999.

Miller, M. H. and Modigilani, F,(1961). "Dividend Policy, Growth, and the Valuation of Shares", The Journal of Business, Vol 34, No. 4,PP. 411-433.

Mitton, T,(2004). "Corporate Governance and Dividend Policy in Emerging Markets", Emerging Markets Review,PP. 409-426, Available at SSRN: http://ssrn.com/abstract=809404, Available online 6 October 2005.

Rainsbury, E, A., Bradbury, M., Cahan, S. F,(2009). "The Impact of Audit Committee quality on Financial Reporting Quality and Audit Fees", Journal of Contemporary Accounting & Economics, Vol. 5, No. 1,PP. 20–33.

Shah, S. Z. A., Yuan, H. and Zafar, N,(2010). "Earnings Management and Dividend policy An Empirical comparison between Pakistani Listed Companies and Chinese listed Companies", International Research of Finance and conomics,No.35,pp.51-60, http://www.eurojournals.com/irjfe_35_04.pdf, Available online 2010.

Simshauser, P. and Catt, A,(2012). "Dividend Policy, Energy Utilities and the Investment Megacycle", The Electricity Journal, Vol. 25, No. 4,PP. 63-87.

Thanatawee, Y,(2011). "Life-Cycle Theory and Free Cash Flow Hypothesis: Evidence Dividend Policy in Thailand", International Journal of Financial Research, Vol. 2, No. 2,PP. 1-11, Electronic copy available at: http://ssrn.com/abstract=1872686, Available online 26 June 2011.

Verdi, R. S,(2006). "Financial Reporting Quality and Investment Efficiency", Available at SSRN: http://ssrn.com/abstract=930922, Available online 19 September 2006.

Wang, X., Manry, D. and Wandler, S,(2011). "The Impact of Government Ownership on Dividend Policy in China", Advances in Accounting, Vol. 27, No, 2,PP. 366-372.

Wei, Z., Wu, S., Li, C. And Chen, W,(2011). "Family Control, Institutional Environment and Cash Dividend Policy: Evidence China", China Journal of Accounting Research, Vol. 4, No. 1-2,PP. 29-46.

Wolk, H. I., Tearney, M. G. and Dodd, J. L,(2001). Accounting Theory: A Conceptual and Institutional Approach. 5^thedition, Australia, Cincinnati, Ohio: South-Western Pub.