مطالعه اثر کمپوست و تنش شوری بر رشد گیاه‌چه و صفات زایشی گندم (رقم سیوند)
محورهای موضوعی : اکوفیزیولوژی و فیتوشیمی گیاهان دارویی و معطر
کلید واژه: کمپوست, تنش شوری, صفات زایشی, گیاه‌چه,
چکیده مقاله :
به منظور مطالعه اثر کمپوست و تنش شوری بر رشد گیاه چه و صفات زایشی گندم (رقم سیوند) آزمایشی گلدانی به صورت فاکتوریل با طرح پایه کاملا" تصادفی با شش تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی مشهد (طول جغرافیایی ′17˚59 و عرض جغرافیایی ′29˚36) در سال زراعی 93-1392 اجرا گردید. عوامل آزمایش شامل کمپوست در چهار سطح (0، 3، 6 و 9 درصد وزنی خاک گلدان) و تنش شوری حاصل از کلرید سدیم در چهار سطح (0، 5، 10 و 15 دسی زیمنس بر متر) بود. سه تکرار جهت اندازه گیری خصوصیات گیاه چه و سه تکرار دیگر برای اندازه گیری صفات زایشی در مرحله رسیدگی مورد استفاده قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر کمپوست (جز وزن دانه) و تنش شوری بر تمام صفات گیاه چه و صفات زایشی معنی دار بود. ولی اثر متقابل دو عامل تنها بر ارتفاع گیاه چه، سطح برگ گیاه چه، تعداد دانه در گیاه، وزن دانه و بیوماس گیاه معنی دار بود. مقایسه میانگین ها تاثیر مثبت کمپوست بر تمام صفات را نشان داد. بیشترین ارتفاع گیاه چه (1/28 سانتی متر)، وزن تازه گیاه چه (867/0 گرم)، وزن خشک گیاه چه (139/0 گرم)، و سطح برگ گیاه چه (6/21 سانتی متر مربع) در کمپوست 9 درصد و بیشترین ارتفاع گیاه (6/56 سانتی متر)، طول سنبله (3/7 سانتی متر)، تعداد دانه در گیاه (4/28 دانه)، عملکرد دانه در گیاه (99/0 گرم) و بیوماس گیاه (14/2 گرم) در کمپوست 6 درصد به دست آمد. تنش شوری بر تمام صفات تاثیر منفی داشت و بیشترین کاهش در شوری 10 و 15 دسی زیمنس بر متر مشاهده شد. مقایسه میانگین صفاتی که تحت تاثیر اثر متقابل دو عامل قرار گرفته بودند نشان داد که کمپوست سبب تعدیل اثرات منفی تنش شوری شده است زیرا کاهش مقادیر صفات در سطوح بالاتر کمپوست کمتر بود
In order to study the effect of compost and salinity stress on seedling growth and generative traits of wheat (Sivand Cultivar) a pot experiment was conducted based on complete randomized design arranged in factorial with six replications at the research greenhouse, Faculty of Agriculture, Mashhad Branch, Islamic Azad University, Mashhad, Iran, during in cropping season 2013-2014. Factors were included compost in 4 levels (0, 3, 6 and 9 Wt% potting soil) and salinity stress by NaCl in 4 levels (0, 5, 10 and 15 ds/m). Three replications were used for measure of seedling characteristics and three other replications were used to measure of generative traits at ripening stage. Analysis of variance showed that the effect of compost (except: grain weight) and salinity stress on all seedling characteristics and generative traits were significant. But the interaction of two factors had significant effect on seedling height, leaf area of seedling, number of grain per plant, grain weight and plant biomass. The means comparison showed that the compost had a positive effect on all traits. The highest seedling highest (28.1 cm), seedling fresh weight (0.867g), seedling dry weight (0.139 g) and leaf area of seedling (21.6 cm2) obtained in compost 9%. And the highest plan height (56.6 cm), spike length (7.3 cm), number of grain per plant (28.4 grain), grain yield per plant (0.99 g) and plant biomass (2.14 g) obtained in compost 6%. Salinity stress had negative effect on all traits. The highest decrease was observed in the saline 10 and 15 ds/m. The means comparison of traits that were affected by the interaction of two factors showed that the compost can reduce the negative effect of salinity stress. So that, reduce the amount of traits were lower at the highest levels of compost