بررسی محتوای کتابهای علوم تجربی دوره ابتدائی بر اساس مبانی پرورش تفکر
محورهای موضوعی : علوم تربیتیحسین فکوری حاجیار 1 , دکتر عزت اﷲ نادری 2 , دکتر علی شریعتمداری 3 , دکتر مریم سیف نراقی 4
1 - فارع التحصیل مقطع دکترا در رشته علوم تربیتی با گرایش برنامهریزی درسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات تهران
2 - استاد دانشگاه تربیت معلم
3 - استاد دانشگاه تربیت معلم
4 - استاد دانشگاه تربیت معلم
کلید واژه: تفکر, دامنه توجه, تجزیه و تحلیل, ترکیب و نوآوری, قوه قضاوت صحیح, استدلال, تعمیم, علم و محتوا,
چکیده مقاله :
پژوهش حاضر به ارزیابی محتوای کتابهای علوم تجربی دوره ابتدائی بر اساس مبانی پرورش تفکر از دیدگاه مؤلفان کارشناسان آموزش و معلمان ذیربط می پردازد. سؤالات پژوهشی که در این تحقیق در رابطه با مبانی تفکر بررسی گردیده است. شامل این سؤالات است که بکارگیری محتوای کتابهای علوم تجربی در دوره ابتدائی (متن ،تصاویر و پرسشها) تا چه زمینه دامنه توجه، توانایی های تجزیه و تحلیل، توانایی ترکیب و نوآوری، قوه قضاوت صحیح، توانایی استدلال و توانایی تعمیم را در دانش آموزان پرورش می دهد. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و برای اجرای آن از روش تحقیق زمینهای استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش را کلیه مؤلفان، کارشناسان آموزش و معلمان در کل کشور به استناد آمار رسمی وزارت آموزش و پرورش در سال تحصیلی 48-38 تشکیل داد که از بین آنها 1489 نفر معلم ،248 کارشناس و 18 نفر مؤلف به عنوان نمونه انتخاب شده در مورد معلمان و کارشناسان آموزش از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای و در مورد مؤلفان به علت تعداد محدود از روش نمونه گیری نمونه برابر جامعه استفاده شده است. برای جمع آوری اطلاعات از روش کتابخانه ای و پرسشنامه محقق ساخته از نوع بسته پاسخ با طیف لیکرات مورد استفاده قرار گرفته است که پس از تعیین روائی و پایائی در اختیار نمونه های آماری قرار گرفته است. برای تحلیل اطلاعات و داده ها در بخش توصیفی از جداول توزیعی فراوانی و درصد فراوانی و میانگین و در بخش آمار استنباطی از آزمون کی استفاده شده است.تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار spss صورت گرفته است. از جمله نتایج کلی این تحقیق اینکه پاسخ دهندگان به سؤالات تحقیق کاربردی محتوای کتابهای علوم تجربی دوره ابتدائی را بر توانایی تجزیه و تحلیل، قوه قضاوت صحیح و توانایی استدلال دانش آموزان را کمتر از حد انتظار دانسته و نهایت اینکه تا رسیدن به وضع مطلوب تألیف کتابهای درسی فاصله ای زیاد وجود دارد.
The present research evaluates the contents of the experimental science books in primary schools on the basis of the thought educating principles from the view points of educational experts and teachers. The research questions here are related to the thought principles. The questions are: how much effect do these contents have on students’ attention,analytical abilities,combination and innovation, proper judgment, analyzing and generalization. The research method is the applied one using background method. The statistical population includes all writers, educational experts and teachers throughout the country on the basis of the reports supported by ministry of education in 1383-84. The selective sample included 1489 teachers, 248 experts and 18 writers. For teachers group, random cluster sampling method, and for writers, because of their limited number, society- equal sampling method was used. For gathering the information, confirmed library and questionnaire method using cloze package with LIKRAT spectrum was used. After determining it’s fluency and terminus, it was attached to statistical sampling. For analyzing the data in descriptive section, frequency distribution, frequency percent and average table was used. And in deductive statistic, K test was used. For data analysis SPSS software was used. The results showed that the aforementioned educational contents can not fulfill the student’s expectations. And there is a long way ahead to Compile the school books.