بررسی عوامل اجتماعی موثر بر افت تحصیلی دانش آموزان مقطع متوسطه اول
محورهای موضوعی : آموزش و پرورشخدانظر عیسی زهی ریگی 1 , علیرضا خدامی 2 * , مجید رضا کریمی 3 , کوروش سرورزاده 4
1 - دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی مسائل اجتماعی ایران،گروه علوم اجتماعی ،واحد جهرم،دانشگاه آزاد اسلامی ،جهرم،ایران
2 - استادیار جامعه شناسی،گروه علوم اجتماعی، واحد جهرم، دانشگاه آزاد اسلامی، جهرم، ایران
3 - استادیار جامعه شناسی ،گروه علوم اجتماعی ،واحد جهرم،دانشگاه آزاد اسلامی،جهرم،ایران
4 - استادیار برنامه ریزی شهری و منطقه ای،گروه برنامه ریزی شهری، واحد جهرم، دانشگاه آزاد اسلامی، جهرم، ایران.
کلید واژه: افت تحصیلی, اعتیاد, مدرسه, آموزش و پرورش, پایگاه اجتماعی, پایگاه اقتصادی.,
چکیده مقاله :
هدف: یکی از مسائل مهم جامعه ی ما افت تحصیلی دانش آموزان در مقاطع مختلف تحصیلی است. پدیده ای که مانع جدی برای رسیدن به اهداف عالی آموزش و پرورش به حساب می آید. هدف تحقیق حاضر بررسی جامعه شناختی افت تحصیلی دانشآموزان مقطع متوسطه اول شهر خاش است.
روش: روش تحقیق در این پژوهش توصیفی ازنوع پیمایشی است و از تکنیک های پرسشنامه و مصاحبه و همچنین مطالعات کتابخانه ای برای جمعآوری اطلاعات در این پژوهش استفاده شده است. جامعه ی آماری این تحقیق کلیه ی دبیران مقطع متوسطه ی اول شهر خاش می باشند. و نمونه آماری 169 نفر از دبیران می باشند که به سوالات پرسشنامه مربوط به افت تحصیلی دانش آموزان پاسخ داده اند. در این پژوهش نتایج آزمون آلفای کرونباخ با مقدار 0.884 نشان داد سوالات پرسشنامه (25 آیتم) از اعتبار مطلوبی برخوردار است.
یافته ها: نتایج این پژوهش نشان داد بین کاهش ارتباط اولیا و مربیان و بین پایگاه اجتماعی و اقتصادی والدین و بین مسائل آموزشی مدرسه با افت تحصیلی دانش آموزان مقطع متوسطهی اول شهر خاش رابطه ی معکوس و معنادار وجود دارد. همچنین بین اختلاف و جدایی والدین و بین ارتباط دانش آموزان با دوستان ناباب و بین اعتیاد والدین با افت تحصیلی دانش آموزان مقطع متوسطه ی اول شهر خاش رابطه ی مستقیم و معنادار وجود دارد.
نتیجه گیری: افت تحصیلی در دانش آموزان دارای عوامل گوناگونی است که در این میان، نقش عوامل اجتماعی بسیار برجسته است. تحقیق حاضر نشان داد پایگاه اجتماعی و اقتصادی والدین، اعتیاد، روابط خانوادگی و ... در افت تحصیلی دانش آموزان تاثیرگذار است که باید در جهت مدیریت آنها تلاش شود.
purpose: One of the important issues of our society is the drop in academic performance of Students at different levels of education. A phenomenon that is considered a serious obstacle to achieving the high goals of education. The topic of the current research is (sociological investigation of students’ academic failure, a case study of first secondary students in K hash city). The main goal of the current research is to identify the social factors affecting the academic failure of students and to provide useful and correct solutions to improve this situation.
Methods: The research method in this research is a Survey Questionnaire and interview techniques have been used in this research and library studies to collect information. The statistical population in this research is all the teachers of the First secondary level of K hash city and the statistical sample is 169 teachers of the First Secondary level of K hash city, who answered the questions of the related to the academic failure of students. In this research the ideas of Theorists such as Anthony G, Jean Piaget, James Colman, John Dewey, Charles Horton Cooley, George, G, Karl Marx, Max Weber and …. have been used.
Findings The results of this research showed that there is an inverse and significant relationship between the decrease in communication between parents and teachers, between the social and economic base of parents and between educational issues of the school and the academic failure of the first secondary students of K hash city. Also, there is a direct and meaningful relationship between differences and separation of parents between student’s relationship with friends, and between parent’s addiction and the academic Failure of first secondary students in Khash city.
Conclusion: Academic failure in students has various factors, among which the role of social factors is very prominent. The current research showed that parents' social and economic base, addiction, family relationships, etc. are influential in students' academic failure, and efforts should be made to manage them.
ابراهیم کافوری،کیمیا. ملکی، حسن. خسروی، علی اکبر.(1394).بررسی نقش عناصر برنامه ی درسی کلان در افت تحصیلی درس ریاضی سال اول دوره ی متوسطه از دیدگاه شرکای برنامه ی درسی، فصلنامه پژوهش دربرنامه ریزی درسی، 12(17):62-50.
پرایر، جنیفر. جرارد، مورین.(1388). مشارکت خانواده در آموزش و پرورش پیش دبستانی، (ترجمه ی علی ایمانی)، تهران: انتشارات انجمن اولیا و مربیان.
تلخابی، علیشاه .(1389).بررسی مهارت های ارتباطی در رفتارکلاسی معلمان و رابطه ی آن با درصد قبولی دانش آموزان شهر تهران، فصلنامه اندیشه های نوین علوم تربیتی، 5 (3): 43-25.
جلالوند، طاهره.(1391).دیدگاه جامعه شناختی در آموزش و پرورش، پایان نامه ی کارشناسی ارشد دانشگاه تهران، دانشکده ی روان شناسی و علوم تربیتی.
دراکسلر، الکساندر. وادی، حداد(1384)، فناوری برای آموزش: قابلیت‌ها، پارامترها و چشم اندازها، ترجمه محمدرضا سرکار آرانی و علی رضا مقدم، تهران : نشر نی.
سهرابی، ابوالفضل. جندقی، غلام رضا.(1384).بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با افت تحصیلی دانش آموزان متوسطه با تعیین سهم عوامل، فصلنامه ی فرهنگ مدیریت، 3 (4): 180-8.
عابد زاده زواره، محمد صادق(1374)، بررسی میزان تأثیر دو روش آموزش به روش های کارگاهی و غیر حضوری برمیزان آگاهی، نگرش و عملکرد بهورزان شهرستان های اردستان و نائین در مورد تغذیه کودکان زیر دو سال. پایان نامه کارشناسی ارشد، تهران، دانشگاه تربیت مدرس.
علی احمدی، علیرضا. بیگ زاده، محمد رضا(1381)، نقش شبکه‌های اطلاع رسا نی و فناوری های چند رسانه ای در ارتقای سطح علمی و فنی کشور ها. فصلنامه علمی و پژوهشی شریف، 18 (1): 54-41.
فراهانی، ابوالفضل(1380)، نقش خود آموزی و مطالعه مستقل در یادگیری درس های تربیت بدنی، فصلنامه المپیک، 9 (4): 34-18.
فراهانی، ابوالفضل(1380)، مقایسه عملکرد تحصیلی دانشجویان تربیت بدنی نظام آموزش حضوری با راه دور و ارائه الگوی برنامه ریزی تربیت بدنی از راه دور. پایان نامه دکتری، دانشگاه تربیت مدرس.
لقمان نیا، مهدی. خامسان، احمد. آیتی، محسن. خلیفه، مجتبی.(1390).شناسایی مولفه های هویت ملی در برنامه های درسی بر اساس نظریه های داده بنیاد، فصلنامه نوآوری های آموزشی،10(4):56-33.
کوثری، محمدعلی.(1389).مقایسه ی مهارت های ارتباطی و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان متوسطه ی روزانه و شبانه روزی های شهرستان کلاله، تهران: دانشگاه آزاد واحد تهران مرکز،دانشکده ی روان شناسی و علوم اجتماعی.
مشکی، مهدی. شاه قاسمی، زهره. دلشاد نوغابی، علی و مسلم وعلیرضا.(1390).بررسی وضعیت و عوامل مرتبط با طلاق از دیدگاه زوجین مطلقه شهرستان گناباد.درسال های88-1387،فصلنامه افق دانش،17(1)،44-35.
نصیری، فهیمه(1384)، امکان سنجی استقرار نظام آموزش ضمن خدمت در وزارت آموزش و پرورش کشور. پایان نامه کارشناسی ارشد، تهران، دانشگاه تربیت مدرس.
نیکدل، حسن.(1389).بررسی رابطه ی بین مهارت های ارتباطی معلمان با وضعیت تحصیلی دانش آموزان مدارس ابتدایی منطقه ی 18 تهران سال تحصیلی90-89،پایان نامه ی کارشناسی ارشد رشته ی برنامه ریزی آموزشی،دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن،دانشکده ی علوم تربیتی و مشاوره.
هادی، امید. آسیان، حسینعلی(1381)، بررسی آراء و نظریات مدیران و معلمان مدارس راهنمایی مشهد، تربت جام در مورد تائید آموزش های ضمن خدمت کوتاه مدت بر کارایی معلمان، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران.
هرگنهان، بی. آر. و السون، متيو اچ.(1383)، مقدمه‌ای بر نظريه‌های يادگيری. ترجمه علی اكبر سيف. تهران، نشر دوران.
Costa Evandro B., Baldoino Fonsecaa Marcelo, Almeid Santanaa Fabrísia Ferreirad, Araújobc Joilson Regod (2017) Evaluating the effectiveness of educational data mining techniques for early prediction of students' academic failure in introductory programming courses, Computers in Human Behavior, 73, 247-256.
Grotevant, HD. (1992). Assigned and chosen identity components: A process perspective on their integration In G.R. Adams, T.P. G, and R. M. (E ds), Advances in adolescent development: Adolescent identity formation (PP.73-90).
Lee Wincy Wing Sze (2017) Relationships among grit, academic performance, perceived academic failure, and stress in associate degree students, Journal of Adolescence, 60, 148-152.
Marshall, S. & Mitchell, G. (2015). E‐Learning Process Maturity in the New Zealand Tertiary Sector. Paper presented at the EDUCAUSE in Australasia 2005 Conference: Auckland, April 5‐ 8.
Kelly, T. & Bauer D. (2014). Managing Intellectual capital via e‐learning at Cisco, C. Holsapple (Ed.). Handbook on knowledge management 2: Knowledge directions, Springer, Berlin, Germany: 511–532
Lien, N. H. & Kao, S. L. (2013). The Effects of Service Quality Dimensions on Customer Satisfaction Across Different Service Types: Alternative Differentiation As a Moderator. Advances in Consumer Research, 35: 522‐526
Tarrant, M; North, A. C; Hargreaves, D.J. (2004). Adolescents intergroup attributions: A comparison of two social identities. Journal of Youth and Adolescence, 33(3) ,177-185.
Tekin, A.K. (2011). Parent involvement revisited Background, theories, and models. International Journal of applied educational studies ,11 (1) ,1-13.
Waterman, A.S. (1992). Identity as an aspect of optional psychological functioning. in G.R. Adams, T.P. G, and R. Monte mayor (E ds.), Advances in adolescent development: Adolescent identity formation. (PP .55-72). Newbury Park, CA: Sage.
Zhang, Aixiu. (2003), Transactional Distance in Web Based College Learning Environments: Toward Measurement and Theory Construction, Doctorate Thesis, Virginia Commonwealth University.
فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی‌واحدگرمسار سال نوزدهم، شماره 1، بهار 1404 صص 204-179 |
بررسی عوامل اجتماعی موثر بر افت تحصیلی دانش آموزان مقطع متوسطه اول
خدانظر عیسی زهی ریگی1، علیرضا خدامی2، مجید رضا کریمی3، سید کوروش سرورزاده4
چکیده:
هدف: یکی از مسائل مهم جامعه ی ما افت تحصیلی دانش آموزان در مقاطع مختلف تحصیلی است. پدیده ای که مانع جدی برای رسیدن به اهداف عالی آموزش و پرورش به حساب می آید. هدف تحقیق حاضر بررسی جامعه شناختی افت تحصیلی دانشآموزان مقطع متوسطه اول شهر خاش است.
روش: روش تحقیق در این پژوهش توصیفی ازنوع پیمایشی است و از تکنیک های پرسشنامه و مصاحبه و همچنین مطالعات کتابخانه ای برای جمعآوری اطلاعات در این پژوهش استفاده شده است. جامعه ی آماری این تحقیق کلیه ی دبیران مقطع متوسطه ی اول شهر خاش می باشند. و نمونه آماری 169 نفر از دبیران می باشند که به سوالات پرسشنامه مربوط به افت تحصیلی دانش آموزان پاسخ داده اند. در این پژوهش نتایج آزمون آلفای کرونباخ با مقدار 0.884 نشان داد سوالات پرسشنامه (25 آیتم) از اعتبار مطلوبی برخوردار است.
یافته ها: نتایج این پژوهش نشان داد بین کاهش ارتباط اولیا و مربیان و بین پایگاه اجتماعی و اقتصادی والدین و بین مسائل آموزشی مدرسه با افت تحصیلی دانش آموزان مقطع متوسطهی اول شهر خاش رابطه ی معکوس و معنادار وجود دارد. همچنین بین اختلاف و جدایی والدین و بین ارتباط دانش آموزان با دوستان ناباب و بین اعتیاد والدین با افت تحصیلی دانش آموزان مقطع متوسطه ی اول شهر خاش رابطه ی مستقیم و معنادار وجود دارد.
نتیجه گیری: افت تحصیلی در دانش آموزان دارای عوامل گوناگونی است که در این میان، نقش عوامل اجتماعی بسیار برجسته است. تحقیق حاضر نشان داد پایگاه اجتماعی و اقتصادی والدین، اعتیاد، روابط خانوادگی و ... در افت تحصیلی دانش آموزان تاثیرگذار است که باید در جهت مدیریت آنها تلاش شود.
کلیدواژه‌ها: افت تحصیلی، اعتیاد، مدرسه، آموزش و پرورش، پایگاه اجتماعی، پایگاه اقتصادی.
پذیرش مقاله: 28/5/ 1404 دریافت مقاله: 26/5/1403
مقدمه
آموزش و پرورش یکی از قدیمی ترین نهادهای اجتماعی است. آموزش و پرورش رسمی به صورت یک نظام فراگیر ابتدا در جوامع پیشرفته و متعاقب آن در جوامع در حال پیشرفت پی ریزی شد. امروزه جامعه ای نیست که این نظام نقشی در تحول و پیشرفت آن نداشته باشد.(فومنی،1382: 13).
یک نظام آموزشی کارآمد کمترین افت تحصیلی و بالاترین بازدهی را دارد. به عبارت دیگر افت تحصیلی شامل جنبه های مختلف شکست تحصیلی چون غیبت مطلق از مدرسه، ترک تحصیل دانش آموز و سالهای مقرر آموزشی، تکرار پایه ی تحصیلی،کیفیت نازل تحصیلات دانش آموز در مقایسه با آنچه که باید باشد. و کسب محفوظات به جای معلاومات است(کاکیا،1379: 27). امروزه مدرسه در حکم مهمترین نهاد تعلیم و تربیت جایگاه ویژه ای دارد و در کنار خانواده وظیفه ی تعلیم و تربیت دانش آموزان را به دوش می کشد. یادگیری مستلزم کنش و واکنش های بین دانش آموزان و محیط است. در صورتی که این رابطه به درستی صورت نگیرد سبب بی علاقه شدن دانش آموزان به آموزش و افت تحصیلی آنان خواهد شد. شکست یا افت تحصیلی چیزی را اندازه گیری می کند که بر گروهی از دانش آموزان در یک دوره از زمان اتفاق می افتد و مشخص می کند که چه تعداد از دانش آموزانی که کلاس معینی را شروع کرده بودند دچار افت تحصیلی شده اند. این نرخ نشان دهنده ی نسبت دانش آموزانی است که مدرسه را قبل از اتمام سال تحصیلی و بدون تمام کردن برنامه ی دبیرستان ترک می کنند اعم از این که سال بعد برگردند یا خیر (سهرابی،1384: 150).
به اعتقاد صاحب نظران عوامل موثر بر بی علاقه شدن دانش آموزان به آموزش به دو دسته ی عوامل درون مدرسه ای و عوامل برون مدرسه ای تقسیم می شوند. عوامل درون مدرسه ای شامل عوامل فرهنگی، عوامل رفاهی و عوامل آموزشی درون مدرسه است. اما عوامل بیرون مدرسه بسیار متعدد هستند. با توجه به این که مدارس نیازهای اغلب دانش آموزان را برآورده نمی کنند و نمیتوانند در آنان علاقه و انگیزه ی لازم را برای تحصیل علم به وجود آورند. (کوئن 1393). یکی از دلایل افت تحصیلی دانش آموزان عدم ایجاد ارتباط صحیح بین معلمان و دانش آموزان است. ایجاد ارتباط صحیح یکی از مهم ترین مهارت های حرفه ی معلمی محسوب می شود. و به همین جهت لازم است که معلم قبل از هر مهارت دیگری آن را پرورش دهد.(کوثری،1389: 5). داشتن مهارت ارتباط که جزئی از مهارت های معلمان می باشد بخش مهمی از لوازم ضروری برای ایفای مناسب نقش های اجتماعی از جمله نقش معلمی است. بعضی از این معلمان آن قدر از مهارت های ارتباطی برخوردارند و به شیوه ای موثر به کار می گیرند که شخصیت شان همانند یک آهن ربا همه را به خود جذب می کند. و برخی نیز به جهت فقدان یا ضعف مهارت های ارتباطی موثر موجب دیگران گریزی می شوند. (نیکدل، 1389: 4).
یکی از عوامل مهم در پیشرفت یا افت تحصیلی دانش آموزان خانواده است.خانواده اولین مکانی است که کودک در آن زندگی می کند و تربیت می شود. از جمله عوامل خانوادگی موثر می توان شرایط عاطفی و امنیت محیط خانواده، شرایط اجتماعی و اقتصادی، تحصیلات و سطح فرهنگ خانواده، تعداد اعضا و اشتغال مادران را نام برد.این که والدین با دانش آموز و درس و تحصیل او چگونه برخورد کنند و در الگوهای تربیتی خود برای چه نوع رفتارهایی ارزش قائل شوند یکی از اجزای اساسی در شکل گیری نگرش دانش آموز نسبت به تحصیل است. از عوامل دیگر افت تحصیلی دانش آموزان می توان به ،جدایی والدین از یکدیگر، فوت والدین، شرایط عاطفی و روانی دانش آموزان و والدین آنها و بی سوادی والدین را به عنوان عوامل اجتماعی افت تحصیلی هم اشاره کرد. سواد والدین در امر تحصیل فرزند نقش دوجانته ای دارد. از یک سو برای آن ها جنبه ی کمکی دارد و از سوی دیگرانگیزه ای برای درس خواندن آن ها می شود. اما بی سوادی والدین نیز آسیب دو جانبه ای دارد. زیرا این قبیل والدین به تنهایی نمی توانند از نظر آموزشی و تحصیلی کمکی به کودکان خویش نمایند بلکه الگوی تقلیدی نامناسبی برای فرزندان خود هستند.مشکلات ناشی از مدرسه بخصوص مشکلات ناشی از معلم و شیوه ی تدریس او می تواند به تنهایی به اندازهی مجموعه ی عوامل متعدد در روند آموزش و تحصیل دانش آموز تآثیر بگذارد. برخی دیگر از مشکلات ناشی از مدرسه تآثیر مستقیم بر افت تحصیلی دانش آموز دارد شامل کیفیت فضای آموزشی، تغییرات پی در پی محتوای کتاب های درسی، توبیخ و تنبیه دانش آموز، عدم رسیدگی به علت غیبت های دانش آموز و.... هستند. در مورد عوامل اجتماعی موثر بر افت تحصیلی دانش آموزان می توان گفت این عوامل که بیشتر آن ها از اختیار دانش آموز، خانه و مدرسه خارج هستند شامل مواردی چون کمبود امکانات تحصیلی در اجتماع، عدم انگیزه دانش آموزان برای پیشرفت در اجتماع، کم ارزش شدن مدرک تحصیلی و نداشتن امکانات رفاهی معلمان است. دانش آموز لباس و قیافه ی معلم را می بیند و غیر مستقیم درس نظم یا درس بی نظمی می گیرد. درس خوش اخلاقی، مهر و محبت و یا درس خشونت می گیرد. حتی در و دیوار کلاس، وسعت و نور کلاس، نوع اداره ی عمومی مدرسه در شکل گرفتن شخصیت دانش آموز نقش تربیتی دارد.(سیف،1383).
آموزش و پرورش اجزای به هم پیوسته ای هستند که هر یک نقشی مهم و ضروری برای حفظ بقای کل جامعه ایفا می کنند. در چارچوب سطح کلان جامعه شناسی آموزش وپرورش این شیوه ی نظریه پردازی به تحلیل اثرات ساختار آموزشی برکل جامعه می پردازد. کلاس درس بر حسب کارکرد آن برای مدرسه تبیین می شود. و مدرسه برحسب کارکردش برای نظام آموزشی و نظام آموزشی بر حسب کارکرد خود برای جامعه است. از دیدگاه کارکردی کلاس درس عامل اجتماعی شدن می باشد بدین معنا که کلاس درس عاملی است که از طریق آن شخصیت افراد به گونه ای تربیت می شود که بتوانند برای ایفای نقش های بزرگسالی آمادگی داشته باشند(شارع پور،1387: 20). از این دیدگاه تضاد تعلیم و تربیت بویژه آموزش و پرورش رسمی وسیله ای است در دست قشرها و طبقات خاص جامعه برای تحکیم هنجارها و ارزش های موردنظر و دوام خود در جامعه. دیدگاه تضاد آموزش و پرورش همگانی را به منزله ی نوعی ابزار جامعه ی سرمایه داری تلقی می کند که راهیابی به سطوح عالی آموزش و پرورش را از طریق کارکرد گزینش و تخصیص و اغواء و فریب مردم کنترل می کند. کسانی که بر نظام آموزشی تسلط دارند از طریق آن افراد جامعه را در جهت تحقق مقاصد خویش تربیت می کند.(مشکی و همکاران 1390)
به اعتقاد نظریه پردازان این دیدگاه با وجود آنکه توسعهی آموزش و پرورش همگانی بی سوادی را عملآ حذف کرد. وتعلیم و تربیت دسترسی به یادگیری تجربیاتی را که ذاتآ باعث شکوفایی شخص می شوند را فراهم آورده اما نظام مدرسه احساس بی قدرتی را که بسیاری از افراد در جای دیگری تجربه می کنند بازتولید می کند. بدین ترتیب به اعتقاد آن ها نظام آموزشی یکی از عناصر اساسی در بازتولید ساختار طبقاتی حاکم در جامعه است.(شارع پور،130: 73). جامعه شناسان آموزش و پرورش بر اهمیت تدریس و نقش معلم تآکید می ورزند. و به این نکته اذعان دارند که این نقش شامل اوضاع روانی، ارزش ها و رفتاری است که جامعه برای هرکس که این مقام را احرازکرده قائل شده است.(لقمان و همکاران1390). برای فهم ساختار و فرایند اجتماعی نقش معلم سه دیدگاه عمده ی نظری در جامعه شناسی تدریس مطرح است.1-نظریهیکارکردگرایی2-نظریه ی تضاد3-نظریه یه تفسیری. هر یک از این سه نظریه ی یاد شده بر نقش کانونی معلمان و نهاد آموزش تآکید دارند. اما هر یک به این نقش به گونه ی خاصی می پردازند. در نظر صاحب نظران دیدگاه کارکردگرایی، نقش آموزش و پرورش انتقال دانش فرهنگی، ارزش ها و باورهاست. در حالی که در دیدگاه نظریه ی تضاد نقش آموزش و پرورش بازتولید ساختار اقتصادی و تقسیم بندی نیروی کار است. این در حالی است که از دیدگاه تفسیری نیز نقش آموزش و پرورش نیز همان فرایند اجتماعی شدن است.( وین و وایت،1997).
مدیران و معلمین می توانند با رفتار و کردار خود الگویی نمونه باشند. دانش آموزان بیشتر در تجربه و روابط مدرسه ای خود شیفته و تحت تآثیر شخصیت و رفتار یکی از معلمان یا اساتید خود قرار می گیرند. و یکی از معلمین را به عنوان الگویی برای زندگی آتی خود انتخاب می کنند رابطه ی خوب یا بد آثار مطلوب یا سوئی را در روابط دانش آموزان در زندگی حال و آینده ی آن ها دارد. مدیران و معلمان باید در غالب رفتارهای عادی روزانه ی خود چنان رفتارهایی داشته باشند که دانش آموزان تحت تآثیر قرار بگیرند و آن را به عنوان الگوی زندگی خود برگزینند.(پرایر و جرارد 1388). همچنین افراد دیگر و زمینه های اجتماعی عناصر مهمی هستند که بر محیط کودکان تاثیر می گذارند. و در این محیط تعامل و زمینه ی اجتماعی از رشد شناختی آنها غیر قابل جدا شدن است. کودکان یادگیری جدید را جذب می کنند. و اگر نادرست باشند دیدگاههای نادرست خود را نسبت به جهان با سرعت بیشتری در خود جای میدهند. در این زمینه وقتی کودکان فرصت برقراری تعامل با محیط خود و بویژه با والدینشان که بخش اساسی در محیط های کودکان هستند به بهترین وجه یاد می گیرند. به عنوان مثال فعالیت های مشارکت والدین مانند تمرین، مشق شب تعاملی فرصتی را برای فرزندان ایجاد می کند تا با والدین خود ارتباط معناداری برقرار کنند. به گونه ای که کودکان دانش خود را در یک محیط اجتماعی و جسمی از طریق این فرایند ایجاد میکنند. (بایلی،2004 ؛ نقل در تکین، 2011 ). باستناد به نظریه ی گیدنز که از آن برای تبیین مشارکت اولیا استفاده شده است می توان گفت مجموعه ای از عوامل موثر در سطح عاملان و در سطح ساختار بر کنش موثرند که رابطه ی تعاملی این دو با هم سبب کنش می شود. ر اساس نظریه ی یادگیری اجتماعی افراد برای انجام رفتارهایشان توان خودشان را ارزیابی می کنند. و انتظار اثربخشی دارند. این انتظار اثربخشی میتواند در افزایش یا کاهش مشارکت اولیا در امور مدارس تآثیرگذار باشد.
یکی از عواملی که باعث افت تحصیلی دانش آموزان می شود طلاق و جدایی والدین آنها از یکدیگر است. پدیده ی طلاق در جامعه ی امروز به منزله ی یکی از آسیب های اجتماعی مطرح می شود که ریشه در تغییر و تحولات گوناگون فرهنگی، اجتماعی، زیستی و... دارد. و با پیچیده تر شدن زندگی امروز میزان آن نیز افزایش یافته است. طلاق پدیده ای است که بر تمامی ابعاد جامعه اثر می گذارد. زیرا سبب می شود. فرزندان محروم از نعمت خانواده که احتمالآ فاقد سلامت کافی روانی هستند تحویل جامعه گردند. بنابر این آسیب های اجتماعی ناشی از این پدیده نه تنها متوجه اعضای خانواده بلکه گریبان گیرکل جامعه و نسل آینده می باشند. (معین،1382).
برای نوجوانانی که در پی شناخت از خویش هستند اطلاعات مربوط به رفتار دیگران می تواند منبع مهمی از اطلاعات باشد. از سویی هم اریکسون معتقد است که هماهنگ کردن خود با گروه اجتماعی تنها یک بخش از فرآیند پیچیده ی هویت یابی است.علاوه بر دیدن شباهت های ضروری و سازنده میان خود و اعضای گروه اجتماعی راحت کنار آمدن با تفاوت های خود و گروه های اجتماعی نیز لازمه ی هویت یابی صحیح است. افرادی که در حالات ناپایدار مثل گمگشتگی و دیررسی قرار دارند ممکن است برای تعریف خود از«گروه اجتماعی» استفاده کنند. چرا که فاقد معیارهای درونی یا احساس کفایت شخصی هستند. (گروتیوانت،1992؛ واترمن،1992). نوجوانان در روابط با همسالان برای کسب هویت نیاز به خودپذیرندگی دارند. و در گروه بودن برایشان حائز اهمیت است. که به نوعی بر هویت آنها تآثیرگذار نیز خواهد بود. این احساس تعلق دلیلی قابل فهم برای جست و جو کردن و موفق شدن در روابط همسالان است. جست وجو برای هویت به نوجوانان این انگیزه را میدهد که با دوستان پذیرنده و جمایتگر که دارای علائق سازگار هستند همسان شوند. همسالان هم حمایت اجتماعی و هم عرصه ی آزمایش را فراهم می کنند. و چنین گروههایی می توانند هویتی پایدار و البته سطحی را فراهم کنند.(شهرآرای،1384).
همچنین یکی از عواملی که در پیشرفت یا افت تحصیلی دانش آموزان موثر است مسائل اجتماعی در مدرسه است. (گونگ و پاک سرشت، 1389). آموزش و پرورش به عنوان یکی از بنیادهای زندگی اجتماعی، همواره بدین شکل بوده است که به انسان ها کمک کند تا بتوانند بیاموزند که چگونه با وظایفی که بر عهده دارند آشنا شوند. و چگونه در انجام وظایف خویش توفیق یابند. ارتباط آموزش و پرورش با سازمان و فرهنگ جامعه تا بدان حد است که می توانیم بگوییم به هر نسبت جامعه به پایه ی والاتری از اخلاق رسیده نقش آموزش و پرورش در آن نیزپرمایه و اثرگذارتر بوده است.(جلالوند، 1391). به اعتقاد پارسونز، هدف های مدرسه به عنوان یک سازمان آموزشی عبارتند از: آماده ساختن دانش آموزان برای به عهده گرفتن نقش های بزرگ سالی در جامعه از طریق اجتماعی شدن و آشنا کردن آن ها با ارزش های جامعه وآموختن مهارت های لازم برای اجرای این نقش ها در زندگی در یک جامعه ی پیچیده. پس مدرسه باید تضمین کننده ی آن باشد که دانش آموزان مهارت ها و دانش عمومی لازم برای ایفای کارکرد در یک جامعه پیچیده را دارا باشد.(شارع پور،1387). تالکوت پارسنزبه ارائه ی تحلیلی نظری از کلاس درس به عنوان یک نظام اجتماعی پرداخته است. به اعتقاد او کلاس درس دارای دو کارکرد مهم است:1-کلاس درس را می توان یکی از عوامل مهم اجتماعی شدن دانست. زیرا وسیله ای است که به واسطه آن اعضای جامعه می آموزند تا بخواهند و بتوانند نقش های خود را به خوبی در نظام ایفا کنند.(البته به غیر از کلاس درس، خانواده و گروه همسالان نیز یکی دیگر از عوامل اجتماعی شدن هستند.)2-کلاس درس یکی از عوامل تخصیص نیروی انسانی است. یعنی این مدرسه است که افراد را برای شغل های خاصی در جامعه انتخاب می کند. مطالعات سنجی در این باره نشان می دهد معلمان غالبآ در درک روابط اجتماعی دانش آموزان در کلاس درس دچار سوء تفاهم می شوند.(شارع پور،1387).
علیشاه تلخابی و همکاران در پژوهشی به«بررسی مهارت های ارتباطی در رفتار کلاسی معلمان و رابطهی آن با درصد قبولی دانش آموزان دبیرستان های شهر تهران» پرداخته اند. یافته های پژوهش نشان داد که بین نظر معلمان و دانش آموزان در مورد استفاده ی معلمان از مهارت های ارتباطی تفاوت معنی داری وجود دارد. همچنین معلمان زن نسبت به معلمان مرد در استفاده از مهارت های ارتباطی به نحو بهتری عمل میکنند و درصد قبولی دخترها نسبت به پسرها بالاتر است. همچنین بین استفاده ی معلمان از مهارت های ارتباطی و درصد قبولی دانش آموزان همبستگی مثبت و معنی داری وجود دارد.(تلخابی، علیشاه و همکاران،1389: 30). کافوری وهمکارانش در پژوهشی به« بررسی نقش عناصر برنامه ریزی درسی کلان در افت تحصیلی درس ریاضی سال اول دوره ی متوسطه از دیدگاه شرکای برنامه ی درسی.» پرداختند. نتایج این پژوهش نشان داد که همه ی عناصر نه گانه ی برنامه ی درسی کلان بر افت تحصیلی دانش آموزان موثر است (کافوری و همکاران، 1394: 62-50). اسکندری و همکارانش در پژوهشی به «روندهای افت تحصیلی در دانشجویان رشته پزشکی و تآثیر عوامل دموگرافیک بر آن در دانشگاه علوم پزشکی زنجان.» را طی سال های 1370-1388 مطالعه کردند. نتایج تحقیق آن ها نشان داد که عوامل مهم تآثیرگذار در افت تحصیلی عبارت بودند از سن، جنس، سهمیه و منطقه. (اسکندری و همکاران،1393: 65-45). خزاعی افت تحصیلی دانشجویان علوم پزشکی را مورد بررسی قرار داد. نتایج پژوهش وی نشان داد که بسیاری از عواملی که به عنوان متغیرهای تآثیرگذار بر افت تحصیلی شناخته شده اند نیاز به بررسی مجدد و تعریف عملیاتی دقیق تر دارند.(خزاعی،1392: 390-380). کوهی نصرآبادی و همکارانش به تحقیق درباره ی نقش عوامل سازمانی در افت تحصیلی دانشجویان و راه های کنترل و کاهش آن در دانشگاه کاشان پرداختند. نتایج این پژوهش نشان داد که فقدان مشارکت در محیط یادگیری هسته ی تآثیرگذار بر افت تحصیلی دانشجویان دانشگاه کاشان است.(کوهی نصر آبادی و همکاران، 1392: 168-141).
سیریلو و هربل ایزنمن پژوهشی با عنوان«رفتار ارتباطی معلم در کلاس درس ریاضی.» انجام داده اند. هدف آن ها از این پژوهش بررسی فهم و درک دانش آموزان از پنج دسنته از رفتار ارتباطی معلمان ریاضی در کلاس می باشد که عبارتند از بازخواست، تشویق و تحسین، حمایت غیر کلامی، درک کردن و دوستانه بودن، کنترل کردن. یافته های پژوهش نشان داده است که میان درک و فهم دانش آموزان پسر و دختر از رفتار ارتباطی معلمان ریاضی در کلاس تفاوت معنادار وجود دارد که اغلب تفاوت ها در متغیرحمایت غیر کلامی می باشد. (آیزنمن، سریلو،2006). تارنت و همکاران درپژوهش خود درباره ی روابط نوجوانان با همسالان به این نتیجه دست یافته اند که مزایای ناشی از عضویت در گروه در میان نوجوانان بخشی از فرآیندهای درون گروهی را تشخیص و پیش بینی می کند. (تارنت و همکاران،2004).
در شهرخاش از میان329 نفر دانش آموز پسر پایه هفتم 91 نفر تجدید شده اند و45 نفر ترک تحصیل کردهاند و از میان131 دانش آموز دختر پایه هفتم فقط یک نفر ترک تحصیل کرده است. در پایه هشتم از میان 305 دانش آموز پسر84 نفر تجدید شده اند و32 نفر ترک تحصیل کرده اند. و از میان128 دانش آموز دختر12 نفر ترک تحصیل کرده اند. در پایه نهم از میان284 دانش آموز پسر 38نفر تجدید شدهاند و39نفر ترک تحصیل کرده اند. و از میان109 دانش آموز دختر34 نفر ترک تحصیل کرده اند.(سامانه ی دانشآموزی سیدا). با توجه به آمار فوق در این تحقیق بر آن هستیم تا عوامل جامعه شناختی افت تحصیلی دانش آموزان مقطع متوسطه اول در شهر خاش را بررسی کنیم و به این سوال پاسخ دهیم کدام عوامل اجتماعی در افت تحصیلی دانش آموزان مقطع متوسطه ی اول شهر خاش و به چه میزان تاثیر دارند؟
فرضیه های تحقیق
1) به نظر می رسد بین کاهش ارتباط اولیا و مربیان و میزان افت تحصیلی دانشآموزان مقطع متوسطه اول شهر خاش رابطه وجود دارد.
2) به نظر می رسد بین اختلاف و جدایی والدین دانش آموزان مقطع متوسطه ی اول شهر خاش از یکدیگر و میزان افت تحصیلی آنان رابطه وجود دارد.
3) به نظر می رسد بین میزان ارتباط دانش آموزان با دوستان ناباب در دانش آموزان مقطع متوسطه ی اول شهر خاش و میزان افت تحصیلی آنان رابطه وجود دارد.
4) به نظر می رسد بین پایگاه اجتماعی و اقتصادی والدین دانش آموزان مقطع متوسطهی اول شهر خاش و میزان افت تحصیلی آنان رابطه وجود دارد.
5) به نظر می رسد بین مسائل آموزشی مدرسه و میزان افت تحصیلی دانش آموزان مقطع متوسطهی اول شهر خاش رابطه وجود دارد.
6) به نظر می رسد بین اعتیاد والدین دانش آموزان مقطع متوسطه اول شهر خاش و میزان افت تحصیلی آنان رابطه وجود دارد.
روش تحقیق
در این تحقیق با توجه به ماهیت موضوع تحقیق و حجم و سطح تحقیق، سوگیری تحقیق و رهیافت آن از روش توصیفی از نوع پیمایشی استفاده شده است. برای جمعآوری اطلاعات در مورد افت تحصیلی دانشآموزان مقطع متوسطهی اول شهر خاش از تکنیکهای پرسشنامه و مصاحبه استفاده شده است. جامعه ی آماری این پژوهش شامل 300 نفر از معلمان مقطع متوسطه ی اول شهر خاش می باشند و حجم نمونه169 نفر با استفاده از فرمول کوکران به دست آمد. با هماهنگی مدیریت آموزش و پرورش شهرستان خاش به تعدادی از مدارس پسرانه و دخترانه ی مقطع متوسطه ی اول شهرستان خاش مراجعه و ضمن مصاحبه با مدیران و دبیران، پرسشنامه در اختیار انان قرار داده شد. تا با توجه به اطلاعاتی که همکاران محترم از اوضاع اجتماعی دانش آموزان و خانوادههای آنها و دوستان و اطرافیان شان دارند به سوالات پرسشنامه پاسخ دهند. پرسشنامه ی مربوط به افت تحصیلی دانش آموزان مقطع متوسطه ی اول شهر خاش شامل 25 سوال است که با استفاده از طیف لیکرت طراحی شده است. سوالات پرسشنامه در ارتباط با سوالات و فرضیه های تحقیق میباشد که پاسخ دهندگان(معلمان)برای پاسخ دادن به این سوالات یکی از گزینه های کاملآ موافق، موافق، نظری ندارم، مخالف، کاملآ مخالف را انتخاب می کنند. متغیرهایی که در ارتباط با افت تحصیلی دانش آموزان مقطع متوسطه ی اول شهر خاش (متغیر وابسته) مورد سنجش قرار گرفته اند عبارتند از: شغل والدین؛ ارتباط اولیا و مربیان؛ دور بودن خانه از مدرسه؛ فقدان والد یا والدین؛ جدایی والدین از یکدیگر؛ مشاجره وناسازگاری والدین با یکدیگر؛ مشاوره و ناسازگاری برادران و خواهران با یکدیگر؛ وجود ناپدری و نامادری در خانواده؛ اعتیاد دانش آموزان؛ اعتیاد والدین دانش آموزان؛ ارتباط با دوستان ناباب؛ فقر مالی خانواده؛ فقر فرهنگی والدین؛ بی سوادی یا کم سوادی والدین؛ ورشکستگی سیاسی والدین؛ ورشکستگی اقتصادی والدین؛ شیوه ی نامناسب تدریس معلم؛ برنامه ریزی درسی نامناسب مدرسه؛ شرایط فیزیکی نامناسب کلاس درس؛ تعویض مکرر معلمان کلاس؛ عدم استفاده از وسایل کمک آموزشی؛ غیبت مکرر دانش آموزان از کلاس؛ جمعیت زیاد دانش آموزان در کلاس؛ تعطیلی های پیش بینی نشده ی مدارس و رفتار نامناسب با دانش آموزان.
در این پژوهش نتایج آزمون آلفای کرونباخ با مقدار 0.884 نشان داد سوالات پرسشنامه (25 آیتم) از اعتبار مطلوبی برخوردار است (آلفا بزرگتر از 0.7). همچنین نتایج آزمون KMO و بارتلت به ترتیب 0/82 و 59/1673 بدست آمد که نشان می دهد سوالات پرسشنامه از پایایی مطلوبی برخوردار است (P<0.05).
یافته‌ها
جدول 1.یافته های توصیفی ویژگی های جمعیت شناختی والدین
ویژگی | فراوانی | درصد فراوانی | |||
سن | 25-40 سال | | | ||
41-55 سال | | | |||
56 سال و بیشتر | | | |||
مجموع | | | |||
تحصیلات | کارشناسی | | | ||
کارشناسی ارشد | | | |||
دکتری | | | |||
مجموع | | | |||
براساس جدول 1 یافته های توصیفی نشاد داد از بین 169 نفر از آزمودنی ها، بیشترین توزیع فراوانی در بازه سنی 25 تا 40 سال(60.94 درصد)، با سطح تحصیلی کارشناسی(56.80 درصد) وجود دارد.
جدول 2. یافته های توصیفی متغیرهای پژوهش
| کمینه | بیشینه | میانگین | انحراف استاندارد | کشیدگی | چولگی | |
کاهش ارتباط اولیا و مربیان | | | | | | | |
اختلاف و جدایی والدین | | | | | | | |
ارتباط دانش آموزان با دوستان ناباب | | | | | | | |
پایگاه اجتماعی و اقتصادی والدین | | | | | | | |
مسائل آموزشی مدرسه | | | | | | | |
اعتیاد والدین | | | | | | | |
افت تحصیلی | | | | | | | |
همانطور که جدول 2 نشان می دهد متوسط کاهش ارتباط اولیا و مربیان برابر 15، متوسط اختلاف و جدایی والدین برابر 25؛ متوسط ارتباط با دوستان ناباب برابر 5، متوسط پایگاه اجتماعی و اقتصادی والدین برابر 25، متوسط مسائل آموزشی مدرسه برابر 45؛ متوسط اعتیاد والدین برابر 10 و متوسط افت تحصیلی برابر 125 به دست آمد. افزون بر این، از آنجایی که مقادیر کشیدگی و چولگی در بازه 2 تا منفی 2 هستند، بنابراین متغیرها از توزیع نرمال برخوردار بوده، جهت تحلیل فرضیه ها از آزمون های پارامتریک استفاده خواهد شد.
فرضیه اول: به نظر می رسد بین کاهش ارتباط اولیا و مربیان و میزان افت تحصیلی دانشآموزان مقطع متوسطه اول شهر خاش رابطه وجود دارد.
جدول 3. تحلیل رگرسیون بین کاهش ارتباط اولیا و مربیان و افت تحصیلی دانش آموزان
| کاهش ارتباط اولیا و مربیان | افت تحصیلی | |||||||||||||||
ضریب پیرسون | کاهش ارتباط اولیا و مربیان | ضریب همبستگی | | - | |||||||||||||
سطح معناداری |
| | |||||||||||||||
تعداد مشاهدات | | | |||||||||||||||
افت تحصیلی دانش آموزان | ضریب همبستگی | - | | ||||||||||||||
سطح معناداری | |
| |||||||||||||||
تعداد مشاهدات | | | |||||||||||||||
ضریب تعیین |
|
| .672= R | .451 = R2 | |||||||||||||
| |||||||||||||||||
تحلیل رگرسیون مدل | ضرایب استاندارد نشده | ضرایب استاندارد شده | t | سطح معناداری | |||||||||||||
B | خطای استاندارد | بتا | |||||||||||||||
1 | افت تحصیلی دانش آموزان | | |
| | | |||||||||||
کاهش ارتباط اولیا و مربیان | - | | - | - | | ||||||||||||
طبق جدول3 یافته های آزمون پیرسون نشان داد بین متغیر کاهش ارتباط اولیا و مربیان و میزان افت تحصیلی دانش آموزان مقطع متوسطه اول شهر خاش رابطه معکوس و معناداری با ضریب همبستگی منفی 0.672 وجود دارد (P<0.05). به این معنی که با کاهش ارتباط اولیا و مربیان، میزان افت تحصیلی دانش آموزان افزایش مییابد. یافته های ضریب تعیین R2 نشان داد متغیر کاهش ارتباط اولیا و مربیان، 45 درصد از واریانس افت تحصیلی دانشآموزان را تبیین و پیش بینی می کند. همچنین یافته های تحلیل رگرسیون نشان داد متغیر ارتباط اولیا و مربیان تاثیر معنادار و معکوسی با ضریب بتای منفی 0.672 بر میزان افت تحصیلی دانش آموزان مقطع متوسطه اول شهر خاش دارد(P<0.05). یعنی با کاهش ارتباط اولیا و مربیان، میزان افت تحصیلی دانش آموزان افزایش مییابد. به طور کلی فرضیه تایید شد.
فرضیه دوم: به نظر می رسد بین اختلاف و جدایی والدین دانش آموزان مقطع متوسطه ی اول شهر خاش از یکدیگر و میزان افت تحصیلی آنان رابطه وجود دارد.
جدول 4.ضریب پیرسون، تعیین و تحلیل رگرسیون اختلاف و جدایی والدین و افت تحصیلی دانش آموزان
| اختلاف و جدایی والدین | افت تحصیلی دانش آموزان | ||||||||||||||||||||||
ضریب پیرسون | اختلاف و جدایی والدین | ضریب همبستگی | | | ||||||||||||||||||||
سطح معناداری |
| | ||||||||||||||||||||||
تعداد مشاهدات | | | ||||||||||||||||||||||
افت تحصیلی دانشآموزان | ضریب همبستگی | | | |||||||||||||||||||||
سطح معناداری | |
| ||||||||||||||||||||||
تعداد مشاهدات | | | ||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||
ضریب تعیین |
|
| .781= R | .610 = R2 | ||||||||||||||||||||
تحلیل رگرسیون مدل | ضرایب استاندارد نشده | ضرایب استاندارد شده | t | سطح معنادار | ||||||||||||||||||||
B | خطای استاندارد | بتا | ||||||||||||||||||||||
افت تحصیلی دانش آموزان | | |
| | | |||||||||||||||||||
اختلاف و جدایی والدین | | | | | | |||||||||||||||||||
براساس جدول 4 یافته های آزمون پیرسون نشان داد بین متغیر اختلاف و جدایی والدین و میزان افت تحصیلی دانشآموزان مقطع متوسطه اول شهر خاش رابطه مستقیم و معناداری با ضریب همبستگی 0.781 وجود دارد(P<0.05). به این معنی که با افزایش اختلاف و جدایی والدین، میزان افت تحصیلی دانش آموزان نیز افزایش مییابد. یافته های ضریب تعیین نشان داد متغیر اختلاف و جدایی والدین، 61 درصد از واریانس افت تحصیلی دانشآموزان را تبیین و پیش بینی می کند. همچنین یافته های تحلیل رگرسیون نشان داد متغیر اختلاف و جدایی والدین تاثیر معنادار و مستقیمی با ضریب بتای 0.781 بر میزان افت تحصیلی دانش آموزان مقطع متوسطه اول شهر خاش دارد(P<0.05). یعنی با افزایش اختلاف و جدایی والدین، میزان افت تحصیلی دانش آموزان نیز افزایش مییابد. به طور کلی فرضیه تایید شد.
فرضیه سوم: به نظر می رسد بین میزان ارتباط دانش آموزان با دوستان ناباب در دانش آموزان مقطع متوسطه ی اول شهر خاش و میزان افت تحصیلی آنان رابطه وجود دارد.
جدول 5. ضریب پیرسون، تعیین و تحلیل رگرسیون ارتباط با دوستان ناباب و افت تحصیلی دانش آموزان
| ارتباط با دوستان ناباب | افت تحصیلی دانش آموزان | ||||||||||||||||||||||
ضریب پیرسون | ارتباط با دوستان ناباب | ضریب همبستگی | | | ||||||||||||||||||||
سطح معناداری |
| | ||||||||||||||||||||||
تعداد مشاهدات | | | ||||||||||||||||||||||
افت تحصیلی دانشآموزان | ضریب همبستگی | | | |||||||||||||||||||||
سطح معناداری | |
| ||||||||||||||||||||||
تعداد مشاهدات | | | ||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||
ضریب تعیین |
|
| .618= R | .382 = R2 | ||||||||||||||||||||
تحلیل رگرسیون مدل | ضرایب استاندارد نشده | ضرایب استاندارد شده | t | سطح معنادار | ||||||||||||||||||||
B | خطای استاندارد | بتا | ||||||||||||||||||||||
افت تحصیلی دانش آموزان | | |
| | | |||||||||||||||||||
ارتباط با دوستان ناباب | | | | | | |||||||||||||||||||
همانطور که در جدول 5 مشاهده می شود یافته های آزمون پیرسون نشان داد بین ارتباط با دوستان ناباب و میزان افت تحصیلی دانشآموزان مقطع متوسطه اول شهر خاش رابطه مستقیم و معناداری با ضریب همبستگی 0.618 وجود دارد(P<0.05). به این معنی که با افزایش میزان ارتباط دانش آموزان با دوستان ناباب، میزان افت تحصیلی دانش آموزان نیز افزایش مییابد. یافته های ضریب تعیین نشان داد میزان ارتباط با دوستان ناباب، 38 درصد از واریانس افت تحصیلی دانشآموزان را تبیین و پیش بینی می کند. یافته های تحلیل رگرسیون نشان داد میزان ارتباط با دوستان ناباب تاثیر معنادار و مستقیمی با ضریب بتای 0.618 بر میزان افت تحصیلی دانش آموزان مقطع متوسطه اول شهر خاش دارد(P<0.05). یعنی با افزایش میزان ارتباط دانش آموزان با دوستان ناباب، میزان افت تحصیلی دانش آموزان نیز افزایش مییابد. به طور کلی فرضیه تایید شد.
فرضیه چهارم: به نظر می رسد بین پایگاه اجتماعی و اقتصادی والدین دانش آموزان مقطع متوسطهی اول شهر خاش و میزان افت تحصیلی آنان رابطه وجود دارد.
جدول 6. ضریب پیرسون، تعیین و تحلیل رگرسیون پایگاه اجتماعی و اقتصادی و افت تحصیلی دانش آموزان
| پایگاه اجتماعی و اقتصادی | افت تحصیلی دانش آموزان | ||||||||||||||||||||||
ضریب پیرسون | پایگاه اجتماعی و اقتصادی | ضریب همبستگی | | | ||||||||||||||||||||
سطح معناداری |
| | ||||||||||||||||||||||
تعداد مشاهدات | | | ||||||||||||||||||||||
افت تحصیلی دانشآموزان | ضریب همبستگی | | | |||||||||||||||||||||
سطح معناداری | |
| ||||||||||||||||||||||
تعداد مشاهدات | | | ||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||
ضریب تعیین |
|
| .724= R | .524= R2 | ||||||||||||||||||||
تحلیل رگرسیون مدل | ضرایب استاندارد نشده | ضرایب استاندارد شده | t | سطح معنادار | ||||||||||||||||||||
B | خطای استاندارد | بتا | ||||||||||||||||||||||
افت تحصیلی دانش آموزان | | |
| | | |||||||||||||||||||
پایگاه اجتماعی اقتصادی | | | | | | |||||||||||||||||||
یافته های آزمون پیرسون نشان داد بین پایگاه اجتماعی و اقتصادی و میزان افت تحصیلی دانشآموزان مقطع متوسطه اول شهر خاش رابطه معکوس و معناداری با ضریب همبستگی منفی 0.724 وجود دارد (P<0.05). به این معنی که با کاهش پایگاه اجتماعی و اقتصادی، میزان افت تحصیلی دانش آموزان افزایش مییابد. یافته های ضریب تعیین نشان داد پایگاه اجتماعی و اقتصادی، 52 درصد از واریانس افت تحصیلی دانشآموزان را تبیین و پیش بینی می کند. یافته های تحلیل رگرسیون نشان داد پایگاه اجتماعی اقتصادی تاثیر معنادار و معکوسی با ضریب بتای منفی 0.724 بر میزان افت تحصیلی دانش آموزان مقطع متوسطه اول شهر خاش دارد(P<0.05). یعنی با کاهش پایگاه اجتماعی و اقتصادی، میزان افت تحصیلی دانش آموزان افزایش مییابد. به طور کلی فرضیه تایید شد.
فرضیه پنجم: به نظر می رسد بین مسائل آموزشی مدرسه و میزان افت تحصیلی دانش آموزان مقطع متوسطهی اول شهر خاش رابطه وجود دارد.
جدول 7. تحلیل رگرسیون مسائل آموزشی مدرسه و افت تحصیلی دانش آموزان
| مسائل آموزشی مدرسه | افت تحصیلی دانش آموزان | ||||||||||||||||||||||
ضریب پیرسون | مسائل آموزشی مدرسه | ضریب همبستگی | | | ||||||||||||||||||||
سطح معناداری |
| | ||||||||||||||||||||||
تعداد مشاهدات | | | ||||||||||||||||||||||
افت تحصیلی دانشآموزان | ضریب همبستگی | | | |||||||||||||||||||||
سطح معناداری | |
| ||||||||||||||||||||||
تعداد مشاهدات | | | ||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||
ضریب تعیین |
|
| .817= R | .667= R2 | ||||||||||||||||||||
تحلیل رگرسیون مدل | ضرایب استاندارد نشده | ضرایب استاندارد شده | t | سطح معنادار | ||||||||||||||||||||
B | خطای استاندارد | بتا | ||||||||||||||||||||||
افت تحصیلی دانش آموزان | | |
| | | |||||||||||||||||||
مسائل آموزشی مدرسه | | | | | | |||||||||||||||||||
در جدول 7 ملاحظه میگردد که یافته های آزمون پیرسون نشان داد بین مسائل آموزشی مدرسه و میزان افت تحصیلی دانشآموزان مقطع متوسطه اول شهر خاش رابطه معکوس و معناداری با ضریب همبستگی منفی 0.817 وجود دارد(P<0.05). به این معنی که با افزایش کیفیت مسائل آموزشی مدرسه، میزان افت تحصیلی دانش آموزان کاهش مییابد. یافته های ضریب تعیین نشان داد مسائل آموزش مدرسه، 66 درصد از واریانس افت تحصیلی دانشآموزان را تبیین و پیش بینی می کند. یافته های تحلیل رگرسیون نشان داد مسائل آموزشی مدرسه تاثیر معنادار و معکوسی با ضریب بتای منفی 0.817 بر میزان افت تحصیلی دانش آموزان مقطع متوسطه اول شهر خاش دارد(P<0.05). یعنی با افزایش کیفیت مسائل آموزشی مدرسه، میزان افت تحصیلی دانش آموزان کاهش مییابد. به طور کلی فرضیه تایید شد.
فرضیه ششم: به نظر می رسد بین اعتیاد والدین دانش آموزان مقطع متوسطه اول شهر خاش و میزان افت تحصیلی آنان رابطه وجود دارد.
جدول 8. ضریب پیرسون، تعیین و تحلیل رگرسیون اعتیاد والدین و افت تحصیلی دانش آموزان
| اعتیاد والدین | افت تحصیلی دانش آموزان | ||||||||||||||||||||||
ضریب پیرسون | اعتیاد والدین | ضریب همبستگی | | | ||||||||||||||||||||
سطح معناداری |
| | ||||||||||||||||||||||
تعداد مشاهدات | | | ||||||||||||||||||||||
افت تحصیلی دانشآموزان | ضریب همبستگی | | | |||||||||||||||||||||
سطح معناداری | |
| ||||||||||||||||||||||
تعداد مشاهدات | | | ||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||
ضریب تعیین |
|
| .577= R | .333= R2 | ||||||||||||||||||||
تحلیل رگرسیون مدل | ضرایب استاندارد نشده | ضرایب استاندارد شده | t | سطح معنادار | ||||||||||||||||||||
B | خطای استاندارد | بتا | ||||||||||||||||||||||
افت تحصیلی دانش آموزان | | |
| | | |||||||||||||||||||
اعتیاد والدین | | | | | | |||||||||||||||||||
یافته های آزمون پیرسون نشان داد بین اعتیاد والدین و میزان افت تحصیلی دانشآموزان مقطع متوسطه اول شهر خاش رابطه مستقیم و معناداری با ضریب همبستگی 0.577 وجود دارد(P<0.05). به این معنی که با افزایش اعتیاد والدین، میزان افت تحصیلی دانش آموزان نیز افزایش مییابد. یافته های ضریب تعیین نشان داد اعتیاد والدین، 33 درصد از واریانس افت تحصیلی دانشآموزان را تبیین و پیش بینی می کند. یافته های تحلیل رگرسیون نشان داد اعتیاد والدین تاثیر معنادار و مستقیمی با ضریب بتای 0.577 بر میزان افت تحصیلی دانش آموزان مقطع متوسطه اول شهر خاش دارد(P<0.05). یعنی با افزایش اعتیاد والدین، میزان افت تحصیلی دانش آموزان نیز افزایش مییابد و فرضیه تایید شد.
بحث و نتیجهگیری
این پژوهش با هدف بررسی عوامل اجتماعی موثر بر افت تحصیلی دانش آموزان مقطع متوسطه ی اول شهر خاش انجام گرفت. جامعه ی آماری این پژوهش معلمان مقطع متوسطه ی اول شهر خاش هستند و نمونهی آماری تعداد169 نفر از معلمان هستند که به سوالات پرسشنامه مربوط به افت تحصیلی دانش آموزان پاسخ داده اند. از بین این 169 نفر103 نفر در بازه ی سنی 25 تا40 سال(94/60درصد)،25 نفر در بازه ی سنی 41 تا55سال(79/14درصد)و41 نفر در بازه ی سنی 56 سال و بیشتر(27/24 درصد) به سوالات پرسشنامه پاسخ داده اند. بیشترین پاسخ دهندگان به سوالات پرسشنامه معلمان و دبیران جوان شاغل در مقطع متوسطهی اول شهر خاش هستند.که بیشترین توزیع فراوانی را در بین پاسخ دهندگان به سوالات دارند. همچنین بر اساس سطح تحصیلات آزمودنی ها از بین 169 نفر،96 نفر با مدرک کارشناسی (80/56 درصد) و50 نفر با مدرک کارشناسی ارشد(58/29 درصد و14 نفر با مدرک دکتری(62/13 درصد) به سوالات پرسشنامه پاسخ داده اند.که بیشترین توزیع فراوانی را در بین پاسخ دهندگان به سوالات دارندگان مقطع کارشناسی تشکیل می دهند.
در این پژوهش متغیرهای کاهش ارتباط اولیا و مربیان، اختلاف و جدایی والدین، ارتباط دانش آموزان با دوستان ناباب، پایگاه اجتماعی و اقتصادی والدین،مسائل آموزشی مدرسه و اعتیاد والدین به عنوان متغیرهای مستقل با افت تحصیلی به عنوان متغیر وابسته بررسی شد نتایج نشان داد متغیرها از توزیع نرمال برخوردارند.
در ارتباط با فرضیه 1 تآثیر عواملی مانند شغل والدین،عدم آشنایی والدین با اهمیت ارتباط با مربیان و دور بودن مسیر خانه دانش آموزان از مدرسه و رابطه ی این عوامل با میزان افت تحصیلی دانش آموزان مقطع متوسطه ی اول شهر خاش بررسی شد. نتایج پژوهش با استفاده از آزمون پیرسون نشان داد بین متغیر کاهش ارتباط اولیا و مربیان و میزان افت تحصیلی دانش آموزان مقطع متوسطه ی اول شهر خاش رابطه ی معکوس و معناداری با ضریب همبستگی منفی672/0 وجود دارد به این معنی که با کاهش ارتباط اولیا و مربیان میزان افت تحصیلی دانش آموزان افزایش می یابد. یافته های ضریب تعیین در این پژوهش نشان داد متغیر کاهش ارتباط اولیا و مربیان45 درصد از واریانس افت تحصیلی دانش آموزان را تبیین و پیش بینی می کند. یافته های تحلیل رگرسیون نشان داد متغیر ارتباط اولیا و مربیان تآثیر معنادار و معکوسی با ضریب بتای منفی672/0 بر میزان افت تحصیلی دانش آموزان مقطع متوسطه ی اول شهر خاش دارد.یعنی هرچه میزان ارتباط اولیا و مربیان کاهش یابد میزان افت تحصیلی دانش آموزان مقطع متوسطه ی اول شهر خاش افزایش می یابد. و به طور کلی این فرضیه تائید شد.
در فرضیه 2عواملی مانند فقدان والد یا والدین دانش آموزان،جدایی والدین از یکدیگر، مشاجره و ناسازگاری والدین با یکدیگر، مشاجره ی برادران و خواهران با یکدیگر و وجود ناپدری و نامادری در خانواده و ارتباط این عوامل با افت تحصیلی دانش آموزان مقطع متوسطه ی اول شهر خاش بررسی شد. نتایج این پژوهش با استفاده از آزمون پیرسون نشان داد بین متغیر اختلاف و جدایی والدین و میزان افت تحصیلی دانش آموزان مقطع متوسطه ی اول شهر خاش رابطه ی مستقیم و معناداری با ضریب همبستگی 781/0 وجود دارد. به این معنی که با افزایش اختلاف و جدایی والدین میزان افت تحصیلی دانش آموزان نیز افزایش مییابد. یافته های ضریب تعیین نیز نشان داد متغیر اختلاف و جدایی والدین 61 درصد از واریانس افت تحصیلی دانش آموزان را تبیین و پیش بینی می کند. یافته های تحلیل رگرسیون نشان داد متغیر اختلاف و جدایی والدین تآثیر معنادار و مستقیمی با ضریب بتای781/0بر میزان افت تحصیلی دانش آموزان مقطع متوسطه ی اول شهر خاش دارد .یعنی با افزایش اختلاف بین والدین و جدایی آن ها میزان افت تحصیلی دانش آموزان افزایش مییابد. و به طور کلی این فرضیه تآئید شد.
در فرضیه سوم عواملی مانند گشت و گذار نوجوانان و دانش آموزان در خارج از منزل و ارتباط آنان با دوستان ناباب بدون اطلاع والدین بررسی شد. نتایج آزمون پیرسون نشان داد بین ارتباط با دوستان ناباب و میزان افت تحصیلی دانش آموزان مقطع متوسطه ی اول شهر خاش رابطه ی مستقیم و معناداری با ضریب همبستگی618/0وجود دارد. به این معنی که با افزایش میزان ارتباط دانش آموزان با دوستان ناباب میزان افت تحصیلی دانش آموزان نیز افزایش می یابد. یافته های ضریب تعیین نیز نشان داد میزان ارتباط با دوستان ناباب38درصد از واریانس افت تحصیلی دانش آموزان را تبیین و پیش بینی می کند. یافته های تحلیل رگرسیون نشان می دهد میزان ارتباط دانش آموزان با دوستان ناباب تآثیر معنادار و مستقیمی با ضریب بتای618/0بر میزان افت تحصیلی دانش آموزان مقطع متوسطه ی اول شهر خاش دارد. یعنی با افزایش میزان ارتباط دانش آموزان با دوستان ناباب میزان افت تحصیلی دانش آموزان نیز افزایش می یابد. و به طور کلی این فرضیه تائید شد.
فرضیه 4 عواملی مانند فقر مالی و فقر فرهنگی والدین و بی سوادی و کم سوادی والدین و ورشکستگی سیاسی و اقتصادی والدین و ارتباط این عوامل با میزان افت تحصیلی دانش آموزان مقطع متوسطهی اول شهر خاش را بررسی کرد.یافته های آزمون پیرسون نشان داد بین پایگاه اجتماعی و اقتصادی والدین و میزان افت تحصیلی دانش آموزان مقطع متوسطه ی اول شهر خاش رابطه ی معکوس و معناداری با ضریب همبستگی منفی 724/0 وجود دارد. به این معنی که با کاهش پایگاه اجتماعی و اقتصادی والدین میزان افت تحصیلی دانش آموزان افزایش می یابد. یافته های ضریب تبیین نشان داد پایگاه اجتماعی و اقتصادی 52 درصد از واریانس افت تحصیلی دانش اموزان را تبیین و پیش بینی می کند. یافته های تحلیل رگرسیون نشان داد پایگاه اجتماعی،اقتصادی تآثیر معنادار و معکوسی با ضریب بتای منفی 724/0 بر میزان افت تحصیلی دانش آموزان مقطع متوسطه ی اول شهرخاش دارد. یعنی با کاهش پایگاه اجتماعی و اقتصادی والدین میزان افت تحصیلی دانش آموزان افزایش می یابد. و به طور کلی این فرضیه تائید شد.
در فرض 5 پژوهش عواملی مانند شیوه ی نامناسب تدریس معلم، برنامه ریزی نامناسب مدرسه، شرایط فیزیکی نامناسب کلاس درس، تعویض مکرر کلاس، عدم استفاده از وسایل کمک آموزشی در کلاس درس توسط معلم، غیبت مکرر دانش آموزان از کلاس، جمعیت زیاد دانش آموزان در کلاس، تعطیلات پیش بینی نشده ی مدارس، رفتارنامناسب کارکنان اداری مدرسه با دانش آموزان و رابطه ی این عوامل با افت تحصیلی دانش آموزان مقطع متوسطه ی اول شهر خاش بررسی شد. یافته های آزمون پیرسون نشان داد بین مسائل آموزشی مدرسه و میزان افت تحصیلی دانش آموزان مقطع متوسطه ی اول شهر خاش رابطه ی معکوس و معناداری با ضریب همبستگی منفی817/0 وجود دارد. به این معنی که با افزایش کیفیت مسائل آموزشی مدرسه میزان افت تحصیلی دانش آموزان کاهش می یابد. یافته های ضریب تعیین نشان داد مسائل آموزشی مدرسه66 درصد از واریانس افت تحصیلی دانش آموزان را تبیین و پیش بینی می کند. یافته های تحلیل رگرسیون نشان داد مسائل آموزشی مدرسه تآثیر معنادار و معکوسی با ضریب بتای منفی817/0 بر میزان افت تحصیلی دانش آموزان مقطع متوسطه ی اول شهر خاش دارد. یعنی با افزایش کیفیت مسائل آموزشی مدرسه میزان افت تحصیلی دانش آموزان کاهش می یابد. و به طور کلی این فرضیه تائید شد.
در نهایت در فرض6 عواملی مانند اعتیاد والدین دانش آموزان، اعتیاد خود دانش آموزان و رابطه ی این عوامل با افت تحصیلی دانش آموزان مقطع متوسطه ی اول شهر خاش بررسی شد. یافته های آزمون پیرسون نشان داد بین اعتیاد والدین و میزان افت تحصیلی دانش آموزان مقطع متوسطه ی اول شهر خاش رابطه ی مستقیم و معناداری با ضریب همبستگی577/0 وجود دارد. به این معنی که با افزایش اعتیاد والدین میزان افت تحصیلی دانش آموزان نیز افزایش می یابد. یافته های ضریب تعیین نشان داد. اعتیاد والدین 33 درصد از واریانس افت تحصیلی دانش آموزان را تبیین و پیش بینی می کند. یافته های تحلیل رگرسیون نشان داد اعتیاد والدین تآثیر معنادار و مستقیمی با ضریب بتای577/0بر میزان افت تحصیلی دانش آموزان مقطع متوسطه ی اول شهر خاش دارد. یعنی با افزایش اعتیاد والدین میزان افت تحصیلی دانش آموزان نیز افزایش می یابد.
ü برقراری ارتباط مستمر مربیان با اولیای دانش آموزان به صورت حضوری و در صورت لزوم به صورت تلفنی و یا از طریق فضای مجازی.
ü برگزاری جلسات آموزش خانواده در آموزشگاه و دعوت از اولیای دانش آموزان جهت روشن نمودن اهمیت ارتباط اولیا و مربیان در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان.
ü شناسایی والدینی که با یکدیگر مشاجره و اختلاف دارند. و توجیه آن ها جهت مراجعه به مشاور خانواده برای حل شدن و یا کاهش اختلاف هایشان.
ü دعوت از ناپدری و یا نامادری دانش آموزان به آموزشگاه و برگزاری جلسات توجیهی با آنان جهت کمک به پیشرفت تحصیلی دانش آموزانی که در منزل آنان سکونت دارند.
ü شناسایی والدینی که اعتیاد به مواد مخدر دارندو هدایت و راهنمایی آن ها جهت مراجعه به مراکز ترک اعتیاد مانند کمپ ها و.......
ü برگزاری جلسات با معلمان مدارس جهت تشویق آن ها در به کارگیری روش های نوین در تدریس.
ü مذاکره با مدیران مدارس و معلمان برای برنامه ریزی درست دروس در مدرسه جهت کاهش افت تحصیلی دانش آموزان.
ü تشویق معلمان و دبیران به استفاده از وسایل کمک آموزشی در کلاس درس در جهت تقویت پیشرفت تحصیلی دانش آموزان.
ü مذاکره با کارکنان اداری و آموزشی مدارس و تشویق آن ها به خوش رفتاری با دانش آموزان و پرهیز از رفتار نادرست مانند تنبیه بدنی و.... جهت کاهش تآثیر این عوامل بر افت تحصیلی دانش آموزان.
منابع
ابراهیم کافوری،کیمیا. ملکی، حسن. خسروی، علی اکبر.(1394).بررسی نقش عناصر برنامه ی درسی کلان در افت تحصیلی درس ریاضی سال اول دوره ی متوسطه از دیدگاه شرکای برنامه ی درسی، فصلنامه پژوهش دربرنامه ریزی درسی، 12(17):62-50.
پرایر، جنیفر. جرارد، مورین.(1388). مشارکت خانواده در آموزش و پرورش پیش دبستانی، (ترجمه ی علی ایمانی)، تهران: انتشارات انجمن اولیا و مربیان.
تلخابی، علیشاه .(1389).بررسی مهارت های ارتباطی در رفتارکلاسی معلمان و رابطه ی آن با درصد قبولی دانش آموزان شهر تهران، فصلنامه اندیشه های نوین علوم تربیتی، 5 (3): 43-25.
جلالوند، طاهره.(1391).دیدگاه جامعه شناختی در آموزش و پرورش، پایان نامه ی کارشناسی ارشد دانشگاه تهران، دانشکده ی روان شناسی و علوم تربیتی.
دراکسلر، الکساندر. وادی، حداد(1384)، فناوری برای آموزش: قابلیت‌ها، پارامترها و چشم اندازها، ترجمه محمدرضا سرکار آرانی و علی رضا مقدم، تهران : نشر نی.
سهرابی، ابوالفضل. جندقی، غلام رضا.(1384).بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با افت تحصیلی دانش آموزان متوسطه با تعیین سهم عوامل، فصلنامه ی فرهنگ مدیریت، 3 (4): 180-8.
عابد زاده زواره، محمد صادق(1374)، بررسی میزان تأثیر دو روش آموزش به روش های کارگاهی و غیر حضوری برمیزان آگاهی، نگرش و عملکرد بهورزان شهرستان های اردستان و نائین در مورد تغذیه کودکان زیر دو سال. پایان نامه کارشناسی ارشد، تهران، دانشگاه تربیت مدرس.
علی احمدی، علیرضا. بیگ زاده، محمد رضا(1381)، نقش شبکه‌های اطلاع رسا نی و فناوری های چند رسانه ای در ارتقای سطح علمی و فنی کشور ها. فصلنامه علمی و پژوهشی شریف، 18 (1): 54-41.
فراهانی، ابوالفضل(1380)، نقش خود آموزی و مطالعه مستقل در یادگیری درس های تربیت بدنی، فصلنامه المپیک، 9 (4): 34-18.
فراهانی، ابوالفضل(1380)، مقایسه عملکرد تحصیلی دانشجویان تربیت بدنی نظام آموزش حضوری با راه دور و ارائه الگوی برنامه ریزی تربیت بدنی از راه دور. پایان نامه دکتری، دانشگاه تربیت مدرس.
لقمان نیا، مهدی. خامسان، احمد. آیتی، محسن. خلیفه، مجتبی.(1390).شناسایی مولفه های هویت ملی در برنامه های درسی بر اساس نظریه های داده بنیاد، فصلنامه نوآوری های آموزشی،10(4):56-33.
کوثری، محمدعلی.(1389).مقایسه ی مهارت های ارتباطی و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان متوسطه ی روزانه و شبانه روزی های شهرستان کلاله، تهران: دانشگاه آزاد واحد تهران مرکز،دانشکده ی روان شناسی و علوم اجتماعی.
مشکی، مهدی. شاه قاسمی، زهره. دلشاد نوغابی، علی و مسلم وعلیرضا.(1390).بررسی وضعیت و عوامل مرتبط با طلاق از دیدگاه زوجین مطلقه شهرستان گناباد.درسال های88-1387،فصلنامه افق دانش،17(1)،44-35.
نصیری، فهیمه(1384)، امکان سنجی استقرار نظام آموزش ضمن خدمت در وزارت آموزش و پرورش کشور. پایان نامه کارشناسی ارشد، تهران، دانشگاه تربیت مدرس.
نیکدل، حسن.(1389).بررسی رابطه ی بین مهارت های ارتباطی معلمان با وضعیت تحصیلی دانش آموزان مدارس ابتدایی منطقه ی 18 تهران سال تحصیلی90-89،پایان نامه ی کارشناسی ارشد رشته ی برنامه ریزی آموزشی،دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن،دانشکده ی علوم تربیتی و مشاوره.
هادی، امید. آسیان، حسینعلی(1381)، بررسی آراء و نظریات مدیران و معلمان مدارس راهنمایی مشهد، تربت جام در مورد تائید آموزش های ضمن خدمت کوتاه مدت بر کارایی معلمان، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران.
هرگنهان، بی. آر. و السون، متيو اچ.(1383)، مقدمه‌ای بر نظريه‌های يادگيری. ترجمه علی اكبر سيف. تهران، نشر دوران.
Costa Evandro B., Baldoino Fonsecaa Marcelo, Almeid Santanaa Fabrísia Ferreirad, Araújobc Joilson Regod (2017) Evaluating the effectiveness of educational data mining techniques for early prediction of students' academic failure in introductory programming courses, Computers in Human Behavior, 73, 247-256.
Grotevant, HD. (1992). Assigned and chosen identity components: A process perspective on their integration In G.R. Adams, T.P. G, and R. M. (E ds), Advances in adolescent development: Adolescent identity formation (PP.73-90).
Lee Wincy Wing Sze (2017) Relationships among grit, academic performance, perceived academic failure, and stress in associate degree students, Journal of Adolescence, 60, 148-152.
Marshall, S. & Mitchell, G. (2015). E‐Learning Process Maturity in the New Zealand Tertiary Sector. Paper presented at the EDUCAUSE in Australasia 2005 Conference: Auckland, April 5‐ 8.
Kelly, T. & Bauer D. (2014). Managing Intellectual capital via e‐learning at Cisco, C. Holsapple (Ed.). Handbook on knowledge management 2: Knowledge directions, Springer, Berlin, Germany: 511–532
Lien, N. H. & Kao, S. L. (2013). The Effects of Service Quality Dimensions on Customer Satisfaction Across Different Service Types: Alternative Differentiation As a Moderator. Advances in Consumer Research, 35: 522‐526
Tarrant, M; North, A. C; Hargreaves, D.J. (2004). Adolescents intergroup attributions: A comparison of two social identities. Journal of Youth and Adolescence, 33(3) ,177-185.
Tekin, A.K. (2011). Parent involvement revisited Background, theories, and models. International Journal of applied educational studies ,11 (1) ,1-13.
Waterman, A.S. (1992). Identity as an aspect of optional psychological functioning. in G.R. Adams, T.P. G, and R. Monte mayor (E ds.), Advances in adolescent development: Adolescent identity formation. (PP .55-72). Newbury Park, CA: Sage.
Zhang, Aixiu. (2003), Transactional Distance in Web Based College Learning Environments: Toward Measurement and Theory Construction, Doctorate Thesis, Virginia Commonwealth University.
[1] - دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی مسائل اجتماعی ایران،گروه علوم اجتماعی، واحد جهرم، دانشگاه آزاد اسلامی، جهرم، ایران. khodanazar@gmail.com
[2] - استادیار جامعه شناسی،گروه علوم اجتماعی، واحد جهرم، دانشگاه آزاد اسلامی، جهرم، ایران (نویسنده مسئول). alirezakhoddamy@yahoo.com
[3] - استادیار جامعه شناسی،گروه علوم اجتماعی، واحد جهرم، دانشگاه آزاد اسلامی، جهرم، ایران. Majid321@gmail.com
[4] - استادیار برنامه ریزی شهری و منطقه ای،گروه برنامه ریزی شهری، واحد جهرم، دانشگاه آزاد اسلامی، جهرم، ایران. ssarvarzadeh@yahoo.com
Investigating the social factors affecting the academic failure of first high school students
Khodanazar Isa Zehi Rigi, Alireza Khodami, Majid Reza Karimi, Seyed Korosh Sarwarzadeh
Abstract:
purpose: One of the important issues of our society is the drop in academic performance of Students at different levels of education. A phenomenon that is considered a serious obstacle to achieving the high goals of education. The topic of the current research is (sociological investigation of students’ academic failure, a case study of first secondary students in K hash city). The main goal of the current research is to identify the social factors affecting the academic failure of students and to provide useful and correct solutions to improve this situation.
Methods: The research method in this research is a Survey Questionnaire and interview techniques have been used in this research and library studies to collect information. The statistical population in this research is all the teachers of the First secondary level of K hash city and the statistical sample is 169 teachers of the First Secondary level of K hash city, who answered the questions of the related to the academic failure of students. In this research the ideas of Theorists such as Anthony G, Jean Piaget, James Colman, John Dewey, Charles Horton Cooley, George, G, Karl Marx, Max Weber and …. have been used.
Findings The results of this research showed that there is an inverse and significant relationship between the decrease in communication between parents and teachers, between the social and economic base of parents and between educational issues of the school and the academic failure of the first secondary students of K hash city. Also, there is a direct and meaningful relationship between differences and separation of parents between student’s relationship with friends, and between parent’s addiction and the academic Failure of first secondary students in Khash city.
Conclusion: Academic failure in students has various factors, among which the role of social factors is very prominent. The current research showed that parents' social and economic base, addiction, family relationships, etc. are influential in students' academic failure, and efforts should be made to manage them.
Keywords: Academic failure, addiction, school Education, Social base, Economic base.