ایزد بهرام از روایت دینی تا حماسۀ ملّی (مطالعۀ موردی اوستا و شاهنامه)
محورهای موضوعی : فصلنامه بهارستان سخن
زیبا اسماعیلی
1
(
گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیاتو علوم انسانی، دانشگاه تربیت دبیر شهید مطهری، تهران، ایران.
)
کلید واژه: سیمرغ, کلید واژهها: روایت دینی, روایت ملّی, ایزد بهرام, وارغن, اوستا و شاهنامه,
چکیده مقاله :
چکیده ایزد بهرام، ایزدی بزرگ و قدرتمند در آیین مزدیسنا و ایزدی کهن و بسیار محبوب در میان آریاییهاست که در اوستا در ده کالبد مختلف جلوه میکند. با وجود حضور عمیق در روایتهای دینی و محبوبیّت عمومی در میان مردم، در حماسههای ملّی ظهور محسوسی ندارد. در این تحقیق به روش توصیفی- تحلیلی به این مسأله پرداخته میشود که ایزد بهرام در روایتهای دینی (با تکیه بر اوستا) و روایتهای ملّی (با تکیه بر حماسه فردوسی) با چه هیأتی حضور مییابد. نتایج بررسی ها نشان داد که ایزد بهرام در حماسۀ فردوسی با کالبد میش و پرندۀ وارغن جلوه میکند و به دلیل آمیختگی اسطورۀ وارغن و سیمرغ، در شاهنامه، سیمرغ به جای وارغن معرّفی میشود. خصوصیّت ویژۀ پرهای وارغنی که ایزد بهرام در او حلول کرده باشد، با اوست که خجستگی و برخورداری از نیرویی شگفتانگیز است. بهبود زخمها، پیشگویی و آگاه بودن از اسرار آفرینش مرتبط با جایگاه ایزدی اوست.
Abstract zad Bahram, a great and powerful Izad in Mazd Yasna is the ancient and most loved Izad among the Arians who is manifested in ten bodies in the Avesta. Although it has profound presence in religious narratives and public acceptance among people, it doesn't have sensible appearance in national epics. It has been tried, in this article – in a descriptive-analytic method, to deal with the matter how Izad Bahram appears in religious narratives ( based on the Avesta ) and national narratives ( based on the Ferdowsi epics ) . The results of the survey show that Izad Bahram manifests itself in the body of an ewe and the bird of varghan. Because of the mixture of varghan and the Simorgh myth in the Shahnameh, the latter replaces the former in that book. The specific characteristics of the varghan feather in which Izad Bahram has reincarnated, is its blessedness and wonderful power in healing the wounds, prognostigation of being aware of the secrets of creation in relation to Izadi stance.
فهرست منابع و مآخذ
_||_