فهرست مقالات

• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1 - رابطه قاعده نفی سبیل با توافق برجام ( تعامل یا تعارض)
  امن اله فرید امراله نیکومنش علی بهرامی نژاد مغویه
  برجام که حاصل مذاکرات طولانی بین ایران و 5+1 بود و امید ها برای حل پرونده اتمی ایران پس از حدود 2 دهه را افزایش داده بود با انتخاب دونالد ترامپ و خروج ایالات متحده از آن ، عملا به سندی ناکارآمد تبدیل گشت. مسئله اصلی تحقیق،تحلیل رابطه قاعده نفی سلطه از یک سو و قاعده وفا چکیده کامل

  برجام که حاصل مذاکرات طولانی بین ایران و 5+1 بود و امید ها برای حل پرونده اتمی ایران پس از حدود 2 دهه را افزایش داده بود با انتخاب دونالد ترامپ و خروج ایالات متحده از آن ، عملا به سندی ناکارآمد تبدیل گشت. مسئله اصلی تحقیق،تحلیل رابطه قاعده نفی سلطه از یک سو و قاعده وفا به عهدوپیمان در موضوع توافقنامه برجام و به تبع آن،تبیین اولویت هریک از قواعد مذکور نسبت به دیگری است. در این مسیر و با بررسی دیدگاه های فقیهان متقدم و متاخر،معلوم شد، اولا ) پایبندی به عهود در اسلام مشروط به التزام طرف مقابل است و ثانیا ) جان مایه قاعده نفی سبیل کفار،نفی سلطه ظالمان است آنچنان که در آرای امام خمینی (ره) و آیت الله خامنه ای بیان گردیده است.بنابراین و با توجه به بد عهدی امریکا در موضوع برجام و مظالم آن نسبت به مردم ایران با تحریم های ظالمانه،قاعده نفی سبیل به قاعده وفا به عهد حاکم است. مقاله به شیوه توصیفی و تحلیلی تنظیم شده است پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  2 - مدیریت اعتراضات اجتماعی در ایران: الگوی یابی در فرهنگ عمومی
  امید نوبخت محمد سمیعیانی داود دعاگویان
  هدف:مدیریت اعتراضات اجتماعی با بهره برداری ظرفیت های فرهنگ عمومی همواره مورد توجه بوده است. هدف:شناخت ریشه اعتراضات اجتماعی در ایران، مهمترین آنها و راهکار های مدیریت اعتراضات با شناخت الگوی فرهنگ عمومی جامعه ایران ، مبتنی بر این سوال که الگوی مناسب مدیریت اعتراضات اجتم چکیده کامل

  هدف:مدیریت اعتراضات اجتماعی با بهره برداری ظرفیت های فرهنگ عمومی همواره مورد توجه بوده است. هدف:شناخت ریشه اعتراضات اجتماعی در ایران، مهمترین آنها و راهکار های مدیریت اعتراضات با شناخت الگوی فرهنگ عمومی جامعه ایران ، مبتنی بر این سوال که الگوی مناسب مدیریت اعتراضات اجتماعی در ایران کدام است ، روش :نوع تحقیق توسعه ای و کاربردی است که در حوزه اعتراضات اجتماعی، با استفاده از مطالعات نظری و کتابخانه ای در بخش ادبیات تحقیق و جلسه خبرگی با بیست نفر ازنخبگان و مدیران در حوزه امنیت و تعدادی ازدانشجویان دانشگاه آزاد به صورت تصادفی، انجام شد. روایی پرسشنامه های این بخش از طریق پنج نفر از نخبگان و مدیران حوزه امنیت حاصل شد .در بخش ارائه الگوی فرهنگ عمومی مناسب برای مدیریت اعتراضات اجتماعی در ایران از نظرات 100 نفراز متخصصین حوزه فرهنگ و امنیت بهره برداری شد.دراین مسیر با توزیع پرسشنامه مبتنی بر اخذ روایی آن از طریق متخصصین و حصول پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ ،الگوی مفهومی پیشنهادی آنان در ابعاد چهار گانه به انضمام مولفه ها و شاخص های آنها بدست آمد. یافته ها:یافته ها نشان داد، ریشه اعتراضات اجتماعی در جامعه ایران با لحاظ مسائل، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی، عمدتا فرهنگی است.که با تاکید بر الگوی فرهنگ عمومی و ابعاد ، مولفه ها و شاخص های آن قابل مدیریت می باشد.ارائه الگوی شایسته مدیریت اعتراضات اجتماعی در ایران مبتنی بر فرهنگ عمومی ، است . پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  3 - تحلیل مؤلفه‌های تمدن‌ساز مؤثر از سوی دولت ادریسیان در قرون اولیه اسلام بر کشورها و شهرهای غیرمسلمان
  فیض اله بوشاسب اعظم مظفری علیرضا ابطحی
  ادریسیان (778-985 م)نخستین فرقۀ شیعی بودند که در بلاد اسلامی به قدرت سیاسی رسیدند. آنها موفق شدند حدود سه قرن ابتدا به شکل کاملاً مستقل و سپس به عنوان کارگزار خلافت اموی مستقر در اسپانیا تشکیل حکومت دهند. نتایج این استقرار و تثبیت قوای سیاسی به تدریج در حوزه‌های فرهنگ و چکیده کامل

  ادریسیان (778-985 م)نخستین فرقۀ شیعی بودند که در بلاد اسلامی به قدرت سیاسی رسیدند. آنها موفق شدند حدود سه قرن ابتدا به شکل کاملاً مستقل و سپس به عنوان کارگزار خلافت اموی مستقر در اسپانیا تشکیل حکومت دهند. نتایج این استقرار و تثبیت قوای سیاسی به تدریج در حوزه‌های فرهنگ و تمدن خود را آشکار ساخت تا بدانجا که پژوهش‌های بسیاری بر مظاهر فرهنگ و تمدن ادریسی شهادت می‌دهند. اما نکتۀ ناگفته‌ای که در این زمینه وجود دارد تأثیرگذاری آنها بر همسایگان مسلمان و غیرمسلمانی است که به تدریج شیفتۀ تمدن و اندیشه فرهنگی ادریسیان شدند. جستار حاضر با روش توصیفی-تحلیلی به مهمترین مصادیق و مؤلفه‌های تمدن‌ساز پرداخته است که در زمامداری ادریسیان ظهور و گسترش یافتند و علاوه بر آن به کشورها، بلاد و اقوام دیگر به شکل مستقیم یا غیرمستقیم صادر شدند. بنا بر نتایج اگر تمدن را منبعث از دو عامل وحدت‌یافتگی و دین بدانیم و آن را بر اساس اصولی مانند معماری، سیستم بوروکراتیک و روابط تجاری-سیاسی بازشناسی کنیم، آنگاه می‌توان دریافت که چگونه بسیاری از دستاوردهای تمدنی دوران ادریسیان از کشورهای آفریقایی تا اسپانیا و پرتغال گسترش یافته است. هرچند شکل این گسترش متوازن و همگن نبوده، اما نهایتاً تأثیرات ژرفی از ساختار تمدن ادریسی در تمامی این حوزه‌های جغرافیایی و سیاسی دیده می‌شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  4 - بررسی عوامل پژوهشی در مهاجرت نخبگان درایران طی سالهای 1368 – 1392
  فرزاد شعبانی رضا پریزاد علیرضا امینی
  پدیده مهاجرت نخبگان در دهه‌های اخیر، یکی از مهم‌ترین مسائل بحث‌انگیز کشورهای کمتر توسعه‌یافته است که به شکل حاد آن فرار مغزها نیز گفته می‌شود. مقاله حاضر به بررسی و ارزیابی چالش‌ها و راهبردهای ارتقاء نظام مقابله با مهاجرت نخبگان در ایران در دوره زمانی 1392-1368 می‌پرداز چکیده کامل

  پدیده مهاجرت نخبگان در دهه‌های اخیر، یکی از مهم‌ترین مسائل بحث‌انگیز کشورهای کمتر توسعه‌یافته است که به شکل حاد آن فرار مغزها نیز گفته می‌شود. مقاله حاضر به بررسی و ارزیابی چالش‌ها و راهبردهای ارتقاء نظام مقابله با مهاجرت نخبگان در ایران در دوره زمانی 1392-1368 می‌پردازد. بر اساس تحقیقاتی که درباره مهاجرت نخبگان در این دوره صورت گرفت تعداد 1826 عضو هیئت‌علمی رسمی و تمام‌وقت در دانشگاه‌های آمریکا و کانادا مشغول به تحصیل هستند و این در حالی است که تعداد اعضای هیئت‌علمی رسمی و غیررسمی آمریکا و کانادا به بیش از 5000 نفر می‌رسد. مهم‌ترین متغیر تأثیرگذار بر عوامل مهاجرت نخبگان دو دسته عوامل رانشی (دافعه‌های داخلی) و عوامل کششی (جاذبه‌های خارجی) می‌باشد. این پژوهش یک مطالعه کیفی و کتابخانه‌ای است که در این تحقیق از کتاب‌ها، مجلات علمی و تخصصی، گزارش‌های وزارتخانه‌های مرتبط با مهاجرت نخبگان، آمارها و اطلاعات منتشرشده از طرف نهادهای بین‌المللی نظیر سازمان ملل، صندوق بین‌المللی پول، بانک جهانی و غیره استفاده‌شده است. جامعه آماری این مطالعه مهاجرت نخبگان طی سال‌های مذکور می‌باشد. نتایج حاصل از تحقیق نشان می‌دهد که عواملی مانند: عدم توجه اجتماعی به ارزش فعالیت‌های علمی، نبود تسهیلات لازم برای پژوهش، پایین بودن حقوق و دستمزد و احساس وجود تبعیض و نابرابری به‌عنوان عوامل رانشی مهاجرت نخبگان علمی به خارج از کشور مؤثر هستند. کلمات کلیدی: پژوهش، مهاجرت، نخبگان، توسعه، دانشگاه پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  5 - نقش سرمایه اجتماعی در توسعه سیاسی و اجتماعی ایران بعد از انقلاب اسلامی
  مهدی مرادی مسعود جعفری نژاد احمد آذین علیرضا گلشنی
  سرمایه اجتماعی که در دهه های اخیر بیشتر مورد توجه اندیشمندان و متفکران حوزه علوم اجتماعی قرار گرفته است، مفهومی کلان بوده و دربردارنده ابعاد متعدد اجتماعی همچون اعتماد و مشارکت اجتماعی، هنجارها و وجوه گوناگون پیوندها، همکاری، اعتماد متقابل و ارتباطات میان اعضای یک شبکه چکیده کامل

  سرمایه اجتماعی که در دهه های اخیر بیشتر مورد توجه اندیشمندان و متفکران حوزه علوم اجتماعی قرار گرفته است، مفهومی کلان بوده و دربردارنده ابعاد متعدد اجتماعی همچون اعتماد و مشارکت اجتماعی، هنجارها و وجوه گوناگون پیوندها، همکاری، اعتماد متقابل و ارتباطات میان اعضای یک شبکه است. با توجه به این مهم، تحقیق حاضر به بررسی نقش سرمایه اجتماعی(با سه بعد ساختاری، شناختی و ارتباطی) در توسعه اجتماعی و سیاسی ایران بعد از انقلاب اسلامی پرداخته است. این تحقیق به روش آمیخته (کمّی و کیفی) صورت گرفته است و جامعۀ آماری این پژوهش در بخش کمّی شامل 600 نفر از دانشگاهیان شهر تهران در سال 1398 و در فاز کیفی شامل 12 نفر از صاحب نظران مسائل توسعه، استادان دانشگاه بود که با استفاده از تکنیک دلفی فازی اطلاعات آنها گردآوری و تحلیل شد. تکنیک دلفی فازی به عنوان تاییدی بر یافته های کمی مورد استفاده قرار گرفت. یافته های تحقیق نشان می دهد توسعه سیاسی جوامع دانشگاهی بر سرمایه اجتماعی اثر گذار بوده است. به عبارتی، بین متغیرهای توسعه سیاسی (متغیر وابسته ) و سرمایه اجتماعی (متغیر مستقل) همبستگی معناداری وجود دارد. در کل، می توان اشاره داشت که 3/42% از تغییرات متغیر وابسته یعنی توسعه سیاسی (حق رأی و شرکت در انتخابات و اجتماعات) به کمک متغیر مستقل (سرمایه اجتماعی) قابل تبیین است. یافته های تکنیک دلفی فازی حکایت از توافق تقریبا کامل(بالای 70 درصد) خبرگان در مورد تاثیر شاخص های سرمایه اجتماعی بر توسعه سیاسی و اجتماعی در ایران دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  6 - چارچوب آژانس بین المللی انرژی اتمی در حفظ صلح و امنیت بین المللی
  فریبا فدایی ابو محمد عسگرخانی مریم مرادی
  تلاش برای قاعده مند کردن رفتار بازیگران در عرصه بین المللی به منظور حفظ صلح و امنیت بین المللی همواره با فراز و نشیب بسیار همراه بوده است. در این میان دسترسی بشر به فناوری هسته ای نیز بر نگرانی بکارگیری آن با اهداف غیر صلح آمیز افزود. لذا آژانس بین المللی انرژی اتمی با چکیده کامل

  تلاش برای قاعده مند کردن رفتار بازیگران در عرصه بین المللی به منظور حفظ صلح و امنیت بین المللی همواره با فراز و نشیب بسیار همراه بوده است. در این میان دسترسی بشر به فناوری هسته ای نیز بر نگرانی بکارگیری آن با اهداف غیر صلح آمیز افزود. لذا آژانس بین المللی انرژی اتمی با هدف توسعه و استفاده صلح آمیز از انرژی اتمی ایجاد گردید تا عملکرد دولتها در استفاده از این فناوری را نظام مند نماید. با این وصف این سوال مطرح است که آژانس بین المللی انرژی اتمی بر مبنای چه چارچوب و مکانیزمی مبادرت به حفظ صلح و امنیت بین المللی می نمایند؟ در بررسی اسناد مربوطه مشخص می گردد که آژانس بین المللی انرژی اتمی بر تعهدات دولتها ذیل معاهدات عدم اشاعه در قالب بازرسی های مختلف نظارت می نماید و در صورت عدم احراز پایبندی یک دولت عضو و رفع ننمودن تخلف در مدت مقتضی، آژانس گزارش تخلف را به شورای امنیت می رساند. اما این مکانیزم صرفا در خصوص دولتهای عضو کارآمدی لازم را دارد و در خصوص دولتهای غیر عضو نمی تواند تامین کننده صلح و امنیت بین المللی باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  7 - عملکرد یکجانبه گرایانه ایالات متحده و اتحادیه اروپا در عرصه بین الملل
  مهدی اشتری دکتر علی پور قصاب امیری دکتر فخرالدین ابوئیه
  دولت‌ها استانداردها و قوانین خاص خود را در داخل کشور وضع و در محدوده قلمرو خود آنها را به اجرا می گذارند، اما زمانی که محدوده اجرا یا اثرگذاری تصمیمات به سطح بین المللی رود، در حالی امکان مداخله و اظهارنظر در وضع و تثبیت قوانین و هنجارها را در سطح فراملی نداشته‌اند، یکج چکیده کامل

  دولت‌ها استانداردها و قوانین خاص خود را در داخل کشور وضع و در محدوده قلمرو خود آنها را به اجرا می گذارند، اما زمانی که محدوده اجرا یا اثرگذاری تصمیمات به سطح بین المللی رود، در حالی امکان مداخله و اظهارنظر در وضع و تثبیت قوانین و هنجارها را در سطح فراملی نداشته‌اند، یکجانبه‌گرایی رخ می دهد. ایالات متحده نیز بعد از جنگ سرد و فروپاشی شوروی به همراه کشورهای اروپای بویژه غربی یکه تاز عرصه بین المللی شده اند که پس از مدتی با بروز حوادث مختلف در نقاط گوناگون دست به مداخلات سیاسی، حقوقی، نظامی و اقتصادی زده، نقض حقوق بین المللی را بطور آشکار سبب شده اند در صورتی که بر اساس اصل عدم مداخل در امور داخلی کشورها که سازمان ملل کشورها را متعهد بدان نمود هیچ کشوری حتی آمریکا که نقش هژمون دارد و یا اتحادیه اروپا نمی تواند در امور سایر نقاط دخالت نماید مگر در یک شرایط استثنایی که بحث حقوق بشردوستانه مطرح باشد و آن هم باید با مجوز شورای امنیت نه بطور یکجانبه گرا و خودسرانه باشد در حالی که آمریکا آشکارا قوانین تجارت بین المللی را نقض می کند، مداخله نظامی را در نقاط مختلف جها خودسرانه رقم می زند، نهادهای سیاسی-حقوقی داخلی کشورها را محکوم می کند پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  8 - موانع منطقه ای بازیابی قدرت فدراسیون روسیه در دوره دوم پوتین، از سال 2014 تا سال 2019
  محسن حبیبی احمد بخشایشی اردستانی سیدعلی طباطبایی نژاد حمیدرضا شیرزاد
  فدراسیون روسیه از دوره دوم پوتین بیش از هر زمان دیگری در تاریخ خود تحت تاثیر تحولات فزاینده منطقه ای و بین الملی قرار گرفت. پوتین با اتخاذ سیاست عمل گرایی و راهبرد قدرت بزرگ مدرن هنجارمند درصدد بازیابی قدرت بر آمد؛ اما مسیر بازیابی قدرت از سال 2014 به این سو، با موانعی چکیده کامل

  فدراسیون روسیه از دوره دوم پوتین بیش از هر زمان دیگری در تاریخ خود تحت تاثیر تحولات فزاینده منطقه ای و بین الملی قرار گرفت. پوتین با اتخاذ سیاست عمل گرایی و راهبرد قدرت بزرگ مدرن هنجارمند درصدد بازیابی قدرت بر آمد؛ اما مسیر بازیابی قدرت از سال 2014 به این سو، با موانعی در حوزه منطقه ای همراه بوده است که به دو دسته کلی در زمینه های بحران اوکراین و شبه جزیره کریمه و دیگری اهرم صادرات گاز روسیه به اروپا نمود یافته است. در این تحقیق به دنبال درک موانع منطقه ای موجود بر سر راه بازیابی قدرت فدراسیون روسیه در دوره دوم ریاست جمهوری پوتین از سال 2014 تا سال 2019، از منظر نظریه واقع گرایی تدافعی بودیم. روش تحقیق به توصیفی تبیینی و به روش مطالعات کتابخانه‌ای بود. پس از بررسی نتیجه حاصل شد که روسیه در راستای بازیابی قدرت خود با موانعی هم چون بحران اوکراین، گسترش ناتو به شرق، استقرار سپر دفاع موشکی، اهرم صادرات گاز به اروپا، مبحث امنیت انرژی اتحادیه اروپا روبروست. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  9 - ترسیم سناریوهای پیش روی فرصت ها و تهدیدهای قوم گرایی عربی در ارتباط با امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران
  حسین ترکی محمدعلی خسروی علی قربانپور
  امنیت ملی شرط اولیه و البته مهم ترین شرط حفظ، بقا، پیشرفت و ترقی هر کشور در همه ی زمینه هاست. برای پیش بینی وضعیت امنیتی کشور در سال های آتی توجه به وضعیت قومی و چالش های قومی کاملا ضروری است. هدف از انجام این تحقیق ترسیم سناریوهای پیش روی فرصت ها و تهدیدات قوم گرایی عر چکیده کامل

  امنیت ملی شرط اولیه و البته مهم ترین شرط حفظ، بقا، پیشرفت و ترقی هر کشور در همه ی زمینه هاست. برای پیش بینی وضعیت امنیتی کشور در سال های آتی توجه به وضعیت قومی و چالش های قومی کاملا ضروری است. هدف از انجام این تحقیق ترسیم سناریوهای پیش روی فرصت ها و تهدیدات قوم گرایی عربی در ارتباط با امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران است.این تحقیق از نظر ماهیت و هدف، کاربردی و از نظر نوع روش، توصیفی-پیمایشی و با توجه به آینده پژوهانه بودن پژوهش، اکتشافی نیز می باشد. بدین منظور عوامل موثر در حوزه قوم گرایی عربی با استفاده از روش پایش محیطی و مرور مطالعات تخصصی این حوزه شناسایی و در قالب پرسشنامه ماتریس در اختیار 15 نفر از خبرگان قرار گرفت. متغیرهای به دست آمده به روش ماتریس متقاطع و با استفاده از نرم افزار میک مک، طیف بندی گردیده و ضمن اخذ نظرات خبرگان با استفاده از نرم افزار سناریوویزارد مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته بود و در نهایت سناریوهای محتمل و سازگار شناسایی و استخراج گردید. یافته های حاصل از این تحقیق نشان داد سناریوی شماره یک قوی ترین و محتمل ترین سناریوی به دست آمده از نرم افزار سناریو ویزارد است.سناریوی شماره یک از 7 وضعیت تشکیل شده که 6 وضعیت از وضعیت های محتمل وضعیت میانه و ادامه روند موجود و 1 وضعیت یعنی(کاهش ریزگردها) وضعیت مطلوب می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  10 - وضعیت کودکان در مخاصمات مسلحانه
  ابراهیم مشهدی مسعود بیتانه موسی موسوی زنوز
  کودکان عامل برانگیختن مخاصمات مسلحانه نیستند، اما همواره صدمات زیادی را در این رابطه به صورت گوناگون متحمل شــده‌اند. بنابراین از آنجا که بیشــترین سهم صدمات ناشی از مخاصمات مسلحانه، متوجه این دسته از غیر نظامیان می‌شود، به همین جهت سازمان‌ها و نهادهای بشــردوســتانه و چکیده کامل

  کودکان عامل برانگیختن مخاصمات مسلحانه نیستند، اما همواره صدمات زیادی را در این رابطه به صورت گوناگون متحمل شــده‌اند. بنابراین از آنجا که بیشــترین سهم صدمات ناشی از مخاصمات مسلحانه، متوجه این دسته از غیر نظامیان می‌شود، به همین جهت سازمان‌ها و نهادهای بشــردوســتانه و دولت‌ها را به اندیشه حمایت از این قشر آسیب‌پذیر واداشته است. پیرامون وضعیت حقوقی کودکان در مخاصمات مسلحانه در اسناد متعددی از جمله در کنوانسیون‌های چهارگانه ژنو و پروتکل‌های الحاقی به آن، کنوانسیون حقوق کودک، منشور آفریقایی راجع به حقوق و رفاه کودک و قطعنامه‌های شورای امنیت حمایت‌های ضروری را مدنظر قرار داده‌اند. همچنین در آراء مختلف دیوان کیفری بین‌المللی و دیوان کیفری برای یوگسلاوی سابق و رواندا نیز به موضوع حقوق کودکان هم از منظر سرباز گیری و هم از منظر آسیب‌ها در جنگ پرداخته شده که از این منظر شاهد توسعه گفتمان حقوقی حاکم بر وضعیت کودکان در مخاصمات مسلحانه هستیم. پرونده مقاله