فهرست مقالات

• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1 - موسیقی کناری در شعر کودک
  پیمانه اسماعیلی اصغر رضاپوریان
  در شعر کودک، کم‌تر شعری را سراغ داریم که در آن‌ از موسیقی کناری یا اَشکالِ مختلف قافیه، نهایت استفاده نشده‌باشد. شاعران شعر کودک به‌دلیل تأثیر غیرقابل انکار عناصر موسیقایی بیرونی، کناری و درونی، همواره کوشیده‌اند این عناصر موسیقایی را به بهترین شکل، به‌کار ببرند. محمود چکیده کامل

  در شعر کودک، کم‌تر شعری را سراغ داریم که در آن‌ از موسیقی کناری یا اَشکالِ مختلف قافیه، نهایت استفاده نشده‌باشد. شاعران شعر کودک به‌دلیل تأثیر غیرقابل انکار عناصر موسیقایی بیرونی، کناری و درونی، همواره کوشیده‌اند این عناصر موسیقایی را به بهترین شکل، به‌کار ببرند. محمود کیانوش یکی از شعرای تأثیرگذار و صاحب‌نظر در عرصه شعر کودک است. این پژوهش که با روش توصیفی – تحلیلی و مبتنی بر نظریات صورتگرایی نوشته‌شده، ضمن واکاویِ دو مورد خاص با نام‌های قافیه فقیر و غنی از موسیقی کناری در شعر این شاعر، به این نتیجه رسیده که در نخست، محمود کیانوش آگاهانه و مبتنی بر آرای خود پیرامون موسیقی کناری شعر کودک، از قافیه‌های غنیِ موسیقایی در اشعار خود بهره‌ برده، سپس این قافیه‌ها به شکلی کاملاٌ هنرمندانه و خلّاق و با بسامدهایی معنادار و به دور از هرگونه تصنّع یا تکلّف در اشعار کودکانه او قابل تشخیص است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  2 - بررسی تحلیلی سبک تاریخ ادبیات نویسی رینولد نیکلسون
  پریسا امیری تورج زینی وند
  بررسی شیوه و روش تاریخ ادبیات نگاری، ازجمله مباحث نوین علمی و انتقادی به شمار می‌رود که نظر برخی پژوهشگران این عرصه را به خود جلب نموده است. پژوهش حاضر به تحلیل سبک‌شناسی نگارش تاریخ ادبیات اعراب توسط یکی از خاورشناسان معاصر "رینولد آلن نیکلسون" می‌پردازد. منبع اصلی این چکیده کامل

  بررسی شیوه و روش تاریخ ادبیات نگاری، ازجمله مباحث نوین علمی و انتقادی به شمار می‌رود که نظر برخی پژوهشگران این عرصه را به خود جلب نموده است. پژوهش حاضر به تحلیل سبک‌شناسی نگارش تاریخ ادبیات اعراب توسط یکی از خاورشناسان معاصر "رینولد آلن نیکلسون" می‌پردازد. منبع اصلی این پژوهش کتاب تاریخ ادبیات نیکلسون است و نگارندگان با رویکردی توصیفی- تحلیلی به بررسی و نقد سبک نگارش این کتاب پرداخته‌اند. یافته‌های این تحقیق، بیانگر آن است که شیوه نیکلسون در نگارش تاریخ ادبیات به ویژگی‌هایی همچون؛ ارائه اسناد و مدارک شرقی و غربی، تقسیم‌بندی تاریخ ادبیات براساس جریان‌های سیاسی، دوره‌بندی ادوار تاریخ، بررسی ویژگی‌های برجسته دوره‌های تاریخی، بهره‌گیری از متون دینی و... ممتاز است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  3 - سبکشناسی شعر شیخ رضا طالبانی در مدح امام حسین(ع)
  یدالله پشابادی
  شیخ رضا طالبانی از شاعران برجسته و پرآوازة کلاسیک کُرد است که سروده‌های فراوانی به زبان‌های فارسی، عربی و ترکی نیز دارد. بارزترین درونمایة شعر او هجو است، با این حال به میدان هر فنی از شاعری که گام نهاده، به مثابة یک شهسوار ظاهر گشته است. شعر او به هر یک از این زبان‌ها چکیده کامل

  شیخ رضا طالبانی از شاعران برجسته و پرآوازة کلاسیک کُرد است که سروده‌های فراوانی به زبان‌های فارسی، عربی و ترکی نیز دارد. بارزترین درونمایة شعر او هجو است، با این حال به میدان هر فنی از شاعری که گام نهاده، به مثابة یک شهسوار ظاهر گشته است. شعر او به هر یک از این زبان‌ها که بوده باشد، خللی در سطح سروده‌ها و انشایش وارد نگشته است. طالبانی در ضمنِ چندین شعر که در مدح پیغامبر(ص) و اهل‌بیت او(ع) و ذکر مصایب ایشان سروده است، شعری در مدح و اظهار وفاداری به امام حسین(ع) با مطلع لافت از عشق حسین است و سرت بر گردن است؟/ عشقبازی سر به میدان وفا افکندن است دیده می‌شود. این جستار با روش تحلیلی- توصیفی به منظور کشف لایه‌های گونه‌گونِ زبانی، ادبی، بلاغی و نحوی و ژرف‌ساخت شعر طالبانی به نگارش درآمده است. طی این پژوهش سوای روشن شدن ویژگی‌های مهمی از قبیل روانی، وضوح، سادگی، خلوص، صراحت لهجه و ایمان عمیق به اندیشه و ایدئولوژی مطرح شده در شعر که از یکایک ابیات آن ملموس و مشهود است؛ به لحاظ سبک نیز بهره گرفتن از واژه‌های جهت‌دار و مؤکد برای تبیین و تفهیم معنا، تکیه بر صداها و آواهای دلالت‌دار و آهنگین در راستای تقویت لایة آوایی سبک، نمود یافتن برخی وجوه بلاغی از ویژگی‌های بارز این شعر است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  4 - تحلیل سبک شناختی رمان اهل غرق منیرو روانی‌پور
  زینب خواجوند سریوی حسین حسن‌پور آلاشتی
  منیرو روانی‌پور از نامدار‌ترین زنان داستان‌نویس است که از دهه شصت به خلق جدی آثار داستانی پرداخته و جایگاه معتنابهی در داستان‌نویسی معاصر ایران احراز کرده است. پس از مجموعه داستان کوتاه "کنیزو"(1367)، "اهل غرق" اولین رمان روانی‌پور است که به شیوه‌ رئالیسم جادویی نگارش ی چکیده کامل

  منیرو روانی‌پور از نامدار‌ترین زنان داستان‌نویس است که از دهه شصت به خلق جدی آثار داستانی پرداخته و جایگاه معتنابهی در داستان‌نویسی معاصر ایران احراز کرده است. پس از مجموعه داستان کوتاه "کنیزو"(1367)، "اهل غرق" اولین رمان روانی‌پور است که به شیوه‌ رئالیسم جادویی نگارش یافته است و توفیقات فراوانی را حاصل کرده است. در باب این اثر نقد و نظرهای فراوان ارائه شده امّا جای آن دارد که به طور مستقل در باب سبک این اثر تدقیق بیشتری صورت گیرد. لذا برآنیم تا در این مقاله مؤلفه‌های سبکی اهل غرق را در سه حوزه روایت، زبان و بلاغت مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد تا دانسته شود سبک عمومی این اثر چیست و شاخصه‌های سبکی روایی، زبانی و بلاغی(= ادبی) آن کدام است و چه نسبتی با ژانر اثر و نگرش نویسنده دارد؟ پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  5 - روایت شناسی داستان خواجه نعمان بر اساس نظریه تودوروف
  نعیمه صفایی نیا امیراسماعیل آذر
  امیرارسلان نامدار، از داستان‌های کهن ادبیات شفاهی فارسی است. آن را حدفاصل قصه‌پردازی سنتی و رمان‌نویسی در ایران دانسته‌اند. قصه‌های عامیانه، همواره موردتوجه ساختارگرایان و روایت‌شناسان قرار گرفته‌اند. در این میان، تودوروف در بررسی روایت‌های اسطوره‌ای، به‌ویژه قصه‌ها، مو چکیده کامل

  امیرارسلان نامدار، از داستان‌های کهن ادبیات شفاهی فارسی است. آن را حدفاصل قصه‌پردازی سنتی و رمان‌نویسی در ایران دانسته‌اند. قصه‌های عامیانه، همواره موردتوجه ساختارگرایان و روایت‌شناسان قرار گرفته‌اند. در این میان، تودوروف در بررسی روایت‌های اسطوره‌ای، به‌ویژه قصه‌ها، موفقیت چشم‌گیری یافته‌است. در این مقاله، به تحلیل و بررسی اولین داستان از کتاب امیرارسلان نامدار با عنوان "خواجه نعمان و سود سرشار او" براساس نظریه تودوروف می‌پردازیم. به لحاظ ساختار زبانی، این داستان بر محور افعال (کنش‌ها)، شکل گرفته‌است. از دیدگاه نحوی؛ دو پی رفت اصلی (پایه) در ابتدا و انتهای روایت قرارگرفته‌اند که دو پی رفت فرعی را در خود جای‌داده‌اند. نحوه به‌کارگیری پی رفت‌ها در متن نیز، به شیوه درونه‌گیری است. از منظر وجوه روایتی؛ وجه غالب در داستان، اخباری و زمان وقوع افعال، گذشته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  6 - مشکلات عاطفی و اجتماعی زنان در آثار داستانی راضیه تجار
  لیلا عاشقی قلعه ناصر علیزاده خیاط آرش مشفقی
  ادبیات محملی برای بازتاب نگرش‌ها،‌‌‌‌ گفتمان‌ها و ایدئولوژی‌هایی است که بنابر ضرورت روزگار و تحولات گسترده اجتماعی-سیاسی به وجود آمده است. آثار ادبی یکی از مهم‌ترین ابزارهای درک مسائل و مشکلات زنان در جامعه است به‌خصوص مطالعه آثار نویسندگان زن می‌تواند به روشن شدن زوایا چکیده کامل

  ادبیات محملی برای بازتاب نگرش‌ها،‌‌‌‌ گفتمان‌ها و ایدئولوژی‌هایی است که بنابر ضرورت روزگار و تحولات گسترده اجتماعی-سیاسی به وجود آمده است. آثار ادبی یکی از مهم‌ترین ابزارهای درک مسائل و مشکلات زنان در جامعه است به‌خصوص مطالعه آثار نویسندگان زن می‌تواند به روشن شدن زوایای متعددی درزمینه اجتماعی و عاطفی زنان بینجامد. بیشتر شخصیت‌های اصلی داستان‌های نویسندگان زن، زنان هستند. در این داستان‌ها مسائل عاطفی و اجتماعی زندگی زنان مطرح و از آسیب‌های جبران‌ناپذیری که به زنان وارد می‌شود سخن به میان می‌آید. لذا شناخت این مسائل از پیش‌شرط‌های اساسی در حل‌وفصل مشکلات و دغدغه‌های زنان است. این پژوهش به بررسی مشکلات عاطفی و اجتماعی زنان در آثار داستانی "راضیه تجار" با دیدی فمینیستی پرداخته است. راضیه تجار بیشتر زنانی را به تصویر می‌کشد که در بند و تسلیم، وابسته به مردان، محصور در خانه و ناامید و ناراحت هستند به‌طوری‌که زن در آثار او موجودی تنها، مضطرب و سرگردان است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  7 - شخصیت‌پردازی در داستان‌های کودکان براساس نظریه گریماس
  مریم محمودی هاله اژدر نژاد
  شخصیّت‎پردازی از عناصر اصلی داستان‎پردازی است. شخصیّت‌های داستان در تداوم پی‌رنگ داستان نقش اساسی دارند و به‌مثابه الگو، نمایانگر جایگاه انسان در دنیاهای متفاوت فرهنگی و اجتماعی هستند و با بررسی آن‌ها می‎توان، هم از فضای داستان مطّلع شد و هم به توانایی نویسن چکیده کامل

  شخصیّت‎پردازی از عناصر اصلی داستان‎پردازی است. شخصیّت‌های داستان در تداوم پی‌رنگ داستان نقش اساسی دارند و به‌مثابه الگو، نمایانگر جایگاه انسان در دنیاهای متفاوت فرهنگی و اجتماعی هستند و با بررسی آن‌ها می‎توان، هم از فضای داستان مطّلع شد و هم به توانایی نویسنده پی‎برد. پژوهش حاضر به بررسی و تحلیل شخصیّت‎های داستان با استفاده از الگوی کنشگر گریماس و پی بردن به شیوه‎های شخصیّت‎پردازی در داستان‎های کودکانه لینا کیلانی، نویسنده معاصر سوری و نادر ابراهیمی، نویسنده معاصر ایرانی اختصاص یافته‎است. الگوی کنشگر گریماس، با ساختاری نظام‎مند به تحلیل شخصیّت‎ها می‎پردازد. نتیجه پژوهش نشان می‌دهد که هر دو نویسنده در زمینه انطباق با این الگو موفق بوده‎اند، با این تفاوت که کنشگران داستان‎های ابراهیمی از تنوّع بیشتری برخوردار است، ولی در داستان‌های کیلانی گونه‎های بیشتری شخصیّت می‎‎یابند. او علاوه بر حیوانات حتّی به جمادات و نباتات هم جان می‎بخشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  8 - تحلیل‌گفتمان انتقادی فیلم "عصبانی نیستم" با رویکرد فرکلاف
  اسما نامداری
  تحلیل گفتمان انتقادی، به‌منزله رویکرد میان‌رشته‌ای، فراتر از صورت‌های زبانی به بررسی ایدئولوژی و قدرت که بازتاب‌دهنده اوضاع اجتماعی و فرهنگی فضای حاکم بر جامعه است، می‌پردازد. ازآنجاکه قدرت حاکم بر هر جامعه‌ای گفتمان آن جامعه را سامان می‌بخشد، این رویکرد چگونگی پیوند آث چکیده کامل

  تحلیل گفتمان انتقادی، به‌منزله رویکرد میان‌رشته‌ای، فراتر از صورت‌های زبانی به بررسی ایدئولوژی و قدرت که بازتاب‌دهنده اوضاع اجتماعی و فرهنگی فضای حاکم بر جامعه است، می‌پردازد. ازآنجاکه قدرت حاکم بر هر جامعه‌ای گفتمان آن جامعه را سامان می‌بخشد، این رویکرد چگونگی پیوند آثار ادبی با قدرت مسلط بر جامعه را در سه لایه توصیف، تفسیر و تبیین بررسی می‌کند. فرکلاف در آغاز، از منظر زبان‌شناختی به تحلیل متون پرداخته و سپس گفتمان‌هایی را که متن با آن‌ها در ارتباط است (که ممکن است دربردارنده فیلم، متن ادبی، نمایشنامه و ... باشد) ، شناسایی نموده و نحوه رابطه آن‌ها با نظریه‌های کلان اجتماعی را بیان می کند. هدف فرکلاف آگاه کردن مصرف‌کنندگان متون از ایدئولوژی های موجود در متن است. هر متنی خوانندگان را به سمت درک مشخصی از واقعیت سوق می دهد. دل‌مشغولی اصلی فرکلاف، شناسایی انتقادی و آگاهی‌بخشی به مخاطبین از گفتمان‌های پنهان در متن در هنگام خواندن متن است. در این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی و بر پایه تحلیل گفتمان انتقادی نورمن فرکلاف به بررسی فیلم "عصبانی نیستم" ساخته رضا درمیشیان می‌پردازیم. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که گفتمان "خشونت"، گفتمان‌ اصلی در فیلم است وگفتمان‌های دیگری نظیر "عشق"، "نابرابری اجتماعی" و "بی‌عدالتی" حول محور آن شکل می‌گیرد که همگی براساس ایدئولوژی‌های حاکم بر جامعه در طول فیلم به وجود می‌آیند پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  9 - بیان نوستالژیک حسین پناهی
  عظیم یوسفی محمد حکیم آذر مظاهر نیکخواه
  نوستالژی یا غم غربت از مباحث مرتبط با روان‌شناسی است که آن را حسرت شیرین و تقابل زمان حال با گذشته‌ها دانسته‌اند. نوستالژی، تاریخی به قدمت هبوط آدم(ع) دارد و از دیرباز درون‌مایه‌ بسیاری از آثار ادبی را شامل است. نوستالژی و غم غربت در کنار مضامینی نظیر حسرتِ بازگشت به دو چکیده کامل

  نوستالژی یا غم غربت از مباحث مرتبط با روان‌شناسی است که آن را حسرت شیرین و تقابل زمان حال با گذشته‌ها دانسته‌اند. نوستالژی، تاریخی به قدمت هبوط آدم(ع) دارد و از دیرباز درون‌مایه‌ بسیاری از آثار ادبی را شامل است. نوستالژی و غم غربت در کنار مضامینی نظیر حسرتِ بازگشت به دوران کودکی، یادآوری مهر مادری، یاد وطن و توجه به آداب‌ورسوم و آیین‌های بومی محلی و فرهنگ‌عامه، وقتی در ادبیات در تقابل با زندگی شهرنشینی و یأس و تنهایی جهان مدرن قرار می‌گیرد، برجستگی خاصی به شعر و نثر می‌دهد. حسین پناهی هنرمندی نوستالژی‌گراست. از مهم‌ترین ویژگی‌های هنر او بیان نوستالژیک شعر و نثر اوست. پژوهش حاضر به بررسی بیان نوستالژیک شعر حسین پناهی می‌پردازد و در پایان به این نتیجه می‌رسد که غم غربت جان‌مایه شعر پناهی است و زیستن او در تهران به‌نوعی برای او اسارتی اجباری بوده است. روش این پژوهش تحلیلی- توصیفی و از نوع کیفی است و به بررسی جنبه‌های نوستالژی در شعر و اندیشه حسین پناهی می‌پردازد. پرونده مقاله