علوم و تکنولوژی محیط زیست: 4 (2)

دسترسی آزاد مقاله

1 - اثر تغییرات ارتفاع از سطح دریا بر خصوصیات کمی و کیفی و زیست محیطی توده جنگل های کاج بروسیا
اصغر فلاح یحیی کوچ علی اکبر رستاقی

زمینه و هدف: جهت بررسی کمی و کیفی کاج بروسیا، جنگل کاری منطقه قپان با مساحت 232 هکتار مورد بررسی قرار گرفت. روش بررسی: به همین منظور در سه طبقه ارتفاعی از سطح دریا (400-200، 600-400 و 800-600 متر) به روش تصادفی سیستماتیک اقدام به برداشت پلات های 400 مترمربعی گردید (تعدا چکیده کامل

زمینه و هدف: جهت بررسی کمی و کیفی کاج بروسیا، جنگل کاری منطقه قپان با مساحت 232 هکتار مورد بررسی قرار گرفت. روش بررسی: به همین منظور در سه طبقه ارتفاعی از سطح دریا (400-200، 600-400 و 800-600 متر) به روش تصادفی سیستماتیک اقدام به برداشت پلات های 400 مترمربعی گردید (تعداد 30 قطعه نمونه در هر طبقه ارتفاعی). در داخل هر یک از قطعات نمونه مورد بررسی، برخی خصوصیات کمی و کیفی درختان ثبت شد. هم چنین به منظور بررسی خصوصیات خاک توده نیز در هر یک از طبقات ارتفاعی سه پروفیل خاک در افق های A و B حفر گردید و در محیط آزمایش گاه اندازه گیری و در تجزیه و تحلیل به کار گرفته شد. یافته ها: نتایج این تحقیق نشان داد که ساختار قطری و ارتفاعی توده در هر سه پایگاه از توزیع متمایل به نرمال پیروی می کند. پایگاه بالایی (800 - 600 متر) مقدار حجم در هکتار بیش تری را نسبت به دو پایگاه دیگر نشان داده است. از طرفی معلوم گردید که با افزایش ارتفاع از سطح دریا درصد شاقولی بودن، تنه بدون شاخه، شادابی تاج، افزایش و درصد درختان با تاج متقارن و انحناء تنه اصلی کاهش می یابد، در حالی که درصد چند شاخگی و سلامت تنه تغییرات منظمی را در ارتباط با افزایش ارتفاع نشان نداده است. مطالعات خاک شناسی نیز تفاوت های معنی داری را در ارتباط با پایگاه های مختلف نشان نداده است. بحث و نتیجه گیری: نتیجه کلی این که بهترین توده های کاج بروسیا هم از لحاظ کیفیت و هم از لحاظ کمیت در منطقه مورد مطالعه در ارتفاعات بالا قابل مشاهده هستند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

2 - تهیه طرح CDM برای صنعت چوب وکاغذ ایران با استفاده از نرم افزار پروفرم در قالب فرم های PIN
کبری وریج کاظمی عبدالرضا کرباسی پروین نصیری محمدصادق سخاوت جو

زمینه وهدف: بدون شک غلظت گازهای گلخانه ای درجو کره زمین افزایش یافته واین افزایش باعث بالا رفتن میانگین دمای کره زمین شده است .بهترین راه جهت کاهش گازهای گلخانه ای استفاده از ابزار بهینه سازی مصرف سوخت و انرژیهای تجدید پذیرو نیزمکانیسم توسعه پاک می باشد. روش بررسی: در ا چکیده کامل

زمینه وهدف: بدون شک غلظت گازهای گلخانه ای درجو کره زمین افزایش یافته واین افزایش باعث بالا رفتن میانگین دمای کره زمین شده است .بهترین راه جهت کاهش گازهای گلخانه ای استفاده از ابزار بهینه سازی مصرف سوخت و انرژیهای تجدید پذیرو نیزمکانیسم توسعه پاک می باشد. روش بررسی: در این تحقیق با استفاده از نرم افزار پروفرم پنج سناریو برای صنعت چوب وکاغذ ایران در نظر گرفته شد و آنالیزهای اقتصادی لازم محاسبه و میزان اثربخشی اقدامات بهینه سازی در کاهش گازهای گلخانه ای صورت پذیرفت و نیز با استفاده از نرم افزار انرژی و محیط زیست میزان انتشار گازها ی آلاینده وهزینه های اجتماعی هریک ازگازهای آلاینده محاسبه شد و همچنین گزارشات PIN برای این صنعت تهیه گردید.. یافته ها: نتایج تحقیق نشان می دهد که با تعویض بویلر و استفاده از بویلر بابازدهی بالاتر، حدود 6360 هزار گیگاژول در مصرف سوخت صرفه جویی خواهد شد (در طول عمر پروژه که 12 سال فرض شده است). در طی همین مدت زمان حدود 360 هزار تن انتشار گازهای گلخانه ای کاهش خواهد یافت و به عبارت دیگر در طی هر سال حدود 30 هزار تن انتشار انواع گازهای گلخانه ای حذف خواهد شد. نتیجه گیری: با در نظرگرفتن نیاز سرمایه گذاری به میزان 385 هزار دلار و اثربخشی 12 ساله پروژه در کاهش 360 هزار تن انواع گازهای گلخانه ای می توان نتیجه گرفت که آن دسته از پروژه هایی که کاهش گازهای گلخانه ای در آن ها کم هزینه است نبایداز مکانیسم توسعه پاک استفاده نمایند و دولت جمهوری اسلامی ایران حمایت لازم از این پروژه ها به عمل آورد تا کوپن مازاد خود را بتواند در بازارهای جهانی بین 35 تا 45دلار به ازای هر تن دی اکسید کربن بفروش برساند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

3 - بررسی نقش پارامتر های اقلیمی در میزان حوادث در صنایع پتروشیمی
نبی اله منصوری الهام فارسی

زمینه و هدف: کاهش خسارت های جانی و مالی در صنعت با کنترل عوامل موثر در بروز حوادث، همواره از بحث های مهم و دغدغه های مدیران امور ایمنی در صنایع بوده و هست. این پژوهش نقش اقلیم و شرایط آب و هوایی منطقه مورد فعالیت را در بروز حوادث در صنعت پتروشیمی مورد کند و کاو قرار داد چکیده کامل

زمینه و هدف: کاهش خسارت های جانی و مالی در صنعت با کنترل عوامل موثر در بروز حوادث، همواره از بحث های مهم و دغدغه های مدیران امور ایمنی در صنایع بوده و هست. این پژوهش نقش اقلیم و شرایط آب و هوایی منطقه مورد فعالیت را در بروز حوادث در صنعت پتروشیمی مورد کند و کاو قرار داده است. روش بررسی: برای انجام این تحقیق یک صنعت پتروشیمی واقع در اقلیم گرم عسلویه با شرایط آب و هوایی گرم و مرطوب و یک صنعت مستقر در اقلیم سرد تبریز با شرایط آب و هوایی سرد برای این مطالعه انتخاب شدند. اطلاعات کلیه حوادث در یک دوره 5 ساله در هر دو صنعت همراه با داده های پارامتر های اقلیمی و شرایط آب و هوایی درآن دوره جمع آوری و با روش های آماری مورد تحلیل و آزمون قرار گرفت. یافته ها: علی رغم این حقیقت که در صنایع کشورمان آمار ثبت شده حوادث همیشه از مقدار واقعی آن کم تر است و معمولا آمار شبه حوادث و حتی حوادث جزیی ثبت نمی شود، لیکن بررسی حاضر حاکی از آن بود که طی دوره 5 ساله 89-1385 متوسط حوادث ثبت شده، از 6/04/0 حادثه در ماه متغیر بود. در مجموع تعداد حوادث کل به طور معنی داری در صنعت مورد مطالعه در اقلیم گرم و مرطوب جنوب کشور (متوسط 08/2 در ماه) از صنعت مشابه در اقلیم نسبتا سرد تر تبریز (متوسط 6/0 در ماه) بالاتر بود. بحث و نتیجه گیری: اگر چه تعداد کل حوادث در اقلیم گرم بالاتر بود، لیکن آنالیز های آماری همبستگی بین پارامترهای اقلیمی و بروز حوادث، ارتباط معنی دار و قوی بین آن ها را نشان نداد و این مطلب حاکی از آن است که نقش پارامتر های اقلیمی بر بروز حوادث در صنعت پتروشیمی، مستقیم نیست، بلکه این پدیده دارای تاثیری غیر مستقیم است. به طوری که استرس های گرمایی امکان بروز شرایط نا ایمن را که می تواند منجر به بروز رفتار نا ایمن و در نتیجه وقوع حادثه شود را فراهم می آورد. کنترل استرس های گرمایی، مکانیزه کردن عملیات کاری و پایین آوردن ساعات کار روزانه در شرایط گرم و مرطوب می تواند در کاهش وقوع حوادث موثر باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

4 - بهره گیری از مکانیسم توسعه پاک (CDM) به منظور کاهش انتشار گازهای گلخانه ای در کارخانه نیشکر هفت تپه
الهام کاظمی فریده عتابی نعمت الله خراسانی سید محمد رضا هیبتی

زمینه و هدف: صنایع نیشکر به دلیل مصرف بالای سوخت های فسیلی جزو صنایع انرژی بر محسوب می گردندکه این امر تأثیر ملموسی بر محیط زیست و میزان انتشار گازهای گلخانه ای دارد. سهم صنعت قند و شکر از مصرف سوخت در میان سایر صنایع 3/4% بوده و صنعت قند و شکر بیش از 70 درصد از مصرف سو چکیده کامل

زمینه و هدف: صنایع نیشکر به دلیل مصرف بالای سوخت های فسیلی جزو صنایع انرژی بر محسوب می گردندکه این امر تأثیر ملموسی بر محیط زیست و میزان انتشار گازهای گلخانه ای دارد. سهم صنعت قند و شکر از مصرف سوخت در میان سایر صنایع 3/4% بوده و صنعت قند و شکر بیش از 70 درصد از مصرف سوخت کل صنایع غذایی را به خود اختصاص داده است. هدف از اجرای این تحقیق ، بررسی میزان سود آوری و بهره گیری از مکانیسم توسعه پاک بر اساس کاهش میزان مصرف سوخت فسیلی و فروش اعتبار کربن ناشی از کاهش انتشار آلاینده ها به ویژه CO2 در کارخانه نیشکر هفت تپه می باشد. روش بررسی: بر اساس اطلاعات حاصل از انجام ممیزی انرژی در این کارخانه، از جمله راهکارهای مناسب جهت بهره گیری از مکانیسم توسعه پاک، جایگزینی بویلر قدیمی با راندمان پایین با بویلر جدید است. به همین منظور امکان سنجی فنی اقتصادی و زیست محیطی اجرای این پروژه به کمک نرم افزار Proform در قالب سه سناریو با توجه به هزینه اولیه خرید، نصب، راه اندازی نگه داری و میزان مصرف سوخت بویلر جدید با راندمان بالا صورت گرفته و مقرون به صرفه بودن جایگزینی این سیستم جدید نسبت به بویلر قدیمی با راندمان پایین تر، بر اساس ارزش اعتبار کربن در بازارهای جهانی، مورد ارزیابی فنی- اقتصادی و زیست محیطی قرار گرفته است. یافته ها : بر اساس نتایج حاصله، در صورت بهره گیری از سناریوی C (اعتبار کربن برابر 20 دلار به ازای کاهش هر تن CO2) ارزش خالص کنونی 21,000,000 دلار و زمان بازگشت سرمایه 3/3 سال تخمین زده شده است. هم چنین نرخ داخلی بازگشت سرمایه 18/39% خواهد بود. با توجه به آن که نرخ داخلی بازگشت سرمایه بیش از نرخ تنزیل (16%) است، مقرون به صرفه بودن اجرای پروژه تأیید می گردد. در صورت استفاده از بویلر جدید با راندمان بالا، انتشار گازهای گلخانه ای در طول مدت اجرای پروژه(25 سال)،به میزان 763،353 تن CO2 معادل کاهش یافته و همچنین به میزان GJ13,607,000در مصرف گاز طبیعی صرفه جویی می گردد. نتیجه گیری: با توجه به شدت بالای مصرف انرژی و راندمان پایین بویلرهای این کارخانه، جایگزینی بویلر قدیمی با انواع جدید آن در قالب پروژه مکانیسم توسعه پاک مقرون به صرفه می باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

5 - اثر پتانسیل اکسیداسیون و احیا درتغییر فاز‌های پیوندی فلزات سنگین در رسوبات بستر تالاب بین المللی انزلی
محسن سعیدی محمد فخاری

زمینه و هدف: فلزات سنگین موجود در رسوبات دارای پیوندهای متفاوتی با اجزای مختلف رسوب هستند. عوامل متعددی باعث تغییر در فازهای پیوندی فلزات موجود در رسوب می گردند که یکی از آن ها تغییر پتانسیل اکسیداسیون و احیا (شرایط رداکس) در رسوبات است. یکی از عواملی که باعث تغییر پتان چکیده کامل

زمینه و هدف: فلزات سنگین موجود در رسوبات دارای پیوندهای متفاوتی با اجزای مختلف رسوب هستند. عوامل متعددی باعث تغییر در فازهای پیوندی فلزات موجود در رسوب می گردند که یکی از آن ها تغییر پتانسیل اکسیداسیون و احیا (شرایط رداکس) در رسوبات است. یکی از عواملی که باعث تغییر پتانسیل رداکس در محیط رسوبات می گردد، تغییر شرایط رسوبات از بی هوازی به هوازیست. روش بررسی: در این تحقیق میزان تاثیر تغییر پارامتر پتانسیل اکسیداسیون و احیا در تغییر فازهای پیوندی فلزات موجود در رسوبات بستر تالاب بین المللی انزلی مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: برای تغییر شرایط رداکس، نمونه رسوبات به دست آمده از تالاب انزلی، طی مدت یک ماه در معرض هوادهی قرار گرفت و در زمان های 0، 1، 7، 21 و 28 روز میزان Eh و pH اندازه گیری شد. در زمان های یاد شده از رسوبات نمونه برداری گردید و میزان فلزات سنگین Cu، Zn، Ni و Cr در فازهای پیوندی مختلف با استفاده از آزمایشات استخراج متوالی تعیین شد. بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده، بیش ترین میزان فلز مس در پیوند با مواد آلی و سولفیدی و عمده فلز روی در پیوند با اکسید های آهن و منگنز بود. در حالی که فلزات کرم و نیکل بیش تر در فاز سخت و باقی مانده حضور داشتند. همین طور با ادامه روند هوادهی، 8 تا 23 درصد از فلزات موجود از رسوبات آزاد و وارد فاز محلول شدند. این آزاد سازی عمدتاً از فاز پیوندی با مواد آلی و سولفیدی صورت گرفت. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

6 - بررسی تراکم فلزات سنگین و تعیین همبستگی بین آن ها با ویژگی های خاک در توابع شهرستان هشترود، استان آذربایجان شرقی
آزیتا بهبهانی نیا رامین سلماسی

زمینه و هدف: مقادیر بالای فلزات سنگین در آب های سطحی و زیرزمینی روستاهای اطراف شهرستان هشترود، باعث می شود که خاک های پذیرنده این منابع آبی، با فلزات سنگین آلوده گردند. تعیین میزان کل فلزات سنگین در خاک های روستاهای آلوده اطراف شهرستان هشترود و تعیین رابطه احتمالی بین ع چکیده کامل

زمینه و هدف: مقادیر بالای فلزات سنگین در آب های سطحی و زیرزمینی روستاهای اطراف شهرستان هشترود، باعث می شود که خاک های پذیرنده این منابع آبی، با فلزات سنگین آلوده گردند. تعیین میزان کل فلزات سنگین در خاک های روستاهای آلوده اطراف شهرستان هشترود و تعیین رابطه احتمالی بین عناصر و نیز بین ویژگی های خاک و عناصر اهداف این مقاله را در بر می گیرند. روش بررسی: پس از انجام بررسی های صحرایی و نمونه برداری از خاک های منطقه و تجزیه ویژگی های فیزیکی و شیمیایی و نیز فلزات سنگین در آن ها، تجزیه و تحلیل های لازم بر اساس تعیین ضرایب همبستگی بین عناصر و ویژگی های فیزیکی وشیمیایی نمونه های خاک و نیز آنالیزخوشه ای انجام گرفت. یافته ها: مس با کربن آلی و آلومینیوم، کروم، منگنز با درصد رس نمونه های خاک همبستگی مثبت داشته اند. در طبقه‌بندی یافته های بدست آمده این پژوهش با استفاده از آنالیز خوشه ای، 5 شاخه اصلی تشکیل شدند که با یافته های تعیین ضرایب همبستگی همخوانی نشان دادند. بحث و نتیجه گیری: دامنه کم اسیدیته خاک های مورد آزمایش، باعث شد که ارتباط ضعیفی بین میزان فلزات سنگین خاک و اسیدیته بدست آید. جذب ترجیحی مس توسط جزء آلی خاک، علت همبستگی بالای این عنصر با مواد آلی خاک می باشد. همبستگی مثبت بین برخی فلزات و میزان رس و مواد آلی نمونه های خاک دلالت بر این می کنند که مواد آلی و رس خاک ها با تثبیت فلزات، خطر رها شدن آن ها را به محیط زیست کاهش می دهند. پژوهش های دیگری لازم است انجام گیرد تا منشا ناشی از فعالیت های زمین شناختی و انسانی فلزات اندازه گیری شده این طرح را تعیین نماید پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

7 - تخمین رسوب‌دهی شبکه جاده جنگلی با استفاده از مدل تحویل رسوب و سامانه اطلاعات مکانی
ذکریا اسداللهی صالح یوسفی مجید محمدی

زمینه و هدف: جاده های جنگلی از مهم‌ترین واحد های مدیریتی جنگل محسوب می شوند که در حمل و نقل چوب و استفاده از سایر خدمات جنگل مانند شکار، توریسم و غیره نقش ویژه ای را ایفا می کنند. یکی از بزرگ‌ترین مشکلات ناشی از جاده سازی در جنگل، به ویژه در صورت عدم رعایت اصول جاده ساز چکیده کامل

زمینه و هدف: جاده های جنگلی از مهم‌ترین واحد های مدیریتی جنگل محسوب می شوند که در حمل و نقل چوب و استفاده از سایر خدمات جنگل مانند شکار، توریسم و غیره نقش ویژه ای را ایفا می کنند. یکی از بزرگ‌ترین مشکلات ناشی از جاده سازی در جنگل، به ویژه در صورت عدم رعایت اصول جاده سازی، ایجاد و افزایش اشکال مختلف فرسایش در اطراف جاده و بالطبع رسوب زایی در اثر از بین بردن پوشش گیاهی، تخریب ساختمان خاک، افزایش سرعت رواناب و ناپایدار کردن شیب دامنه است. روش بررسی: در این تحقیق، رسوب ناشی از جاده های جنگلی موجود در بخشی از جنگل آموزشی و پژوهشی دانشگاه تربیت مدرس، با استفاده از مدل تحویل رسوب و در محیط GIS تخمین زده شد. عوامل موثر بر فرسایش در این مدل شامل زمین شناسی، جاده، شیب، بارندگی، پوشش گیاهی و شبکه آب‌راهه می باشند. یافته ها: فرسایش تولیدی از این شبکه جاده بدون در نظر گرفتن میزان تحویل رسوب در حدود 4/1576 تن در سال تخمین زده شد. با درنظر گرفتن میزان تحویل رسوب بر اساس فاصله از آب‌راهه، رسوب‌دهی از شبکه جاده در حدود 7/140 تن در سال به دست آمد. بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان داد سهم رسوب تولیدی جاده ها در حدود 33/1 درصد رسوب خروجی حوضه است، در حالی که این جاده ها تنها 017/0 درصد از سطح حوزه آب‌خیز را شامل می شوند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

8 - آلوده زدایی آب زیرزمینی آلوده به شیرابه به وسیله لایه نفوذپذیر فعال
محمد بهشتیان اردکانی تقی عبادی

زمینه و هدف: یکی از چالش های مهم در بهره برداری از محل های دفن زباله شهری، جمع آوری و تصفیه شیرابه است. از آن جا که بیش‌تر نقاط ایران به دلیل اقلیم خشک و نیمه خشک با مشکل محدودیت منابع آب روبه‌رو است، مطالعه در زمینه آلوده زدایی از آب زیرزمینی آلوده به شیرابه حاصل از مح چکیده کامل

زمینه و هدف: یکی از چالش های مهم در بهره برداری از محل های دفن زباله شهری، جمع آوری و تصفیه شیرابه است. از آن جا که بیش‌تر نقاط ایران به دلیل اقلیم خشک و نیمه خشک با مشکل محدودیت منابع آب روبه‌رو است، مطالعه در زمینه آلوده زدایی از آب زیرزمینی آلوده به شیرابه حاصل از محل دفن زباله نیز دارای اهمیت فراوان می باشد. در دهه اخیر، فعالیت های گسترده ای در خصوص توسعه و پیاده سازی موانع واکنش دهنده نفوذپذیر (PRB ها ) صورت گرفته است که در این میان کاربرد این روش جهت آلوده زدایی از آب زیرزمینی آلوده به شیرابه هم‌چنان نیازمند بررسی های دقیق تر است. به همین منظور در این مقاله ضمن بررسی این روش، نقش کربن فعال گرانولی و زئولیت طبیعی به عنوان بسترهای رایج جهت حذف آلاینده آلی در آب زیرزمینی بررسی گردید. روش بررسی: جهت انجام آزمایش، آب آلوده به شیرابه با COD های 690، 1910 و (mg/L) 3100، از مدل آزمایشگاهی مانع واکنش دهنده نفوذپذیر پرشده با ماسه شسته شده، زئولیت طبیعی و کربن فعال گرانولی، عبور داده شد و میزان حذف COD در هریک از شرایط محاسبه گردید. یافته ها: بیش‌ترین میزان حذف COD توسط کربن فعال گرانولی و بهترین عملکرد آن در غلظت آلاینده (mg/L) 690 مشاهده گردید. هم‌چنین، اختلاف محسوسی در میزان کارایی حذف COD توسط زئولیت، با ماسه مشاهده نشد. نتیجه گیری: بنابراین، به منظور ایجاد شرایط بهینه مصرف مواد واکنش دهنده، پیشنهاد می شود این سیستم با ترتیب لایه های زئولیت و کربن فعال، در فاصله ای مناسب از منبع آلودگی قرار گیرد تا علاوه بر حذف مناسب آلاینده توسط هر لایه، بتوان از حذف آلاینده توسط خاک بیش‌ترین استفاده را نمود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

9 - تاثیر شرایط نوری مختلف روی صفات مورفولوژیک برگ گونه شاه بلوط
مهرداد زرافشار مسلم اکبری نیا علی ستاریان حامد یوسف زاده مهدی طیبی

مقدمه: روند روز افزون تخریب توده های خالص گونه شاه بلوط، به عنوان ذخیرگاه جنگلی در غرب جنگل های هیرکانی، سبب فرسایش ژنتیکی و در معرض خطر قرارگرفتن این گنجینه ارزش مند ژنتیکی گردیده است. با توجه به ضرورت شناخت نیازهای اکولوژیک یک گونه جهت ارائه راهکارهای مدیریتی به منظور چکیده کامل

مقدمه: روند روز افزون تخریب توده های خالص گونه شاه بلوط، به عنوان ذخیرگاه جنگلی در غرب جنگل های هیرکانی، سبب فرسایش ژنتیکی و در معرض خطر قرارگرفتن این گنجینه ارزش مند ژنتیکی گردیده است. با توجه به ضرورت شناخت نیازهای اکولوژیک یک گونه جهت ارائه راهکارهای مدیریتی به منظور حفاظت، احیا و توسعه آن، تحقیق حاضر در نظر دارد به بررسی میزان تاثیرپذیری صفات مورفولوژیک برگ گونه شاه بلوط تحت تاثیر رژیم های مختلف نوری بپردازد. روش کار: بدین منظور60 پایه درختی شاه بلوط از توده های طبیعی در حوالی امام زاده ابراهیم در توابع شهرستان شفت ( استان گیلان) انتخاب و از چهار جهت تاج درختان (شمال، جنوب، شرق و غرب) که تحت تاثیر رژیم های مختلف نوری می باشند، تعداد 10 برگ ( از هر درخت 40 برگ) به طور تصادفی جمع آوری شد. پارامترهایی از قبیل طول پهنک برگ، حداکثر عرض پهنک برگ، فاصله قاعده برگ تا محل حداکثر عرض پهنک، طول دم برگ، تعداد رگ برگ، تعداد دندانه، فاصله دندانه ها، طول و عمق دندانه و نسبت شاخص دندانه اندازه گیری و پس از محاسبه مقدار پلاستیسیتی هر صفت در چهار جهت، مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. یافته ها: ضمن عدم وجود تفاوت معنی دار میزان پلاستیسیتی بین چهار جهت تاج، نتایج حاکی از پایین بودن میزان تغییرات بسیار پایین پلاستیسیتی صفات مورد مطالعه در جهات مختلف تاج بوده است، طوری که بیش ترین ضریب تغییرات مشاهده شده مربوط به صفت حداکثر عرض پهنک (% 29/4) بوده است. نتایج آنالیز واریانس نشان داد که به جز فاصله قاعده برگ تا محل حداکثر عرض پهنک، هیچ کدام از پارامترهای مورد مطالعه از برگ درختان شاه بلوط در چهار جهت تاج تفاوت معنی داری از خود نشان نمی دهد. نتیجه گیری: ضمن تایید میزان انعطاف پذیری پایین در خصوصیات مورفولوژیک برگ گونه شاه بلوط در مقابل شرایط نوری، نتایج کلی حاکی از آن است که برای ارائه راهکارهای مدیریتی صحیح به مدیران جنگل در راستای حفظ و توسعه این توده های با ارزش، مطالعه سایر نیاز های اکولوژیک الزامی است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

10 - کاربرد متدولوژی پویایی‌های سیستم در تحلیل سیستم‌های تولید ،جمع‌آوری و حمل پسماندهای جامد شهری (مطالعه موردی :کلان‌شهر تهران)
محمدعلی افشارکاظمی لیلا افتخار قاسم علی عمرانی

زمینه و هدف: تولید پسماند محصول فعالیت های مختلف آدمی است که امروزه با تغییر شیوه زندگی و توسعه همه جانبه نسبت به گذشته، بسیار دگرگون شده است. با پیشرفت علوم و تکنولوژی ، مدیریت پسماند نیز تحت بررسی های دقیق علمی و پژوهشی قرارگرفته است. در میان عناصر موظف هشت گانه سیستم چکیده کامل

زمینه و هدف: تولید پسماند محصول فعالیت های مختلف آدمی است که امروزه با تغییر شیوه زندگی و توسعه همه جانبه نسبت به گذشته، بسیار دگرگون شده است. با پیشرفت علوم و تکنولوژی ، مدیریت پسماند نیز تحت بررسی های دقیق علمی و پژوهشی قرارگرفته است. در میان عناصر موظف هشت گانه سیستم مدیریت پسماندهای جامد شهری، عناصر تولید، جمع آوری و حمل از اهمیت ویژه ای برخوردارند. عنصر تولید از آن جهت حایز اهمیت است که اولین حلقه از زنجیره بازیافت بوده و مهم ترین بخش و قاعده هرم مدیریت جامع زایدات را کاهش تولید بر عهده دارد.از سوی دیگر بخش اعظم هزینه های سیستم مدیریت مواد زاید جامد مربوط به جمع آوری و حمل پسماندها می باشد. مواد و روش ها: در این مقاله نخست به تشریح سیستم مدیریت پسماندهای جامد شهری ، روش شناسی مدل سازی پویا و پیشینه تحقیقات انجام شده در خصوص مدل سازی دینامیکی سیستم های مدیریت مواد زاید جامد شهری پرداخته ایم . در گام بعدی مدلی پویا از سیستم های تولید ،جمع آوری و حمل زباله در شهر تهران ارایه نموده ایم. پس از تدوین مدل در محیط نرم افزاری پویا، نتایج حاصل از اجرای مدل را تحلیل نموده و جهت اعتباردهی به مدل آن را تحت آزمون های اعتبارسنجی قرار داده ایم. بحث و نتیجه گیری: پس از آن که مدلی معتبر حاصل گردید، با استفاده از تحلیل سیاست و حساسیت مدل به تدوین سناریوی بهبود سیستم در راستای روش 3R [1] پرداخته ایم. در شهر تهران بهترین گزینه برای مدیریت زیرسیستم های تولید ،جمع آوری و حمل پسماندها ، تأکید بر کاهش تولید و کاستن از سرانه تولید زباله ، آگاهی بخشی شهروندان و مسوولان بر لزوم جداسازی زباله خشک و تر در مبدأ تولید و تلاش در جهت بهبود عملکرد طرح تفکیک پسماند های خشک است. [1]- Reduction-Reuse-Recycle پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

11 - حفاظت و بهره برداری پایدار از خاک و جایگاه آن در حقوق بین الملل محیط زیست
پریسا طهوری محمدرضا پروین

خاک از منابع طبیعی و محدود زمین است و پس از آب و هوا، مهم ترین جزء محیط زیست محسوب می‌شود. اهمیت و نقش خاک در تغییرات آب و هوایی، فرسایش زمین، امنیت غذایی و نیز اکوسیستم به ترتیب موضوع کنوانسیون سازمان ملل در خصوص تغییرات آب و هوایی، کنوانسیون سازمان ملل در خصوص مبارزه چکیده کامل

خاک از منابع طبیعی و محدود زمین است و پس از آب و هوا، مهم ترین جزء محیط زیست محسوب می‌شود. اهمیت و نقش خاک در تغییرات آب و هوایی، فرسایش زمین، امنیت غذایی و نیز اکوسیستم به ترتیب موضوع کنوانسیون سازمان ملل در خصوص تغییرات آب و هوایی، کنوانسیون سازمان ملل در خصوص مبارزه با بیابان زایـی و نیز کنوانسیـون تنوع زیستـی به عنوان مصادیقی از منابع الزام آور مرتبط در عرصه حقوق بین الملل محیط زیست می باشد. در این مقاله جهت تبیین فرصت ها و چالش های موجود و یا قابل طرح در عرصه حفاظت از خاک در نظام حقوق بین الملل محیط زیست، قوانین، اسناد و معاهدات الزام آور و غیر الزام آور مرتبط با حفاظت از منابع طبیعی درسطح جهانی و یا منطقه ای مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرارگرفته تا از این طریق بتوان به ماهیت و خصایص یک رژیم حقوقی کارآمد در جهت استفاده پایدار از خاک دست پیدا کرد. بررسی های انجام یافته در اسناد موجود حقوق بین الملل محیط زیست نشان می‌دهد که رویکردهای متفاوت مطروح در آن اسناد نسبت به موضوع خاک و پراکندگی و عدم انسجام اقدامات مورد نیاز باعث گردیده تا اسناد حاضر فاقد کارایی موثر و لازم به منظور حفاظت و بهره برداری پایدار از خاک با لحاظ نمودن ویژگی و کارکردهای خاص آن باشند. از این رو، ایجاد یک نظام حقوقی بین المللی جامع و خاص در زمینه حفاظت، مدیریت و بهره برداری پایدار از خاک ضروری به نظر می رسد پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

12 - مطالعه روند تغییرات گنادی ماهی سفید دریای خزر (Rutilus frisii kutum Kamenskii, 1901) در فصل تخمریزی استان گیلان (ناحیه بندرکیاشهر
سعید شفیعی ثابت محمد رضا ایمانپور باقر امینیان فتیده سعید گرگین

زمینه و هدف: در این بررسی خصوصیات بافتی تخمدان ماهی سفید دریای خزر در استان گیلان ناحیه بندرکیاشهر مورد مطالعه قرار گرفت. طول دوره از آغاز صید ماهیان استخوانی (15/7/1386) در سواحل جنوب غربی دریای خزر شروع شد و تا پایان دوره صید ماهیان استخوانی (15/2/1387) ادامه یافت. نم چکیده کامل

زمینه و هدف: در این بررسی خصوصیات بافتی تخمدان ماهی سفید دریای خزر در استان گیلان ناحیه بندرکیاشهر مورد مطالعه قرار گرفت. طول دوره از آغاز صید ماهیان استخوانی (15/7/1386) در سواحل جنوب غربی دریای خزر شروع شد و تا پایان دوره صید ماهیان استخوانی (15/2/1387) ادامه یافت. نمونه های مورد نیاز جهت این مطالعه با همکاری یگان گشت حفاظت از منابع دریایی و صیادان محلی و بازار تهیه گردید. روش بررسی: تخمدان 64 عدد ماهی سفید پس از صید جداسازی و به منظور بررسی بیولوژیک، پارامترهایی همانند طول، وزن بدن، وزن گناد و مراحل رسیدگی جنسی، اندازه گیری و ثبت گردیده است. بافت تخمدان پس از نمونه برداری، در محلول بوئن تثبیت گردید و با استفاده از روشهای استاندارد بافت شناسی، آبگیری، شفاف سازی، و پارافینه شده و سپس برش عرضی 5 میکرونی از آنها تهیه و بوسیله میکروسکوپ نوری مورد مطالعه قرار گرفتند. یافته ها: روند تغییرات تدریجی شاخص وزن گنادوسوماتیک ماهی سفید ماده در طول دوره نمونه برداری نشان داد که شاخص وزنی گناد در ماه بهمن دارای روند افزایش تدریجی بود و در طول ماه های اسفند و فروردین افزایش معنی داری را از خود نشان داد و پس از آن مقدار GSI بطور ناگهانی افت نمود. بحث و نتیجه گیری : با توجه به نتایج بدست آمده، چهار مرحله جنسی شامل نابالغ در حال رسیدگی مرحله 2 (Maturing virgin)، در حال توسعه مرحله 3 (Developing)، آماده تخمریزی مرحله 4 (Gravid) و در حال تخمریزی مرحله 5 (Spawning) در ماهیان مورد آزمایش مشاهده گردید. در مجموع تخمدان ماهی سفید از نوع هماهنگ همزمان یا (Synchronous) می باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

13 - بررسی کارایی کربن پوسته سبز بادام در حذف کروم شش ظرفیتی از فاضلاب مصنوعی
نگین ناصح بهنام باریک بین لعبت تقوی علیرضا حریفی

زمینه و هدف: تخلیه پساب صنایع حاوی کروم شش ظرفیتی به داخل محیط می تواند اثرات مضری را برای انواع موجودات زنده به همراه داشته باشد. بنابراین باید با یک روش مؤثر، قبل از تخلیه به محیط از آب های آلوده حذف گردد. هدف از این مطالعه، بررسی حذف کروم شش ظرفیتی از فاضلاب مصنوعی ب چکیده کامل

زمینه و هدف: تخلیه پساب صنایع حاوی کروم شش ظرفیتی به داخل محیط می تواند اثرات مضری را برای انواع موجودات زنده به همراه داشته باشد. بنابراین باید با یک روش مؤثر، قبل از تخلیه به محیط از آب های آلوده حذف گردد. هدف از این مطالعه، بررسی حذف کروم شش ظرفیتی از فاضلاب مصنوعی با استفاده از کربن پوسته سبز بادام می باشد. روش تحقیق: در این مطالعه تجربی، حذف کروم شش ظرفیتی از فاضلاب مصنوعی با استفاده از کربن پوست سبز بادام منطقه بیرجند، مرکز استان خراسان جنوبی، با تغییر در زمان تماس، غلظت، pH، مقدار جاذب و دما و بر اساس مدل جریان ناپیوسته، انجام گردید. در پایان برای سنجش کروم شش ظرفیتی از اسپکتروفتومترUV/Vis Spectrometer T80+در طول موج 540 نانومتر استفاده شد. یافته ها: با توجه به نتایج به دست آمده، حذف کروم شش ظرفیتی وابستگی زیادی به pH محلول دارد. یافته ها نشان داد که با افزایش مقدار جاذب، زمان تماس و دما، درصد حذف افزایش داشت و به دلیل محل های محدود در جاذب، با افزایش غلظت اولیه کروم، راندمان حذف کاهش یافت. نتیجه گیری: کربن حاصل از سوزاندن پوسته سبز بادام به طور موثری حذف کروم شش ظرفیتی را از فاضلاب صنعتی انجام می دهد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

14 - راهبردهای بهسازی محیط و منظر مناطق صنعتی بر پایه مفهوم شبکه اکولوژیک صنعتی (مطالعه موردی: شهرک صنعتی چناران)
محسن گودرزی نفیسه حق طلب محمدهادی مهدی نیا

زمینه و هدف: افزایش فعالیت های صنعتی درون و اطراف شهرها باعث بروز مشکلات و مسایل زیست محیطی عدیده ای گشته و سلامت انسان را جدا به خطر انداخته است. یکی از مهم ترین مشکلات امروزه مناطق شهری در رابطه با نواحی صنعتی حاشیه و یا نزدیک به شهرها می باشد که این مساله به ویژه در چکیده کامل

زمینه و هدف: افزایش فعالیت های صنعتی درون و اطراف شهرها باعث بروز مشکلات و مسایل زیست محیطی عدیده ای گشته و سلامت انسان را جدا به خطر انداخته است. یکی از مهم ترین مشکلات امروزه مناطق شهری در رابطه با نواحی صنعتی حاشیه و یا نزدیک به شهرها می باشد که این مساله به ویژه در شهرهای بزرگ و صنعتی به نحو بارزی دیده می شود، به شکلی که تا فواصل بسیار زیادی از شهرها نمی توان محیط و منظر طبیعی و کارآمدی را مشاهده نمود. مشکلاتی از قبیل انواع آلودگی ها، تخریب مناظر، تغییر شکل ساختار سرزمین و از بین رفتن سازو کارهای طبیعی در این مناطق از مهم ترین مشکلات می باشند. روش بررسی: راه حل تقلیل یا حل مشکلات زیست محیطی کنونی و پیشگیری از بروز مشکلات آتی بی تردید نیازمند تعریف سیاست ها، راهکارها و اقدامات بسیاری است. در این میان نقش برنامه ریزی و طراحی خصوصاٌ در رابطه با محیط و منظر می تواند بسیار حساس باشد. یافته ها: در این رابطه پیروی از اصول اکولوژی در رابطه با فعالیت های صنعتی منجر به تدوین مفهوم شبکه اکولوژیک صنعتی به تقلید از اکوسیستم های طبیعی شده است. به تبعیت از این امر، ارائه راهبردهایی مفهومی از شبکه اکولوژیک صنعتی که به نحوی اکوسیستم های صنعتی را سازمان دهد، می تواند تا حد زیادی در جهت رفع این مشکلات گام بردارد. بحث و نتیجه گیری: این پژوهش به بررسی مفاهیم اکولوژی صنعتی و اکو پارک های صنعتی و کاربرد این مفاهیم در بهسازی محیط و منظر ناحیه صنعتی شمال غرب مشهد و شهرک صنعتی چناران پرداخته و تلاش شده است تا این مساله به نحوی عملی در سطوح مختلف مورد بررسی قرار گرفته و در نهایت راهبردهایی برای ارتقاء محیط و منظر در هر سطح در قالب پلان های راهبردی ارایه گردد. پرونده مقاله

XML

فهرست مقالات