هدف از جستار حاضر که عمدتاً توصیفی- تحلیلی است، بررسی فرایندهای واجی تضعیف موجود در گویش هندیونی در چارچوب واجشناسی زایشی است. دادههای پژوهش به روش ضبط و یادداشتبرداری مکالمۀ گویشوران کمسواد تا بیسواد جمعآوری شد، بهعلاوه یکی از نگارندگان بر گویش هندیونی کاملاً مسلط بوده و از شمّ زبانی خود نیز بهره برده است. دادههای مورد بررسی بر اساس الفبای IPA آوانگاری شدهاند. یافتههای پژوهش حاکی از آن است که فرایندهای تضعیف در گویش هندیونی به ترتیب بسامد عبارتند از: همگونی، مرکزیشدگی و حذف. دامنۀ عملکرد فرایند تضعیف در پایان هجاست. واکۀ /æ/ در زبان فارسی معیار، در گویش هندیونی در پایان هجا به /ə/ تبدیل میشود. همخوان های h, v, t, d در انتهای هجا یا واژه، در گویش هندیونی حذف میشوند. همگونی موجود در گویش هندیونی بیشتر از نوع همگونی همخوان با همخوان بوده و همگونی در شیوۀ تولید به همگونی کامل منجر می شود.
پرونده مقاله