دیوان اشعار منسوب به امام علی، علیهالسّلام، تاج آثار ادبی جهان عرب، سرشار از آموزه های اخلاقی، تعلیمی و عرفانی است که بسیاری از شاعران و ادیبان مسلمان سعی داشتند تا با توجه به میزان درک و توانایی خود از این دیوان و آموزه های آن خوشهچینی کنند و در مراحل گوناگون زندگی، چکیده کامل
دیوان اشعار منسوب به امام علی، علیهالسّلام، تاج آثار ادبی جهان عرب، سرشار از آموزه های اخلاقی، تعلیمی و عرفانی است که بسیاری از شاعران و ادیبان مسلمان سعی داشتند تا با توجه به میزان درک و توانایی خود از این دیوان و آموزه های آن خوشهچینی کنند و در مراحل گوناگون زندگی، آن را به کار بندند. شیخ اجل سعدی شیرازی، شاعر نامدار پارسی زبان، از جمله مریدان تفکر آن حضرت، توانسته است بهره مندی شایسته و درخوری از اشعار اخلاقی، تعلیمی و عرفانی داشته باشد و در آثار خود از آن بهره مند شود. در پژوهش حاضر نیز با توجه به موضوع مقاله سعی شد تا اشتراکات آموزه های اخلاقی بوستان سعدی (سعدی نامه) با دیوان امام علی، علیهالسّلام، که برخی آن را منسوب به ایشان می دانند، انتخاب شود و در کنار هم قرار گیرد تا میزان اشتراک آموزه های اخلاقی بوستان و دیوان آن حضرت بررسی شود. به ویژه مسایل اخلاقی و تعلیمی مد نظر است که قابل آموزش به افراد جامعه در نهادهای مختلف اجتماعی، سیاسی و فرهنگی باشد. با غور بیشتری در دیوان امام علی، علیهالسّلام، می بینیم که همة شاعران و عارفان در هر مسلک و آیین و مذهبی، عرفان آن حضرت را مرجع و اصل آثار خود قرار داده اند و از آن بهره جستهاند.
پرونده مقاله
سعدی باب هفتم بوستان را با عنوان در عالم تربیت به منظور تعلیم شیوههای تربیتی و اخلاقی سروده است. عموم محققان بر این باورند که آثار سعدی، از جمله این باب از بوستان، متأثّر از فرهنگ عربی و اندیشه های اسلامی است.
در این مقاله نشان داده ایم که سرچشمه های فکری سعدی در مسائ چکیده کامل
سعدی باب هفتم بوستان را با عنوان در عالم تربیت به منظور تعلیم شیوههای تربیتی و اخلاقی سروده است. عموم محققان بر این باورند که آثار سعدی، از جمله این باب از بوستان، متأثّر از فرهنگ عربی و اندیشه های اسلامی است.
در این مقاله نشان داده ایم که سرچشمه های فکری سعدی در مسائل تربیتی، به همان اندازه که با فرهنگ عربی تطبیق دارد، با اندیشه های ایرانی نیز هماهنگ و همسو است.
از نتایج این پژوهش، لزوم توجه به منابع عربی برای کشف دیدگاه های ایرانیان باستان و تأثیر آن در ادب فارسی است. تقدّم زمانی دیدگاه های ایرانی بر اندیشههای عربی و اسلامی، نشان می دهد که مردم ایران زمین با بسیاری از امور اخلاقی و تربیتی، که امروزه اسلامی و یا عربی محسوب می شوند، آشنا بودند؛ همچنین این دیدگاهها توانسته اند پا را از حوزة فرهنگ ایرانی و متون پهلوی فراتر بگذارند و وارد فرهنگ و ادب عربی بشوند. متأسفانه اشاره به دیدگاه های ایرانی در شرح و تحلیل متون ادب فارسی سخت مورد بی مهری محققان قرار گرفته و لازم است که در کنار تحلیل های مبتنی بر تأثیرپذیری ادب فارسی از ادب عربی، به فرهنگ ایرانی نیز توجه لازم صورت گیرد.
پرونده مقاله
هدف پژوهش حاضر تحلیل محتوای مهارتهای عام زندگی زناشویی و خانوادگی در بوستان سعدی است. روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع تحلیل محتوا و به صورت کیفی است. بوستان سعدی، به وسیله چک لیست محقق ساختة مهارتهای عام زندگی زناشویی و خانوادگی مورد تحلیل محتوا قرار گرفت. سپس اطلاعات حا چکیده کامل
هدف پژوهش حاضر تحلیل محتوای مهارتهای عام زندگی زناشویی و خانوادگی در بوستان سعدی است. روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع تحلیل محتوا و به صورت کیفی است. بوستان سعدی، به وسیله چک لیست محقق ساختة مهارتهای عام زندگی زناشویی و خانوادگی مورد تحلیل محتوا قرار گرفت. سپس اطلاعات حاصل، به وسیله شاخص آماری فراوانی، مورد تحلیل قرار گرفت.
نتایج پژوهش نشان داد که بوستان سعدی در مجموع 302 مرتبه به مهارتهای عام زندگی زناشویی و خانوادگی توجه کرده است. مهارتهایی از جمله: سنجیده سخن گفتن، پرحرفی نکردن، صحبت کردن در فرصت مناسب، فضیلت سکوت، اهمیت ارتباط غیرکلامی نسبت به ارتباط کلامی، مهار خشم، مهر و محبت، صبر و شکیبایی، تکانشی عمل نکردن، بخشش و چشمپوشی، انتقادپذیری و خوش اخلاقی. با بررسی مهارتهای عام زندگی زناشویی و خانوادگی در بوستان، مشاهده شد که سعدی چگونه در تک تک اشعار خود مهارتهای زندگی زناشویی و خانوادگی را ذکر کرده است. این مهارتها با حلاوتی خاص به رشتة نظم کشیده شده و این نشان دهندة آن است که سعدی از میان دیگر هم طرازان خود نسبت به مسائل خانوادگی، اجتماعی، نگرشها و ارزشهای مذهبی عنایتی ویژه داشته است. بلاغت و رسایی سخن وی با عوامل متعددی پیوند دارد. او از هر فرصتی برای به اوج رساندن کلام خود و تسخیر بیشتر مخاطب بهره جسته است. اگرچه هدف اصلی سعدی حکایتپردازی نبوده است، بلکه از حکایت بیشتر به عنوان ابزاری برای تبیین دقیقتر اهداف تعلیمی و تربیتی خویش و همراه کردن مخاطب با خود بهره میگیرد؛ اما باریکبینیها و ظرافتکاریهای آگاهانة او در گزینش افراد یا اشخاص و عناصر حکایتها نیز در بلاغتجویی او بیتأثیر نیست.
پرونده مقاله
بوستان سعدی مثنوی اجتماعی ارزشمندی است که شاعر در آن دنیا را آنگونه که باید باشد به تصویر کشیده است و مضامین اخلاقی انسانسازی در آن مطرح شده که عمل به آنها فرد را به سعادت میرساند و او را برای حضور در جامعة آرمانی آماده میکند. سعدی آرمانشهر خود را به تأثیر از دستوره چکیده کامل
بوستان سعدی مثنوی اجتماعی ارزشمندی است که شاعر در آن دنیا را آنگونه که باید باشد به تصویر کشیده است و مضامین اخلاقی انسانسازی در آن مطرح شده که عمل به آنها فرد را به سعادت میرساند و او را برای حضور در جامعة آرمانی آماده میکند. سعدی آرمانشهر خود را به تأثیر از دستورهای انسانساز اسلام طراحی نموده است که در این بیان قرآن کریم و به تبع آن نهجالبلاغة امامعلی(ع) کاملترین الگوها و سرمشقهای او بوده است. نهجالبلاغه که آن را دون کلام خالق و فوقکلام مخلوق نامیدهاند و به اخالقرآن معروف است،در شعر و نثر فارسی تأثیر فراوانی از نظر لفظ و محتوا به جا گذاشته است. سعدی از جمله شعرا و نویسندگانی است که در جایجای آثارش از این اثر کامل تأثیر پذیرفته است که فراوانی این تأثیرپذیری محقق را شگفتزده مینماید.
این مقاله بر آن است که برخی از مضامین اخلاقی و تعلیمی بوستان سعدی را که شیخ اجل برای پیریزی آرمانشهر خود بر آن تأکید ورزیده، بررسی نماید و آنها را با همان مضامین در نهجالبلاغه امام علی(ع) مقایسه کند.
پرونده مقاله
سکوی نشر دانش
سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد