بنا به روایت اسطوره ها، هما مرغی فرخنده فال و پیک سعادت بوده و هر کس زیر سایة او قرار میگرفته، دولتمند و صاحب سعادت می شده است. این مرغ به دلیل استخوان خواری و بی آزاری، همواره مورد اشارة شعرا بوده است. هرچند صائب، این مضامین را در شعر خویش آورده، اما طبق شیوة معمول شا چکیده کامل
بنا به روایت اسطوره ها، هما مرغی فرخنده فال و پیک سعادت بوده و هر کس زیر سایة او قرار میگرفته، دولتمند و صاحب سعادت می شده است. این مرغ به دلیل استخوان خواری و بی آزاری، همواره مورد اشارة شعرا بوده است. هرچند صائب، این مضامین را در شعر خویش آورده، اما طبق شیوة معمول شاعران این عصر، از آرایهها و صناعات ادبی همچون کنایه، تمثیل و تشبیه استفاده می کند و با هنجارشکنی، چهره ای متفاوت از هما ارائه می دهد. او سایة زودگذر و تیرة هما را دلیلی بر ناپایداری دولت و اصلی مهم در عدم دلبستگی به آن میداند. تصویری که صائب از این مرغ ارائه داده، هما را موجودی زمینی و ملموس ساخته است. همچنین به اعتقاد او دلیل فرخندگی این مرغ اسطورهای، تواضع و فروتنی و دلیل شهرت وی قناعت او به پارهای استخوان بوده است. بنا براین، صائب خواستار این نیست که در زیر سایة بال هما قرار گیرد، چون سعادت را امری ذاتی میداند نه اکتسابی.
صائب از این مرغ اسطوره ای برای وصف طبیعت و آوردن تمثیلهای گوناگون و توصیف موضوعات پیش پا افتاده و عادی استفاده کرده است، که در این مقاله به آنها اشاره شده، از جنبههای مختلف مورد تحلیل و بررسی قرار میگیرد.
پرونده مقاله
شیخ اجل، سعدی شیرین سخن را اگر خداوندگار شعر و ادب فارسی ننامیم، بی تردید و بی اغراق باید وی را یکی از درخشان ترین ستاره های پهنه ی وسیع آسمان زبان و ادب و فرهنگ فارسی بدانیم. همان گونه که بزرگان و طلایه داران ادبیات فارسی، کلام و بیان سعدی را به فصاحت، بلاغت و سادگی و چکیده کامل
شیخ اجل، سعدی شیرین سخن را اگر خداوندگار شعر و ادب فارسی ننامیم، بی تردید و بی اغراق باید وی را یکی از درخشان ترین ستاره های پهنه ی وسیع آسمان زبان و ادب و فرهنگ فارسی بدانیم. همان گونه که بزرگان و طلایه داران ادبیات فارسی، کلام و بیان سعدی را به فصاحت، بلاغت و سادگی و زیبایی می شناسند، همین خصوصیات سبب شده است تا کلام شیخ شیراز دل های مخاطبانش از همه اقشار اجتماعی را همچنان علرغم گذشت قرن ها در تسخیر خود داشته باشد، چرا که برای همه فارسی زبانان اشعار سعدی دلنشین و موجز و ملموس است. آنچه که از قلم سعدی تراوش شده است در یک کلام زیبا است و همین زیبایی باعث کشش به شعر سعدی میشود. سعدی استاد بی نظیر زبان است چه در سطح کلمات و عبارات و چه در شیوه جمله بندی و پایان بندی های تأثیرگذار و و گیرا و چه در به کارگیری و ابداع بدایع و آرایه های ادبی و چه در تصویر سازی های خلاقانه. سعدی همه این استادی والا در سرایش شعر را با احساس ناب و عاطفه و انسانیت مثال زدنی خود پیوند زده و به گواه گفته خویش که سخن کز دل برآید لاجرم بر دل نشیند، خواننده این زیبایی کم نظیر را حس می کند. در واقع به همین دلیل باید گفت به حقیقت سعدی شاعر زیبایی و زیبایی شناسی است.
پرونده مقاله
ادبیّات عصر قاجار بهواسطۀ نهضت مشروطیّت، دچار تغییرات اساسی در ساختار حوزههای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ایران گردید. در عصر قاجار، ارتباط ایرانیان با جامعۀ اروپا، تدوین سفرنامهها، تأسیس دارالفنون، ترجمۀ کتابهای اروپایی، انتشار روزنامهها و غیره، سبب ایجاد زمینههای تج چکیده کامل
ادبیّات عصر قاجار بهواسطۀ نهضت مشروطیّت، دچار تغییرات اساسی در ساختار حوزههای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ایران گردید. در عصر قاجار، ارتباط ایرانیان با جامعۀ اروپا، تدوین سفرنامهها، تأسیس دارالفنون، ترجمۀ کتابهای اروپایی، انتشار روزنامهها و غیره، سبب ایجاد زمینههای تجددطلبی مردم ایران را فراهم نمود. این تجدد در نظم و نثر این دوره، تأثیر شگرفی بر جای گذاشت. یکی از مهمترین ویژگیهای شعر عصر مشروطه، تفاوت و نوع بینش شاعران نسبت به واقعیتهای موجود است که منجر به خلق مضامین جدید شد. از مهمترین موضوعات اصلی در شعر فارسی عصر مشروطه آزادی، وطن و عدالت است که درک صحیح پیام شعر این دوره تا حدّی منوط به شناخت جایگاه آن است. نویسنده در این پژوهش، درصدد آن است تا به شیوۀ توصیفی – تحلیلی و ابزار کتابخانهای به بررسی آرایههای ادبی در سرودههای سیاسی ادیبالممالک فراهانی بپردازد، ادیبالممالک یکی از شاعران عصر مشروطه و دورۀ بیداری است و بیشترین سرودههای او پیرامون مضامین سیاسی و اجتماعی است. نتایج پژوهش بیانگر آن است که ادیب در سرودههای خود برای پرداختن به مضامین وطن، آزادی و عدالت، از صناعات ادبی بهره برده است و به سبب آنکه فردی مذهبی بود، علاوه بر توجه به تلمیحات مرتبط با ایران قبل از اسلام به ایران دورۀ اسلامی هم توجّه نموده و در خصوص موضوع عشق به وطن، وطندوستی او با نفرت از اعراب همراه نبود. توصیه به قانونمداری، انتقاد از جهل و غفلت، انتقاد از عملکرد نامناسب مجلس، انتقاد از عدلیه و توجّه به عدالت از دیگر مضامین شعری ادیب محسوب میشود.
پرونده مقاله
سکوی نشر دانش
سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد