• فهرست مقالات Infiltration

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - اصلاح معادلات تجربی برآورد نشت با استفاده از تشابه ابعادی (کانال خاکی بلداجی، استان چهارمحال و بختیاری)
        احسان توکلی بهزاد قربانی مهدی رادفر حسین صمدی بروجنی بیژن قهرمان
        تلفات زیاد از کانال های آبیاری سبب شده که پوشش دهی کانال های انتقال به عنوان یکی از راهکارهای مهم در افزایش بازده انتقال آب مطرح شود. توجیه فنی پوشش انهار خاکی نیاز به بررسی میزان نشت و نفوذ آب در آن ها دارد. در پژوهش حاضر، میزان نشت و نفوذ از کانال خاکی بلداجی، شهرستان چکیده کامل
        تلفات زیاد از کانال های آبیاری سبب شده که پوشش دهی کانال های انتقال به عنوان یکی از راهکارهای مهم در افزایش بازده انتقال آب مطرح شود. توجیه فنی پوشش انهار خاکی نیاز به بررسی میزان نشت و نفوذ آب در آن ها دارد. در پژوهش حاضر، میزان نشت و نفوذ از کانال خاکی بلداجی، شهرستان بروجن استان چهارمحال و بختیاری، با بافت خاک لومی، با استفاده از مدل فیزیکی و روابط تشابه ابعادی، در محدوده دبی های 40 تا 100 لیتر در ثانیه اندازه گیری شد. بدین منظور از معادلات تجربی موریتز، اینگهام، هندوستان، مولس ورس و ینی دومیا، آفنگندن و دیویس-ویلسون برای تخمین نشت و نفوذ استفاده شد. نتایج نشان داد پیش از اصلاح ضرایب معادلات، نتایج روش اینگهام بیشترین مقدار R2 (917/0) را با مقادیر اندازه گیری شده دارد. در این روش، متغیرهای مستقل، عمق آب، طول کانال و محیط خیس شده می باشند. ولی پس از واسنجی معادلات تجربی برای کانال مورد نظر و اصلاح ضرایب آنها نیز روش موریتز و اینگهام، با بیشترین مقدار R2 (> 90/0) و کمترین مقدار RMSE (< 2/3 لیتر) به عنوان روابط برتر تخمین نشت در منطقه مورد مطالعه تشخیص داده شدند. تمامی معادلات نشت، در ابتدا کم برآورد نشان دادند که اصلاح ضرایب، منجر به رفع این مشکل گردید. استفاده از تشابه ابعادی و انتقال شرایط کانال به آزمایشگاه سبب کاهش هزینه و صرفه جویی در وقت شد که با حصول نتایج قابل قبول و قابل مقایسه با مطالعات پیشین، می توان به کارگیری این روش را در شرایط کنتر ل شده ی آزمایشگاه برای مناطق مشابه نیز پیشنهاد نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - مطالعه اثر سطوح مختلف دو نوع زغال‌زیستی بر آبگریزی و برخی ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی خاک
        علی یزدان پناهی خالد احمدآلی سلمان زارع محمد جعفری
        این پژوهش به‌صورت فاکتوریل با عامل نسبت‌های مختلف خاک و مواد افزودنی (بایوچار طبیعی و بایوچار تولیدشده از کمپوست زباله شهری)، در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار، انجام شد. فاکتورهای در نظر گرفته‌شده در این طرح، شامل: فاکتور بایوچار طبیعی در چهار سطح (0، 1، 3 و 5 د چکیده کامل
        این پژوهش به‌صورت فاکتوریل با عامل نسبت‌های مختلف خاک و مواد افزودنی (بایوچار طبیعی و بایوچار تولیدشده از کمپوست زباله شهری)، در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار، انجام شد. فاکتورهای در نظر گرفته‌شده در این طرح، شامل: فاکتور بایوچار طبیعی در چهار سطح (0، 1، 3 و 5 درصد)، بایوچار تولیدشده از کمپوست زباله شهری در چهار سطح (0 ، 1، 3 و 5 درصد) جمعاً 16 تیمار- می‌باشد. برای تعیین آبگریزی نمونه‌های بایوچارهای کمپوست زباله شهری و طبیعی از تست قطره آب یا زمان نفوذ آب در خاک (WDPT) استفاده شد و مدت‌زمان نفوذ آب به خاک (t_p) در هر 16 تیمار اندازه‌گیری شد. همچنین نتایج حاصل نشان داد که با افزایش درصد مصرفی بایوچارها، t_p افزایش می‌یابد. بیشترین t_pمربوط به تیمارهای 5 و 16 به ترتیب 156 و 170 ثانیه بود که افزایش 98 و 99 برابری نسبت به خاک شاهد داشتند.از 16 تیمار مورد بررسی 12 تیمار در کلاس آب‌دوست، یک تیمار در کلاس آبگریزی جزئی و سه تیمار در کلاس آبگریز شدید قرار گرفت. در کل می‌توان ذکر کرد که مصرف بایوچارهای مورد بررسی مخصوصاً بایوچار طبیعی به لحاظ آبگریزی مشکلی در نفوذپذیری خاک ایجاد نمی‌کند. همچنین نتایج نشان داد که افزودن بایوچارهای مورد استفاده به طور میانگین سبب کاهش چگالی ظاهری و افزایش درصد ماده آلی و pH به ترتیب برابر 9، 272 و 6 درصد شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - تدقیق نفوذ آب در خاک در مدل رخدادی سیلاب با استفاده از معادلات توزیع احتمالاتی SCS و مدل HEC-HMS
        سهراب علیزاده علیرضا زمانی نوری بابک امین نژاد
        زمینه و هدف: یکی از بزرگترین چالش های مدل بارش-رواناب، تعیین دقیق نرخ نفوذ آب به خاک به عنوان یکی از پارامترهای تعیین کننده بزرگی و شکل هیدروگراف های سیلاب های تاریخی است. مطالعات صورت گرفته در اقلیم های متفاوت که ریخت شناسی مختلف زمین را نمایش می دهند، حاکی از ضعف روش چکیده کامل
        زمینه و هدف: یکی از بزرگترین چالش های مدل بارش-رواناب، تعیین دقیق نرخ نفوذ آب به خاک به عنوان یکی از پارامترهای تعیین کننده بزرگی و شکل هیدروگراف های سیلاب های تاریخی است. مطالعات صورت گرفته در اقلیم های متفاوت که ریخت شناسی مختلف زمین را نمایش می دهند، حاکی از ضعف روش های پرکاربردی نظیر SCS-CN در تعیین نرخ نفوذ آب به خاک است. برای روش SCS-CN، با نزدیک شدن شاخص ذخیره‌سازی خاک به بی نهایت، نسبت رطوبت خاک به 1 نزدیک می شود و این به دلیل محدودیت روش SCS-CN است. در این پژوهش با محوریت همین ضعف در روابط پایه محاسبات تلفات، و رویکرد یکپارچه ای در تعیین نفوذ آب به داخل خاک، بزرگی مقدار سیلاب های رخدادی در حالت تاریخی خود در حوضه آبریز تحلیل شد. اهمیت این تحلیل می تواند در تدقیق بزرگی سیلاب هایی باشد که معیار تعیین سازه ها و یا برنامه های کنترل بحران است.روش پژوهش: با توجه به آنکه به منظور حل مشکل محاسبات نفوذ در مقیاس حوضه، و بر پایه معادلات جدید تعیین تلفات جریان، نیاز به یک معیار همگن اما رستری می باشد، در این پژوهش بر اساس حساسیت تولید شده جریان به مقدار تلفات در بررسی احتمالاتی شاخص های رطوبت و نسبت جریان، اقدام به تهیه یک الگوی عمق-نفوذ از مدل جامع دو بعدی در محدوده شد. در این مطالعه بر اساس روابط جدید تعیین تلفات، محاسبات عددی در محیط نرم‌افزار و اسکریپت به صورت متوالی و بر اساس خروجی های مدل هیدرولوژیکی صورت پذیرفت. ابتدا تولید ساختار مدل بارش-رواناب HEC-HMS با افزونه‌های ArcHydro و HEC_GeoHMS در حوضه آبریز شادگان انجام شد. سپس پارامترهای نفوذ به روش SMA در تحلیل تصاویر سنجش از دور از حوضه تعیین شد. در مرحله بعد توسعه مدل تداومی اولیه، واسنجی و صحت‌سنجی با محوریت اطلاعات رطوبتی خاک انجام شد. پس از تعیین رابطه رطوبت خاک بر اساس نتایج مدل (Soil Wetting)، هیدروگراف رخداد واحد مصنوعی با تعیین حجم سیلاب بر پایه روش ترکیبی SCS-CN و VICتعیین گردید.یافته‌ها: نتایج کلی اجرای مدل هیدرولیکی دشت سیلابی، نشان داد که حداکثر دبی ورودی به محدوده معادل 3023 متر مکعب بر ثانیه در زمان ساعت 90 رخداد، و حداکثر سیلاب خروجی در زمان 93 با رقم 2137 متر مکعب بر ثانیه بوده است. مقدار دبی در آغاز محاسبات صفر فرض گردیده است. حجم جریان در پایان محاسبات برابر با 141.03 میلیون متر مکعب بود که این مقدار از حجم 918.36 میلیون متر مکعب در کل رخداد باقی مانده است. درصد اختلاف دبی ورودی و خروجی در حدود 14/6 درصد به صورت کمبود محاسبه شد. همچنین لایه تغییرات عمق جریان نشان می دهد که تراز آب در محدوده دشت با پر شدن نقاط پست تر سعی در قرار گرفتن در یک حد ممکن و معقول را دارد. آنچنان که بخش زیادی از حجم آب از نوار جنوبی مرزهای تراوا برای ناحیه فعال مدل‌سازی، در نهایت به دریا خواهد ریخت. با این حال جهت حرکت آب حتی در برخی موارد عمود بر مسیر مستقیم به سمت دریا نیز تخمین زده شده است. این نتایج حاکی از عمق حداکثری 4/16 متر در برخی نواحی می باشد که کمینه آن به رقم 3/5 متر می رسد. نکته مهم آنکه در محدوده دشت با توجه به اندازه سلولی، قطعا در برخی موارد عمق های بسیار کمتر نیز قابل محاسبه است. متوسط عمق در سلول های فعال برابر 9/11 متر به صورت محلی محاسبه شده است. این ارقام با توجه به رخداد های مختلف بارش می تواند تغییر کند.نتایج: نتایج نشان داد تدقیق نفوذ بر اساس معادلات جدید توزیع مبنا با لحاظ یک شرایط احتمالاتی در تخمین پارامتر شکل حوضه ممکن است. رقوم واسنجی هیدروگراف در واکنش به نفوذ آب در خاک وابسته به تخمین درست رطوبت اولیه خاک دارد. تلفات جریان در حوضه‌های بزرگ مقیاس بر اساس معادلات توزیع مبنای SCS، به صورت مطلوب‌تری حاصل می شود. مدل های عددی و هیدرولوژیکی نظیر HEC-HMS و یا مدل‌ساز هایی نظیر HEC_GeoHMS به منظور مرزبندی بالادست جریان، کاملا وابسته به لایه خام DEM معرفی شده هستند. تغییرات پوشش زمین در نواحی مسطح می تواند عملا مرز بسته شده حوضه آبریز را نسبت به واقعیت زمین در مدل های شبیه‌سازی متفاوت خروجی دهد. روش هیدورگراف واحد با توجه به پیش فرض های اساسی نظیر ضرایب واسنجی، می توانند جایگزین خوبی برای نواحی فاقد آمار بارش-دبی باشند. همچنین مدل نرم‌افزاری TUFLOW بهترین پاسخ‌گویی به جریان یک بعدی به دو بعدی را برای دشت شادگان با توجه به نوع شرایط مرزی داد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - شبیه‌سازی کمی منابع آب سطحی و زیرزمینی دشت بهشهر- بندرگز با استفاده از مدل SWAT
        بهروز محسنی کاکا شاهدی محمود حبیب نژاد عبداله درزی نفت چالی
        مدیریت بهینه منابع آب در حوضه‌های دارای کاربری‌های متنوع، مستلزم پیش‌بینی مناسب واکنش منابع آب با استفاده از مدل‌های کارآمد می‌باشد. در این تحقیق از مدل SWAT برای شبیه‌سازی منابع آب سطحی و زیرزمینی در دشت بهشهر- بندرگز استفاده شد. پس از تحلیل حساسیت، واسنجی و صحت‌سنجی د چکیده کامل
        مدیریت بهینه منابع آب در حوضه‌های دارای کاربری‌های متنوع، مستلزم پیش‌بینی مناسب واکنش منابع آب با استفاده از مدل‌های کارآمد می‌باشد. در این تحقیق از مدل SWAT برای شبیه‌سازی منابع آب سطحی و زیرزمینی در دشت بهشهر- بندرگز استفاده شد. پس از تحلیل حساسیت، واسنجی و صحت‌سنجی داده‌های جریان، در دوره-های 2013-2007 و 2017-2014 انجام شد. شبیه‌سازی تراز آب زیرزمینی از طریق شبیه‌سازی میزان تغذیه در هر واحد پاسخ هیدرولوژیک (HRU) صورت گرفت. نتایج تحلیل حساسیت، 14 پارامتر صعود از آبخوان کم‌عمق، زمان تأخیر انتقال آب از آخرین پروفیل لایه خاک به سطح آب زیرزمینی، عمق اولیه آب در آبخوان کم‌عمق و عمیق، نفوذ به آبخوان عمیق، ضریب آلفا جریان پایه، ظرفیت آب قابل‌دسترس خاک، شماره منحنی رواناب، متوسط بیشترین شیب، ضریب جبران تبخیر خاک، عامل حفاظت فرسایش خــاک، ضریب زبری مانینگ، عرض نوار صافی و فاکتور جبران تبخیر خاک را به‌عنوان حساس‌ترین پارامترها نشان داد. به‌منظور ارزیابی مدل از معیارهای عملکردی ضرایب نش- ساتکلیف (NS) و همبستگی (R2) استفاده شد. این ضرایب به‌ترتیب در مرحله واسنجی 56/0 تا 93/0 و 74/0 تا 00/1 و در مرحله صحت‌سنجی 56/0 تا 84/0 و 66/0 تا 92/0 برآورد شدند که بیانگر دقت قابل‌قبول مدل در شبیه‌سازی جریان بود. در مقایسه تغییرات تراز مشاهده‌ای و شبیه‌سازی‌شده، ضرایب NS (81/0) و R2 (91/0) حاکی از کارآیی مدل در شبیه‌سازی تراز آب زیرزمینی بود. براساس نتایج بیلان آب، از مجموع آب ورودی به دشت، بخش اعظم آن (60%) صرف تبخیر- تعرق، 18 درصد سهم رواناب سطحی و بخش اندکی (22%) به نفوذ اختصاص یافت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - تحلیل و ارزیابی تأثیرپذیری مؤلفه‌های رواناب از کاربرد سطوح مختلف پلی‌آکریل‌آمید
        زینب حزباوی سید حمیدرضا صادقی حبیب‌اله یونسی
        پژوهش حاضر به‌منظور بررسی الگوی تغییرات مؤلفه‌های رواناب از جمله میزان رواناب در طول مدت زمان بارندگی، مجموع رواناب خروجی از سطح مطالعاتی، زمان شروع و خاتمه رواناب و حتی میزان رواناب در گام‌های زمانی مختلف متأثر از پلی‌آکریل‌آمید (PAM) در آزمایش چکیده کامل
        پژوهش حاضر به‌منظور بررسی الگوی تغییرات مؤلفه‌های رواناب از جمله میزان رواناب در طول مدت زمان بارندگی، مجموع رواناب خروجی از سطح مطالعاتی، زمان شروع و خاتمه رواناب و حتی میزان رواناب در گام‌های زمانی مختلف متأثر از پلی‌آکریل‌آمید (PAM) در آزمایشگاه شبیه‌ساز باران و فرسایش انجام گرفت. در این پژوهش، از سه کرت کوچک مکعبی به ابعاد 5/0 متر و حجم کلی 125/0 متر مکعب و با شیب 20 درصد استفاده شد. تیمارهای پژوهش شامل تیمار شاهد و هفت تیمار با مقادیر 4/0، 6/0، 1، 2، 3، 4 و 6 گرم در متر مربع از PAM بوده است. نتایج پژوهش بیانگر کاهش غیرمعنی‌دار (49/0=P) میزان رواناب تیمارهای مختلف PAM بود. همچنین کاهش مقدار رواناب در تیمارهای با مقادیر مختلف PAM از روند خاصی تبعیت نکرد. افزون بر این، بیشترین کاهش مجموع رواناب به‌ترتیب در تیمارهای 2، 6 و 1 گرم در متر مربع اتفاق افتاد. زمان شروع رواناب با افزایش مقدار PAM تا دو گرم در متر مربع، افزایش و زمان خاتمه رواناب با افزایش مقدار PAM تا یک گرم در متر مربع، کاهش یافته است. همچنین با ارزیابی مقدار رواناب در گام‌های زمانی مشترک به‌طور جداگانه مشاهده شد که استفاده از PAM در مهار رواناب در تمام گام‌ها به جز گام زمانی اول و سوم اختلافی معنی‌دار (12/0<P) ندارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - ارزیابی و تعیین ضرایب مدل های نفوذ آب به خاک در دشت اشترینان
        لیلا گودرزی علی محمد آخوندعلی حیدر زارعی
        استفاده از روابط نفوذ برای مدل سازی جریان های سطحی و زیرسطحی و همچنین طراحی و ارزیابی سیستم های آبیاری سطحی ضروری است. به علت وابستگی ضرایب این روابط به نوع خاک و شرایط سطحی، انجام آزمایش های مزرعه ای برای تعیین این ضرایب امری اجتناب ناپذیر است. مدل های نفوذ متعددی برای چکیده کامل
        استفاده از روابط نفوذ برای مدل سازی جریان های سطحی و زیرسطحی و همچنین طراحی و ارزیابی سیستم های آبیاری سطحی ضروری است. به علت وابستگی ضرایب این روابط به نوع خاک و شرایط سطحی، انجام آزمایش های مزرعه ای برای تعیین این ضرایب امری اجتناب ناپذیر است. مدل های نفوذ متعددی برای این منظور ارایه شده است که شامل روابط پایه ای، فیزیکی و تجربی می باشند. برای انتخاب هر یک از این مدل ها برای اراضی و مزارع مختلف نیاز به آزمایش های تجربی و مقایسه آن با هر یک از روابط نفوذ است. در این تحقیق برای تخمین پارامترهای مدل های نفوذ و تعیین مدل مناسب برای پیش بینی مقادیر نفوذ تجمعی در دشت اشترینان واقع در استان لرستان، با توجه به اینکه بافت خاک سطحی منطقه به طورکلی رسی است، آزمایش های نفوذپذیری به روش استونه های دوگانه در سه نقطه با بافت رسی انجام گردید و ضرایب چهار مدل (کوستیاکوف، سازمان حفاظت خاک آمریکا (SCS)، فیلیپ و کوستیاکوف - لوییس) تعیین شد. ارزیابی مدل ها بوسیله ی خطای نسبی نشان داد که مدل کوستیاکوف با متوسط خطای نسبی 8 درصد، مناسبترین مدل برای برآورد میزان نفوذ تجمعی در این اراضی می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - اثر رهاسازی اراضی بر تغییرات نفوذ آب به خاک
        امیرمسعود قیومی محمدی شجاع قربانی دشتکی فایز رئیسی پژمان طهماسبی
        پارامترهای نفوذ آب به خاک از مهم تریـن شاخص های ارزیـابی کیفیت خاک می باشند. نفـوذ آب به خاک یکی از ویژگی های کلیدی در طراحی سامانه های آبیاری، پژوهش های هیدرولوژی، مدیریت منابع آب و حفاظت خاک، طراحی و اجرای پروژه‌های زهکشی و کنترل فرسایش خاک در حوضه های آبخیز است. چکیده کامل
        پارامترهای نفوذ آب به خاک از مهم تریـن شاخص های ارزیـابی کیفیت خاک می باشند. نفـوذ آب به خاک یکی از ویژگی های کلیدی در طراحی سامانه های آبیاری، پژوهش های هیدرولوژی، مدیریت منابع آب و حفاظت خاک، طراحی و اجرای پروژه‌های زهکشی و کنترل فرسایش خاک در حوضه های آبخیز است. هدف از این پژوهش، بررسی اثر رهاسازی اراضی بر پارامترهای نفوذ آب به خاک در مراتع نیمه استپی کرسنک واقع در استان چهارمحال و بختیاری بود. برای این منظور، در پنج کاربری شامل مرتع، کشاورزی، رهاسازی 5-3 سال، رهاسازی 15-10 سال و رهاسازی بالای 25 سال نفوذ آب به خاک در شش تکرار به روش نفوذ سنج مکشی اندازه‌گیری شد. نتایج پژوهش نشان داد که رهاسازی اراضی کشاورزی از طریق افزایش ماده آلی خاک، افزایش پایداری ساختمان خاک، بازآرایی ذرات خاک در راستای پایدارتر شدن منافذ طبیعی موجود در خاک و در نتیجه افزایش پیوستگی منافذ خاک بر پارامترهای نفوذ آب به خاک تاثیری معنی‌دار و مثبت دارند. میانگین هدایت آبی اشباع مزرعه ای در مرتع (4/7 میلی متر در ساعت) بیشتر از زمین کشاورزی (4/4 میلی متر در ساعت) بود. همچنین ضریب جذب نیز کاهش 30 درصدی را در زمین کشاورزی نسبت به مرتع داشت. لیکن در نتیجۀ رهاسازی اراضی کشاورزی و استقرار مجدد پوشش گیاهی، تشکیل و بازیافت خاکدانه های درشت و افزایش پایداری خاکدانه ها، بهبود نفوذ آب به خاک در منطقه را به دنبال داشته است. بر این اساس هدایت آبی اشباع پس از 25 سال رهاسازی، از 38/4 به 09/6 میلی متر در ساعت رسیده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - تاثیر خرخاکی (Hemilepistus shirazi Schuttz) بر نفوذپذیری خاک در شبکههای پخش سیلاب گربایگان فسا
        غلامرضا رهبر عطاء اله کاویان آهنگ کوثر محمود حبیب نژاد روشن کاکا شاهدی
        زمینه و هدف: پخش و گسترش سیلاب در کشتزارها و مراتع، به ویژه آن‌‌ها که بر روی آبخوان‌های بالفعل و بالقوه قرار دارند راهی ساده و ارزان برای مهار بیابان‌ها و تغذیه مصنوعی سفره‌های آب‌های زیرزمینی به شمار می‌رود. حضور سخت پوستی خاک‌زی به نام خرخاکی در شبکه‌های پخش سیلاب گرب چکیده کامل
        زمینه و هدف: پخش و گسترش سیلاب در کشتزارها و مراتع، به ویژه آن‌‌ها که بر روی آبخوان‌های بالفعل و بالقوه قرار دارند راهی ساده و ارزان برای مهار بیابان‌ها و تغذیه مصنوعی سفره‌های آب‌های زیرزمینی به شمار می‌رود. حضور سخت پوستی خاک‌زی به نام خرخاکی در شبکه‌های پخش سیلاب گربایگان فسا در جنوب شرقی استان فارس دگرگونی هایی چشمگیر را در کیفیت و همچنین ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک به وجود آورده است. مهم‌ترین اهداف این تحقیق، اندازه‌گیری و مقایسه نفوذ پذیری خاک در شبکه‌های پخش سیلاب با حضور و بدون حضور خرخاکی می‌باشد مواد و روش‌ها: این مطالعه در ایستگاهآبخوان‌داری کوثر در دشت گربایگان فسا، در 200 کیلومتری جنوب شرقی شیراز انجام شد. یکی از شبکه‌های پخش سیلاب گربایگان به نام بیشه‌زرد 1 انتخاب گردید. نوار دوم این شبکه را به 11 قسمت مساوی تقسیم، در هر قسمت سه آزمایش نفوذپذیری با کاربرد استوانه‌های دوگانه انجام گردید. متوسط هر سه آزمایش را برای 11 قسمت فوق به عنوان نفوذپذیری هر قسمت در نظر گرفته شد. همچنین در مکان‌هایی از این شبکه که فعالیتی از خرخاکی‌ها به چشم نمی‌خورد نیز آزمایش‌های نفوذپذیری به همان میزان انجام گرفت و با یکدیگر مقایسه شد. یافته‌ها: خرخاکی‌ها، نفوذپذیری شبکه‌ها را به گونه‌ای چشمگیر افزایش می‌دهند. میانگین نفوذ 2/7 سانتی‌متر بر ساعت است (200 لیتر بر ثانیه در هکتار) که حدودا 5 برابر مناطق شاهد است و یک اختلاف معنی‌داری در سطح یک درصد نشان می‌دهد. نتایج همچنین نشان می‌دهد که یک اختلاف معنی‌داری بین فعالیت خرخاکی و شاهد در سطح یک درصد وجود دارد. بحث و نتیجه‌گیری: خرخاکی می‌تواند به عنوان یک عامل مفید برای کنترل خاک‌های سله بسته از رسوبات در حوضچه‌های تغذیه مصنوعی باشد، آنها نفوذپذیری این شبکه‌ها پس از 30 سال در حد قابل قبولی حفظ و عمر مفید شبکه‌‌های پخش سیلاب را زیاد می‌کنند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        9 - ارزیابی تغییرات زمانی- مکانی بیلان رطوبتی خاک به روش تورنت وایت- ماتر (مطالعه موردی: حوزه آبخیز بهشت آباد)
        الهام داودی هدی قاسمیه خدایار عبدالهی آکه بتلان
        به منظور مدیریت پایدار منابع آب، تعیین بیلان آب و اجزای آن، امری ضروری است. در این تحقیق، با هدف به دست آوردن یک دید کلی نسبت به وضعیت بیلان و اجزای تشکیل دهنده آن، بیلان رطوبتی خاک با استفاده از مدل تورنت‌وایت- ماتر در حوزه آبخیز بهشت آباد طی سال‌های 2015 – 2003 چکیده کامل
        به منظور مدیریت پایدار منابع آب، تعیین بیلان آب و اجزای آن، امری ضروری است. در این تحقیق، با هدف به دست آوردن یک دید کلی نسبت به وضعیت بیلان و اجزای تشکیل دهنده آن، بیلان رطوبتی خاک با استفاده از مدل تورنت‌وایت- ماتر در حوزه آبخیز بهشت آباد طی سال‌های 2015 – 2003 محاسبه شد. نقشه‌های توزیعی شامل بارش، دما، تبخیروتعرق پتانسیل و واقعی، ذخیره رطوبتی خاک، نفوذ سطحی، رواناب سطحی و شاخص سطح برگ تهیه گردید. نتایج نشان داد که از نظر توزیع مکانی، در بهار و تابستان بیشترین رواناب در ارتفاعات (8.98 mm) و کمترین مقادیر آن در خروجی حوزه و در پاییز و زمستان بیشترین رواناب در خروجی حوزه (46.72 mm) و کمترین آن در ارتفاعات اتفاق می‌افتد. بین رواناب مشاهده شده و محاسبه شده همبستگی 53 درصدی وجود دارد. میزان نفوذ سطحی در ماه‌های خشک کاهش می‌یابد، بیشترین نفوذ سطحی (محدوده بین mm 31 تا 16 ) در محدوده خاک های با بافت لومی شنی و لومی رسی و در کاربری‌های اراضی کشاورزی و مراتع با پوشش خوب و متوسط اتفاق افتاده است. از نظر توزیع مکانی، کاربری‌های کشاورزی، مراتع خوب و متوسط دارای تبخیروتعرق واقعی بیشتری دارند که این مناطق، غالباً منطبق بر نقاطی است که بیشترین شاخص سطح برگ را دارند. به‌طور کلی نتایج به دست آمده از این تحقیق می‌تواند در شناسایی وضعیت رطوبتی خاک و زوایای مختلف این سیستم پیچیده و همچنین مدیریت حوزه آبخیز مفید باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        10 - بررسی تأثیر نسبت‌های مختلف استفاده از پساب شهری در آب آبیاری بر برخی ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک
        علیرضا عامری نجمه یزدانپناه
        پژوهش حاضر با هدف بررسی اثرات استفاده از ترکیب‌های مختلف پساب و آب چاه با رویکرد استفاده از آب‌های نامتعارف بر برخی ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک انجام شد. به این منظور، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی با سه فاکتور اجرا شد. فاکتور اول ترکیب نسبت نسبت پ چکیده کامل
        پژوهش حاضر با هدف بررسی اثرات استفاده از ترکیب‌های مختلف پساب و آب چاه با رویکرد استفاده از آب‌های نامتعارف بر برخی ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک انجام شد. به این منظور، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی با سه فاکتور اجرا شد. فاکتور اول ترکیب نسبت نسبت پساب با آب چاه بود که در 5 سطح شامل سطح اول: 100% آب چاه، سطح دوم: 75% آب چاه و 25% پساب، سطح سوم 50% آب چاه و 50% پساب، سطح چهارم 25% آب چاه و 75% پساب و سطح پنجم: 100% پساب)، فاکتور دوم شامل دو عمق خاک (0-30 و 30-60 سانتی‌متر) و فاکتور سوم شامل مدت زمان آبیاری در 5 سطح (صفر، 1، 2، 3 و 4 ماه) بود. نتایج نشان داد که شوری، pH و کربن آلی خاک با افزایش مدت زمان آبیاری افزایش یافت. بیشترین افزایش شوری، بعد از 4 ماه و در تیمار 100% پساب با حدود 37 درصد افزایش نسبت به تیمار 100% آب چاه مشاهده شد. میزان کربن آلی در ترکیب های سطوح چهارم و پنجم در لایه سطحی نسبت به لایه زیرسطحی حدود 60 درصد افزایش نشان داد. با این وجود، مصرف پساب در مقایسه با آب چاه هدایت هیدرولیکی اشباع را بهبود بخشید، به‌طوریکه میزان آن در تیمار 100% پساب، در عمق سطحی و زیرسطحی به‌ترتیب 76/7 و 80 درصد نسبت به تیمار شاهد افزایش داشت. یافته‌های این پژوهش نشان داد که استفاده از پساب تصفیه‌شده فاضلاب به‌عنوان یکی از منابع آبی نامتعارف به رغم افزایش شوری خاک، می‌تواند باعث افزایش ذخیره کربن آلی و در نیتجه بهبود وضعیت نفوذپذیری خاک شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        11 - Influence of Different Types and Amounts of Organic Manure on Soil Physical Properties, Wheat (Triticum aestivum L.) Yield and Correlation between Traits
        Mohiaddin Goosheh Mohammad Khayat
        Manure not only supplies many nutrients for crop production, but it is also a valuable source for increasing soil organic matter content and improving soil structure. To increase organic manure content as well as improve the wheat production adding plant residues and li چکیده کامل
        Manure not only supplies many nutrients for crop production, but it is also a valuable source for increasing soil organic matter content and improving soil structure. To increase organic manure content as well as improve the wheat production adding plant residues and livestock to soil is necessary. The experiment was conducted in Shavoor Research Station to determine seed yield and soil physical characteristics under different amounts and sources of organic manure through combined split plot experiment based on randomized complete blocks design with three replications for a duration of five mentioned years. Main plots included seven types of organic manure (cattle and hen manures, sugarcane filter cack and bagasse, wheat straw and green manure which were compared with control) and three amounts of manure (2.5, 5 and 10 t.ha-1) witch belong to sub plots. Result of analysis of variance indicated the effect of different types of organic manure on seed yield, 1000-seed weight, number of spike per square meter, spike length, plant height, bulk density and infiltration rate was significant. Also the effect of year and different amounts of organic manure on all measured traits instead bulk density, infiltration rate and number of spike per square meter was significant. Wheat straw plays a major role in improving the physical properties of the soil. Sugarcane filter cack, sugarcane bagasse and cattle manure (at least 2.5 tons per hectare for four years or more) had a positive effect of increasing wheat yield, seed weight, number of spike per square meter, spike length and plant height. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        12 - Comparison of One-point and Two-point Methods for Estimation of Infiltration Parameters in Furrow Irrigation
        جواد جعفری فرشید تاران رضا دلیر حسن نیا امیر حسین ناظمی
        Infiltration is one of the most important hydraulic parameters affecting surface irrigation and one ofthe most difficult parameters in practical field determinations. The infiltration equations are used todescribe water flow hydraulics and surface irrigation systems des چکیده کامل
        Infiltration is one of the most important hydraulic parameters affecting surface irrigation and one ofthe most difficult parameters in practical field determinations. The infiltration equations are used todescribe water flow hydraulics and surface irrigation systems design. But determination of theparameters in these equations are costly and time consuming. Therefore, some estimating methods areused for this purpose. In this study , three inflow-outflow (as the base method), Shepard et al.’s onepointmethod and Elliot and Walker two-point method were used to determine the parameters of theinfiltration equations. By comparing with the inflow-outflow method, the accuracy of the one pointand two point methods were evaluated for volumetric determination infiltrated water. For this purpose,the collected data from 201C1 and 201E sugarcane farms in Haft-Tappeh with furrow irrigationsystem were analyzed. The data were collected under different inflow rates and furrow lengths. Theresults showed that the Elliot and Walker two-point method with relative errors of 8.08 percent for201C1 farm and 12.85 percent for 201E farm had more accuracy in relation to the Shepard et al.’s onepointmethod with in estimation of cumulative infiltration depth. This method had also moresatisfactory results with relative errors of 4.03 percent and 6.41 percent for 201C1 and 201E farms,respectively. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        13 - مقایسه کارایی برخی مدل‌های نفوذ آب به خاک بر اساس داده‌های حاصل از استوانه‌های مضاعف در کاربری‌‌های مختلف اراضی‌(مطالعه موردی: حوزه آبخیز میخساز)
        راضیه کجوری محمدرضا جوادی
        فرآیند نفوذ آب به خاک نقش بسیار مهمی در چرخه آبی در طبیعت دارد. اهمیت این پدیده منجر به تمرکز مطالعه محققین زیادی در این رابطه شده است تا اینکه بتوانند از طریق ارائه مدلی مناسب اقدام به برآورد آن نمایند. ازآنجا که انجام مطالعات نفوذ در عرصه، هزینه‌بر و مستلزم صرف زمان ز چکیده کامل
        فرآیند نفوذ آب به خاک نقش بسیار مهمی در چرخه آبی در طبیعت دارد. اهمیت این پدیده منجر به تمرکز مطالعه محققین زیادی در این رابطه شده است تا اینکه بتوانند از طریق ارائه مدلی مناسب اقدام به برآورد آن نمایند. ازآنجا که انجام مطالعات نفوذ در عرصه، هزینه‌بر و مستلزم صرف زمان زیاد است، لذا از مدل‌های مختلف، جهت برآورد مقدار نفوذ استفاده می‌گردد که هر یک از این مدل‌ها در شرایط خاص، برازش مناسبی را با داده‌های تجربی از خود نشان می‌دهند. در پژوهش حاضر، ابتدا با استفاده از روش استوانه‌های مضاعف در کاربری‌های جنگلی، مرتعی و زراعی اقدام به ‌اندازه‌گیری نفوذ در حوزه آبخیز میخساز شد. سپس داده‌های مقادیر نفوذ حاصل از مدل‌های کوستیاکوف، هورتون، گرین-آمپت، سازمان حفاظت خاک آمریکا و فلیپ با استفاده از ضریب کفایت ناش-ساتکلیف، ضریب تبیین و معیار میانگین خطا به منظور تشخیص مناسب‌ترین مدل برآورد نفوذ مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که در کاربری زراعی؛ مدل سازمان حفاظت خاک آمریکا(با میانگین 890/0=2R و 8/1=ME و 805/0=NSE)، در کاربری‌ مرتعی؛ مدل سازمان حفاظت خاک آمریکا(با میانگین 927/0=2R و 837/0=ME و 936/0=NSE) و در کاربری جنگلی مدل فلیپ(با میانگین 991/0=2R و 946/0=ME و 893/0=NSE) به‌عنوان مناسب‌ترین مدل در تعیین برآورد مقادیر نفوذ معرفی گردیدند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        14 - Studying the Relationship between Environmental Factors, Runoff Characteristics and Infiltration Depth Using Rainfall Simulator in Northwestern Rangelands of Iran
        Sedigheh Mohamadi
        Runoff leads to the leaching of soil nutrients, transports the topsoil particles and deposits the sediments in water reservoirs. Recognition of different environmental factors affecting the runoff properties and water infiltration depth has a great importance concerning چکیده کامل
        Runoff leads to the leaching of soil nutrients, transports the topsoil particles and deposits the sediments in water reservoirs. Recognition of different environmental factors affecting the runoff properties and water infiltration depth has a great importance concerning soil for the integrated management of watershed and the distinguishment of complex hydrological processes. Thus, this research aims to determine the environmental factors related to the infiltration depth (ID) and runoff properties including runoff coefficient (RC), time to runoff (TR) and time to stop runoff (TSR) after stopping rainfall using a rainfall simulator. Three catchments involving Shahrchy, Zanjanrood and Glinak were selected based on the rain intensity in 30 minute duration with a 10 year return period in northwestern rangelands of Iran in 2013. The rainfall simulator was established in the rangeland units of each district to operate regarding 30 mm/h rainfall intensity for 30 minutes. Afterwards, data collection with respect to the environmental factors including vegetation (canopy cover and four species diversity indices), topography (slope, height and direction) and soil factors (from 0-30 cm horizons) was fulfilled. Data analysis (71 samples) was done using Pearson correlation and multivariate stepwise regression method. The validity of regression models (18% gathering data equivalent to 15 samples) was tested by R2 and other statistic indices. Results indicated that 77% variations of RC variable were accounted for canopy cover, sand content, organic carbon, clay content and nitrogen content of soil. Such factors as soil moisture, sand content level, lime content level, species number and Shannon diversity indices explained 73% variations of runoff after rainfall. Similarly, clay content, organic carbon and gypsum content of soil explained 82% variations of time to stop runoff )TSR( and such parameters as slope, latitude, organic carbon and silt content of soil explained 60% variations of infiltration depth )ID. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        15 - Infilterability Reduction of Artificial Recharge of Groundwater System in a Desert in the Absence of Sowbugs
        Gholamreza Rahbar Ataollah Kavian Mahmoud Habibnejad Rooshan Ahang Kowsar Kaka Shahedi
        Floodwater spreading for the artificial recharge of groundwater (ARG) is a logical alternative to build large dams for water resources management in dry environments so that it not only enhances water security, but also reclaims the degraded land due to the settlement o چکیده کامل
        Floodwater spreading for the artificial recharge of groundwater (ARG) is a logical alternative to build large dams for water resources management in dry environments so that it not only enhances water security, but also reclaims the degraded land due to the settlement of suspended load on the spreaders. However, translocation of very fine clay minerals existing in floodwater decreases the infiltration capacity of sedimentation basins (SB) and recharge ponds which eventually terminate their useful life. Although root channels facilitate infiltration and particularly percolation, crust formation substantially decreases the infiltration rate. As the role of a sowbug (Hemilepistus shirazi Schuttz) in enhancing the infiltrability has been previously reported, its absence had to be assessed too. Thus, the main objective of this research was to monitor the infiltration rate (IR) changes in the research plots devoid of the sowbug burrows in 3 SBs out of 6 ones in the Bisheh Zard1 ARG system in Gareh Bygone Plain (GBP) located in the southeast of Fars province applying the double ring method at constant hydraulic head during a 15 year operation. Each of those SBs was divided into three equal sections. One raised part in each section which had not been covered by floodwater was selected as the control. Results indicated that infiltrability after 15 years had decreased from 10.33 cm/h to 2.16, 2.49 and 7.47 cm/h in the first, second and third SBs, respectively. The largest decrease in infiltrability occurred in the upstream SB and the lowest one in the downstream SB. The volume of floodwater received by each SB and therefore, the volume of the settled suspended load depend on its location, the flow rate and duration of flooding. The ARG systems in the GBP are still functioning satisfactorily since 1983. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        16 - Changes in Soil Properties by Harvester Ant's Activity (Messor spp.) in Roodshoor Steppe Rangeland of Saveh, Iran
        Mahsa Ghobadi Mohammad Mahdavi DONAT AGOSTI
        One of the most important micro engineers of the terrestrial ecosystems, especially in the arid areas is the harvester ants due to their activity in the soil through nest building; they can make major changes while influencing the surface and subsurface in the rangeland چکیده کامل
        One of the most important micro engineers of the terrestrial ecosystems, especially in the arid areas is the harvester ants due to their activity in the soil through nest building; they can make major changes while influencing the surface and subsurface in the rangeland soil. The purpose of this study was to investigate the effects of harvester ants (Messor spp.) on some soil properties in Roodshoor Steppe rangeland in Saveh, Iran. Soil samples in four depths (0-10, 10-20, 20-30, and 30-40 cm) were taken in three treatments of active and non-active nests and control area. Soil infiltration test was carried out over ants' nest and control site in dry and wet seasons by double rings method. The results showed that the Messor spp. soils had lower pH and higher concentration of organic matter, total carbon, N, P, K, Mg+2, Ca+2, Ec and sand percent in comparison with the control site. The soil infiltration rate regarding the nests was significantly higher than the control area in both dry and wet seasons. In the same habitat, nutrient concentrations did not change along the vertical gradient in contrast to control plots where soil nutrients decreased with depth. This showed homogeneity of different soil layers by ants. On the other hand, investigating the chemical and physical properties of soil did not show a significant difference between the dead nests and the control area. This can be the expression of effects created as the result of the presence of ants in modifying soil in the active nests. These effects disappeared with the passage of time after they left their nests. Therefore, the role of the ants in changing soil properties should be considered, especially in the arid and semi-arid area in which the soil is poor. The presence of ant colonies and their activity in this climate can improve soil conditions and increase soil fertility in most parts of the ground. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        17 - Comparison of Ecological Patches' Potentials and Functions in Rangeland Ecosystems (Case Study: Qahavand Rangelands, Hamedan Province, Iran)
        Reza Kavandi Habib Gholamali Heshmati Hamid Siroosi
        Interrupting the processes which control ecosystem resources has dramatic impacts on the rangeland conditions. To protect ecosystems and landscape, it needs to understand the ecosystem processes which regulate the ecosystem resources. As main components of ecosystems, p چکیده کامل
        Interrupting the processes which control ecosystem resources has dramatic impacts on the rangeland conditions. To protect ecosystems and landscape, it needs to understand the ecosystem processes which regulate the ecosystem resources. As main components of ecosystems, patches and inter-patches play important roles in energy and materials cascade. Ecologically, functional parameters such as stability, infiltration and nutrient cycling serve as key factors determining the movement of sediments, nutrients and organic matter as well. The present research aims to evaluate and compare the ecological patches of grasses, shrubs and mixed grasses- shrub using indices of stability, infiltration and nutrient cycling. Therefore, sampling was carried out in Qahavand rangelands located in the south east of Hamadan province, Iran on three patches of grass (Cynodon dactylon), shrub (Camphorosma monspeliaca L. and Astragalus microcephalus) and mixed grasses-shrub (Camphorosma monspeliaca + Cynodon dactylon) to evaluate the aforementioned parameters. Samples were taken along three 50 m transects using LFA (Landscape Function Analysis) method. Three indices of stability, infiltration and nutrient cycling and their individual contributions on the whole ecosystems' functions were determined. Results showed that all three patches vary significantly in function so that the mixed patch (Camphorosma monspeliaca + Cynodon dactylon) may be accounted for the highest values among the others. The study area had a good level of stability and nutrient cycling while infiltration rate was moderate mainly due to much proportion of clay in soil texture. Somehow, results of soil profile study in the area imply good stability and moderate infiltration. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        18 - ساخت پیش سازه متخلخل TiC با روش ریخته گری ژلی به منظور فرآوری مکس فاز Ti3SiC2 از طریق مذاب خورانی پیش سازه
        حمزه فراتی راد حمیدرضا بهاروندی محمد قنادی مراغه
        ترکیب سه‌تایی Ti3SiC2 یک نمونه از موادی است که ویژگی‌های فلزات و سرامیک‌ها را باهم نشان می‌دهند. شبیه فلزات این ترکیب یک ماده هادی حرارت و الکتریسیته است و مستعد به شوک حرارتی نیست و در دماهای بالا ویژگی‌های پلاستیکی نشان می‌دهد. هنگامی‌که به عنوان یک سرامیک مورد توجه ق چکیده کامل
        ترکیب سه‌تایی Ti3SiC2 یک نمونه از موادی است که ویژگی‌های فلزات و سرامیک‌ها را باهم نشان می‌دهند. شبیه فلزات این ترکیب یک ماده هادی حرارت و الکتریسیته است و مستعد به شوک حرارتی نیست و در دماهای بالا ویژگی‌های پلاستیکی نشان می‌دهد. هنگامی‌که به عنوان یک سرامیک مورد توجه قرار می‌گیرد، این ماده صلب، سبک و مقاوم در برابر خزش و خستگی است و استحکام خود را تا دماهای بالا حفظ می‌کند. در این مقاله قطعات Ti3SiC2 از طریق مذاب خورانی مایع سیلیکون به درون پیش‌سازه‌های متخلخل TiC سنتز می‌شوند. پودرهای خلوص بالای TiC و Si با نسبت‌های مولی 3TiC/(1+x) Si (با x برابر با 30/0، 50/0 و 1) به عنوان مواد اولیه مورد استفاده قرار گرفتند. قرص سیلیکون به عنوان منبع فلز مذاب در بالای نمونه‌ها قرار داده می‌شود. تشکیل فاز و ریزساختار به وسیله XRD و SEM مجهز به آنالیز عنصری EDS مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که مقدار سیلیکون اضافی 50 درصد منجر به تشکیل Ti3SiC2 با خلوص 92 درصد می‌شود. با افزایش مقدار سیلیکون اضافی تا 100 درصد، شرایط برای تشکیل فاز ثانویه SiC مساعد می‌شود. همچنین افزایش مقدار سیلیکون اضافی منجر به تشکیل مکس فاز Ti3SiC2 با مورفولوژی ستونی می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        19 - تاثیر افزودنی کربن‌اکتیو بر روی ریزساختار و ترکیبات فازی سرامیک کاربید بور زینتر واکنشی
        احمد بیات امید میرزایی حمیدرضا بهاروندی
        کاربید‌بور به دلیل خواصی مانند سختی بالا، مدول الاستیک بالا، چگالی پایین و غیره، بسیار مورد توجه است. با این حال کاربرد آن به علت مشکل در زینتر پذیری و چقرمگی‌شکست پایین، محدود است. در این تحقیق از روش پرس تک محوری با فشار MPa 140 برای فرآیند ساخت پیش فرم‌های متخلخل کار چکیده کامل
        کاربید‌بور به دلیل خواصی مانند سختی بالا، مدول الاستیک بالا، چگالی پایین و غیره، بسیار مورد توجه است. با این حال کاربرد آن به علت مشکل در زینتر پذیری و چقرمگی‌شکست پایین، محدود است. در این تحقیق از روش پرس تک محوری با فشار MPa 140 برای فرآیند ساخت پیش فرم‌های متخلخل کاربید بور استفاده گردیده است. مواد اولیه مورد استفاده، پودر B4C با اندازه 43 میکرون، افزودنی کربن‌اکتیو به میزان 0، 5 و10 درصد وزنی و پودر رزین فنولیک به عنوان بایندر و عامل ایجاد تخلخل به میزان 9% وزنی می‌باشد. عملیات رخنه‌دهی با مذاب سیلیسیم و تولید سرامیک RBBC در کوره خلأ، در دمای 1600 درجه سانتیگراد انجام شد. در طی فرآیند فلزخورانی، فاز β-SiC تشکیل شده از سیلیسیم و کربن، موجب افزایش دانسیته حجمی و خواص استحکامی نمونه‌ها شد. با افزایش کربن‌اکتیو، مقدار سیلیسیم باقی‌مانده از 35% حجمی به 18% حجمی کاهش یافته و در مقابل فاز کاربید سیلیسیم ثانویه از 10% حجمی به 21% حجمی افزایش یافته است. کاهش سیلیسیم باقی‌مانده و افزایش فاز β-SiC توسط نرم‌افزار آنالیز تصویری مشخص شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        20 - بررسی اثر فشار پرس بر خواص کامپوزیت آلیاژ منیزیم- آلومینای تولید شده به روش ریخته‌گری نفوذی
        بهمن اقتداری محمود مرآتیان علی مالکی محمد خدائی
        یکی از روش های جدید برای ساخت مواد کامپوزیتی زمینه منیزیمی روش نفوذدهی مذاب به درون فوم های سرامیکی می باشد. در این تحقیق، تولید کامپوزیت زمینه منیزیمی AZ91- Al2O3 با روش ریخته گری نفوذی فشاری مورد بررسی قرار گرفته است. بدین منظور مذاب آلیاژ AZ91 تحت محافظت فلاکس MAGREX چکیده کامل
        یکی از روش های جدید برای ساخت مواد کامپوزیتی زمینه منیزیمی روش نفوذدهی مذاب به درون فوم های سرامیکی می باشد. در این تحقیق، تولید کامپوزیت زمینه منیزیمی AZ91- Al2O3 با روش ریخته گری نفوذی فشاری مورد بررسی قرار گرفته است. بدین منظور مذاب آلیاژ AZ91 تحت محافظت فلاکس MAGREXو با استفاده از کوره شعله ای آماده شد و سپس درون قالب پیش گرم شده در دمای ˚C 250 و حاوی فوم آلومینایی پیش گرم شده در دمای ˚C 800 ریخته گری شد. به منظور بررسی اثر فشار بر مذاب با استفاده از پرس، فشارهای MPa 50، 75 و 100 و به مدت 1 دقیقه روی مذاب اعمال شد تا انجماد کامل شود. آزمایش مشابهی نیز بدون اعمال فشار بر مذاب، به منظور مقایسه نتایج انجام شد. نتایج نشان داد که انجماد تحت فشار درصد تخلخل را به میزان % 60 نسبت به ریخته گری ثقلی (تحت بار MPa 0) کاهش داد. با نفوذ دادن مذاب به فوم سرامیکی استحکام فشاری کامپوزیت نسبت به آلیاژ زمینه کاهش یافت که علت این امر تشکیل فاز MgAl2O4 غیریکنواخت و ناهمگن در فصل مشترک (ناشی از واکنش مذاب و آلومینا) و تنش های حرارتی پس ماند فشاری در فصل مشترک (به علت تفاوت ضرایب انبساط حرارتی آلیاژ زمینه و تقویت کننده ی سرامیکی) تشخیص داده شد. بعلاوه در کامپوزیت مذکور کاهش وزن در اثر سایش نسبت به آلیاژ زمینه کاهش چشمگیری یافت (حدود % 53) که علت این امر می تواند ناشی از سختی ذاتی بالاتر آلومینا باشد. همچنین با اعمال فشار بر مذاب در حین انجماد به علت کاهش اندازه دانه و کاهش قابل ملاحظه تخلخل، نرخ سایش به مراتب کمتر از حالت مشابه ریخته گری ثقلی شد. سایش چسبان مکانیزم غالب برای آلیاژ (بدون تقویت کننده) و سایش خراشان و تورقی مکانیزم های غالب برای کامپوزیت تشخیص داده شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        21 - اثر عمليات خاک‌‌ورزي بر روي نفوذ و راندمان کاربرد آب آبیاری
        ابوالفضل ناصری منصوره مظفّري
        نفوذ يکي از پدیده‌‌هاي مهم و راندمان کاربرد آب یکی از شاخص‌‌های مهم در طراحي و ارزيابي سيستم‌‌هاي آبياري است كه تحت تاثير فرآيندهاي مديريت زراعی از جمله عمليات خاك ورزي قرار دارد. بنابراين، پژوهش حاضر به منظور بررسي اثر روش هاي مختلف خاك ورزي بر روي نفوذ و راندمان کاربر چکیده کامل
        نفوذ يکي از پدیده‌‌هاي مهم و راندمان کاربرد آب یکی از شاخص‌‌های مهم در طراحي و ارزيابي سيستم‌‌هاي آبياري است كه تحت تاثير فرآيندهاي مديريت زراعی از جمله عمليات خاك ورزي قرار دارد. بنابراين، پژوهش حاضر به منظور بررسي اثر روش هاي مختلف خاك ورزي بر روي نفوذ و راندمان کاربرد آب در یک مزرعه آزمايشي گندم در مرکز تحقيقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی (خسروشهر) انجام شد. تيمارهاي پژوهش با چهار روش مختلف خاك ورزي شامل بدون عمليات خاک ورزي، شخم با گاو آهن چيزل با دو بار ديسك، شخم با ديسك (كم خاك ورزي) و شخم با گاو آهن برگرداندار با دو بار ديسك بود. نفوذپذيري خاک با استفاده از حلقه نفوذپذيري اندازه گيري گردیده و راندمان کاربرد آب بر اساس شرایط آزمایش تعیین گردید. نتايج نشان داد تفاوت بين نفوذ تجمعی حاصل از چهار نوع عمليات خاك ورزي در سطح احتمال یک درصد، معنی دار بود. مقدار نفوذ تجمعی حاصل از کاربرد عملیات شخم با ديسك (كم خاك ورزي)، بدون عمليات خاک ورزي و شخم با گاو آهن برگرداندار با دو بار ديسك به ترتیب برابر 62، 20 و 10 درصد مقدار نفوذ تجمعی حاصل از شخم با گاو آهن چيزل با دو بار ديسك بود. راندمان کاربرد آب در تیمارهای شخم با گاو آهن چيزل به همراه دو بار ديسك و شخم با ديسك (كم خاك ورزي) کمتر از 55 درصد و برای شرایط بدون عمليات خاک ورزي برابر 55 درصد و در شرایط شخم با گاو آهن برگرداندار با دو بار ديسك برابر 68 درصد به دست آمد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        22 - اثر هوادهی و پوشش‌دهی بر کمیت و کیفیت رشدی چمن لولیوم (Lolium perenne)
        محبوبه غزالی محمدرضا نوری امامزاده ای ابوذر رحمتی
        عبور و مرور و آبیاری بیش از حد منجر به فشرده شدن خاک در زمین های چمن می گردد. تراکم خاک به دلیل این که هدایت هیدرولیکی، نفوذپذیری را کاهش و تبخیر از سطح خاک را افزایش می دهد، پدیده نامطلوبی است. به منظور ارزیابی اثر هوادهی و پوشش‌دهی بر چمن لولیوم، آزمایشی به صورت فاکت چکیده کامل
        عبور و مرور و آبیاری بیش از حد منجر به فشرده شدن خاک در زمین های چمن می گردد. تراکم خاک به دلیل این که هدایت هیدرولیکی، نفوذپذیری را کاهش و تبخیر از سطح خاک را افزایش می دهد، پدیده نامطلوبی است. به منظور ارزیابی اثر هوادهی و پوشش‌دهی بر چمن لولیوم، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی صورت گرفت. در سه سطح، هوادهی با ایجاد سوراخ هایی با قطر 1 سانتیمتر در یک شبکه منظم سطحی به فواصل 5 × 5، 10 × 5 سانتی متر و بدون هوادهی و پوشش‌دهی با استفاده از شن و کمپوست (و بدون پوشش) برای برآورد اثر آنها بر کمیت و کیفیت رشدی چمن در شهر اصفهان اجرا شد. ارتفاع و وزن چمن رشد کرده، نرخ رنگ و تراکم برگ، در سه زمان 10، 70 و 130 روز پس از هوادهی و پوشش‌دهی اندازه‌گیری شدند. ارتفاع، وزن و رنگ چمن به طور معنی داری در پوشش دهی نسبت به بقیه تیمارها افزایش پیدا کرد. تیماری که به فاصله 5 × 10 هوادهی و نیز پوشش دهی شده بود از بالاترین مقادیر نفوذ آب برخوردار بود. به علاوه ارتفاع،‌ وزن و نمره رنگ برگ چمن در آن نسبت به تیمار شاهد افزایش نشان داد. بنابراین پوشش دهی تنها برای حفظ قابل قبول وزن، طول و رنگ چمن کافی به نظر می رسد. هوادهی چمن تنها،‌ در نواحی سیل خیز برای مهار رواناب و نفوذ دادن آن توصیه می شود. پرونده مقاله