گیاهان مرتعی

دسترسی آزاد مقاله

1 - تأثیر تغییرکاربری اراضی مرتعی به دیم زار از دیدگاه تنوع گونه ای گیاهی (مطالعه موردی: اراضی مرتعی شهرستان دهگلان، کردستان)
حمید رحمانی یونس عصری مهدی رمضانی نعمت الله خراسانی حسین معروفی

زمینه و هدف: : تبدیل مراتع طبیعی به دیم زار، یکی از عوامل مهم تخریب مراتع در ایران است. این تخریب و تغییرکاربری می تواند اجزاء مختلف اکوسیستم های مرتعی را تحت تأثیر قرار دهد. هدف از انجام این تحقیق، بررسی دگرگونی های پوشش گیاهی در چارچوب تنوع گونه ای در سال های بعد از ت چکیده کامل

زمینه و هدف: : تبدیل مراتع طبیعی به دیم زار، یکی از عوامل مهم تخریب مراتع در ایران است. این تخریب و تغییرکاربری می تواند اجزاء مختلف اکوسیستم های مرتعی را تحت تأثیر قرار دهد. هدف از انجام این تحقیق، بررسی دگرگونی های پوشش گیاهی در چارچوب تنوع گونه ای در سال های بعد از تخریب بوده است. روش بررسی: به این منظور مراتع طبیعی (منطقه کلید) و اراضی تبدیل شده به دیم زار (منطقه بحرانی) مجاور آن در منطقه دهگلان کردستان برای انجام نمونه برداری با استفاده از طرح تصادفی- سیستماتیک انتخاب گردید. تعداد 3 ترانسکت هر کدام به طول 100 متر و به فاصله 50 متر از یک دیگر در طول شیب در هر یک از دو عرصه مذکور استقرار یافت. در طول هر ترانسکت تعداد 5 کوادرات هر کدام به مساحت 1 متر مربع بر طبق روش سطح حداقل مستقرگردید. فهرست گونه ها به همراه فراوانی نسبی هر گونه در داخل کوادرات ها ثبت شد. یکنواختی گونه ای بر اساس چهارشاخص سیمپسون، کامارگو، اسمیت - ویلسون و اصلاح شده نی، غنای گونه ای بر طبق دو شاخص جک نایف و جزء نادر، و تنوع گونه ای به وسیله چهار شاخص شانن- واینر، بریلویین، مکینتاش و سیمپسون مورد تحلیل قرار گرفته و با یک دیگر مقایسه شدند. یافته ها: تعداد 26 گونه گیاهی در مراتع طبیعی و 18 گونه در اراضی تبدیل شده به دیم زار جمع آوری گردید. نتایج به دست آمده از تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که در اراضی تبدیل شده به دیم زار غنا و تنوع گونه ای گیاهان تنزل رتبه و یکنواختی گونه ای افزایش رتبه داشته است، ولی آزمون آماریT-Test معنی دار بودن تفاوت عددی در دو عرصه را نشان نداد. بحث و نتیجه گیری: به طور کلی می توان نتیجه گرفت تبدیل مراتع به دیم زار باعث کاهش تنوع گونه ای شده است و معنی دار نبودن آن از نظر آماری به دلایل متعدد بوده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

2 - بررسی تجمع غلظت فلز مس در برخی از گیاهان مرتعی (کاهوی وحشی، درمنه و گون) در اطراف معدن ذوب مس خاتون آباد شهر بابک
فاطمه عین الهی پیر ساحل پاکزاد توچایی1

هدف از انجام مطالعه، تعیین غلظت فلز مس در کاهوی وحشیLactuca serriola، درمنه Artemisia sieberi و گون Astragalus bisulcatus در اطراف معدن ذوب مس خاتون آباد و مقایسه غلظت ها با استانداردهای موجود بود. نمونه برداری از گیاهان از فواصل 300، 600 و 1000 متری در جهت شمالی کارخان چکیده کامل

هدف از انجام مطالعه، تعیین غلظت فلز مس در کاهوی وحشیLactuca serriola، درمنه Artemisia sieberi و گون Astragalus bisulcatus در اطراف معدن ذوب مس خاتون آباد و مقایسه غلظت ها با استانداردهای موجود بود. نمونه برداری از گیاهان از فواصل 300، 600 و 1000 متری در جهت شمالی کارخانه در فروردین ماه 1389 انجام شد. نمونه های برداشت شده به آزمایشگاه منتقل گردیدند و پس از آماده سازی توسط Hot plate digester هضم شدند و غلظت فلز مس نمونه ها توسط دستگاه جذب اتمی Konic مدل NOVAA 300 اندازه گیری شد. غلظت فلز مس درکاهوی وحشی، درمنه و گـون نیز به ترتیب 33/5-59/17، 17/5 - 46/19 و 47/5 73/12 میکروگــرم بر گــرم اندازه گیری شد. بیشترین و کمترین غلظت فلز مس در تمامی نمونه ها به ترتیب در فاصله 1000 متری و 300 متری معدن به دست آمد. افزایش غلظت فلز مس با افزایش فاصله از کارخانه می تواند ناشی از جهت حرکت باد، وزن کم ذرات حاوی مس، ارتفاع دودکش کارخانه و عدم جذب ذرات ریز توسط میکروفیلتر دودکش معدن باشد. غلظت فلز مس از حد مجاز تعیین شده برای مصرف روزانه دام در مرتع بیشتر بود. بنابراین لازم است میزان غبار حاوی مس دودکش کارخانه کاهش یابد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

3 - مقایسه ترکیبات فرار جمعیت‌هایی‌ از گیاه دارویی Eryngium noeanum Boiss. و Eryngium iranicum Mozaff. در ایران
عبدالباسط محمودی محمد تقی عبادی مهدی عیاری نوش آبادی

10.30495/ejmp.2023.702346

در این مطالعه اندام هوایی گونه Eryngium noeanum Boiss. با نام فارسی ” زول بیابانی“، از چهار رویشگاه مختلف الموت (AL) (استان قزوین)، گردنه آهوان (AH) (سمنان)، رازقان (RZ) (مرکزی) و گردنه بشم (BA) (سمنان) و گونه Eryngium iranicum Mozaff. از اطراف روستای نیک پ چکیده کامل

در این مطالعه اندام هوایی گونه Eryngium noeanum Boiss. با نام فارسی ” زول بیابانی“، از چهار رویشگاه مختلف الموت (AL) (استان قزوین)، گردنه آهوان (AH) (سمنان)، رازقان (RZ) (مرکزی) و گردنه بشم (BA) (سمنان) و گونه Eryngium iranicum Mozaff. از اطراف روستای نیک پی (NP) (زنجان) به ترتیب با ارتفاع 1600، 1980، 2450، 2150 و 1400 متر ازسطح دریا در تیر ماه سال 1397 جمع آوری گردید. نمونه های گیاهی خشک شده در سایه، با روش تقطیر با آب توسط کلونجر اسانس‌گیری شد. آنالیز کیفی و کمی اسانس به ترتیب توسط دستگاه کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی (GC-MS) و دستگاه کروماتوگرافی گازی (GC-FID) انجام شد. محتوای اسانس به‌ترتیب، 0/3، 0/4، 0/55، 0/2 و 0/1 درصد (وزنی/وزنی) برای AL، AH، RZ، BA و NP بود. مهمترین ترکیبات نمونه اسانس ها شامل: آمورفا-11،4-داین (14/0، 17/6، 9/0 و 13/6 درصد)، گاما-سلینن (21/5، 40/5، 23/1 و 35/7 درصد)، اسپاتولنول (4/6، 0/7، 6/4 و 5/5 درصد)، اودیسم-7(11)-اِن-4-اُل (3/4، 0/5، 6/7 و 4/4 درصد) و سیس-فالکارینول (20/3، 1/0، 20/0 و 15/2 درصد) به ترتیب برای نمونه های AL، AH، RZ و BA بود. همچنین در نمونه NP مهمترین ترکیبات نمونه اسانس شامل: اِن-اُکتانال (12/8 درصد)، میرتنول (12/5 درصد) و سیس-فالکارینول (13/5 درصد) بود. عمده ترکیبات موجود در اسانس گونه E. noeanum در جمعیت های مختلف را سزکوئی ترپن ها (حدود 90-70 درصد) و عمده ترکیبات اسانس E. iranicum را ترکیبات غیرترپنی (56 درصد) تشکیل می دهد. زول بیابانی از دسته گیاهان دارویی مرتعی و بومی ایران، که کمتر مورد توجه قرار گرفته است. علیرغم ظاهری تیغ دار، دارای پیکره رویشی بزرگ، درصد اسانس قابل قبول و همچنین ترکیبات سزکوئی ترپنی و پلی استیلنی ارزشمندی است که می تواند در میان اسانس های تجاری دنیا قرار بگیرد. همچنین پایه تحقیقات متعدد دیگر در حوزه های مختلف باشد. مطالعات بیولوژیک بر ترکیبات اسانس این گیاه، می‌تواند به تعیین معیار کیفیت و استاندارد سازی آن کمک بسیار زیادی کند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

4 - مطالعه مقادیر برخی فلزات سنگین در خاک‌ها و گیاهان اطراف منطقه صنعتی شهرکرد
مهراب یادگاری

به منظور مطالعه مقادیر فلزات سنگین در اطراف منطقه صنعتی شهرکرد، تحقیقی در سال‌های زراعی 1392-1393 و 1393-1394 انجام شد. از آنجا که دراغلب موارد گیاهانی که در خاک‌های کشاورزی حاوی فلزات سنگین می‌رویند، مقادیر بیشتری از فلزات را در بافت‌های خود ذخیره می‌نمایند، هدف اصلی ا چکیده کامل

به منظور مطالعه مقادیر فلزات سنگین در اطراف منطقه صنعتی شهرکرد، تحقیقی در سال‌های زراعی 1392-1393 و 1393-1394 انجام شد. از آنجا که دراغلب موارد گیاهانی که در خاک‌های کشاورزی حاوی فلزات سنگین می‌رویند، مقادیر بیشتری از فلزات را در بافت‌های خود ذخیره می‌نمایند، هدف اصلی از اجرای این تحقیق بررسی میزان جذب فلزات سنگین نیکل، سرب، کروم و کادمیوم در محصولات کشاورزی (گندم و کلزا) و گیاهان مرتعی (گون و جاز) در اطراف منطقه صنعتی شهرکرد بود. بدین منظور بعد از انجام مطالعات لازم اقلیمی و خاکشناسی، ایستگاه‌های نمونه‌برداری به طور تصادفی در فواصل 100، 300، 600، 1000، 2000، 3000 و 5000 متری مناطق شمال، جنوب، شرق و غرب منطقه تحقیقاتی انتخاب شدند. در نتایج برآمده از تحقیق حاضر، روابط معنی داری بین مقادیر فلزات سنگین در بین گیاهان دیده شد که بیشترین تفاوت‌های معنی دار بین گیاهان مرتعی و گیاهان زراعی بود. تجزیه شیمیایی خاک ایستگاه‌های نمونه برداری نشان داد بیشترین غلظت موجود در بین فلزات مورد بررسی به ترتیب متعلق به نیکل (1926میکروگرم در کیلوگرم)، کادمیم (504میکروگرم در کیلوگرم)، سرب (122میکروگرم در کیلوگرم) و کروم (78میکروگرم در کیلوگرم) بود. بطورکلی در تحقیق حاضر با توجه به استانداردهای موجود، میزان فلزات سنگین به خصوص کادمیم و نیکل، هرچند پایین تر از استانداردهای جهانی بود، اما دارای تراکم بالایی بوده که باید ضمن کاهش آلودگی حاصل از کارخانجات این منطقه، تدابیری برای کاشت گیاهان مرتعی از جمله گون و جاز که تجمع دهنده مطلوب در این خصوص هستند، اندیشید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

5 - بررسی سازگاری اکوتیپ‌های کاسنی (Cichorium intybus L.) تحت تأثیر تنش آبی در منطقه باجگاه شیراز
محمدجواد عباسی مریم جهانی دوقزلو هادی پیرسته انوشه سیدعبدالرضا کاظمینی مسعود تقوایی

کمبود آب از عوامل مهم محدودکننده رشد و تولید گیاهان در مناطق خشک و نیمه خشک می‌باشد. در این پژوهش تاثیر چهار فاصله آبیاری (5، 8، 11 و 14 روز) بر رشد و مقدار اسانس چهار اکوتیپ کاسنی (سفید شیراز، سیاه ‌شیراز، سفید اصفهان و سیاه اصفهان) بررسی شد. آزمایش حاضر به صورت کرت‌ها چکیده کامل

کمبود آب از عوامل مهم محدودکننده رشد و تولید گیاهان در مناطق خشک و نیمه خشک می‌باشد. در این پژوهش تاثیر چهار فاصله آبیاری (5، 8، 11 و 14 روز) بر رشد و مقدار اسانس چهار اکوتیپ کاسنی (سفید شیراز، سیاه ‌شیراز، سفید اصفهان و سیاه اصفهان) بررسی شد. آزمایش حاضر به صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سال 1392 در دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز (باجگاه) اجرا گردید. بر اساس نتایج این پژوهش، تنش آبی ناشی از افزایش فاصله آبیاری موجب کاهش سطح برگ، وزن خشک برگ، وزن خشک ریشه و وزن خشک کل بوته شد. از سوی دیگر، افزایش فاصله آبیاری از 5 یا 8 به 11 و 14 روز با افزایش میزان اسانس در همه اکوتیپ‌ها همراه بود. سطح برگ، وزن خشک برگ، وزن خشک ریشه و وزن خشک کل بوته در تیمار شدیدترین تنش به ترتیب به مقادیر 3/40، 2/46، 8/37 و 8/45 درصد کمتر از تیمار بدون تنش بودند. افزایش فاصله آبیاری از 5 به 14 روز سبب کاهش 9/47، 1/56، 4/22 و 6/53 درصدی وزن خشک کل بوته به ترتیب در اکوتیپ‌های سفید شیراز، سیاه شیراز، سفید اصفهان و سیاه ‌اصفهان شد. اگرچه رشد و اسانس اکوتیپ‌های سیاه و سفید شیراز بیشتر بود، ولی اکوتیپ‌های سیاه و سفید اصفهان حساسیت کمتری به تنش آبی نشان دادند. بنابراین، در شرایط اقلیمی مشابه با منطقه باجگاه، اکوتیپ‌های شیراز و اصفهان به ترتیب برای کشت در شرایط آبیاری مطلوب و کم‌آبیاری نیازمند بررسی بیشتر هستند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

6 - اثر عصاره برخی از گیاهان دارویی به عنوان بازدارنده‏های جوانه‏زنی بر بذور یونجه و اسپرس به منظور بذرکاری پاییزی
مهراب یادگاری

کیفیت علوفه مراتع متأثر از زمان آغاز رشد و نمو و عدم وجود تنش‌های محیطی است. امروزه می‏توان از متابولیت‌های ثانویه موجود در گیاهان دارویی در راستای ایجاد تأخیر در جوانه‏زنی بذور سایر گیاهان استفاده نمود. یونجه (Medicago sativa) و اسپرس (Onobrychis vicifolia) اهمیتی ویژه چکیده کامل

کیفیت علوفه مراتع متأثر از زمان آغاز رشد و نمو و عدم وجود تنش‌های محیطی است. امروزه می‏توان از متابولیت‌های ثانویه موجود در گیاهان دارویی در راستای ایجاد تأخیر در جوانه‏زنی بذور سایر گیاهان استفاده نمود. یونجه (Medicago sativa) و اسپرس (Onobrychis vicifolia) اهمیتی ویژه در تولید علوفه در کشور دارند. این پژوهش با هدف به تأخیر انداختن جوانه‏زنی بذور یونجه و اسپرس با استفاده از عصاره‏های آویشن باغی (Thymus vulgaris)، بومادران (Achillea millefolium) و مریم‏گلی (Salvia officinalis) در سطوح 0، 15، 30 و 45 گرم در لیتر عصاره آبی به عنوان تیمارهای بازدارنده جوانه‏زنی با 4 تکرار در قالب طرح کاملاً تصادفی در شرایط آزمایشگاهی به اجرا در آمد. نتایج نشان داد که اثر عصاره‏های گیاهی بر تمامی صفات به جز وزن تر و خشک ریشه‏چه در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار شد. در مورد بذور یونجه، بیشترین مقادیر بنیه بذر، درصد و سرعت جوانه‏زنی در تیمار شاهد و کمترین مقادیر این صفات با کاربرد عصاره آویشن و مریم گلی با غلظت 45 گرم در لیتر بدست آمد. در مورد بذور اسپرس بیشترین مقادیر بنیه بذر، درصد و سرعت جوانه‏زنی در تیمار شاهد و کمترین مقادیر این صفات در اثر استفاده عصاره بومادران با غلظت 45 گرم در لیتر بدست آمد. بنابراین در مناطقی که خطر سرمازدگی بهاره وجود دارد، جهت تأخیر در تندش بذور یونجه می‏توان از عصاره مریم گلی و آویشن (45 گرم در لیتر) استفاده نمود و در مورد بذور اسپرس تیمار عصاره بومادران (45 گرم در لیتر) قابل توصیه می باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

7 - اثر عصاره برخی از گیاهان دارویی به عنوان بازدارنده‏های جوانه‏زنی بر بذور یونجه و اسپرس به منظور بذرکاری پاییزه
مهراب یادگاری

کیفیت علوفه مراتع متأثر از زمان آغاز رشد و نمو و عدم وجود تنش‌های محیطی است. امروزه می توان از متابولیت‌های ثانویه موجود در گیاهان دارویی در راستای ایجاد تأخیر در جوانه زنی بذور سایر گیاهان استفاده نمود. یونجه (Medicago sativa) و اسپرس (Onobrychis vicifolia) اهمیتی ویژه چکیده کامل

کیفیت علوفه مراتع متأثر از زمان آغاز رشد و نمو و عدم وجود تنش‌های محیطی است. امروزه می توان از متابولیت‌های ثانویه موجود در گیاهان دارویی در راستای ایجاد تأخیر در جوانه زنی بذور سایر گیاهان استفاده نمود. یونجه (Medicago sativa) و اسپرس (Onobrychis vicifolia) اهمیتی ویژه در تولید علوفه در کشور دارند. این پژوهش با هدف به تأخیر انداختن جوانه زنی بذور یونجه و اسپرس با استفاده از عصاره های آویشن باغی (Thymus vulgaris)، بومادران (Achillea millefolium)و مریم گلی (Salvia officinalis) در سطوح 0، 15، 30 و 45 گرم در لیتر عصاره آبی به عنوان تیمارهای بازدارنده جوانه زنی با 4 تکرار در قالب طرح کاملاً تصادفی در شرایط آزمایشگاهی به اجرا در آمد. نتایج نشان داد که اثر عصاره های گیاهی بر تمامی صفات به جز وزن تر و خشک ریشه چه در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار شد. در مورد بذور یونجه، بیشترین مقادیر بنیه بذر، درصد و سرعت جوانه زنی در تیمار شاهد و کمترین مقادیر این صفات با کاربرد عصاره آویشن و مریم گلی با غلظت 45 گرم در لیتر بدست آمد. در مورد بذور اسپرس بیشترین مقادیر بنیه بذر، درصد و سرعت جوانه زنی در تیمار شاهد و کمترین مقادیر این صفات در اثر استفاده عصاره بومادران با غلظت 45 گرم در لیتر بدست آمد. بنابراین در مناطقی که خطر سرمازدگی بهاره وجود دارد، جهت تأخیر در تندش بذور یونجه می توان از عصاره مریم گلی و آویشن (45 گرم در لیتر) استفاده نمود و در مورد بذور اسپرس تیمار عصاره بومادران (45 گرم در لیتر) قابل توصیه می باشد. پرونده مقاله

فهرست مقالات گیاهان مرتعی

سکوی نشر دانش

پیوندهای سایت

مراکز مرتبط

پشتیبانی

صفحات رسمی